1, 2. Ano ang natabo kanday Pablo kag Silas sa Filipos? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

HALOS tungang-gab-i na sadto. Napriso ang duha ka misyonero nga sanday Pablo kag Silas sa pinakasulod nga selda sang bilangguan sa siudad sang Filipos. Ara sa mga pandog ang ila mga tiil, kag nagapalanakit pa ang ila likod bangod sang pagbunal sa ila. (Binu. 16:23, 24) Kadasig lang sang mga natabo! Sang temprano pa sina nga adlaw, hinali lang sila nga ginganoy sang mga tawo pakadto sa tiendahan kag padali nga ginbista. Gingisi ang ila mga panapton, kag madamo nga beses sila nga ginbunal sing mga bilugon. (Binu. 16:16-22) Wala gid napatuman ang hustisya! Bangod isa ka banwahanon sang Roma si Pablo, dapat kuntani nga ginbista sia anay suno sa kasuguan. *

² Samtang ara si Pablo sa madulom nga prisuhan, ginhunahuna niya ang mga natabo sadto nga adlaw kag ang mga tawo sa Filipos. Wala sing sinagoga ang mga Judiyo sa sini nga siudad, indi pareho  sa iban nga siudad nga ginduaw ni Pablo. Gani nagasimba ang mga Judiyo sa gua sang gawang sang siudad sa higad sang suba. (Binu. 16:13, 14) Bangod bala wala sing napulo ka Judiyo nga lalaki sa sini nga siudad, ang kadamuon nga kinahanglan para makatukod sila sing sinagoga? Ginapabugal gid sang mga taga-Filipos nga banwahanon sila sang Roma. (Binu. 16:21) Indi ayhan amo ini ang rason kon ngaa wala gid sila maghunahuna nga basi banwahanon man sang Roma ang mga Judiyo nga sanday Pablo kag Silas? Ano man ang rason, ginpapriso nila ang duha bisan pa indi ini suno sa kasuguan.

3. Ngaa mahimo naligban si Pablo sang ginpriso sia, pero ano ang iya panimuot?

³ Basi ginhunahuna man ni Pablo ang mga natabo sang nagligad nga mga bulan. Didto anay sia sa tabok sang Dagat Aegean, sa Asia Minor. Pila ka beses sia nga gindumilian sang balaan nga espiritu nga magbantala sa pila ka lugar didto. Daw ginapakadto sia sang balaan nga espiritu sa iban nga lugar. (Binu. 16:6, 7) Pero diin? Nabaton niya ang sabat paagi sa palanan-awon sang didto sia sa Troas. Ginsugo si Pablo: “Tabok ka diri sa Macedonia.” Maathag nga amo ini ang kabubut-on ni Jehova, gani nagkadto dayon si Pablo sa Macedonia. (Basaha ang Binuhatan 16:8-10.) Pero ano ang masunod nga natabo? Wala magdugay pag-abot niya sa Macedonia, napriso sia! Ngaa gintugutan ni Jehova nga matabo ini kay Pablo? Asta san-o ayhan sia mapriso? Bisan pa ginapaligban ini ni Pablo, wala magluya ang iya pagtuo kag malipayon sia gihapon. Kaupod niya si Silas nga “nagpangamuyo kag nagdayaw sa Dios paagi sa ambahanon.” (Binu. 16:25) Ang paghidait sang Dios nagpakalma sang ila tagipusuon kag hunahuna.

4, 5. (a) Ngaa mahimo pareho kay Pablo ang aton kahimtangan? (b) Paano madasig nga nagbag-o ang kahimtangan ni Pablo?

⁴ Pareho kay Pablo, basi natabo man sa imo nga ginsunod mo ang paggiya sang balaan nga espiritu sang Dios, pero lain sa ginapaabot mo ang nangin resulta. Nagdamo ang imo problema, ukon dapat ka maghimo sing daku nga pagbag-o sa imo kabuhi. (Man. 9:11) Samtang ginapamensaran mo ini, basi magpalibog ka kon ngaa gintugutan ini ni Jehova. Ano ang makabulig sa imo nga magpadayon sa pagbatas kag magsalig sing bug-os kay Jehova? Para masabat ini, balikan naton ang natabo kanday Pablo kag Silas.

