Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

Chaʼan maʼanic miʼ pʌs i bʌ jini chaʼan bʌ video

UJTEM BɅ TIʼ TOJLEL

Jiñi muʼ bʌ i cuch wocol tac miʼ taj bendición

Jiñi muʼ bʌ i cuch wocol tac miʼ taj bendición

JUNTIQUIL policía tiʼ subeyon: «Mach weñic bʌ tatʌlet come tsaʼ bajñel cʌyʌ a walobil yicʼot a wijñam cʌntʌbil bʌ i yalobil. ¿Majqui mi caj i yʌqʼueñob i bʌl i ñʌcʼ yicʼot miʼ cʌntañob? Cʌyʌx jiñi a ñopbal i chaʼ cucux ti a wotot». Pero tsaʼ cʌlʌ: «Maʼañic tsaʼ j cʌyʌ c familia. Jatet tsaʼ laʼ chucuyon. ¿Chuqui c mul tsaʼ c mele?». Jiñi policía tsiʼ yʌlʌ: «Jiñi tsʌts bʌ mulil jiñʌch cheʼ Testigojet».

Ili tsaʼ ujti ti jumpʼejl cárcel am bʌ ti Irkutsk, Rusia, cheʼ ti 1959. Pero joñon quicʼot quijñam tsaʼ c ñaʼta lon chaʼan mi caj c bej ñusan lon wocol «chaʼan tiʼ melol chuqui toj», i chʌn xucʼul mi lon cajñel (1 P. 3:13, 14). Dios tsaʼʌch i yʌqʼueyon lon i bendición. Mi caj c cʌleʼ tsaʼ bʌ lon c ñusa.

Tsaʼ chʼocʼayon ti 1933 ti jumpʼejl tejclum i cʼabaʼ Zolotniki, ti Ucrania. Cheʼ ti 1937, tsiʼ julaʼtayon lon jiñi quichañob Testigojoʼ bʌ chumuloʼ bʌ ti Francia, i tsiʼ yʌqʼueyon lojon cʌytʌl jiñi libro Gobierno yicʼot Liberación, muʼ bʌ i mel (pʌt) jiñi Sociedad Watch Tower. Jiñi c papá tsaʼ caji i chaʼ ñop Dios cheʼ bʌ tsiʼ pejca jiñi libro tac. Pero cheʼ ti 1939 tsaʼ wen cʼamʼa. I cheʼ tsʼitaʼ jax yom chaʼan miʼ chʌmel (sajtel), tiʼ sube c mamá: «Ili jiñʌch i sujmlel. Cʌntesan la calobilob».

SIBERIA: TSIJIʼ BɅ LUM CHAʼAN SUBTʼAN

Ti abril i chaʼan 1951, jiñi añoʼ bʌ i yeʼtel tsaʼ caji i cʌchob majlel ti Siberia jiñi hermanojob chumuloʼ bʌ ti Unión Soviética. Jiñi c mamá, calʌ ijtsʼin i cʼabaʼ Grigory yicʼot joñon tsaʼ pʌjyiyon lon loqʼuel ti Ucrania. Ñumen ti 6,000 kilómetro tsaʼ lon c xʌñʌ ti tren chaʼan mij cʼotel lojon ti Tulun, jumpʼejl tejclum am bʌ ti Siberia. Jiñi cʌscun i cʼabaʼ Bogdan, wiʼilix tsaʼ cʼoti ti jumpʼejl campo lʌcʼʌl bʌ an yaʼ ti tejclum Angarsk. Tsaʼ subenti chaʼan 25 jab mi caj i chaʼlen tsʌts bʌ eʼtel (troñel).

