Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Nkene tatu vulu okwiihula omuntu omukulu nokwiikaleka kokule naye

Nkene tatu vulu okwiihula omuntu omukulu nokwiikaleka kokule naye

‘Ihuleni omuntu gweni omukulu pamwe nomikalo dhe.’ — KOL. 3:9.

OMAIMBILO: 83, 129

1, 2. Aantu oya ndhindhilika shike kombinga yOonzapo dhaJehova?

AANTU oyendji oya popya kombinga yomaukwatya ga tongomana, ngoka ya mona kOonzapo dhaJehova. Pashiholelwa, omunyoli Anton Gill okwa nyola shi na ko nasha naamwatate naamwameme mboka ya li muNdowishi shaNazi, a ti: “Ongundu yaNazi oya li yi tonde unene Oonzapo dhaJehova. . . . Mo 1939, [mookamba dhoonkwatwa] omwa li Oonzapo 6 000.” Okwa gwedha ko a ti kutya nonando Oonzapo odha li tadhi hepekwa noonkondo, odhu ulike kutya “odhi shi okwiinekelwa.” Odha kala wo “dha gundjila, oodhiginini nodha hangana.”

2 Omimvo opo dha piti, aantu oyendji moSouth Africa nayo oya ndhindhilike omaukwatya ogo tuu ngoka mokati kOonzapo. Pompito yimwe, Oonzapo dhiipa ya yoolokathana moshilongo moka kadha li dha pitikwa okweendathana. Ihe mOsoondaha yo 18 Desemba 2011, osha li oshihokithi okumona Oonzapo dhi vulithe 78 000 dhomoSouth Africa nodhomiilongo yopuushiinda, dha za momihoko dha yoolokathana, dha gongala pokapale okanene kaJohannesburg, dhi tyapule iikulya yopambepo. Gumwe gwomoomenindjela yokapale hoka, okwa popi kombinga yOonzapo ndhoka dha li dha gongala a ti: “Mokapale muka inandi mona mo nale aantu ye na omikalo omiwanawa ye mu fa. Amuhe omwa zala nawa. Okapale omwe ka opaleka ka yela nawa. Ihe shoka sha dhenga mbanda, kamu na okatongo.”

3. Omolwashike uumwayinathana wetu wi ikalekelwa?

3 Shoka sha popiwa kwaamboka kaaye shi Oonzapo, otashi ulike kutya uumwayinathana wetu wopaigwana owi ikalekelwa. (1 Pet. 5:9) Omolwashike ehangano lyetu lya yooloka ko thiluthilu komahangano galwe? Omolwaashono ohatu longo nuudhiginini tu ‘ihule omuntu omukulu,’ e tatu “zala omuntu omupe,” kekwatho lyOohapu dhaKalunga nombepo ye ondjapuki. — Kol. 3:9, 10.

4. Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa shika, nomolwashike?

4 Ngele otwi ihula omuntu omukulu, ohatu kambadhala tu ikaleke kokule naye. Moshitopolwa shika, otatu ka kundathana nkene tatu vulu okwiihula omuntu omukulu nonokutya omolwashike oku shi ninga sha simana nenge she endelela. Otatu ka kundathana wo kutya omolwashike tashi wapa okuninga omalunduluko kutya nduno omuntu oku kale a pikwa kiilonga iiwinayi. Natango, otatu ka kundathana kombinga yaashoka shi na okuningwa kwaamboka ya kala moshili ethimbo nuule, opo yi ikaleke kokule nomuntu gwawo omukulu. Omolwashike sha simana okukundathana kombinga yiinima mbyoka? Shiyemateka, aantu yamwe mboka ya li haya longele Jehova, oye etha po oku mu longela, e taya shuna komikalo dhawo omikulu. Onkee ano, atuheni otwa pumbwa okukaleka momadhiladhilo elondodho ndika tali ti: “Ngoka ta dhiladhila kutya okwa thikama, na kotoke, kaa gwile po.” — 1 Kor. 10:12.

“DHIPAGENI” UUHALU KEHE NGAASHI “OLUHONDELO”

5. (a) Gandja oshiholelwa shoka tashi ulike kutya omolwashike sha simana okwiihula omuntu omukulu. (Tala kethano lyopetameko.) (b) Shi ikolelela kAakolossa 3:5-9, iilonga yini yi li oshitopolwa shomuntu omukulu?

