Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

[Xtakaksni] Dios, wa ntu lakatsalaniy xlipaks kintapuwankan

[Xtakaksni] Dios, wa ntu lakatsalaniy xlipaks kintapuwankan

«[Xtakaksni] Dios, wa ntu lakatsalaniy xlipaks kintapuwankan, [namaki] minakukan» (FILIP. 4:7).

TAKILHTLIN: 39, 141

1, 2. ¿Tuku kaʼakgspulalh Pablo chu Silas kFilipos? (Kaʼakxilhti xapulana dibujo).

MAX itat tsisni xwanit kkachikin Filipos. Chatiy misioneros xkawanikan Pablo chu Silas xkalakgachinukanit kpulachin. Chu katamaknunika xtantunkan kcepo chu lu xkakatsanima kstipunkan xlakata aku xkamakgsnokgkanit (Hech. 16:23, 24). Ama kilhtamaku kaj lakapala tuku lalh. Lakapala, lhuwa latamanin xkaxwatalinit kplaza xlakata xkalakputsananika maski ni xkalakgchan. Xkamakglhtikanit klhakgatkan chu xkalimakgsnokgkanit kiwi (Hech. 16:16-22). ¡Lu nitlan! Pablo xtapakgsi kRoma chu xlakgchan pi akgstitum xlikatsinika. *

2 Maski Pablo lu kapukswa niku xlakgachinukanit, max lilakpuwa tuku xlanit ama kilhtamaku. Asta max na kalakapastakli latamanin xalak Filipos. Lhuwa kachikinin nema xkalakgapaxialhnanit xkgalhikgo akgtum sinagoga, niku judíos tlan xkakninanikgo Dios. Pero anta kFilipos ni xʼanan. Wa xlakata judíos xtamakxtumikgo kxmalakcha kachikin, kxkilhtun kgalhtuchokgo (Hech. 16:13, 14). ¿Tuku xlakata ni xʼanan sinagoga? Max xlakata kkachikin ni xʼanan kgalhkaw lakchixkuwin judíos, nema xtamaklakaskin xlakata tlan xʼanalh akgtum. Pero latamanin xalak Filipos lu xlipaxuwakgo pi anta xtapakgsikgo kRoma, maski ni lu xlakaskinka xlitaxtukgo (Hech. 16:21). Max wa xlakata ni xlikanajlakgo pi umakgolh chatiy judíos, romanos xwankgonit. Maski lata tuku xlakpuwankgolh, wa tuku xlikana Pablo chu Silas xkatamaknukanit kpulachin maski nitu xtlawakgonit.

3. 1) ¿Tuku xlakata Pablo max ni liwana xkatsi tuku xlama, xlakata tamaknuka kpulachin? 2) ¿La makgkatsilh?

3 Pablo na max lilakpuwa tuku titaxtulh kFilipos. Xtitaxtunita akglhuwa papaʼ akxni xwi xaʼalakgaputu pupunu Egeo, kʼAsia Menor. Anta espíritu santo makglhuwa malakgachokgolh xlakata ni xlichuwinalh Dios kmakgapitsi kachikinin. Xtachuna la komo alakatanu niku xlilh (Hech. 16:6, 7). Pero ¿niku xlimaka? Pablo makglhtinalh xatakgalhtin akxni xwi kTroas. Kʼakgtum tamanixnat, chatum chixku wanilh: «Katat unu kMacedonia». Xla liwana akxilhli tuku xtalakaskin Dios, wa xlakata tunkun alh kMacedonia (kalikgalhtawakga Hechos 16:8-10). Pero kaj nina makgas lata xchanit, tamaknuka kpulachin. ¿Tuku xlakata Jehová mastalh talakaskin pi chuna xtitaxtulh? ¿La xlimakgas xtanulh kpulachin? Maski ni liwana xkatsi, ni mastalh talakaskin pi xtakanajla chu xtapaxuwan xtaxlajwanilh. Biblia wan pi Pablo chu Silas tsukukgolh tlawakgo oración chu kilhtlinikgolh Jehová anta niku xkalakgachinukanit (Hech. 16:25). Xlikana pi xmakgkatsikgo xtakaksni Dios.