Jiñi c mamá, jiñi quijtsʼin Grigory yicʼot joñon tsaʼ c chaʼlen lon subtʼan tiʼ tiʼ tac jiñi tejclum, pero mi lon c wen tsajin bajcheʼ mi lon c mel (chaʼlen). Jumpʼejl ejemplo, mij cʼajtiben lojon jiñi wiñicob xʼixicob (quixtañujob): «¿A wujil baʼ majqui an i wacax chaʼan miʼ chon?». Cheʼ mi lon c taj juntiquil yom bʌ i chon, mi lon c suben bajcheʼ yilal melbil jiñi wacax. Cheʼ jiñi, mic tech lon tʼan tiʼ tojlel jiñi tsaʼ bʌ i Meleyonla. Ti jiñi bʌ ora, jumpʼejl periódico tiʼ tsʼijbu chaʼan jiñi Testigojob woli (choncol) i cʼajtiñob ñumel wacax, pero chaʼan mach isujmic, woli (yʌquel) jach i sʌclañob jiñi lajaloʼ bʌ bajcheʼ tiñʌmeʼ. Tiʼ sujm, tsaʼʌch c taja lon quixtañujob lajaloʼ bʌ bajcheʼ tiñʌmeʼ. Tsaʼ c wen mulaj lon j cʌntesan chaʼan Biblia jiñi quixtañujob come pecʼob i pusicʼal yicʼot utsob. Ili ora, an jumpʼejl congregación yaʼ ti Tulun baqui an 100 xsubtʼañob.

JIÑI QUIJÑAM TSIʼ TAJA WOCOL

Jiñi quijñam Maria tsiʼ cʌñʌ i sujmlel ti Ucrania cheʼ ti Segunda Guerra Mundial. Cheʼ bʌ 18 i jabilel, juntiquil policía tsaʼ caji i chʌcʌ suben chaʼan miʼ piʼleñob i bʌ, pero Maria jamʌ tsiquil miʼ yʌl chaʼan maʼañic. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin cheʼ cʼotel mucʼ tiʼ yotot, yaʼ totsʼol tiʼ wʌyib tsaʼ cʼoti i taj jiñi policía. Maria ajñel tsaʼ loqʼui tiʼ yotot. Jiñi policía tsaʼ wen michʼa yicʼot tiʼ sube chaʼan mi caj i yochel ti cárcel tiʼ caj Testigo. Cheʼ ti 1952, Maria tsaʼ otsʌnti ti cárcel i tsaʼ subenti chaʼan 10 jab mi caj i yajñel yaʼi. Cheʼʌch tsiʼ yubi i bʌ bajcheʼ José cheʼ bʌ tsaʼ otsʌnti ti cárcel tiʼ caj i xucʼtʌlel ti Jehová (Gn. 39:12, 20). Jiñi xñijca carro tsaʼ bʌ i pʌyʌ loqʼuel jiñi Maria ti melobʌjʌl chaʼan miʼ pʌy majlel ti cárcel, tiʼ sube: «Mach a chaʼlen bʌqʼuen. Cabʌl tsaʼ bʌ ochiyob ila ti cárcel chʌn xucʼul tsaʼ ajñiyob». Tsaʼ bʌ subenti Maria tsiʼ wen pʼʌtʼesa.

Maria tsiʼ chaʼle eʼtel ti 1952 cʼʌlʌl ti 1956 ti jumpʼejl campo baʼ miʼ xijqʼuelob ti tsʌts bʌ eʼtel lʌcʼʌl bʌ an yaʼ ti Gorki (wʌle jiñʌch Nizni Nóvgorod), jumpʼejl tejclum yaʼ ti Rusia. Anquese wen an tsʌñal, miʼ wersa xijqʼuel ti secʼ teʼ, jin chaʼan tsaʼ cʼamʼa. Tsiʼ coloyob cheʼ ti 1956 i tsiʼ chocoyob majlel ti Tulun.