5 Oto ka ninga po shike, ngele owa mono kutya oonguwo ndhoka wa zala odha luudha, tashi vulika nokuli tadhi nika nayi? Osha yela kutya oto ke dhi hula mo meendelelo ngaashi tashi vulika. Sha faathana, otwa pumbwa okukatuka nziya mokuvulika kelombwelo ndyoka tali ti kutya natu ethe po omikalondjigilile dhetu omiwinayi, ndhoka kaadhi li metsokumwe nehalo lyaKalunga. Otwa hala okulandula shoka Paulus a lombwele Aakriste yopethimbo lye, sho a ti: “One omu na okweetha iinima mbika ayihe.” Natu kundathaneni iyali yomiilonga yuulunde, mbyoka ya popiwa kuPaulus, ano oluhondelo nosho wo iilonga ya nyata. — Lesha Aakolossa 3:5-9.   

6, 7. (a) Oohapu dhaPaulus odhu ulike ngiini kutya omuntu okwa pumbwa okuninga oonkambadhala dha mana mo, i ihule omuntu omukulu? (b) Sakura okwa li e na onkalamwenyo ya tya ngiini, noshike sha li she mu kwathele e yi ethe po?

6 Oluhondelo. Eityo lyoshitya “oluhondelo,” melaka lyOmbiimbeli lyopetameko, otashi ulike kekwatathano lyiihole pokati kaantu mboka inaaya hokana paveta nosho wo uushenge. Paulus okwa li a lombwele ooitaali ooyakwawo ya ‘dhipage uuhalu wawo mboka tawu longo muyo,’ ano ye ethe po omahalo kehe omawinayi, ngaashi okuya ‘moluhondelo.’ Shoka Paulus a popi otashi ulike kutya otu na okuninga oonkambadhala dha mana, tu kondjithe omahalo ga puka. Onkee ano, otatu vulu okusinda omahalo ga puka, ngoka hage tu ningitha tu yone.

7 Natu taleni kwaashoka sha li sha ningilwa omumwameme gwokoJapani, Sakura *. Sho ta koko, okwa kala u uvite uuwike noku uvite kee na oshilonga. Sho e na omimvo 15, okwa tameke okuya momilalo naantu yi ili noyi ili, opo ando kaa kale we u uvite uuwike. Shoka oshe mu etele iizemo yini? Okwa ti: “Ondi ikutha omala gatatu. Tango sho nda tameke okuya momilalo, onda li ndi wete nda gamenwa, nda pumbiwa nondi holike. Ihe shi thike ngaa mpoka tandi yi momilalo, opo ngaa pwa li pu thike okukala ndu uvite inaandi gamenwa.” Onkalamwenyo ye osho ya kala ngaaka sigo oosho e na omimvo 23. Konima, Sakura okwa tameke okukonakona Ombiimbeli nOonzapo, nokwa kala a hokwa shoka ti ilongo. Jehova okwe mu kwathele e ethe po onkalamwenyo ye ombwinayi, a kondjithe omahalo omawinayi nokaa kale we a sa ohoni. Ngashingeyi Sakura oku li omukokolindjila gwondjigilile, noiha kala we u uvite uuwike. Okwa ti: “Ondu uvite nawa noonkondo, sho handi nyanyukilwa ohole yaJehova esiku kehe.”

KONDJITHA IILONGA YA NYATA

8. Iinima yimwe yini tayi vulu oku tu ningitha tu kale inaatu yogoka momeho gaKalunga?

8 Iilonga ya nyata. Uutumbulilo ‘Iilonga ya nyata’ melaka lyOmbiimbeli lyopetameko, inawu kwatela mo owala omayono ge na ko nasha nokuya momilalo. Owa kwatela mo wo iinima yilwe ya nika oshiponga, ngaashi okuhila omakaya nenge okuninga omashendjo guugoya. (2 Kor. 7:1; Ef. 5:3, 4) Natango, owa kwatela mo iilonga inaayi yogoka mbyoka tayi vulu okuningwa komuntu meholamo, ngaashi okulesha omambo taga popi kombinga yiipala nenge okutala omathano giipala. Iinima mbyoka otayi vulu okuningitha omuntu a kale e na ondjigilile yokwiidhana kiilyo yoluvalo. — Kol. 3:5. *

9. Okukokeka “uuholume” ohaku eta iizemo yini?

9 Aantu mboka ye hole okutala omathano giipala, ohaya kokeke “uuholume,” mboka tashi vulika wu ya ningithe ya pikwe kiipala. Omakonakono ogu ulika kutya aantu mboka ya pikwa kokutala omathano giipala, oya faathana naamboka ya pikwa kiikolitha nokiingangamithi. Itashi kumitha okuuva kutya okutala omathano giipala, ohaku eta iizemo yinikitha oluhodhi. Iizemo mbyoka ongaashi okukala wa sa ohoni, itoo shi enditha we nawa kiilonga, okukala nuukwanegumbo inaawu nyanyukwa, okuhengana nokwiidhipaga. Omulumentu gumwe ngoka a li a pikwa komathano giipala, ihe ngashingeyi okwe ge etha po uule womumvo gumwe, okwa a ti: “Ngashingeyi ondi isimaneka, oshinima shoka sha li sha kambela monkalamwenyo yandje.”   

