Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Mas nim toklen qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios twitzju qximbʼetz

Mas nim toklen qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios twitzju qximbʼetz

«Kyjaʼtzun kqebʼil kykʼuʼje tuʼn Dios; mas maʼ t-xilen jlu twitz tkyaqil kynabʼl xjal, tuʼn jlu kʼokel kwentin kyanmiye ex kyximbʼetze» (FILIP. 4:7).

BʼITZ: 39 EX 141

1, 2. ¿Tiʼ bʼaj tiʼj Pablo ex Silas toj tnam Filipos? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal).

OTOQ txi aqʼbʼil toj tnam Filipos. Ateʼtoq kabʼe misionero toj cárcel ex atz ateʼtoq tzmax t-xe cárcel. Pablo ex Silas kybʼi misionero lu. Tokxtoq kabʼe kyqan toj jun cepo ex in chʼyontoq kytzal kyiʼj tuʼnju otoq che bʼaj bʼyoʼn (Hech. 16:23, 24). Jun rat naj ex qʼij aju. Mintiʼ otoq tzʼok kybʼiʼn qa tuʼn kytzyet kyuʼn xjal toj plas, ex i ex qʼiʼn toj jun juicio mintiʼ bʼantni tiʼj. Otoq tzʼel qʼiʼn kyxbʼalun ex otoq che bʼaj bʼyoʼn tuʼn tzeʼ (Hech. 16:16-22). Nya bʼaʼn aju otoq bʼant. Aj Roma Pablo ex attoq toklen tuʼn tok qanin xjel te toj tumel kyuʼn aj kawil. *

2 Akux attoq Pablo toj qlolj toj cárcel, oklo ten ximel tiʼjju otoq bʼaj toj qʼij aju. Axlo ikx oklo ten ximel kyiʼj xjal te tnam Filipos. Kyoj nim lugar jatumel otoq ten Pablo, attoq jun tja Dios kyoj jatumel jaku che kʼulin qe aj Judiy te Dios. Atzun toj tnam Filipos mintiʼtoq jun at. Tuʼntzunju, atz in noktoq kychmon kyibʼ aj Judiy tiʼjxi tnam ttzi jun nim aʼ (Hech. 16:13, 14). ¿Tiquʼn mintiʼtoq jun tja Dios at toj tnam Filipos? Bʼalo tuʼnju mintiʼ lajaj xinaq aj Judiy toj tnam, tuʼnju atzun kybʼet tuʼn tten tuʼntzun tten jun tja Dios. Ax tok, in che tzalajtoq xjal te Filipos tuʼnju at kyuʼj te tnam Roma, maske prow xjal qe (Hech. 16:21). Bʼalo tuʼn jlu mintiʼ kubʼ kyximen qa ax ikx aj Roma qeju kabʼe xjal aj Judiy. Noq tiʼxku kubʼ kyximen, noqtzun tuʼnj, nya toj tumel aju bʼant kyuʼn tuʼnju otoq tzʼokx kyqʼoʼn Pablo ex Silas toj cárcel, ex mintiʼ jun nya bʼaʼn otoq kubʼ kybʼinchaʼn.

3. a) ¿Tiquʼn mintiʼ el tnikʼ Pablo tiʼj junjun tiʼchaq tej tokx qʼoʼn toj cárcel? b) ¿Tiʼ tmod kubʼ tyekʼin?