⁵ Samtang nagakanta sing pagdayaw sanday Pablo kag Silas, madamo ang sunodsunod nga natabo nga wala nila ginpaabot. Hinali lang nga naglinog sing mabaskog. Nagbukas ang mga puertahan sang prisuhan. Nahubad ang mga gapos sang tanan nga priso. Ginpunggan ni Pablo ang manugbilanggo nga luyag kuntani manginmatay. Ginbawtismuhan ang manugbilanggo kag ang iya bug-os nga panimalay. Pagkaaga, nagpadala ang mga mahistrado sang siudad sing mga guardia para buy-an sanday Pablo kag Silas. Ginpangabay sang mga opisyal nga maghalin na sila sa siudad. Sang mahibaluan sang mga mahistrado nga nagsala gid sila bangod mga Romano gali sanday Pablo kag Silas, sila mismo ang nagpagua sa duha. Pero nagkadto anay sanday Pablo kag Silas sa ila bag-o nabawtismuhan nga utod nga si Lidia kag nagpaalam sa iya. Gingamit man nila ini nga kahigayunan para mapalig-on ang mga kauturan. (Binu. 16:26-40) Kadasig gid magbag-o sang kahimtangan!

6. Ano ang binagbinagon naton?

⁶ Ano ang matun-an naton sa sini? Mahimo ni Jehova ang wala naton ginapaabot, gani indi kita dapat mabalaka kon ginatilawan kita. Napalig-on gid sa sini si Pablo, kay  nagsulat sia sang ulihi sa mga kauturan sa Filipos parte sa kabalaka kag parte sa paghidait sang Dios. Binagbinagon naton ang ginsiling ni Pablo sa Filipos 4:6, 7. (Basaha.) Dayon, binagbinagon naton ang iban pa nga halimbawa sa Kasulatan sang wala ginpaabot nga himuon ni Jehova. Sa katapusan, binagbinagon naton kon paano kita mabuligan sang “paghidait sang Dios” nga magbatas kag magsalig sing bug-os kay Jehova.

7. Ano ang gusto itudlo ni Pablo sang nagsulat sia sa mga kauturan sa Filipos, kag ano ang matun-an naton sa sini?

⁷ Sang ginbasa sang mga kauturan sa Filipos ang sulat ni Pablo sa ila, mahimo gid nga nadumduman nila ang natabo sa iya kag ang ginhimo ni Jehova nga wala gid nila ginpaabot. Ano ang gusto itudlo ni Pablo sa ila? Amo ini: Indi kamo magkabalaka. Mangamuyo, kag mabaton ninyo ang paghidait sang Dios. Pero talupangda nga “ang paghidait sang Dios . . . labaw sa tanan nga paghangop.” Ano ang buot silingon sini nga ekspresyon? Gin-translate ini sang iban nga “sobra pa sa ginahandum naton” ukon “labaw pa sa ginaplano sang tawo.” Daw pareho lang nga nagsiling si Pablo nga “ang paghidait sang Dios” mas makatilingala pa sangsa mahanduraw naton. Gani kon para sa aton, daw wala gid sing solusyon ang aton problema, si Jehova may solusyon, kag mahimo niya ang wala naton ginapaabot.—Basaha ang 2 Pedro 2:9.

8, 9. (a) Bisan pa nag-antos si Pablo sa Filipos, ano ang nangin maayo nga resulta sini? (b) Ngaa makasalig gid ang mga kauturan sa Filipos sa ginsiling ni Pablo?

⁸ Mahimo gid nga napabakod ang mga kauturan sa Filipos sang ginpamalandungan nila ang natabo sang nagligad nga napulo ka tuig. Matuod ang ginsulat ni Pablo. Bisan pa gintugutan ni Jehova nga mag-antos sanday Pablo kag Silas, nagresulta ini sa “pagpangapin kag legal nga pagpamatuod sa maayong balita.” (Fil. 1:7) Indi na mangahas ang mga mahistrado sang siudad sa paghingabot sa bag-o nga kongregasyon sang mga Cristiano. Mahimo nga bangod ginpahibalo ni Pablo nga banwahanon sia sang Roma, nakapabilin ang doktor nga si Lucas sa Filipos sang maghalin sanday Pablo kag Silas. Gani mabuligan pa ni Lucas ang bag-o nga mga Cristiano sa sini nga siudad.