10. Oshike sha kwathele omumwatate Ribeiro kaa kale we a pikwa komathano giipala?

10 Kaantu oyendji, okumanguluka ko kokutala omathano giipala, oku li olugodhi talu tsikile. Nonando ongawo, oshiholelwa shomumwatate Ribeiro, gwokoBrazilia, otashi tu ulukile kutya olugodhi ndoka otalu vulu okusindwa. Ribeiro okwa thigi po egumbo, manga e na omimvo omulongo nasha. Okwa mono iilonga mofabilika yokulongulula oombapila, moka a li ha mono iifo yi na omathano giipala. Okwa ti: “Kashona nakashona, onda pikwa kokutala omathano giipala. Onkalo osho ya ka lula, nonda li handi kala nda halelela omukiintu ngoka ndo oteka a ze mo megumbo, opo ndi kale nda manguluka okutala uuvidio waantu taa yi momilalo.” Esiku limwe kiilonga, Ribeiro okwa li ta tala pondumba yomambo ngoka ga li taga ka longululwa, e ta mono po embo li na oshipalanyolo Shoka tashi vulu okweeta ombili muukwanegumbo. Okwe li kutha po, e te li lesha. Shoka i ilongo mo, oshe mu inyengitha a konakone Ombiimbeli nOonzapo dhaJehova, ihe oshe mu pula ethimbo ele, opo e ethe po omukalondjigilile gwe ngoka omwiinayi. Hugunina oshike she mu kwathele? Okwa ti: “Okugalikana, okukonakona Ombiimbeli nokutedhatedha kwaashoka ndi ilonga, oya kwathela ndje ndi pandule lela omaukwatya gaKalunga, sigo ohole yandje yoku mu hola ya kolo shi vulithe pohole yandje yokutala omathano giipala.” Kekwatho lyOohapu dhaKalunga nombepo ondjapuki, Ribeiro okwi ihula omuntu omukulu. Okwa ninginithwa, nongashingeyi oku li omukuluntugongalo.

11. Oshike tashi vulu okukwathela omuntu a kale a manguluka ko kokutala omathano giipala?

11 Ndhindhilika kutya opo Ribeiro e ethe po okutala omathano giipala, okwa ningi oshindji kaashi shi owala okukonakona Ombiimbeli. Okwa li e etha shoka ti ilongo mOmbiimbeli shi gume omutima gwe. Okugalikana nokutedhatedha okwe mu kwathele a kokeke ohole yokuhola Kalunga, pehala lyomathano giipala. Okukoleka ohole yokuhola Jehova nokutonda shoka oshiwinayi, ogwo omukalo dhingi gwokumanguluka ko kokutala omathano giipala. — Lesha Episalomi 97:10.

ETHII PO ONGEYO, OMATUKANO NIIFUNDJA

12. Oshike sha li sha kwathele Stephen e ethe po ongeyo nokutukana?

12 Aantu mboka haya geye mbala, olundji ohayu ulike kutya oya geya mokupopya oohapu dhomatukano. Shoka ohashi teya po ombili muukwanegumbo. Tate Stephen, gwokoAustralia, ngoka e li omuvali, okwa ti: “Onda li handi tukana unene, nolundji onda li handi geye sha pitilila molwiinima iishona. Ngame nomukulukadhi gwandje otwa li twa topoka iikando ayihe itatu, notwa li tu li pokuhengana.” Aaihokani mboka oya tameke okukonakona Ombiimbeli nOonzapo. Sho Stephen a tameke okulandula omayele gOmbiimbeli, oshe mu etele oshizemo shini? Okwa ti: “Onkalo muukwanegumbo wetu oya hwepopala noonkondo. Kekwatho lyaJehova, ngashingeyi ondi na ombili lela nonda gundjila. Inandi fa nale sho nda li handi geye nda fa omboma yi li pokutopa.” Ngashingeyi, Stephen oku li omuyakuligongalo, nomukulukadhi gwe okwa kala ta kokola ondjila uule womimvo dhontumba. Aakuluntugongalo yomegongalo moka mu na omumwatate Stephen, oya ti: “Stephen omumwatate a mwena, ha longo nuudhiginini nomwiifupipiki.” Itaya dhimbulukwa nando ye mu mona a geya. Mbela Stephen okwa li a lundulula koonkondo dhe mwene? Okwa ti: “Ando onda li inaandi etha Jehova a kwathele ndje ndi lundulule iikala yandje thiluthilu, ando inandi mona nando olimwe lyomomayambeko ngaka omawanawa.”