ÑAJT TSAʼ CɅYLE JIÑI C FAMILIA

Juntiquil hermano tiʼ subeyon chaʼan mi caj i cʼotel juntiquil hermana yaʼ ti Tulun, jin chaʼan tsaʼ majliyon ti bicicleta yaʼ baqui miʼ cʼotel autobús chaʼan mij coltan tiʼ cuch. Ti orajach tsaʼ c mulaj jiñi Maria. Anquese wocolʌch tsaʼ cubi chaʼan miʼ mulañon jaʼel, tsaʼʌch mejliyon. Tsaʼ ñujpuñiyon lon ti 1957, i ti jumpʼejl jach jab tsaʼ tili lon calʌ chʼoc i cʼabaʼ Irina. Wen tijicña tsaʼ cubi lon c bʌ, pero maʼañic tsaʼ jalʼa come tsiʼ chucuyoñob cheʼ ti 1959 tiʼ caj mic chaʼlen ti imprimir jun tac loqʼuem bʌ ti Biblia. Ojlil jab tsaʼ bajñel ajñiyon ti jumpʼejl cárcel. Ti jujumucʼ mic chaʼlen oración, mij cʼʌyin Jehová yicʼot mic ñaʼtan chaʼan libre woliyon ti subtʼan, cheʼʌch tsaʼ c taja i ñʌchʼtʌlel c pusicʼal.

Ti jumpʼejl campo chaʼan eʼtel (1962)

Cheʼ woli c melbentel cʼajtiya tac yaʼ ti cárcel, juntiquil policía tiʼ subeyon ti tsʌts bʌ tʼan: «¡Mach jalix mi caj c jisan lojon cheʼ bajcheʼ tsuc tiʼ pejtelel jiñi Testigojob!». Pero tsaʼ cʌlʌ: «Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñi wen tʼan chaʼan Yumʌntel mi caj i sujbel tiʼ pejtelel tejclum, maʼañic majqui mi caj i mʌctan». Ti wiʼil, jiñi policía tiʼ subeyon cheʼ bajcheʼ tsaʼ cʌlʌ ti ñaxan chaʼan miʼ ñop i yʌqʼueñon j cʌy jiñi c ñopbal. Tsiʼ yʌqʼueyoñob yambʌ 7 jab chaʼan mic chaʼlen tsʌts bʌ eʼtel ti jumpʼejl campo am bʌ tiʼ tʼejl jiñi tejclum Saransk come maʼañic tsaʼ j cʌyʌ c ñopbal. Cheʼ majlel to mucʼon yaʼ ti campo tsaʼ cubi chaʼan tsiʼ yila pañimil (chʼocʼa) yambʌ calʌ chʼoc i cʼabaʼ Olga. Anquese ñajt an c familia, tsiʼ yʌqʼueyon c tijicñʌyel cheʼ jiñi quijñam yicʼot joñon chʌn xucʼul añon lon tiʼ tojlel Jehová.

Maria yicʼot calʌ chʼocob, Irina yicʼot Olga (1965)

Jiñi quijñam miʼ julaʼtañon junyaj ti jujumpʼejl jab cʼʌlʌl yaʼ ti Saransk, anquese 12 qʼuin yom miʼ xʌn ti tren chaʼan miʼ tilel yicʼot miʼ chaʼ sujtel. Cheʼ bʌ miʼ julaʼtañon, tiʼ pejtelel ora miʼ chʼʌmbeñon tilel tsijiʼ bota, i yaʼ ti yebal miʼ mucu otsan revista tac. Wen cʼajal c chaʼan cheʼ bʌ tsiʼ pʌyʌ cʼotel jiñi chaʼtiquil calʌ chʼoc lojon. Laʼ ñaʼtayix, cheʼ bʌ tsaʼ j qʼueleyob, tsaʼ tili cuqʼuel.

TSIJIB TEJCLUM TAC YICʼOT TSIJIB WOCOL

Tsaʼ loqʼuiyon yaʼ ti campo ti 1966, i tsaʼ majliyon quicʼot c familia ti Armavir, am bʌ tiʼ tʼejl jiñi mar Negro. Yaʼʌch tsiʼ yila pañimil chaʼtiquil calobil lon i cʼabaʼ Yaroslav yicʼot Pavel.