4, 5. 1) ¿Tuku tatalakxtumi kilatamatkan chuna la titaxtulh Pablo? 2) ¿La lakapala talakgpalilh xlatamat?

4 ¿Minit kilhtamaku nachuna makgkatsiw la Pablo? Max skiniyaw xtamakgtay Dios xlakata wa natlawayaw tuku xatlan, maski max xtasiya pi wa xkinkapulaliman espíritu santo. Pero max alistalh ni chuna kitaxtulh chuna la xlakpuwanaw. Max titaxtuw taʼakglhuwit nema tlawalh pi kaj lakapala natalakgpali la xlinaw kilatamatkan (Ecl. 9:11). Chu max la uku natakgalhskinaw tuku xlakata Jehová mastalh talakaskin pi chuna xlalh. ¿Tuku nakinkamakgtayayan chuntiya nalipawanaw Jehová? Xlakata nakatsiyaw, kalichuwinamparaw Pablo chu Silas.

5 Akxni Pablo chu Silas xkilhtlimakgolh, katuwa tuku tsukulh la. Pulana, tachikilh tiyat. Alistalh talakkilh malakcha xla pulachin chu taxkutli cadenas nema xlitachikgonit tiku xtanumakgo kpulachin. Akxni tiku xkuenta tlawa pulachin akxilhli uma, xakstu xmakgniputunkan, pero Pablo ni maxkilh talakaskin. Wa xlakata, tiku xkuenta tlawa pulachin chu xfamilia, tamunukgolh. Akxni xkgakgalh, mapakgsinanin malakgachakgolh makgapitsi soldados xlakata xkatamakxtuka Pablo chu Silas chu xtaxtukgolh kFilipos. Akxni mapakgsinanin katsikgolh pi nitlan tuku xkatlawanikgonit uma tiku na xtapakgsikgo kRoma, kakitamakxtukgolh. Pero akxni nina xʼankgo Pablo chu Silas, wankgolh pi pulana xʼamakgolh makgachipakgo Lidia xlakata xʼamakgolha, chatum puskat tiku aku xtamununit. Nachuna, limaxtukgolh kilhtamaku xlakata nakamakgpuwantinikgo natalan xalak Filipos (Hech. 16:26-40). ¡Kaj lakapala talakgpalilh tuku xlama!

«WA NTU LAKATSALANIY XLIPAKS KINTAPUWANKAN»

6. ¿Tuku nalichuwinanaw kʼuma artículo?

6 ¿Tuku katsiniyaw xlakata uma tuku lichuwinaw? Pi Jehová tlan natlawa tuku nitu kgalhkgalhimaw, wa xlakata ni nalilakgaputsayaw akxni titaxtuyaw taʼakglhuwit. Xlikana, Pablo nikxni patsankgalh uma tuku titaxtulh. Katsiyaw xlakata tuku alistalh katsokgnanilh natalan xalak Filipos xlakata nitu nalilakgaputsayaw chu xtakaksni Dios. Kʼuma artículo pulana nalichuwinanaw tuku wa Pablo anta kFilipenses 4:6, 7 (kalikgalhtawakga). Alistalh naʼakxilhaw lhuwa liʼakxilhtit xalak Biblia anta niku Jehová kaj lakapala tuku tlawalh. Xaʼawatiya, nakatsiyaw la «[xtakaksni] Dios» tlan nakinkamakgtayayan chu tlan liwana nalipawanaw Jehová.

7. 1) ¿Tuku xkamasiyaniputun Pablo natalan xalak Filipos? 2) ¿Tuku akinin kinkamasiyaniyan?

