Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Chitwavuulaña niKuleka Wuntu Wawukulu

Chitwavuulaña niKuleka Wuntu Wawukulu

“Vuulenu wuntu wenu wawukulu niyilwilu yawu.”KOL. 3:9.

TUMINA: 83, 129

1, 2. Yumanyi yinamoniwu antu amavulu hadi aYinsahu jaYehova?

ANTU amavulu anahameki yilwilu yayiwahi yamwekeshañawu antu jaYehova. Chakutalilahu, Antoni Gill wayihamekelili amanakwetu niahela adiña muNazi kuGermany. Dichi, wasonekeli nindi: “A Yinsahu jaYehova ayiheleli kudi aNazi . . . Mu 1939 adiñamu 6, 000 [muyilombu yakuyandishila].” Nawa wabombelelihu nindi hela chakwila aYinsahu amweni makabi asweja, adiña ashinshika, awunda, anuñañana nawa adiña ashinshika kudi Nzambi.

2 Katataka, muSouth Africa antu amavulu amweni yilwilu yoyimu hakachi kawantu jaNzambi. Mpinji yimu, aYinsahu eyila niatooka adikundileña wanyi. Hela chochu, Hamulungu haDecember 18, 2011, amanakwetu niahela 78,000 eyila niatooka muSouth Africa niafumini kumatuña amakwawu apompeli hamu mwibulu mumusumba waJohannesburg nakudiluñisha maprogiramu akuspiritu. Mukulumpi wumu hakachi kawakulumpi atalaña ibulu wahosheli nindi: “Kanda nimoneñahu dehi antu adi nayilwilu yayiwahi neyi enu munidi ibulu. Ejima anavwali chiwahi. Munawahishi ibulu dejima chiwahi. Ilaña chuma chabadika himukweti chaambu chekowaku.”

3. Yumanyi yatuleñelaña kwikala ambukaku chikupu?

3 Mazu amuchidiwu ahoshañawu antu abula kwikala aYinsahu amwekeshaña nawu kunuñañana kwetu kwamukaayi kejima kwaambuka. (1 Pet. 5:9.) Hanu dinu yumanyi yaleteshaña twaambuki nakuloñesha kukwawu? Izu daNzambi nispiritu yindi yajila diyatukwashaña ‘kuvuula wuntu wawukulu.’ Nawa twavwalaña “wuntu wawuha.”—Kol 3:9, 10.

4. Tukuhanjekadi muchinu chibaaba, nawa muloñadi?

4 Twatela kuvuula wuntu wawukulu nikuwuleka chikupu. Muchinu chibaaba tukuhanjeka chitunateli kuvuula wuntu wawukulu, chitwatelela kwila mwenimu swayi nichitunatelina kuleka hela chakwila tunapondoki kwila yuma yatama. Tukuhanjeka cheñi hadi antu anashimbuli muchalala chinateli kulekawu wuntu wawukulu. Muloñadi chitukuhanjekela haniyi nsañu? Chawushona, antu amavulu amuzatilileña Yehova azeya dehi nawa afunta cheñi muwuntu wawukulu. Dichi wejima wetu twatela kwanukaña iku kufumba kwakwila nawu: “Muntu wunakutoñojoka nindi nemani, yababali kulonda yabuli kudimbuka.”—1 Kor. 10:12.

“JAHENU” KWUFWILA KWATAMA KUDI “NEYI WUVUMBI”

5. Shimunenu chakutalilahu chinakumwekesha nawu twatela kuvuula wuntu wawukulu swayi. (Talenu mwevulu wakutachikilahu) (b) Kwesekeja naAkolosi 3:5-9, muwuntu wawukulu mwabombela yilwilwinyi?

5 Munateli kwila ñahi neyi yakuvwala yenu yidi namajilu, hadaha yinakununka nikununka? Mukushikena dakuyivulu. Munjila yoyimu, twatela kunyakala kwovwahili lushimbi lwakuleka yilwilu yatama yahelayi Nzambi. Twatela kwovwahila kufumba kwaPawulu kwayifumbiliyi akwaKristu amumafuku indi nindi: ‘Mwatela kuyileka.’ Tuhanjekenu hanshidi jiyedi jateneniyi Pawulu wuvumbi niwuzondu.—Tañenu Akolosi 3:5-9.

6, 7. (a) Indi mazu aPawulu amwekeshaña ñahi nawu twatela kuzata nañovu hakwila nawu tuvuuli wuntu wawukulu? (b) Chihandilu chaSakura chadiña ñahi hakusambila, nawa chumanyi chamukwashili kuhimpa?

