Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Po o E Lotomalie e Faatalitali ma le Onosaʻi?

Po o E Lotomalie e Faatalitali ma le Onosaʻi?

“Ia outou onosaʻi foʻi.”​—IAKO. 5:8.

PESE: 114, 79

1, 2. (a) Aiseā e tatou te ono fesili ai: “Ieova e, o le ā ea le umi”? (e) Aiseā e mafai ai ona faalaeiauina i tatou i faaaʻoaʻoga a auauna faatuatua i taimi ua mavae?

“IEOVA e, o le ā ea le umi?” O le fesili lenā a perofeta faatuatua o Isaia ma Sapakuka. (Isa. 6:11; Sapa. 1:2) Ina ua tusia e le tupu o Tavita le Salamo 13, e faafā foʻi ona ia fesili: “O le ā le umi?” (Sala. 13:1, 2) E oo lava foʻi i lo tatou Alii o Iesu Keriso na fesili faapena ina ua feagai ma tagata lē faatuatua i ona aso. (Mata. 17:17) O lea la, e lē tatau ona faateʻia i tatou pe a tatou fesili faapena i nisi o taimi.

2 Aiseā e tatou te ono fesili ai: “Ieova e, o le ā ea le umi?” Atonu na tatou feagai ma ni faiga lē tonu. Pe atonu o loo tatou tauivi ma le tino matua ma maʻi, po o luʻi i le ola ai i nei “aso e sili ona faigatā.” (2 Timo. 3:1) Atonu foʻi ua amata ona tatou fiu i manatu ma uiga lē lelei o isi tagata. Po o le ā lava le māfuaaga, ae e faalaeiauina i tatou i le iloa na saʻoloto auauna faatuatua a Ieova i taimi ua mavae, e fai atu lenei fesili e pei foʻi ona tatou tuufesili ai, ma e leʻi taʻusalaina ai i latou!

3. O le ā e fesoasoani iā i tatou pe a aafia moni i tulaga faigatā?

3 O le ā e fesoasoani iā i tatou pe a aafia moni i na tulaga faigatā? Na faagaeeina le soo o Iakopo, o le ʻafa uso o Iesu e faapea mai: “O lenei le ʻauuso e, ia outou onosaʻi seʻia oo i le faatasi mai o le Alii.” (Iako. 5:7) Ioe, e tatou te manaʻomia uma lava le onosaʻi. Ae o le ā e aofia ai i le faaalia o lenei uiga o le Atua?

O LE Ā E AOFIA AI I LE ONOSAʻI?

4, 5. (a) O le ā e aofia ai i le onosaʻi? (e) Ua faapefea ona faataʻitaʻi mai e le soo o Iakopo se tasi o vala o le onosaʻi? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.)

4 I le Tusi Paia, o le onosaʻi po o le faapalepale o se vala o le fua o le agaga paia. E faigatā i tagata lē lelei atoatoa ona onosaia tulaga ogaoga pe a aunoa ma le fesoasoani a le Atua. O le onosaʻi o se meaalofa mai i le Atua, ma o se auala tāua lea e faaalia ai lo tatou alolofa mo ia. O le onosaʻi foʻi e faaalia ai lo tatou alolofa i isi. O le faaauau ona lē onosaʻi, e faavaivaia ai le fusi o le alofa, ae o le onosaʻi e faamalosia ai. (1 Kori. 13:4; Kala. 5:22) O le onosaʻi e aofia ai foʻi isi uiga tāua faa-Kerisiano. O se faataʻitaʻiga, e fesootaʻi atu le onosaʻi i le tumau, lea e mafai ai ona tatou tatalia tulaga faigatā a o faatumauina pea se vaaiga saʻo. (Kolo. 1:11; Iako. 1:3, 4) E mafai foʻi ona aofia i le onosaʻi le lē tauimasui atu, ma tumau ma le mausalī i so o se tulaga e tulaʻi mai. E lē gata i lea, ua uunaʻia i tatou e le Tusi Paia e tatau ona tatou lotomalilie e faatalitali. O lenei vala o le onosaʻi o loo faamatilatila mai i le Iakopo 5:7, 8. (Faitau.)