Maxto wen jalic lon j cʼotel cheʼ bʌ jiñi policíajob tsaʼ cʼoti i sʌclañob jun tac yaʼ ti cotot lon. Tsiʼ pam sʌclayon, cheʼ to jaʼel yaʼ baqui an i bucʼbal wacax. Ti jumpʼejl bʌ qʼuin, jiñi policíajob wen woliyobix ti buʼlich yicʼot wen añobix i tsʼubejñal. Pero Maria tsiʼ pʼuntayob come yujil chaʼan woli jach i melob bajcheʼ tsaʼ subentiyob. Jin chaʼan, tsiʼ yʌqʼueyob chuqui miʼ jap, jumpʼejl cepillo yicʼot jaʼ chaʼan miʼ sʌqʼuesañob i pislel. Cheʼ bʌ tsaʼ cʼoti jiñi i yumob, jiñi policíajob tsiʼ yʌlʌyob chaʼan utsʼat tsaʼ bʌ c mele lon tiʼ tojlelob. Cheʼ bʌ sujtelix mucʼob, i yum jiñi policíajob tiʼ tseʼtayon lojon i wen jach tsaʼ sujtiyob majlel. Tijicña mi cubin lon cheʼ mij qʼuelben lojon i wenlel tiʼ jacʼol ili ticʼojel: «Mele chuqui wen chaʼan maʼ mʌlben jiñi jontolil» (Ro. 12:21, Jiñi tsijiʼ bʌ wen tʼañ chaʼañ estudio).

Anquese maxto añic miʼ cʌyon lojon jiñi policíajob, bej woliyon lon ti subtʼan ti Armavir. Woli j coltan lojon junmujchʼ xsubtʼañob jaʼel añoʼ bʌ ti jumpʼejl tejclum cʌylem bʌ tiʼ tʼejl Kurgáninsk. Wen tijicña mi cubin cheʼ añix 6 congregación ti Armavir, i chʌmpʼejl ti Kurgáninsk.

Ti jiñi jabil tac tsaʼix bʌ ñumi, an qʼuiñil tsaʼʌch cʼunʼayon lojon tiʼ melol i yeʼtel Jehová. Mic wen aqʼuen lon wocolix i yʌlʌ Jehová cheʼ tsiʼ yʌqʼueyon lojon ticʼojel tac yicʼot tsiʼ pʼʌtʼesayon lojon tiʼ tojlel xucʼul bʌ hermanojob (Sal. 130:3). Wocolʌch tsaʼ c melbe i yeʼtel Jehová jaʼel come an policíajob tsaʼ bʌ mucul ochiyob ti congregación chaʼan miʼ poj melbeñob i yeʼtel Jehová. Miʼ wen chaʼleñob subtʼan yicʼot miʼ poj qʼuelob ti ñuc jiñi i sujmlel. An tsaʼ bʌ i tajayob ñuc bʌ i yeʼtel tiʼ yorganización Jehová. Pero tsaʼ cʼoti lon c ñaʼtan chaʼan mach isujmic woli bʌ i melob.

Cheʼ ti 1978, cheʼ bʌ Maria añix 45 i jabilel, tsaʼ caji i chaʼ cʌntan i yalobil. Come mach cʼoqʼuic tiʼ pusicʼal, jiñi doctorob tsaʼ caji i subeñob chaʼan yom miʼ choc i yalobil come tsiʼ ñaʼtayob chaʼan miʼ mejlel ti chʌmel. Pero Maria maʼañic tsiʼ jacʼʌ. Jin chaʼan, an doctorob tsaʼ bʌ cajiyob i sʌclan ñumel yaʼ ti hospital chaʼan miʼ jochʼbeñob ochel jumpʼejl tsʼac muʼ bʌ i yʌqʼuen i choc i yalobil. Maria tsaʼ putsʼi loqʼuel yaʼ ti hospital chaʼan maʼañic chuqui miʼ tumbentel.