⁹ Sang ginbasa sang mga kauturan sa Filipos ang sulat ni Pablo, nahibaluan nila nga wala niya ini ginhimuhimo lang. Naeksperiensiahan ni Pablo ang mabudlay gid nga mga kahimtangan. Ang matuod, sang nagsulat sia sa ila, isa sia ka priso sa iya balay sa Roma. Pero ginpakita niya gihapon nga ara sa iya “ang paghidait sang Dios.”—Fil. 1:12-14; 4:7, 11, 22.

10, 11. Ano ang dapat naton himuon kon nabalaka gid kita sa isa ka problema, kag ano ang mapaabot naton?

¹⁰ Ano ang makabulig sa aton para indi kita mabalaka kag para mabaton naton “ang paghidait sang Dios”? Suno sa ginsiling ni Pablo sa mga taga-Filipos, makabulig ang pangamuyo. Sa baylo nga mabalaka, dapat kita mangamuyo. (Basaha ang 1 Pedro 5:6, 7.) Mangamuyo kay Jehova nga nagatuo gid kag nagasalig nga nagaulikid sia sa imo. Mangamuyo sa iya nga “may pagpasalamat,” kag ginadumdom ang mga pagpakamaayo nga imo nabaton. Magasalig pa gid kita sa iya kon dumdumon naton nga “makahimo [sia] sing sobra pa kabugana labaw sa aton ginapangayo ukon ginahunahuna.”—Efe. 3:20.

¹¹ Pareho kanday Pablo kag Silas, basi makibot kita sa ginahimo ni Jehova nga pagbulig sa aton. Mahimo nga indi man ini tumalagsahon, pero amo gid ini ang kinahanglan  naton. (1 Cor. 10:13) Wala ini nagakahulugan nga wala na kita sing himuon kag hulaton na lang naton si Jehova sa pagtadlong sang sitwasyon ukon sa pagsolbar sang problema. Dapat naton himuon ang nahisuno sa aton ginpangamuyo. (Roma 12:11) Ginapakita sini nga sinsero kita kag nagatinguha para pakamaayuhon ni Jehova. Pero dapat man naton dumdumon nga sobra pa ang mahimo ni Jehova sangsa aton ginapangabay, ginaplano, kag ginapaabot. Kon kaisa makibot kita kon himuon niya ang wala naton ginapaabot. Binagbinagon naton ang pila ka kasaysayan sa Biblia nga magapabakod sang aton pagsalig nga mabuligan kita ni Jehova sa paagi nga wala naton ginapaabot.

12. (a) Ano ang ginhimo ni Hari Ezequias sang salakayon na sia ni Hari Senaquerib sang Asiria? (b) Ano ang matun-an naton sa pagsolbar ni Jehova sini nga problema?

¹² Sa Kasulatan, madamo kita sing makita nga halimbawa sang wala ginpaabot nga himuon ni Jehova. Sang panahon ni Hari Ezequias, ginsalakay ni Hari Senaquerib sang Asiria ang Juda kag ginsakop ang tanan nga siudad nga may mabakod nga depensa, luwas sa Jerusalem. (2 Hari 18:1-3, 13) Masunod na nga salakayon ni Senaquerib ang Jerusalem. Ano ang ginhimo ni Hari Ezequias? Nangamuyo sia kay Jehova kag nangayo sing laygay sa manalagna ni Jehova nga si Isaias. (2 Hari 19:5, 15-20) Nangin makatarunganon man si Ezequias sang ginhatag niya ang ginpangayo sa iya ni Senaquerib. (2 Hari 18:14, 15) Sang ulihi, ginhanda ni Ezequias ang siudad engkaso likupan ini sa malawig nga tion. (2 Cron. 32:2-4) Pero ano ang natabo? Ginpadala ni Jehova ang isa ka anghel nga nagpatay sa 185,000 ka soldado ni Senaquerib sa isa lang ka gab-i. Bisan si Ezequias wala magpaabot nga matabo ini!—2 Hari 19:35.

13. (a) Ano ang matun-an naton sa natabo kay Jose? (b) Ano ang natabo kay Sara nga wala niya ginpaabot?

¹³ Binagbinaga ang natabo sa pamatan-on nga si Jose nga anak ni Jacob. Sang napriso si Jose sa Egipto, nahunahuna ayhan niya nga sa ulihi ihatag sa iya ang ikaduha sa pinakamataas nga posisyon sa pungsod ukon paagi sa iya luwason ni Jehova ang iya pamilya sa gutom? (Gen. 40:15; 41:39-43; 50:20) Sigurado gid nga wala ginpaabot ni Jose ang ginhimo ni Jehova. Hunahunaa man ang lola ni Jose nga si Sara. Nagpaabot bala ang tigulang na nga si Sara nga pahanabuon ni Jehova nga makabata gid sia, kag indi lang makabaton sing anak paagi sa iya alagad nga babayi? Wala gid mahunahuna ni Sara nga ibun-ag niya si Isaac.—Gen. 21:1-3, 6, 7.