3 Axlo ikx ok ten Pablo ximel tiʼj tiquʼn otoq pon toj tnam Filipos. Otoq che ikʼ junjun xjaw, attoq toj juntl plaj te mar Egeo, atz Asia Menor. Atztzu, nim maj mintiʼ xi tqʼoʼn xewbʼaj xjan ambʼil tuʼn tpakbʼan kyoj junjun lugar. Ok jlu ik tzeʼn in xitoq qʼiʼn toj juntl lugar (Hech. 16:6, 7). Noqtzun tuʼnj, ¿jatumel in xitoq qʼiʼn? Kubʼ ttzʼibʼin Pablo tzaqʼwebʼil tiʼj jlu tej tten toj tnam Troas. Toj jun witzikʼ, xi qʼamaʼn jlu te tuʼn jun xjal: «Tikʼtza tuj Macedonia». Elxix tnikʼ Pablo tiʼj alkyetoq taj Jehová, tuʼntzunju, jun rat naj xiʼ atz Macedonia (kjawil uʼjit Hechos 16:8-10). Noq chʼin ambʼil tponlen, okx qʼoʼn toj cárcel. ¿Tiquʼn xi tqʼoʼn Jehová ambʼil tuʼn tikʼ jlu? ¿Jteʼ ambʼil ten Pablo toj cárcel? Maske mintiʼxix el tnikʼ Pablo tiʼj, mintiʼ xi tqʼoʼn ambʼil tuʼn tchewix qʼuqbʼil tkʼuʼj ex tzalajbʼil kubʼ tnaʼn. In tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa e ok ten naʼl Dios ex bʼitzil junx tukʼil Silas toj cárcel (Hech. 16:25). In nel qnikʼ tiʼj qa kubʼ kynaʼn qʼuqbʼil kykʼuʼj tuʼn Dios.

4, 5. a) ¿Tiquʼn jaku txi qqʼamaʼn qa jaku qo ok weʼ kywitz junjun tiʼchaq ik tzeʼn ikʼ tiʼj Pablo? b) ¿Alkye tten chʼexpaj naj qe tiʼchaq toj tanqʼibʼil Pablo?

4 ¿Ope kubʼ qnaʼn jun maj ik tzeʼn te Pablo? Bʼalo xi qqanin te Jehová tuʼn tonin qiʼj tej tkubʼ qximen tuʼn tbʼant jun tiʼ quʼn ex ok qqʼoʼn qwitz tiʼj qa lepcheqoʼk tiʼj onbʼil in tzaj tqʼoʼn xewbʼaj xjan. Noqtzun tuʼnj, bʼalo junxitl ikʼ ik tzeʼn kubʼ qximen. Bʼalo ok weʼ qoʼ twitz junjun nya bʼaʼn, ex kyuʼn jlu bʼant junjun matij chʼixpubʼil quʼn toj qanqʼibʼil (Ecl. 9:12). In kubʼlo qximen toj ambʼil jaʼlo tiquʼn tzaj tqʼoʼn Jehová ambʼil tuʼn kyikʼ junjun tiʼchaq toj qanqʼibʼil. ¿Tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn kukx tikʼx quʼn, ex tuʼn kukx tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj Jehová? Tuʼn tel qnikʼ tiʼj tzaqʼwebʼil, qo yolin juntl maj tiʼjju ikʼ tiʼj Pablo ex Silas.

5 Akux in che bʼitzintoq, e ikʼ junjun tiʼchaq mintiʼ yon kyuʼn. Tnejel, ikʼ jun kyaqnajnabʼ. Yajxitl, e jaqet qe tlamel ttzi cárcel ex el tzʼaq qe caden tok kyiʼj xjal ateʼ toj cárcel. Tej tok tqʼoʼn xqʼuqil kyiʼj pres twitz tiʼj jlu, kubʼ t-ximen tuʼn tkubʼ tbʼiyon tibʼ, noqtzun tuʼnj, mintiʼ xi tqʼoʼn Pablo ambʼil te. Tuʼntzunju, jaw aʼ twiʼ xqʼuqil pres ex qe toj tja. Tej tkubʼ qʼij, xi kysamaʼn jwes junjun polisiy tuʼntzun tetz kyiʼn Pablo ex Silas toj cárcel, ex tuʼn t-xi kyqʼamaʼn kye qa bʼaʼn tuʼn kyetz toj tnam Filipos. Tej tel kynikʼ jwes tiʼj qa otoq tzʼok bʼinchaʼn nya bʼaʼn kyiʼj xjal aj Roma, aʼyex i eʼx tuʼntzun tok kyxqʼuqin aj kyetz toj tnam. Naʼmxtoq tikʼ bʼet Pablo ex Silas, xi tqʼamaʼn tuʼn kyikʼ tnejel tukʼil Lidia, jun okslal tzmatoq in jaw aʼ twiʼ. Nya oʼkxju, ajbʼen ambʼil lu kyuʼn tuʼn tok kyqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj erman toj tnam Filipos (Hech. 16:26-40). Jun rat naj e chʼexpaj qe tiʼchaq.