6 Wuvumbi. Izu dadeni damuBayibolu dabalumunawu nawu “wuvumbi” dabombelamu wuvumbi wawantu adisumbula ilaña ayiteja wanyi munshimbi nikudikaama eyala neyala hela mumbanda namumbanda. Pawulu wayilejeli akwawu akwaKristu ‘kujaha yiidi yawu yamujimba’ dikwila nawu kuleka kufwila kwatama kudi “neyi wuvumbi.” Mazu aPawulu anakumwekesha nawu twatela kuleka chikupu kufwila kwatama. Nawa tunateli kuleka iku kufwila kwatama.

7 Shinshikenu chakutalilahu chaSakura * wakuJapan. Chakulileñayi watiyileña wudi nawa waneñeleña. Chashikijiliyi yaaka 15, watachikili kwila wuvumbi nawamayala amboka-mboka nindi yamanisheña chineñi. Yuma yafuminimu yamuneñesheli chikupu. Dichi wahosheli nindi: “Wafumishili mavumu asatu.” Walumbulwili nindi: “Hakusambila, chinelileña wuvumbi, namweneña nami ankeñeli nawa nadiña wamuwahi. Ilaña chinatwalekelihu kwila wuvumbi, natachili kudimona wamukunkulwayi.” Sakura watwalekelihu kwila wuvumbi nichashikijiliyi yaaka 23. Nkumininaku watachikili kudiza Bayibolu nawaYinsahu. Sakura wakeñeli yuma yadizileñayi nawa nawukwashu waYehova walekeli kuditiya kutama ninsonyi nawa walekeli kwila wuvumbi. Chayinu mpinji Sakura hipayiniya nawa hatiyaña wuudiku. Ilaña wahosheli nindi, “Nidi namuzañalu hakudikita chikupu mumudimu waYehova ifuku nifuku.”

CHITWATELA KULEKA YILWILU YAWUZONDU

8. Yilwilwinyi yinateli kutuleñela Nzambi yatumoni nindi tudi amajilu?

8 Wuzondu. Izu dadeni dachiGiriki dabalumunawu nawu “wuzondu” datalisha hohu wanyi kunshidi yawuvumbi. Datalisha nikuyilwilu yatama yidi neyi kunwa makanya hela masensi awusupi. (2 Kor. 7:1; Efwes. 5:3, 4) Cheñi dakundama kuyilwilu yatama yelañayi muntu kwankawindi, yidi neyi kutaña nyikanda yahosha hawuvumbi hela kutala nyevulu yanzekesi. Yumiyi yaleteshaña muntu kwikala nachilwilu chawuzondu chakudichuka.—Kol. 3:5. *

9. Yumanyi yinateli kufumamu neyi muntu wukwikala ‘nampwila yatama yakwila wuvumbi’?

9 Ejima ateñukaña nakutala nyevulu yanzekesi yasañumunaña “mpwila yakutiya wuvumbi,” yaleñelaña muntu kufwila kwila wuvumbi mpinji yejima. Akwakusandujola awana nawu antu ejima atwalekañahu kutalaña nyevulu yanzekesi ateñukaña neyi chateñukañayi muntu wanwaña walwa hela wanwaña yitumbu yashetana. Mukutala nyevulu yanzekesi mwafumaña yuma yatama. Mwafumaña yuma yidi neyi kuditiya kutama, kubula kuzata chiwahi kumudimu, kubula kwikala namuzañalu muchisaka, kudiseña nikudijaha. Muntu wumu wateñukili nanyevulu yanzekesi chalekeliyi wahosheli nindi: “Naleki kutiya chinatiyileña hampinji yinatalileña nyevulu yanzekesi.”

