1, 2. Tahalifaay to manan ci Pawlo aci Silas i Filipi? (Nengnengen ko satapangan coka.)

NOHATINI maedeng o lafiiˈto. Ci Pawlo aci Silas tayniay i Filipi a mitosil, kawra mapalitay i caniˈiway a pirofoan. Paˈateman to kilang ko waˈay nangra, adadaay ko kolol to nika masetiˈ. (Dmak 16:23, 24) Fahal sa matengteng no mariˈangay ci Pawlo aci Silas, patayraen i sifo no niyaroˈ. Tafificen ko rikoˈ nangra misetiˈ. (Dmak 16:16-22) Cowa ka sadafdaf konini! O Loma a tamdaw ko kika ni Pawlo, iraay ko fadangalan ningra paˈayawen a miliclic. *

² Maroˈay ci Pawlo i toˈemanay a pirofoan. Misimsimay to mafekaday a demak toniya romiˈad. Miharateng to Filipi a tamdaw. Caka hatira o romaroma a pala, awaay ko kasaˈopoan no Yutaya itira, tayra sanay i salawac no ˈalo cangra a midoko to Kawas. (Dmak 16:13, 14) Tona awaay ko mamoetep a faˈinayan  itira, to ngangaˈay patireng to kasaˈopoan no Yutaya hokira? Ono Loma a tamdaw ko kika no Filipi, malikoan nanay cangra toraan. (Dmak 16:21) Alatek miharateng cangra, o Yutaya tamdaw ci Pawlo aci Silas, hano ci kika tono Loma saw? Ano o mananto ko lalangian, cowa ka sadafdafen no tamdaw ci Pawlo aci Silas, pacomod han i pirofoan.

3. Misamaanay hano maoraten ci Pawlo to nalifetan ningra hani? Paihekalay to samaanay a waywayan cingra?

³ Halatek maharatengay ni Pawlo ko nalifetan ningra toniya pina a folad. Itiya itiraay i Aicin Riyar i Aciya cingra, misahalakaay ci Pawlo tayra i roma pala a mitosil, ˈarawhan micongedan no fangcalay saocor, hato mitoroˈay to tatayra i roma a kilac mitosil. (Dmak 16:6, 7) Hay, talacowaay ko sakayat no fangcalay saocor hani? Ya itira i Troas ci Pawlo i, pakaynian no Kawas i mapolosi mikayat ci Pawlo: “Pilacal a tayni i Makitoniya.” Tangsolay micada cingra toni satahidang. (ˈOsien ko Dmak 16:8-10.) Dotoc mafekaday ko manan demak hani? Taynito i Makitoniya ci Pawlo i, mipalitan i pirofoan! Hano pasalaten ni Yihofa koni demak hani? Wa tahacowa cingra i pirofoan hani? Soˈlin maoratan nanay ci Pawlo toniya demak, kawra cowa ka palasawad to pasoˈlinay falocoˈ ato hemek ni Pawlo. Sanay ko sowal i Dmak 16:25: “Mitolon, romadiw ci Pawlo aci Silas a pahemek to Kawas.” O falocoˈ nangra masayaray to saparihaday no Kawas.

4, 5. (1) Alatek wa hatira kita ci Pawloan a tahalifa to manan? (2) Samaanay a kaliki mafalic ko malifaay ni Pawlo a demak?

⁴ Matira o nilifetan ni Pawlo, alatek mitooray kako to sakayat no fangcalay saocor wasa kiso miharateng, kawra o teloc no demak cowa ko miharatengan iso. Patinakoen, tahasiˈayaway kiso to adihayay a pasangar, anca taˈangayay ko kafalic nokaˈorip iso. (Patnakay 9:11) Ano tikoren iso miharateng ko saˈayaway demak i, iraayho ko licay no falocoˈ: Misamaanay hano pasalaten ni Yihofa kako tahalifa toni demak hani? Ano hatiraay i, o manan ko papadama tisowanan padadotoc mihadidi, halo misarocod a mitiˈer ci Yihofaan hani? Nengnengen ita ko tinakoan na Pawlo aci Silas.