Tsaʼ majliyon lojon ti alʌ tejclum am bʌ tiʼ tʼejl Tallin, ti Estonia, tsaʼ bʌ cʌn ajñi tiʼ tojlel jiñi Unión Soviética, come jiñi policía tsiʼ chocoyon lojon loqʼuel yaʼ ti tejclum. Ti jiñi tejclum baqui tsaʼ cʼotiyon lojon, Maria tsiʼ yʌcʼʌ ti pañimil juntiquil alʌ chʼiton i cʼabaʼ Vitaly, wen cʼocʼ bʌ alʌl yicʼot chʼejl.

Ti wiʼil, tsaʼ majliyon lojon ti Nezlobnaia, am bʌ ti Rusia. Tsaʼ c chaʼle lon subtʼan yaʼ baqui an xchumtʌlob, come yaʼi miʼ cʼotel cabʌl cʼamoʼ bʌ. Miʼ cʼotel i lon sʌclayob i tsʼʌcal i cʼamʌjel, an maʼañic bʌ miʼ tajob, pero an muʼ bʌ i sujtelob yicʼotix bʌ i pijtayajob chaʼan miʼ chumtʌlob tiʼ pejtelel ora.

TSAʼ J CɅNTESA LON CALOBILOB CHAʼAN MIʼ CʼUXBIÑOB JEHOVÁ

Tsaʼ c chaʼle lon wersa c ñijcʌben lojon i pusicʼal calobilob chaʼan miʼ cʼuxbiñob Jehová yicʼot miʼ melbeñob i yeʼtel. Chaʼan utsʼat chuqui miʼ cʌn jiñi calobil lojon, mic pʌy lon ti otot jiñi hermanojob weñoʼ bʌ i melbal. Jiñi queran Grigory, tsaʼ bʌ i julaʼta congregación tac ti 1970 cʼʌlʌl ti 1995, miʼ chʌcʌ julaʼtañon lojon. Cheʼ bʌ miʼ julel ti otot, wen tijicñayon lon come tseʼentic jax yicʼot tijicña. Ti bele ora mic chaʼlen lon alas chucul bʌ ti Biblia, i cheʼʌch tsaʼ caji i ñumen mulañob i cʌn chaʼan Biblia jiñi calobil lojon.

Calobilob yicʼotob i yijñam.

Ti a tsʼej cʼʌlʌl ti a ñoj, añoʼ bʌ tiʼ pat: Yaroslav, Pavel yicʼot Vitaly

Ñaxam bʌ tsololob: Alyona, Raya yicʼot Svetlana

Ti 1987, jiñi calobil Yaroslav tsaʼ majli ti Riga, Letonia, chaʼan libre miʼ ñumen mejlel ti subtʼan. Pero tsaʼ otsʌnti ti cárcel jumpʼejl jab yicʼot ojlil come maʼañic tsiʼ mele jiñi servicio militar. Tsaʼ pam ñumi ti 9 cárcel. Cheʼ bʌ tsaʼ c sube bajcheʼ yilal tsaʼ c ñusa jaʼel cheʼ yaʼañon ti cárcel, tsaʼʌch i colta. Ti wiʼil tsaʼ caji ti eʼtel bajcheʼ precursor. Cheʼ bʌ Pavel an 19 i jabilel, ti 1990, tsiʼ cʼajti majlel bajcheʼ precursor ti Sajalín, jumpʼejl isla am bʌ ti Japón. Ti ñaxan maʼañic tsaʼ lon c mulaj come an jach 20 xsubtʼañob ti jiñi isla, i ñumen ti 9,000 kilómetro i ñajtlel baqui añon lojon. Pero tsaʼʌch cʌcʼʌ lon majlel. Weñʌch bajcheʼ tsiʼ ñaʼta. Jiñi quixtañujob utsʼat tsiʼ jacʼʌyob jiñi wen tʼan. Mach cabʌlic jab tsaʼ ñumi i tsaʼ tejchi 8 congregación. Pavel cojach tsaʼ ajñi ti Sajalín cʼʌlʌl ti 1995. Ti jiñi bʌ jab, cojach an quicʼot lojon jiñi xutʌl. Miʼ wen mulan i pejcan Biblia cʼʌlʌl cheʼ chut to. Tsaʼ ochi bajcheʼ precursor cheʼ 14 i jabilel i chaʼpʼejl jab tsaʼ ochiyon jaʼel. Wen utsʼatax tsaʼ lon c ñusa. Cheʼ bʌ Vitaly añix 19 i jabilel, tsaʼ loqʼui majlel bajcheʼ precursor especial.