5 Aiseā e tatau ai ona tatou lotomalilie e faatalitali atu i le taimi e gaoioi ai Ieova? Ua faatusa e Iakopo lo tatou tulaga i se faifaatoʻaga. E ui e galue mamafa le faifaatoʻaga e totō fatu o lana faatoʻaga, ae e lē mafai ona ia puleaina le tau po o le tuputupu aʻe o fatu. E lē mafai foʻi ona ia faatelevave le taimi. E na te iloa e tatau ona ia faatalitali ma le onosaʻi mo le taimi e maua mai ai “fua lelei o le fanua.” I se tulaga talitutusa, e tele vala e lē mafai ona tatou puleaina a o faatalitali atu i le faataunuuina o folafolaga a Ieova. (Mare. 13:32, 33; Galu. 1:7) I le pei o le faifaatoʻaga, e tatau ona tatou faatalitali ma le onosaʻi.

6. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le faaaʻoaʻoga a le perofeta o Mika?

6 E tutusa tulaga o loo tatou fesagaʻia i aso nei ma tulaga i aso o le perofeta o Mika. Na ola o ia i le taimi o le pulega a le tupu o Aasa, lea na taatele ai so o se faiga faapiʻopiʻo. Sa ʻfaia e tagata mea leaga, ma na popoto e faia faapea.’ (Faitau le Mika 7:1-3.) Na iloa e Mika e lē mafai ona ia suia le tulaga o mea. O le ā la na mafai ona ia faia? Ua ia faapea mai: “O aʻu, ou te vaai atu pea iā Ieova. Ou te faatalitali ma le onosaʻi i le Atua o loʻu faaolataga. E faafofoga mai loʻu Atua iā te aʻu.” (Mika 7:7) I le pei o Mika, e tatau foʻi ona tatou “faatalitali ma le onosaʻi.”

7. Aiseā e lē lava ai le tau ina tatou faatalitali iā Ieova ia faataunuu ana folafolaga?

7 Pe afai e tatou te faatuatua e pei o Mika, o le a tatou lotomalilie la e faatalitali atu iā Ieova. E lē pei i tatou o se pagota o loo faatalitali mo lona faasalaga oti. E leai se isi mea e mafai ona ia faia e na o le faatalitali lava, ma e na te lē o tulimataʻia le iʻuga o le a oo iā te ia. E matuā eseese lava ma i tatou! E tatou te lotomalilie e faatalitali atu iā Ieova, ona ua tatou iloa o le a ia faataunuu lana folafolaga o le ola e faavavau, i lana taimi e talafeagai lelei! O lea, ia tatou “tutumau atoatoa ma ia faapalepale, atoa ma le olioli.” (Kolo. 1:11, 12) Ae afai e tatou te faatalitali ae muimui ma faitio i le tuai ona gaoioi o Ieova, o le a lē fiafia lona finagalo.​—Kolo. 3:12.

FAAAʻOAʻOGA O Ē FAATUATUA NA FAAALIA LE ONOSAʻI

8. O le ā e tatau ona tatou manatua a o manatunatu loloto i faaaʻoaʻoga a tane ma fafine faatuatua anamua?

8 O le a atili ona tatou lotomalilie e faatalitali, pe afai e tatou te manatua tane ma fafine faatuatua anamua na faatalitali ma le onosaʻi iā Ieova e faataunuu ana folafolaga. (Roma 15:4) A o tatou manatunatu loloto i a latou faaaʻoaʻoga, e lelei ona manatua le umi na latou faatalitali ai, o māfuaaga na latou lotomalilie ai e faatalitali, ma faamanuiaga o lo latou onosaʻi.