«MAS MAʼ T-XILEN JLU TWITZ TKYAQIL KYNABʼL XJAL»

6. ¿Tiʼ qo xnaqʼtzal tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu?

6 ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil in nel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj Pablo ex Silas? Qa jaku bʼant junjun tiʼchaq tuʼn Jehová ex mintiʼ yon quʼn. Tuʼntzunju, mintiʼ tuʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj kyuʼn nya bʼaʼn. Mintiʼ ikʼ tnaʼl tuʼn Pablo aju ikʼ tiʼj. In xi qqʼamaʼn jlu tuʼnju kubʼ ttzʼibʼin yajxitl kye okslal te tnam Filipos tiʼjju tuʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj ex tiʼjju qʼuqbʼil qkʼuʼj. Toj xnaqʼtzbʼil lu, tnejel qo yolil tiʼjju tqʼama Pablo toj Filipenses 4:6, 7 (kjawil uʼjit). Yajxitl, qo xnaqʼtzal kyiʼj junjun txʼolbʼabʼil toj Tyol Dios jatumel bʼant junjun tiʼchaq tuʼn Jehová kyiʼj tmajen ex mintiʼ ximen kyuʼn tuʼn tbʼaj. Ex tuʼn tkubʼ bʼaj, qo yolil tiʼj alkye tten jaku tzʼonin qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios tuʼntzun kukx tikʼx quʼn.

7. a) ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil tajtoq Pablo tuʼn t-xi tqʼoʼn kye okslal te tnam Filipos? b) ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj?

7 ¿Tiʼ kubʼ kyximen erman te tnam Filipos tej tjaw kyuʼjin uʼj xi tsamaʼn Pablo kye? Tzajlo kynaʼn aju ikʼ tiʼj Pablo ex Silas, ex alkye tten onin Jehová kyiʼj. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil tajtoq Pablo tuʼn t-xi tqʼoʼn kye? Qa mintiʼ tuʼn ttzaj bʼaj kykʼuʼj ex qa tzul tqʼoʼn Dios qʼuqbʼil kykʼuʼj qa ma che naʼn Dios. Noqtzun tuʼnj, bʼaʼn tuʼn tok qqʼoʼn qwiʼ tiʼj tej tqʼama qa mas maʼ t-xilen qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios «twitz tkyaqil kynabʼl xjal». ¿Tiʼ t-xilen jlu? At junjun Tyol Dios in kubʼ kyqʼoʼn txol yol ik tzeʼn, «mas matij ik tzeʼn jaku kubʼ qximen». Tuʼntzunju, tqʼama Pablo qa mas nim toklen jlu ik tzeʼn jaku kubʼ qximen. ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj? Qa maske at maj mintiʼ in nel qnikʼ tiʼj tzeʼn jaku qo ex twitz jun nya bʼaʼn, atzunte Jehová in nel tnikʼ tiʼj. Ex jaku che bʼant junjun tiʼchaq tuʼn, ex jaku qo jaw labʼin kyiʼj (kjawil uʼjit 2 Pedro 2:9).

8, 9. a) ¿Tiʼ tzaj tuʼnju ok bʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj Pablo toj tnam Filipos? b) ¿Tiquʼn jakutoq tzʼok qeʼ kykʼuʼj erman te tnam Filipos tiʼjju xi ttzʼibʼin Pablo kye?

8 Qʼuqli qkʼuʼj tiʼj qa kubʼ kynaʼn erman te Filipos qʼuqbʼil kykʼuʼj tej e ok ten ximel tiʼjju otoq bʼaj kyoj mankbʼil lajaj abʼqʼi. Ax tok aju otoq kubʼ ttzʼibʼin Pablo. Maske otoq tzaj tqʼoʼn Jehová ambʼil tuʼn tikʼ jun nya bʼaʼn, noqtzun tuʼnj, noq tuʼn jlu bʼant tuʼn kykolin tiʼj tbʼanel tqanil kywitz aj kawil ex tuʼn tkyuwset (Filip. 1:7). Iltoq tiʼj tuʼn kyximen jwes tnejel naʼmxtoq tok kybʼinchaʼn jun nya bʼaʼn tiʼj kʼloj okslal at toj tnam Filipos. Ex bʼalo tuʼnju tqʼama Pablo qa aj Roma, bʼant tuʼn tkyaj ten Lucas aju in bʼettoq tukʼil toj pakbʼabʼil atz Filipos, tuʼntzun tonin kyiʼj akʼaj okslal toj tnam aju tej tikʼ bʼet Pablo ex Silas.