⁵ Romadiway ci Pawlo aci Silas pahemek to Kawas, tatootoor sanay mafekad ko demak. Fahal saan mafekad ko taˈangayay ˈatoray, mafohat ko fawahan no pirofoan, matedal ko sapalit a lonayiˈ. Milalangan ni Pawlo ko misimaway to pirofoan a kinasoˈot, o polong no lomaˈ nora misimaway, micadaay to inoˈ a mala Krisciyang. To cila romiˈad, micorcoran no mikowanay ko tayring papitedal ci Pawloan aci Silasan, sangaˈayen ko kapiliyas han cangra. Mafanaˈto ko mikowanay to o Loma ko kika na Pawlo aci Silas i, matalaw tona o niyah a raraw, hato kerid hananay cangra pasadak tora niyaroˈ. Nikawrira, sakatayraaw ci Litiyaan ya cada sanayho to inoˈ a fafahiyan salikaka cangra, kalasaka dademak toni toki a patanoktok to salikaka. (Dmak 16:26-40) Kalikiay mafalic ko demak!

6. Oni lalakaw mamilengo to manan a kalimelaan?

⁶ O manan ko mamananam ita toni demak hani? Mafanaˈay ci Yihofa mifalic to demak, aka a pakinali kita macariraw ko falocoˈ ano tahalifa to sapalifet. Oniya malifaay ni Pawlo tada mitemeray i falocoˈ ningra, samanen ikor ya patikami to i Filipiay salikaka i, somowalay to cariraw ato saparihaday no Kawas. Dotoc  lengoen ita ko Filipi 4:6, 7. (ˈOsien.) Sinanotenho ita ko romaroma tinakoan i Fangcalay Cudad, to misamaanay ci Yihofa tano caay ka harateng ita a pakayraan a palaˈosi to araaw Ningra. Saikor, lengoen ita to mamisamaan padama ko saparihaday ni Yihofa kitanan pakahadidi, padadotoc a misarocod mitiˈer Cingranan.

7. Patikami ci Pawlo to Filipiay a Krisciyang, o manan ko kalimelaan? Mananamay ita ko manan hani?

⁷ Tiya miˈosi ko Filipi salikaka toya tikami ni Pawlo i, maedeng maharatengay nangra ko nalifetan ni Pawlo aci Silas, to samaanay ci Yihofa tano caay ka harateng a pakayraan a padama cangranan. Patikamian ni Pawlo pasifanaˈ ko Filipiay a Krisciyang to manan hani? Aka macariraw, kapitolon sanay, hongaˈ malifok ko saparihaday no Kawas. Sinanoten, sanay ci Pawlo: “Ikakaay no niharatengan no tamdaw a nano Kawas a rihaday.” O manan ko tatodong hani? Mihaenan mihongyak no roma koni sinael “mikikakaay to nisahalakaan no tamdaw.” Tatodong ni Pawlo, o saparihaday no Kawas mikikakaay ko nika kapah to niharatengan ita o sanay. Mankora, nolatekay tano tamdawan ita minengneng ko pasangar no niyah, awaay ko maamaan pakayraan a misaysay saan, kawra iraay ko pakayraan ni Yihofa, hanaca o tatano caay ka harateng ita pakayraan a mipadama kitanan.​—ˈOsien ko 2 Pitiro 2:9.

8, 9. (1) Itini i Filipi, tahalifaay ci Pawlo to cowa ka sadafdaf a demak, ikor iraay ko manan a ngaˈayay teloc? (2) Misamaanay hano pakasoˈlinay ko salikaka i Filipi to sowal ni Pawlo?

⁸ Haratengen no i Filipiay kasakopang ko mafekaday toni moetep a miheca, to misamaanay ci Yihofa misimaw cangranan i, maedeng mapaˈicelay ko falocoˈ nangra. Soˈlinay ko sowal ni Pawlo. Soˈlina pasalaten ni Yihofa ko caay ka sadafdaf a demak, kawra teloc i, oha sapaˈadingaw to ngaˈayay ratoh, pakaynien i rikec a patireng to patenakay to ngaˈayay ratoh a demak. (Filipi 1:7) Ikorto i, o mikowanay cowa ito saolatekay saan misamsam to faelohay a kasakopang no Krsiciyang. O roma i, ora demak ni Pawlo, alatek sakangaˈay ni Luka materek i Filipi, miliyasto ci Pawlo aci Silas i, ngaˈayho ci Luka padadotoc padama to faelohay a Krisciyang.

⁹ Miˈosi ko i Filipiay salikaka to tikami ni Pawlo i, mafanaˈay cangra to cowa koni Pawlo a harateng kora. Soˈlinay tahalifa ci Pawlo to pakidemay a sapalifet, itira tora malifetay ningra, miwacayay to parihadayan no Kawas cingra. Tiya patikami ci Pawlo to Filipi kasakopang i, itiniay i Loma a mapalit cingra, kawra kamayanay patahekal cingra to mikapotan noya parihadayay a Kawas.​—Filipi 1:12-14; 4:7, 11, 22.