7 ¿Tuku lakpuwankgolh natalan xalak Filipos akxni likgalhtawakgakgolh carta? Xlikana max lilakpuwankgolh tuku kaʼakgspulalh Pablo chu Silas, chu la Jehová kaj lakapala kamakgtayalh. ¿Tuku xkamasiyaniputun Pablo? Pi nitu nalilakgaputsakgo chu Jehová xʼama kamaxki xtakaksni komo xtlawanikgolh oración. Pero kalilakpuwaw, lichuwinalh pi xtakaksni Dios «lakatsalaniy xlipaks kintapuwankan». ¿Tuku wamputun uma? Kmakgapitsi biblias matitaxtikan uma tachuwin la komo «lakatsala putum talakapastakni» chu «lakatsala tuku max nalakapastakaw». Wa xlakata Pablo xlichuwinama pi «xtakaksni Dios» tlakg kaks malakawaninan nixawa la lakapastakaw. ¿Tuku kinkamasiyaniyan uma? Maski ni katsiyaw la nalakkaxtlawayaw kintaʼakglhuwitkan, Jehová katsi la natlawa. Chu xla tlan wi tuku natlawa nema kaks nakinkamalakawaniyan (kalikgalhtawakga 2 Pedro 2:9).

8, 9. 1) Maski Pablo wi tuku nitlan titaxtulh anta kFilipos, ¿tuku kitaxtulh xlakata uma? 2) ¿Tuku xlakata natalan xalak Filipos tlan xlipawankgo tuku Pablo katsokgnanilh?

8 Xlikana, natalan xalak Filipos max lu tatliwakglhkgolh akxni lilakpuwankgolh tuku xlanit awatiya akgkaw kata nema xtitaxtunit. Tuku xtsokgnit Pablo xlikana xwanit. Maski Jehová xmastanit talakaskin nala tuku ni xaʼakgstitum, pero xlakata uma tlan kgalhmakgtayalh chu lakkaxwilika «xlakatin mapakgsinanin natalichuwinan xalakwan xalaksasti» (Filip. 1:7). Mapakgsinanin xalak Filipos, pulana xlilakapastakatkan xwanit akxni wi tuku nitlan xtlawaniputunkgolh kstalaninanin Cristo xalak xkachikinkan. Max xlakata akxni Pablo wa pi xalak Roma xwanit tlawalh pi Lucas tlan xtamakgxtakgli kFilipos xlakata nakamakgtaya xalaksasti kstalaninanin Cristo akxni Pablo chu Silas ankgolh.

9 Akxni natalan xalak Filipos likgalhtawakgakgolh xcarta Pablo, xkatsikgo pi ni wa xtsokgnit tiku nina xtitaxtu taʼakglhuwit. Pablo lhuwa tuku nitlan xtitaxtunit chu xlimasiyanit pi xkgalhi «xtakaksni Dios». Nachuna, akxni katsokgnanilh kpulachin xtanuma anta kRoma. Maski chuna, chuntiya xlimasiyama pi xkgalhi ama takaksni (Filip. 1:12-14; 4:7, 11, 22).

«NITU KALILAKGAPUTSATIT»

10, 11. ¿Tuku kilitlawatkan akxni wi tuku lilakgaputsamaw chu tuku tlan nakgalhkgalhiyaw?

10 ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata nitu nalilakgaputsayaw chu nakgalhiyaw «xtakaksni Dios»? Tuku Pablo kawanilh xalak Filipos kinkamasiyaniyan pi oración nakinkamakgtayayan xlakata nitu nalilakgaputsayaw. Wa xlakata natlawayaw oración akxni wi tuku lilakgaputsamaw (kalikgalhtawakga 1 Pedro 5:6, 7). Chu xlikana nakgalhiyaw takanajla, chu nalipawanaw pi xla nakinkamakgtayayan. Nachuna kamaxkiw paxtikatsinit xlakata tasikulunalin nema kinkamaxkiyan. Chuna la lipawanaw natatliwakglha akxni nalilakpuwanaw pi xla «ntlan namalakastuka xlipaks nkatuwa ntu maski tlakg laktlanka ni xawa wa ntu skinaw» (Efes. 3:20).