Na tatau ona faatalitali Aperaamo mo le tele o tausaga mo le fananau mai o Esau ma Iakopo, o atalii o lona atalii (Tagaʻi i le palakalafa e 9, 10)

9, 10. O le ā le umi na tatau ona faatalitali ai Aperaamo ma Sara iā Ieova?

9 Seʻi manatu i le faaaʻoaʻoga a Aperaamo ma Sara. O i laʻua o nisi “o ē ua maua le folafolaga ona o lo latou faatuatua ma le onosaʻi.” Ua taʻua i le Tusi Paia, “ina ua faaalia e Aperaamo le onosaʻi,” ona ia maua ai lea o le folafolaga a Ieova o le a faamanuiaina o ia ma faatoʻateleina lana fanau. (Epe. 6:12, 15) Aiseā na tatau ai ona onosaʻi Aperaamo? Talu ai e umi se taimi e faataunuuina ai le folafolaga. O le feagaiga na faia e Ieova ma Aperaamo, na amata ona faataunuuina iā Nisani 14, 1943 T.L.M. O le taimi lenā na sopoʻia ai e Aperaamo ma Sara ma ē na faatasi ma i laʻua le vaitafe o Eufirate ma ulu atu i le Nuu Folafolaina. Sa tatau ona faatalitali Aperaamo mo le isi 25 tausaga i le fanau mai o lona atalii o Isaako i le 1918 T.L.M. E lē gata i lea, na tatau ona ia toe faatalitali mo le isi 60 tausaga mo le fananau mai o Esau ma Iakopo i le 1858 T.L.M., o i laʻua o le fanau a lona atalii o Isaako.​—Epe. 11:9.

10 O le ā le telē o le fanua na maua e Aperaamo? Ua taʻua e faapea: “Peitaʻi, na te [Ieova] leʻi avatua iā te ia se tofi i inei, e oo lava i se mea e tusa ma se tulaga vae, a ua ia folafola e avatu iā te ia le fanua atoa e nonofo ai ma lana fanau pe a mavae atu o ia, e ui lava e leʻi iai sana fanau.” (Galu. 7:5) Na faatoʻā faamaopoopoina le fanau a Aperaamo e avea ma nuu o le a nofoia lenā fanua, ina ua mavae le 430 tausaga talu ona ia sopoʻia le vaitafe o Eufirate.​—Eso. 12:40-42; Kala. 3:17.

11. Aiseā na lotomalie ai Aperaamo e faatalitali iā Ieova, ma o ā faamanuiaga o le a ia vaai i ai ona o lona onosaʻi?

11 Na lotomalie Aperaamo e faatalitali ona na faavae lona onosaʻi i lona faatuatua iā Ieova. (Faitau le Eperu 11:8-12.) Na faatalitali ma le fiafia Aperaamo e ui e na te leʻi vaaia le faataunuuina atoatoa o le folafolaga i ona aso. Ae seʻi faaata le olioli o Aperaamo pe a toetū mai i le lalolagi parataiso. O le a faateʻia o ia i le tele o vaega o le Tusi Paia na tusia ai tala e faatatau i lona olaga faapea lana fanau. * Seʻi faaata lona matuā fiafia pe a ia iloa le tāua o lana matafaioi i le faataunuuina o le finagalo o Ieova e faatatau i le fanau folafolaina! E mautinoa o le a ia lagona le matuā faamanuiaina o ia ona o lona faatalitali.

12, 13. Aiseā na tatau ai ona onosaʻi Iosefa, ma o le ā le uiga lelei na ia faaalia?