10, 11. (1) Ano macariraw ko falocoˈ i, misamaan to demak kita? (2) O pipadang ni Yihofa, pakasoˈlinen ita ko manan?

¹⁰ O manan ko papadama kitanan caka pakinali a cariraw, matinako ko saparihaday no Kawas hani? Itira i tikami ni Pawlo to Filipiay kasakopang paihekalay, miremo to cariraw a sangaˈayay a pakayraan i, o satolon. Mansa, ano cariraw ko falocoˈ i, pakaynien i satolon a mifowah to rawraw no falocoˈ. (ˈOsien ko 1 Pitiro 5:6, 7.) Pakasoˈlinen ko falocoˈ mitolon ci Yihofaan, samanen ciharatengay Cingra kitanan. Ngaˈayay akoˈiden ita ko Kawas a palemed kitanan. O mamadangar no Kawas a demak “ikakaay no nilongocan ato niharatengan ita”, paifalocoˈen ita koni,  hongaˈ mapaˈicel ko nika pakasoˈlin to Kawas.​—Ifiso 3:20.

¹¹ Matira ci Pawloan aci Silasan, alatek fahekaay kita to pakayraan noka pipadama ni Yihofa kitanan. Soˈlin cowa ko tadamaanay kafahekaan ko nika pipadang ni Yihofa, kawra o nisaalian ita. (1 Korinto 10:13) Nikawrira, aka pimaamaan kita, tala han ci Yihofa a misalof to demak, anca misaysay to pasangar ita cowa ka saan. Patooren ita ko satolon a midemak. (Loma 12:11) Mitatoy kita to demak, miwacayay koni to nai falocoˈay ko pisaali ita, papalemeden ni Yihofa kita. Haratengen ita, o madangaray ni Yihofa demak, cowa ko misaalian aca, misahalakaan anca mitokelan ita a demak. Nolatekay, o pakayraan Ningra a mipadang kitanan, cowa ka hatira o mitalaan ita. Sanay yaca, nengnengen ita ko maˈoningay i Fangcalay Cudad, misamaan a pakasoˈlin kita, ci Yihofa ngangaˈay tano kafahekaan a pakayraan a mipadama kitanan.

12. (1) Misamaanay misiˈayaw ci Hicikiya to pilood no hongti no Assiriya ci Sinakirip? (2) Pakayni i pipadang ni Yihofa ci Hicikiyaan, o manan ko mamananam no mita?

¹² Ano micekiw kita to Fangcalay Cudad i, mamahapinang ita o madangaray ni Yihofa demak ikakaay to niharatengan ita. I lalintadan no hongti ci Hicikiya, hongti no Assiriya ci Sinakirip, milooday to Yuta, miala to polong a maˈadipelay niyaroˈ. (2 Hongti 18:1-3, 13) Oraanto, pasayraay i Yirusalim a milood. Misamaanay misiˈayaw ci Hicikiya hani? Mitolonay ci Yihofaan, halo mikilim to sapaini sowal ni Isaya. (2 Hongti 19:5, 15-20) Mihaiyan ni Hicikiya ko saali no hongti no Assiriya pafeli to ekim i cingranan. (2 Hongti 18:14, 15) Misongilaˈay misaday ci Hicikiya to halafinay no pilikot no ˈada. (2 Rayray 32:2-4) Samaanayto ko teloc hani? Ocoran ni Yihofa ko cecay coyoh, mipatay to 185,000 a sofitay ni Sinakirip to cecay a dadaya. Mihaen ci Yihofa a mipadang ikakaay to niharatengan ni Hicikiya!​—2 Hongti 19:35.

13. (1) Mikitini i milifetan ni Yosif, o manan ko mamananam no mita? (2) Milifetay ci Sara to manan ikakaay to niharatengan ningra a demak?