9 Tej tjaw kyuʼjin okslal te tnam Filipos uʼj pon tsamaʼn Pablo, ojtzqiʼntoq kyuʼn qa nya tyol jun xjal naʼmxtoq tikʼ nya bʼaʼn tiʼj. Otoq tzikʼ Pablo toj junjun matij nya bʼaʼn ex otoq kubʼ tyekʼin qa in tzaj tqʼoʼn Dios qʼuqbʼil tkʼuʼj. Nya oʼkxju, tej tkubʼ ttzʼibʼin jlu, tokxtoq pres atz tja toj tnam Roma. Maske ikju, kukx kubʼ tyekʼin qa attoq qʼuqbʼil tkʼuʼj (Filip. 1:12-14; 4:7, 11, 22).

«MI JUN TUʼN TBʼAJ KYKʼUʼJE TIʼJ»

10, 11. ¿Tiʼ kbʼantel quʼn aj ttzaj bʼaj qkʼuʼj ex tiʼ jaku qo yon tiʼj?

10 ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼntzun miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj ex tuʼn kukx tten qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios? Aju xi tqʼamaʼn Pablo kye okslal te Filipos, in tzaj tyekʼin qe qa bʼaʼn tuʼn qnaʼn Dios tuʼntzun miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj. Tuʼntzunju, bʼaʼn tuʼn qnaʼn Dios aj ttzaj bʼaj qkʼuʼj (kjawil uʼjit 1 Pedro 5:6, 7). Bʼaʼn tuʼn tbʼant jlu quʼn tuʼn tkyaqil qkʼuʼj ex tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kwentin qoʼ tuʼn Jehová. Ax ikx bʼaʼn tuʼn t-xi qqʼoʼn chjonte te tiʼjju kʼiwlabʼil in tzaj tqʼoʼn qe. Kchʼiyil qʼuqbʼil qkʼuʼj tiʼj aj ttzaj qnaʼn qa jaku bʼant mas tiʼchaq tuʼn «twitzju in xi qqanin ex twitzju in qo ximan tiʼj» (Efes. 3:20).

11 Ik tzeʼn bʼaj tiʼj Pablo ex Silas toj tnam Filipos, jakulo qo jaw labʼin tiʼj alkye tten jaku tzʼonin Jehová tiʼj teyele junjun qe. Bʼalo nya matij t-xilen, noqtzun tuʼnj, tzul tonin qoʼ tukʼilju at tajbʼen qe (1 Cor. 10:13). Nya a t-xilen jlu qa noq kbʼel qyon tuʼn tbʼant kyiʼj nya bʼaʼn, sino il tiʼj tuʼn t-xi qbʼinchaʼn qe tiʼchaq ik tzeʼn in xi qqanin toj qnaʼj Dios (Rom. 12:11). Iktzun tten kbʼel qyekʼin qa ax tok aju in xi qqanin te Jehová ex tzul tkʼiwlaʼn qoʼ aj tok tilil quʼn. Ax ikx, bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa jaku bʼant mas tiʼchaq tuʼn Jehová twitzju in xi qqanin te moqa tiʼjju in qo yon tiʼj. At maj in qo jaw labʼin tiʼj aj in bʼant junjun tiʼchaq tuʼn aju mintiʼ yon quʼn. Qo xnaqʼtzan kyiʼj junjun txʼolbʼabʼil in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tuʼntzun tchʼiy qʼuqbʼil qkʼuʼj tiʼj qa jaku bʼant junjun tiʼchaq tuʼn Jehová qiʼj.

BʼANT JUNJUN TIʼCHAQ TUʼN JEHOVÁ AJU MINTIʼ XIMEN KYUʼN TMAJEN

12. a) ¿Tiʼ bʼant tuʼn aj kawil Ezequías tej tqʼama aj kawil Senaquerib qa tuʼn tok tbʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj tnam Jerusalén? b) ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj alkye tten xi tbʼinchaʼn Jehová tiʼj nya bʼaʼn?