12 Na faaalia foʻi e Iosefa, o le atalii o le atalii o le atalii o Aperaamo, le lotomalie e onosaʻi. Na feagai o ia ma faiga e sili ona lē tonu. Muamua, na faatau ese atu o ia e ona uso e fai ma pologa ina ua pe tusa ma le 17 ona tausaga. Lua, na tuuaʻia sesē o ia i le taumafai e faamalosi le avā a lona matai, ma iʻu ai ina saisaitia o ia i uʻamea i le falepuipui. (Kene. 39:11-20; Sala. 105:17, 18) E foliga mai na faasalaina o ia ona o ana gaoioiga tonu nai lo o le faamanuiaina ai. Peitaʻi, ina ua mavae le 13 tausaga, na vave ona suia le tulaga o mea. Na faasaʻoloto o ia mai i le falepuipui ma tofia i se tulaga maualuga e avea ma pule lona lua i Aikupito.​—Kene. 41:14, 37-43; Galu. 7:9, 10.

13 Pe na ita Iosefa ona o faiga lē tonu na oo iā te ia? Pe na mou atu lona maufaatuatuaina o lona Atua o Ieova? E leai. O le ā na fesoasoani iā Iosefa e faatalitali ai ma le onosaʻi? O lona faatuatua iā Ieova. Na ia vaaia le fesoasoani mai a Ieova. E faamaonia lea i lana tala na fai atu i ona uso: “Aua tou te fefefe, auā po o aʻu ea e suitulaga i le Atua? A o outou, na outou faufau leaga iā te aʻu. Ae e pei ona faamaonia i le asō, ua finagalo le Atua ina ia iʻu i le lelei, ina ia faasaoina ai le toʻatele o tagata.” (Kene. 50:19, 20) Ioe, na iloa e Iosefa na matuā faamanuiaina o ia ona o le faatalitali ma le onosaʻi.

14, 15. (a) Aiseā e mataʻina ai le onosaʻi o Tavita? (e) O le ā na fesoasoani iā Tavita e faatalitali ai ma le onosaʻi?

14 Na feagai foʻi le tupu o Tavita ma le tele o faiga lē tonu. E ui na faauu Tavita e Ieova a o talavou e avea ma tupu e sosoo ai o Isaraelu, ae na tatau ona faatalitali o ia mo le 15 tausaga ina ia avea ai ma tupu i lona ituaiga. (2 Samu. 2:3, 4) A o faagasolo lenā taimi, na tulituliloa e le tupu lē faamaoni o Saulo Tavita ina ia fasiotia. * O le iʻuga, na fesolasolataʻi solo Tavita ma o nisi taimi na nofo ai i nuu ese, a o nisi taimi i ana i le toafa. E ui lava foʻi na fasiotia Saulo i le taua, ae sa tatau ona faatalitali pea Tavita mo le isi fitu tausaga ina ia avea ai ma tupu mo le atunuu atoa o Isaraelu.​—2 Samu. 5:4, 5.

15 Aiseā na lotomalie ai Tavita e faatalitali ma le onosaʻi? Ua ia taʻu mai iā i tatou le tali i le salamo lea e faafā ona ia fesili ai: “O le ā le umi?” Ua ia faapea mai: “A o aʻu nei, ou te faatuatua atu i lou alofa faamaoni; ia olioli foʻi loʻu loto i lau faaolataga. Ou te pese atu iā Ieova, auā ua ia agalelei mai iā te aʻu.” (Sala. 13:5, 6) Na maufaatuatuaina e Tavita le alofa faamaoni o Ieova. Na ia tulimataʻia ma le olioli le taimi o le a laveaʻiina ai o ia, ma manatunatu i auala na agalelei ai Ieova iā te ia. Ioe, na lagona e Tavita le matuā faamanuiaina o ia ona o le faatalitali ma le onosaʻi.

E tusa ai o le faaalia o le onosaʻi, e lē faatalitalia i tatou e Ieova e faia se mea e lē o finagalo malie e na te faia

16, 17. Ua faapefea ona faataatia e Ieova le Atua ma Iesu Keriso faaaʻoaʻoga e sili ona lelei o le finagalo malilie e faatalitali?