¹³ O roma tinakoan i, o wawa ni Yakop ci Yosif. Ya mapalit i Icip cingra i, maharatengay ningra to mamala cifadangalay tamdaw i Icip cingra, kalasaka dademaken ni Yihofa cingra paˈorip to paro no lomaˈ caka mapatay to cahiw han? (Satapangan 40:15; 41:39-43; 50:20) Ikakaay ko demak ni Yihofa to nihartengan ni Yosif. O romaho, ci Sara o fofo ni Yosif. Matoˈasayto cingra, kawra mikiˈokan no Kawas to aaira ko faˈinayan a wawa, miharatengay cingra nao matayalay fafahiyan ko mamihofoc saan. ˈArawhan o cingra ko mihofocay ci Isakan, ikakaay to niharatengan  ni Sara koni.​—Satapangan 21:1-3, 6, 7.

14. Pakasoˈlinay kita ci Yihofaan to mamisamaan ko demak Ningra?

¹⁴ ˈAyaw no aira ko faelohay hekal, manaokaniw cowa ko mamitokel kita, anca misaali ci Yihofaan midemak to kafahekaan a mipalasawad to pasangar ita. Kawra, ihekalay a mafanaˈ kita, edengan o Kawas ci Yihofa ngaˈ, mafanaˈay tano kafahekaan pakayraan a mipadang to sikawdan Ningra. (ˈOsien ko Isaya 43:10-13.) O nika pasoˈlin toninian, papadama kitanan mitiˈer to Kawas. Mafanaˈay kita to ciˈicelay ci Yihofa milaheci to araaw Ningra. (2 Korinto 4:7-9) O manan ko mamananam ita tonini maˈoningay i Fangcalay Cudad hani? O nilifetan ni Hicikiya, ni Yosif aci Sara paihekalay, ano madimadi kita ci Yihofaan i, o papadamaen Ningra kita pakaremo to hato caka filo ita a demak.

15. (1) Misamaan kita mitafo to sapafeli no Kawas a rihaday hani? (2) Misamaanay hano ngaˈay ko kalalaˈed ita ato Kawas?

¹⁵ Ano tahasiˈayaw kita to pasangar i, misamaan kita mitafo to sapafeli no Kawas a rihaday hani? O pakayraan i, tafoen ko ngaˈayay noka lalaˈed aci Yihofa. Pakaynien ita sapatefoc ni Yis a kinafalah cingra to ˈorip, hongaˈ ira ko ngaˈayay noka lalaˈed ato Kawas. Pafeli ko Wama kakarayan to sapatefoc a paˈorip kitanan, o kasapaan a demak Ningra koni, o ngangaˈay mitahepo to raraw ita ko sapatefoc, ira ko tingalaway falocoˈ ita a miingid Cingranan.​—Yohani 14:6; Yakop 4:8; 1 Pitiro 3:21.

16. Ira ko saparihaday no Kawas padama kitanan to manan hani? Tadtaden hena.

¹⁶ O saparihaday no Kawas ikakaay to niharatengan ita. Ira ko hatiniay rihaday padama kitanan to manan hani? Sanay i Filipi 4:7 pakaynian ci Yis Kristoan, “misimaw to falocoˈ ato harateng namo”, sanay. Ora “mamisimaw” sanay tilid, ono sofitay a sowal, mitoroˈay mapacorcoray ko sofitay a milaoc to maˈadipelay a niyaroˈ. O mahaenay a niyaroˈ ko Filipi, hato ngaˈayay ko fotiˈ no tamdaw ilalomaˈ no niyaroˈ. Mahecaday, ano ira ko saparihaday no Kawas, o ngangaˈay rihaday ko falocoˈ ato harateng ita, samanen mafanaˈay kita to ciharatengay ci Yihofa kitanan, mitokelay Cingra to sakahemekaw nokaˈorip ita. (1 Pitiro 5:10) Mafanaˈ tonini i, wa cowato ko mamapaekel no cariraw ato masomaday falocoˈ kita.

17. O manan ko papadama kitanan fanekfek ko falocoˈ misiˈayaw to noikoran?

¹⁷ Mangataayto, mamafekad ko sataˈangayay a padiing. (Matay 24:21, 22) Cowa ka fanaˈ kita to mamafekad ko manan i tireng ita. Kawra, aka pakinali a marawraw. Soˈlin cowa ka fanaˈ kita to mamisamaan to demak ci Yihofa, kawra mafanaˈay kita Cingranan, mafanaˈay ano masamaamaanayto a pakayraan, o ngangaˈay miˈimer Cingra to nika lingad no demak, palaˈosi to araaw Ningra, hanaca o tatano kafahekaan a pakayraan a mipadang to sikawdan Ningra. Ano mihaen ci Yihofa i, iraay ko toki ita mitinako, to ikakaay no niharatengan ita a saparihaday no Kawas.