11 Chuna la titaxtukgolh Pablo chu Silas kFilipos, max kaks nakinkamalakawaniyan akxni naʼakxilhaw la Jehová kinkamakgtayayan kinchatunukan. O max ni kaks kintikamalakawanin, pero nakinkamaxkiyan tuku lakaskinaw (1 Cor. 10:13). Xlikana, uma ni wamputun pi kaj nitu katitlawaw chu kaj nakgalhkgalhiyaw pi xla nalakkaxtlawa kintaʼakglhuwitkan. Nalilatamayaw tuku naskinaw kioracionkan (Rom. 12:11). Chuna nalimasiyayaw pi xlikana tuku wanaw chu Jehová nakinkasikulunatlawayan. Pero nachuna nalilakpuwanaw pi Jehová tlakg lhuwa tuku tlan natlawa nixawa tuku kgalhkgalhiyaw o tuku skiniyaw. Lakgachunin kaks kinkamalakawaniyan chu tlawa tuku ni kgalhkgalhiyaw. Kaʼakxilhwi makgapitsi liʼakxilhtit xalak Biblia nema namatliwakglha la lipawanaw Jehová pi xla wi tuku tlan tlawa kimpalakatakan.

JEHOVÁ TLAWALH TUKU NI XKGALHKGALHIYAW

12. 1) ¿Tuku tlawalh Ezequías akxni mapakgsina Senaquerib xkataratlawaputun? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan la Jehová lakkaxtlawalh uma taʼakglhuwit?

12 Anta kBiblia tekgsaw liʼakxilhtit tuku tlawalh Jehová nema ni xlakpuwanaw pi chuna nala. Akgtum liʼakxilhtit, akxni xmapakgsinama Ezequías, mapakgsina xalak Asiria Senaquerib akgchipalh Judá chu paks xkachikin, pero ni akgchipalh Jerusalén (2 Rey. 18:1-3, 13). Alistalh, Senaquerib wa pi na xʼama akgchipa uma kachikin. ¿Tuku tlawalh Ezequías? Tlawanilh oración Jehová chu skinilh tastakyaw palakachuwina Isaías (2 Rey. 19:5, 15-20). Nachuna limasiyalh pi liwana xlakapastaka chu maxkilh tumin Senaquerib nema kskinima (2 Rey. 18:14, 15). Alistalh, Ezequías lakkaxwililh kachikin xlakata natayani tuku xʼama akgspula (2 Crón. 32:2-4). ¿Tuku kitaxtulh? Jehová malakgachalh chatum ángel tiku kamakgnilh 185,000 mil ksoldados Senaquerib kaj akgtum tsisni. Nipara wa Ezequías xlilakpuwanit pi chuna xʼama la (2 Rey. 19:35).

¿Tuku katsiniyaw xlakata tuku titaxtulh José? (Gén. 41:42). (Kaʼakxilhti párrafo 13).

13. 1) ¿Tuku katsiniyaw xlakata tuku titaxtulh José? 2) ¿Tuku ni xlilakpuwan Sara pi xʼama titaxtu?

13 Chu kaʼakxilhwi tuku akgspulalh José, xkgawasa Jacob, akxni kajku kgawasaku xwanit. Akxni xtanuma kpulachin kʼEgipto, ni xlilakpuwan pi wa tiku xlichatiy tlakg xlakaskinka xʼama litaxtu kʼama país. Nachuna ni xlilakpuwan pi Jehová xʼama maklakaskin xlakata ni nanikgo xfamilia xlakata tatsinkstat (Gén. 40:15, nota; 41:39-43; 50:20). Xlikana, Jehová tlakg lhuwa tuku tlawalh nixawa la xlakpuwan José. Nachuna kalilakpuwaw xlakata Sara. ¿Xkgalhkgalhi pi Jehová x’ama maxki talakaskin nakgalhi kskgata maski xlina kata? Xlikana, akxni lakachilh Isaac lu tlan limakgkatsilh Sara nixawa la xlakpuwan (Gén. 21:1-3, 6, 7).

14. ¿Tuku liwana kilikatsitkan?

14 Xlikana, ni lakpuwanaw pi Jehová na tlawa tuku ni tamakanajla xlakata namasputu kintaʼakglhuwitkan akxni nina chin xasasti kakilhtamaku. Nachuna ni skiniyaw pi katlawalh tuku max kaks nalilakawanaw kkilatamatkan. Pero katsiyaw pi Dios kamakgtayalh xlakskujnin xala makgasa. Chu xla ni a talakgpali (kalikgalhtawakga Isaías 43:10-13). Uma matliwakglha la lipawanaw. Xlikana, katsiyaw pi xla wi tuku tlan natlawa xlakata nakinkamaxkiyan litliwakga xlakata namakgantaxtiyaw xtalakaskin (2 Cor. 4:7-9). ¿Tuku katsiniyaw xlakata xliʼakxilhtitkan Ezequías, José chu Sara? Pi Jehová tlan nakinkamakgtayayan maski lu tuwa tuku natitaxtuyaw komo ni namakgxtakgaw.