10. Chumanyi chamukwashili Ribeiro kuleka kutala nyevulu yanzekesi?

10 Antu amavulu anatwalekilu kulwisha kulonda aleki kutala nyevulu yanzekesi. Hela chochu, antu anateli kuleka kutala nyevulu yanzekesi neyi chalekeliyi Ribeiro wakuBrazil. Ribeiro wafumini hetala iku wuchidi kampululu nawa chimwahitili mpinji watachikili kuzata kukampani yapangululaña yipapilu. Watachikili kutaña yipapilu yanyevulu yanzekesi. Wahosheli nindi: “Natachikili kuteñuka chovu-chovu. Nateñukili chakwila mpinji yejima nakeñeleña nami mumbanda inashakamineña nindi hetala yafumihu kulonda nishali nakutala mavidiyo anyevulu yanzekesi.” Ifuku dimu kumudimu, Ribeiro watalili hanyikanda yakeñeleñawu kupangulula, dichi wamweni mukanda The Secret of Family Happiness. Wawunoneli hanyikanda yikwawu nakutachika kuwutaña. Yuma yatañiliyi yamuletesheli yatachiki kudiza nawaYinsahu jaYehova, ilaña hahitili mpinji hakwila nawu yaleki kutala nyevulu yanzekesi. Chumanyi chamukwashili kuleka? Wahosheli nindi: “Chuma chankwashili kuleka hikulomba, kudiza Bayibolu nikutoñojokahu chikupu nikwikala nayilwilu yayiwahi yamutiyishaña Yehova kuwaha.” Chuma chamukwashili Ribeiro kuvuula wuntu windi wawukulu hiIzu daNzambi nispiritu yindi. Dichi wapapatisheweli nawa nakukalakala neyi eluda muchipompelu.

11. Yumanyi yatela kwilayi muntu hakwila nawu yaleki kutala nyevulu yanzekesi?

11 Neyi chitunamoni, Ribeiro hakuminini dakutaña Bayibolu hohu hakwila nawu yaleki ichi chaakuku. Hahitili mpinji hakwila nawu nsañu yamuBayibolu yimushiki hamuchima. Kulomba, kutoñojokahu chikupu nikumukeña Nzambi kwamukwashili kuleka kutala nyevulu yanzekesi. Kumukeña Nzambi nikuhela yuma yatama dichuma chinateli kuyikwasha kuleka kutala nyevulu yanzekesi.—Tañenu Masamu 97:10.

LEKENU KUZUWA, NHOSHELU YAKASAWUNTU NIKUTWAMBA

12. Yumanyi yamukwashili Stephen kuleka kuzuwa ninhoshelu yakasawuntu?

12 Antu azuwaña swayi kakavulu amwekeshaña kuzuwa kwawu kuhitila mukuhosha mazu akasawuntu. Kuhosha hohu chalala, yilwilu yamuchidiwu yaleteshaña chisaka kubula kwikala namuzañalu. Stephen, tata yawantu wakuAustralia wahosheli nindi: “Nakeñeli kusanyika nikuzuwa hatunsañu twabula kushikilamu. Twadambwili nañodami kapampa kasatu nawa twakeñeleña kudiseña.” Dichi, awa adisumbula atachikili kudiza Bayibolu nawaYinsahu. Yumanyi yafuminimu chelili Stephen yatachiki kuzatisha yuma yadizileñayi muBayibolu? Wahosheli nindi: “Chihandilu chetu muchisaka chawahililiku. Nawukwashu waYehova nekali wawunda nawa wabula kuzuwa, kubadika chinadiña wasweja kuzuwa kunyima.” Chayinu mpinji Stephen hinkoñi wakuzatila, nawa ñodindi nakalakali wupayiniya hadi yaaka yayivulu. Aeluda amuchipompelu mwekalayi Stephen ahosheli nawu: Stephen wawunda, wazataña nañovu nawa himanakwetu wadizoza. Amumonaña kuzuwa cheñi wanyi. Komana Stephen watiyaña kuwaha chahimpayi? Wahosheli nindi: “Nadi kwikala wanyi naniyi nkisu neyi nabulili kwiteja wukwashu waYehova wakunkwasha kuhimpa yilwilu yami.

13. Kuzuwa kwataminadi, nawa Bayibolu yatusoñamishaña nawudi?

13 Kudi chaletesha Bayibolu yikaanishi kuzuwa, nhoshelu yakasawuntu nikuzazoka. (Efwes. 4:31) Chawushona, iyi yilwilu yaletaña wubanji. Kaayi kamonaña yilwilu yakuzuwa naku yindi hohu chiwahi, ilaña yamulemeshaña wanyi Nleñi. Amavulu avuulili iyi yilwilu yatama henohu kanda avwali wuntu wawuha.—Tañenu Masamu 37:8-11.