16 E tusa ai o le faaalia o le onosaʻi, e lē faatalitalia i tatou e Ieova e faia se mea e lē o finagalo malie e na te faia. O ia o le faaaʻoaʻoga silisili o le finagalo malie e faatalitali. (Faitau le 2 Peteru 3:9.) Ua faitau afe tausaga o faatalitali ma le onosaʻi Ieova ina ia faasolosolo ona foʻia le finauga na lāgā i Etena. O loo ia ʻfaatalitali pea’ ma le onosaʻi i le taimi o le a faapaia atoatoa ai lona suafa. O le a iʻu i faamanuiaga e lē mafaamatalaina mo ē o loo faatalitali ma le naunau iā te ia.​—Isa. 30:18.

17 Ua finagalo malie foʻi Iesu e faatalitali. E ui na manumalo o ia i le tofotofoga o lona faamaoni a o iai i le lalolagi, ma ofo atu le tāua o lana taulaga togiola i le 33 T.A., ae na tatau ona faatalitali seʻia oo i le 1914 ina ia amata ai ona pule o ia. (Galu. 2:33-35; Epe. 10:12, 13) O le a faatalitali foʻi Iesu seʻia oo i le iʻuga o lana Pulega i le Afe Tausaga, ina ia faaumatia atoatoa ai ona fili. (1 Kori. 15:25) E umi le taimi e faatalitali ai Iesu, ae e tatou te mautinoa o le a tele faamanuiaga ona o le faatalitali ma le onosaʻi.

O LE Ā O LE A FESOASOANI IĀ I TATOU?

18, 19. O le ā e fesoasoani iā i tatou ina ia lotomalilie ai e faatalitali ma le onosaʻi?

18 E mautinoa la o i tatou uma e tatau ona lotomalilie e faatalitali ma faaalia le onosaʻi. Ae o le ā e fesoasoani iā i tatou ina ia faia ai faapea? Ia tatalo atu mo le agaga paia o le Atua. Ia manatua, o le onosaʻi po o le faapalepale o se vala o le fua o le agaga paia. (Efe. 3:16; 6:18; 1 Tesa. 5:17-19) Ia ōle atu iā Ieova e fesoasoani mai ina ia e tumau ma le onosaʻi.

19 Ia manatua foʻi uiga na fesoasoani iā Aperaamo, Iosefa, ma Tavita ina ia faatalitali ai ma le onosaʻi mo le faataunuuina o folafolaga a Ieova. Sa latou faatuatua iā Ieova ma maufaatuatuaina le auala na ia feutagaʻi ai ma i latou. E latou te leʻi taulaʻi atu iā i latou lava ma le faamalieina o o latou lava manaʻoga. A o tatou manatunatu i faamanuiaga na latou maua, o le a faalaeiauina ai foʻi i tatou ina ia faatalitali ma le onosaʻi.

20. O le ā ua tatou maumauaʻi e fai?

20 O lea, e ui o loo tatou feagai ma tofotofoga ma luʻi, ae e tatou te maumauaʻi e ʻfaatalitali pea.’ E moni e iai taimi e tatou te ono alalaga atu ai: “Ieova e, o le ā ea le umi?” (Isa. 6:11) Peitaʻi, o le faamalosi mai o le agaga paia o le Atua, o le a tatou maumauaʻi ai e faaleo atu upu nei a Ieremia: “O Ieova o loʻu tofi, o le mea foʻi lea ou te faatalitali ai iā te ia.”​—Aue. 3:21, 24.

^ pala. 11 Pe tusa ma le 15 mataupu o le tusi o Kenese o loo taulaʻi atu i le olaga o Aperaamo. E sili atu foʻi i le 70 taimi o loo faasino atu ai ē na tusia Tusitusiga Paia Eleni iā Aperaamo.

^ pala. 14 E ui lava na teena e Ieova Saulo ina ua mavae le tusa ma le lua tausaga o lana pulega, ae na faataga pea o ia e Ieova e pule mo le isi 38 tausaga seʻia oo ina maliu.​—1 Samu. 13:1; Galu. 13:21.