12 In che kanet nim techel quʼn toj Tyol Dios jatumel e bʼant tiʼchaq tuʼn Jehová ex mintiʼ yoʼn kyuʼn tmajen qa ik tuʼn tbʼaj. Jun techel, tej tkawin Ezequías, kubʼ tiʼj tnam Judá ex qe juntl lugar toj tnam tuʼn aj kawil Senaquerib te tnam Asiria, noqtzun tuʼnj, mintiʼ kubʼ tiʼj tnam Jerusalén tuʼn (2 Rey. 18:1-3, 13). Yajxitl, tqʼama Senaquerib qa kbʼel tiʼj tnam Jerusalén tuʼn. ¿Tiʼ bʼant tuʼn Ezequías? Naʼn Dios te Jehová ex xi tqanin tnabʼil te aj sanjel Isaías (2 Rey. 19:5, 15-20). Ax ikx kubʼ tyekʼin qa ten t-ximbʼetz toj tumel ex xi tchjoʼn pwaq tzaj tqanin Senaquerib te (2 Rey. 18:14, 15). Tej tbʼet ambʼil, bʼaj tnukʼun Ezequías qe tiʼchaq toj tnam tuʼntzun ya miʼn kyex xjal jyolte toj juntl tnam (2 Crón. 32:2-4). ¿Tzeʼn japun bʼaj twiʼ tkyaqil? Tzaj tsamaʼn Jehová jun t-anjel ex kubʼ tbʼyoʼn 185,000 tsoldad Senaquerib toj junx qonikʼen. Mi jun ximen tiʼj qa ik tuʼn tbʼaj, axpe ikx te Ezequías mintiʼ ximen tuʼn (2 Rey. 19:35).

¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj José? (Gén. 41:42). (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 13).

13. a) ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj José? b) ¿Tiʼ bʼaj tiʼj Sara, aju mintiʼ ximen tuʼn qa ik tuʼn tbʼaj?

13 Atzun jaʼlo, qo xnaqʼtzan tiʼjju bʼaj tiʼj José tej tzmatoq kuʼxun, aju tkʼwaʼl Jacob. Akux taʼtoq toj cárcel toj tnam Egipto, mintiʼ kubʼ t-ximen qa a tuʼn tok te tkabʼin xjal mas nim toklen toj tnam aju. Ex mintiʼ ximen tuʼn qa tuʼn tajbʼen tuʼn Jehová tuʼn tonin kyiʼj toj tja tuʼntzun miʼn kykyim tuʼn waʼyij (Gén. 40:15; 41:39-43; 50:20). Tuʼn jlu in nel qnikʼ tiʼj qa bʼant mas tiʼchaq tuʼn Jehová twitzju kubʼ t-ximen José. Ax ikx bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj Sara. Mintiʼ kubʼ t-ximen Sara qa tuʼn tul itzʼji jun tal tuʼn Jehová tuʼnju otoq tijen. Ax tok, mintiʼ ximen tuʼn Sara qa tuʼn tul itzʼj Isaac (Gén. 21:1-3, 6, 7).

14. ¿Tiʼ jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj?

14 Ax tok, mintiʼ in qo yon tuʼn tbʼant jun milagr qiʼj tuʼn Jehová, moqa tuʼn tel tiʼn tkyaqil nya bʼaʼn qiʼj aj naʼmx tul akʼaj twitz Txʼotxʼ. Ax ikx, mintiʼ in xi qqanin te tuʼn tbʼant junjun tiʼchaq toj qanqʼibʼil aju jaku qo jaw labʼin tiʼj. Noqtzun tuʼnj, ojtzqiʼn quʼn qa onin Jehová kyiʼj tmajen toj ambʼil ojtxe. Naʼmx tchʼexpaj Jehová (kjawil uʼjit Isaías 43:10-13). Tuʼn jlu in chʼiy qʼuqbʼil qkʼuʼj tiʼj. Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa jaku tzaj tqʼoʼn noq alkyexku onbʼil qe tuʼntzun kukx tbʼant tajbʼil quʼn (2 Cor. 4:7-9). ¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼjju ikʼ tiʼj Ezequías, José ex Sara? Qa jaku tzʼonin Jehová qiʼj tuʼn qex kywitz alkyexku nya bʼaʼn qa kukx ma qo ajbʼen te.