14. Komana muntu wazuwa nateli kwikala wadizoza?

14 Talenu chakutalilahu chaHans, wunakukalakala wueluda muchipompelu kuAustria. Nloñeshi wezanvu dawaeluda wamuchipompelu mwekalayi Hans wahosheli nindi: “Himanakwetu wadizoza chikupu.” Ilaña Hans wadiña wadizoza wanyi. Hadiñayi kampululu, watachikili kunwa walwa chatama. Chafuminimu watachikili kwikala wazuwa. Ifuku dimu dasheteliyi, wajahili kajila kindi. Dichi amukasili yaaka 20 mukaleya. Cheñililiyi mukaleya, wahimpili wanyi yilwilu yindi yakuzuwa. Mukuhita kwampinji amama yindi alejeli eluda kumwendela mukaleya kulonda adizeña nindi nawa Hans watachikili kudiza Bayibolu. Walumbulwili nindi: “Chankalili nankashi hakwila nawu nivuuli wuntu wami wawukulu. Nsona yamuBayibolu yankwashili yadiña Isaya 55:7, yahosha nawu: ‘Watama aleki mwelañayi,’ ni 1 Akorinda 6:11 yahosha hadi antu aleka dehi yilwilu yawu yanshidi nawu: ‘Enu amakwawu dichi chimwadiña.’ Hadi yaaka yayivulu, Yehova nankwashi kuvwala wuntu wawuha naspiritu yindi yajila.” Chazatiliyi yaaka 17 nachikunku mukaleya, Hans amufumishilimu nawa wafuminimu iku nekali mukwaKristu wapapatishewa. Wahosheli nindi: “Nasakililaña Yehova chammwekesheleliyi luwi nichañanakeneniyi.”

15. Yilwilu yamuchidinyi yinakumwekama, nawa Bayibolu yahoshaña nawudi?

15 Kubombela hanhoshelu yatama, kutwamba nikwena hiwuntu wawukulu. Chakutalilahu, antu amavulu atwambaña kulonda abuli kufweta nyisonku nikutwamba kulonda abuli kwikala munyiloña. Kwambukaku, Yehova ‘hiNzambi yansañu yalala.’ (Mas. 31:5) Dichi wakeñaña nindi akwakudifukula indi muntu himuntu yahosheña chalala namukwawu’ ‘nikubula kutwamba.’ (Efwes. 4:25; Kol. 3:9) Dichi, twatela tuhosheña chalala hela chakwila yuma yinakali chamuchidinyi.—Yish. 6:16-19.

ALEKELI YILWILU YATAMA

16. Muntu nateli kutwesha ñahi kuvuula wuntu wawukulu?

16 Muntu hanatweshi kuvuula wuntu wawukulu nañovu jindi yomweniku. Antu anateniwu muchinu chibaaba aSakura, Ribeiro, Stephen niHans azatili nañovu hakwila nawu aleki yilwilu yawu yatama. Atwesheli kuleka muloña enzunwinu nyichima yawu niyitoñojoka yawu kulonda Izu daNzambi nispiritu yindi yajila yiyikwashi. (Luka 11:13; Heb. 4:12) Hakwila nawu Izu daNzambi nispiritu yajila yitukwashi, twatela kutaña Bayibolu mafuku ejima nikutoñojokahu. Twatela cheñi kutwalekahu kulomba maana niñovu kulonda tuzatisheña kufumba kwamuBayibolu. (Yosh. 1:8; Mas. 119:97;1 Tesa. 5:17) Twahetelaña cheñi Mwizu daNzambi nispiritu yajila neyi tuloñeshaña nikuyaña kukupomopa kwachipompelu. (Heb. 10:24, 25) Kubombelahu, twatela kuda yakuda yakuspiritu yitukweti yaloñeshelañawu antu jaNzambi mukaayi kejima.—Luka 12:42.

Tunateli kutwesha ñahi kuvuula wuntu wawukulu? (Talenu paragilafu 16)

17. Yumanyi yitwakahanjeka muchibaaba chinalondelihu?

17 Tunahanjeki hayilwilu yatama yayivulu yatela kuvuulawu nikuleka kudi akwaKristu. Komana diyi yuma hohu yakeñekaña hakwila nawu Nzambi yatutiyi kuwaha? Inehi mwani. Twatela cheñi kuvwala wuntu wawuha. Muchibaaba chinalondelihu, twakahanjeka hayilwilu yawuntu wawuha yitwatela kwikalaña nayu mpinji yejima.

^ para. 7 Majina amakwawu muchinu chibaaba anayihimpi.

^ para. 8 Talenu kapetulu 25 mumukanda waIfipusho Abacaice Bepusha ne Fyasuko Ifingabafwa, Ibuuku 1.