14. Ngaa nagasalig kita kay Jehova?

¹⁴ Wala naton ginapaabot nga dulaon ni Jehova ang tanan naton nga problema paagi sa milagro sa wala pa ang bag-o nga  kalibutan. Wala man kita nagapangabay nga himuon niya ang tumalagsahon nga mga butang para sa aton. Pero nahibaluan naton nga ang aton Dios nga si Jehova amo man ang Dios nga nagbulig sa iya mga alagad sang una sa makatilingala nga paagi. (Basaha ang Isaias 43:10-13.) Bangod sini, nagasalig kita sa iya. Nahibaluan naton nga mahatagan niya kita sing kusog para matuman naton ang iya kabubut-on. (2 Cor. 4:7-9) Ano ang matun-an naton sa sini nga mga kasaysayan sa Biblia? Pareho sang natabo kanday Ezequias, Jose, kag Sara, mabuligan kita ni Jehova bisan pa ara kita sa mabudlay gid nga kahimtangan kon matutom kita sa iya.

15. Ano ang himuon naton para magpabilin sa aton “ang paghidait sang Dios,” kag paano ini nangin posible?

¹⁵ Ano ang himuon naton para magpabilin sa aton “ang paghidait sang Dios” bisan pa may mga problema kita? Dapat naton pabakuron ang aton kaangtanan sa aton Dios nga si Jehova. Nangin posible lang ini nga kaangtanan “paagi kay Cristo Jesus,” nga naghatag sang iya kabuhi bilang halad-gawad. Ang gawad nalakip sa makatilingala nga mga ginhimo sang aton Amay. Paagi sa gawad, mapatawad ni Jehova ang aton mga sala, gani may matinlo na kita nga konsiensia kag puede na kita mangin suod sa iya.—Juan 14:6; Sant. 4:8; 1 Ped. 3:21.

16. Ano ang matabo kon mabaton naton “ang paghidait sang Dios”? Maghatag sing ilustrasyon.

¹⁶ Ano ang matabo kon mabaton naton “ang paghidait sang Dios nga labaw sa tanan nga paghangop”? Nagasiling ang Kasulatan nga ‘magabantay ini sang aton tagipusuon kag ikasarang sa paghunahuna paagi kay Cristo Jesus.’ (Fil. 4:7) Isa ka termino nga ginagamit sa militar ang orihinal nga tinaga para sa “magabantay.” Nagapatuhoy ini sa grupo sang mga soldado nga nagabantay sa isa ka siudad sang una, pareho sa Filipos. Makatulog sing maayo kon gab-i ang mga nagaistar sa Filipos, kay nahibaluan nila nga may mga soldado nga nagabantay sa ila siudad. Gani makapahuway man ang aton tagipusuon kag hunahuna kon mabaton naton “ang paghidait sang Dios.” Nahibaluan naton nga nagaulikid si Jehova sa aton kag gusto niya nga mangin malipayon kita. (1 Ped. 5:10) Bangod sini, indi kita sobra nga mabalaka ukon maluyahan sing buot.

17. Ngaa may pagsalig kita ano man ang matabo sa palaabuton?

¹⁷ Malapit na mag-abot sa katawhan ang pinakadaku nga kapipit-an nga wala pa gid matabo sa duta. (Mat. 24:21, 22) Wala kita makahibalo kon ano gid ang matabo sa kada isa sa aton. Pero indi kita dapat sobra nga mabalaka. Wala kita makahibalo sang tanan nga himuon ni Jehova, pero kilala naton ang aton Dios. Nahibaluan naton ang ginhimo ni Jehova sang una, gani makasalig kita nga ano man ang matabo, tumanon gid niya ang iya katuyuan, kag mahimo niya ini sa wala ginapaabot nga paagi. Gani ano man ang himuon ni Jehova para sa aton, maeksperiensiahan gid naton sa pinasahi nga paagi “ang paghidait sang Dios nga labaw sa tanan nga paghangop.”