Jehová tlan nakinkamakgtayayan maski lu tuwa tuku natitaxtuyaw komo ni namakgxtakgaw

15. 1) ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata ankgalhin nakgalhiyaw «xtakaksni Dios» akxni natitaxtuyaw taʼakglhuwit? 2) ¿Tuku tlawa pi tlan xʼamigos Jehová nawanaw?

15 ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata ankgalhin nakgalhiyaw «xtakaksni Dios» akxni natitaxtuyaw taʼakglhuwit? Nakuentajtlawayaw la talalinaw Jehová. Uma tapaxkit kaj xman wa tlan nakgalhiyaw «xpalakata Cristo Jesús», tiku mastalh xlatamat xlakata nakinkalilakgmaxtuyan ktalakgalhin. Talakgmaxtut apulaktu nema na lu xlakaskinka tuku Jehová tlawanit. Xla limaklakaskin talakgmaxtut xlakata nakinkatapatiyan kintalakgalhinkan chu kinkamaxkiyan talakaskin tlan talakapastakni nakgalhiyaw chu tlan xʼamigos nawanaw (Juan 14:6; Sant. 4:8; 1 Ped. 3:21).

«[NAMAKI] MINAKUKAN CHU MINTALAKAPASTAKNIKAN»

16. Kalichuwinanti la kinkamakgtayayan «xtakaksni Dios».

16 ¿La nakinkamakgtayayan «[xtakaksni] Dios, wa ntu lakatsalaniy xlipaks kintapuwankan»? Biblia wan: «[Namaki] minakukan chu mintalakapastaknikan xpalakata Cristo Jesús» (Filip. 4:7). Kʼatanu tachuwin nema matitaxtikan «namaki» uma tachuwin xmaklakaskinkgo soldados xlakata taskujut nema xtlawakgo xlakata xkuentajtlawakgo kachikinin xala makgasa. Chuna uma xtitaxtumakgo kFilipos. Tiku anta xlamakgo ni xpekuankgo xlakata xkatsikgo pi ama kachikin xkuentajtlawamaka. Xtachuna akxni kgalhiyaw «xtakaksni Dios» kintalakapastaknikan chu kinakujkan tapaxuwan tawilayaw. Xlikana katsiyaw pi Jehová kinkakuentajtlawayan chu lakaskin pi tlan natawilayaw (1 Ped. 5:10). Xlakata katsiyaw pi «namaki», wamputun pi nakinkakuentajtlawayan xlakata nitu nalilakgaputsayaw chu xlakata tapekua ni nakinkatlajayan.

17. ¿Tuku nakinkamakgtayayan tlakg nalipawanaw pi Jehová namakgantaxti tuku malaknunit?

17 Kaj nialh makgas, «naʼanan ntlanka takatsanajwat» chuna la ni akxni analh xtachuna chu nialh chuna katilapa alistalh kKatiyatni (Mat. 24:21, 22). Ni katsiyaw tuku nakinkaʼakgspulayan akinin, pero ni kalilakgaputsaw. Maski ni katsiyaw putum tuku Jehová natlawa, pero katsiyaw la xla likatsi. Akxni nalilakpuwanaw tuku tlawalh makgasa xlakata xlakskujnin, akxilhnitaw pi Jehová makgantaxti tuku lakpuwan, maski kalalh tuku nala. Chu lakgachunin tlawa tuku ni xlakpuwanaw. Akxni Jehová kinkamakgtayayan, tlakg talakaskin nalimasiyayaw «[xtakaksni] Dios, wa ntu lakatsalaniy xlipaks kintapuwankan».

^ párr. 1 Max Silas na xalak Roma xwanit (Hech. 16:37).