Cheʼ ti 1952 juntiquil policía tiʼ sube jiñi Maria: «Cʌyʌ a ñopbal o 10 jab mi caj a wajñel ti cárcel. Ñejepʼetix mi caj a loqʼuel yicʼot a bajñel jax». Pero mach cheʼic tsaʼ ujti. Ti lon c chaʼticlel mi cubiben lon i cʼuxbiya Jehová come maʼañic miʼ wis cʌyon lojon, i cʼuxbiya lon calobilob yicʼot tiʼ tojlel jiñi cʌntesʌbil bʌ lon c chaʼan tiʼ sujmlel. Utsʼatax cheʼ tsajñiyon lon jaʼel yaʼ baqui woliyob ti coltaya j calobil lojon come tsaʼ lon j qʼuele chaʼan jiñi hermanojob wen tijicñayob cheʼ tsaʼ coltʌntiyob i cʌn i sujmlel.

WOCOLIX I YɅLɅ JEHOVÁ CHAʼAN I YUTSLEL I PUSICʼAL

Cheʼ ti 1991 jiñi eʼtel i chaʼan i testigojob Jehová tsaʼ qʼuejli ti wen ti yumʌlob. Ili tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan miʼ ñumen mejlel jiñi subtʼan. Jiñi congregación tsaʼto i mʌñʌ jumpʼejl autobús chaʼan ti jujumpʼejl semana miʼ majlelob ti subtʼan yaʼ ti alʌ tejclum tac lʌcʼʌl bʌ an.

Quicʼot quijñam ti 2011

Wen tijicñayon cheʼ cujil chaʼan Yaroslav yicʼot i yijñam i cʼabaʼ Alyona, Pavel yicʼot i yijñam i cʼabaʼ Raya, woliyob ti eʼtel ti Betel. Vitaly yicʼot i yijñam Svetlana, añob bajcheʼ superintendente i chaʼan circuito. Irina chumul yicʼot i ñoxiʼal, i cʼabaʼ Vladimir yaʼ ti Alemania, i an uxtiquil i yalobilob ancianojoʼ bʌ. Olga chumul ti Estonia i ti bele ora miʼ pejcañon. Jiñi quijñam Maria tsaʼ chʌmi ti 2014. Comix j qʼuel cheʼ bʌ miʼ chaʼ chʼojyel. Wʌle chumulon ti Bielgorod, i jiñi hermanojob miʼ wen coltañoñob.

Jiñi jabil tac ñumen bʌ an i pʌsbeyon chaʼan wocolʌch cheʼ chʌn xucʼul la com ajñel ti Dios, pero ñumen letsem i tojol i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal muʼ bʌ i yʌqʼueñonla Jehová. Tajbil c chaʼan lon cabʌl bendición tiʼ cuchol jiñi wocol tac. Cheʼ maxto jisʌnti jiñi Unión Soviética ti 1991, an jaxto 40,000 xsubtʼañob. Ili ora, ti jiñi país tac tsaʼ bʌ cʌn ajñi tiʼ tojlel jiñi Unión Soviética, añix ñumen ti 400 mil xsubtʼañob. Wʌle añix 83 c jabilel, i ancianojon chaʼan congregación. Jehová tsiʼ chʌn aqʼueyon c pʼʌtʌlel chaʼan mij cuch jiñi wocol tac. Tiʼ sujm, Jehová añʌch i yʌqʼueyon cabʌl bendición (Sal. 13:5, 6).