Jaku tzʼonin Jehová qiʼj tuʼn qex kywitz alkyexku nya bʼaʼn qa kukx ma qo ajbʼen te

15. a) ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼn kukx tten qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Jehová aj qok weʼ kywitz nya bʼaʼn? b) ¿Tiʼ in najbʼen tuʼn Jehová tuʼn qok te tamiw?

15 ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼn kukx tten qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Jehová aj qok weʼ kywitz nya bʼaʼn? Il tiʼj tuʼn tok qxqʼuqin qamiwbʼil tukʼil. Noq tuʼn Jesús jaku ten qamiwbʼil lu, tuʼnju xi tqʼoʼn tchwinqlal tuʼn qklet tiʼj il. Aju chojbʼil bʼant tuʼn Jehová, atzun juntl tiʼ bʼant tuʼn ex jaku qo jaw labʼin tiʼj. In najbʼen chojbʼil lu tuʼn Jehová tuʼntzun tkubʼ tnajsaʼn qil, ex tuʼn tten qximbʼetz toj txubʼtxaj ex tuʼn qok te tamiw (Juan 14:6; Sant. 4:8; 1 Ped. 3:21).

«TUʼN JLU KʼOKEL KWENTIN KYANMIYE EX KYXIMBʼETZE»

16. Qʼamantza alkye tten in nonin qiʼj aju qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios.

16 ¿Tiʼ tbʼanel jaku tzaj qe tuʼn qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Jehová, aju mas nim t-xilen «twitz tkyaqil kynabʼl xjal»? In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Tuʼn jlu kʼokel kwentin kyanmiye ex kyximbʼetze, tuʼnju at kymojbʼabʼl kyibʼe tukʼil Jesucrist» (Filip. 4:7). Tej tkubʼ tzʼibʼin tnejel maj aju yol «kwentin», atzun yol ajbʼen tiʼj aqʼuntl in bʼant kyuʼn soldad in che xqʼuqin kyiʼj tnam toj ambʼil ojtxe. Ax ikx te tnam Filipos xqʼuqintoq taʼ, tuʼntzunju, mintiʼtoq in che xobʼ qe xjal toj tnam tuʼnju ojtzqiʼntoq kyuʼn qa xqʼuqin tnam. Chʼixmi axju in bʼaj qa at qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Dios, xqʼuqin taʼ qximbʼetz ex qanmi tuʼn. Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kwentin qoʼ tuʼn Jehová ex taj tuʼn qtzalaj toj qanqʼibʼil (1 Ped. 5:10). Aj in nel qnikʼ tiʼj jlu, qo okil «kwentin», toj juntl yol, qo okil xqʼuqin tuʼntzun miʼn qkubʼ numj aj ttzaj bʼaj qkʼuʼj ex aj qtzaj xobʼ.

17. ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn miʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj tiʼj ambʼil tzul?

17 Toj chʼintl ambʼil, che okil weʼ xjal twitz «kʼixbʼisabʼl maʼxix», aju «bʼajx tzaj jun maj» ex mlay tzikʼ juntl maj (Mat. 24:21, 22). Mintiʼ ojtzqiʼn quʼn tiʼ kbʼajel tiʼj teyele junjun qe, noqtzun tuʼnj, mintiʼxix tuʼn ttzaj bʼaj qkʼuʼj tuʼn. Maske mintiʼ ojtzqiʼn quʼn tiʼ kbʼantel tuʼn Jehová, ojtzqiʼn quʼn tiʼ tmod at. Aj qxnaqʼtzan tiʼjju bʼant tuʼn kyiʼj tmajen toj ambʼil ojtxe, in nel qnikʼ tiʼj qa tkyaqil maj in japun twi t-ximbʼetz noq tiʼxku jaku bʼaj. Ex at maj in bʼant junjun tiʼchaq tuʼn aju mintiʼ ximen quʼn qa ik tuʼn tbʼaj. Tkyaqil maj aj tonin Jehová qiʼj tiʼj jun tiʼ, atzun juntl ambʼil jatumel jaku kubʼ qnaʼn qa in tzaj tqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj ex qa mas nim t-xilen jlu «twitz tkyaqil kynabʼl xjal».

^ taqik' 1 Bʼalo ax ikx aj Roma Silas (Hech. 16:37).