13. Omolwashike ongeyo ya nika oshiponga, nOmbiimbeli oye tu pa elondodho lini?

13 Ombiimbeli otayi tu londodha tu ethe po ongeyo, omatukano nomakudhilo, omolwetompelo ewanawa. (Ef. 4:31) Shiyemateka, iikala mbyoka ohayi ningitha omuntu a longe uukolokoshi. Aantu kunena oya tala ko ongeyo yi li oshinima oshiwanawa, ihe nonando ongawo, ihayi simanekitha Omushiti gwetu. Onkee ano, aantu oyendji oya kambadhala okweetha po iikala mbika iiwinayi, e taya zala omuntu omupe. — Lesha Episalomi 37:8-11.

14. Mbela otashi wapa ngaa omuntu omukolokoshi a ninge omwiifupipiki?

14 Natu tale koshiholelwa shomumwatate Hans, ngoka e li omukuluntugongalo megongalo li li moAustria. Omuunganeki gwolutu lwaakuluntugongalo megongalo lyawo, okwa popi kombinga yaHans a ti: “Oye gumwe gwoomaamwatate aaifupipiki, ngoka to kala wa hala okutsakaneka.” Ihe omumwatate Hans hasho a za e li ngawo. Pethimbo a li e na omimvo omulongo nasha, okwa tameke okulongitha nayi iikolitha, shoka she mu ningitha a kale omukolokoshi. Pompito yimwe sho a li a kolwa, okwa geye noonkondo e ta dhipaga omukadhona gwe. Okwa tokolelwa omimvo 20 mondholongo. Hans nonando okwa li a tulwa mondholongo, ka li a ningi omalunduluko. Mokweendela ko kwethimbo, yina okwa pula omukuluntugongalo gumwe a ka talele po omwanamati ngoka e li mondholongo. Okuza mpono, Hans okwa tameke okukonakona Ombiimbeli. Hans okwa popi a ti: “Osha li oshidhigu kungame okwiihula omuntu gwandje omukulu. Omanyolo ngoka ga li ga tsu ndje omukumo, oJesaja 55:7, ndjoka tayi ti: ‘Omukeenakalunga ne ethe oondjila dhe,’ nAakorinto yotango 6:11, ndjoka tayi popi kombinga yaamboka ye etha po omikalo dhawo omiwinayi, tayi ti: ‘Yamwe yomune osho mwa li mwa tya ngaaka.’ Uule womimvo odhindji, Jehova okwa kala nokukwathela ndje neidhidhimiko, okupitila mombepo ye ondjapuki, ndi zale omuntu omupe.” Hans okwa ninginithwa, manga e li natango mondholongo, nokwa ka za mo konima yomimvo 17 netata. Hans okwa ti: “Onda pandula kohenda onene yaJehova nokedhiminopo lye.”

15. Oshinima shini ishewe shi li oshitopolwa shomuntu omukulu, nOmbiimbeli otayi ti ngiini kombinga yasho?

15 Kakele koohapu dhomatukano, iifundja nayo oyi li oshitopolwa shomuntu omukulu. Pashiholelwa, aantu oyendji oye hole okufundja ngele tashi ya pokufuta iifendela nenge ya fundje, opo kaaya taambe ko iilanduliko yomayono gawo. Mepingathano naashono, Jehova oye “Kalunga omudhiginini” nenge tu tye omunashili. (Eps. 31:5) Onkee ano, ota pula “kehe gumwe” gwomaalongeli ye a “lombwele mukwawo oshili,” ihe kayi shi “iifundja.” (Ef. 4:25; Kol. 3:9) Osha yela kutya otu na okukala tatu popi oshili, nonando otashi vulika shoka tatu popi shi tu sithe ohoni nenge shi tu etele uupyakadhi. — Omayel. 6:16-19.

NKENE YA PONDOLA

16. Oshike tashi vulu okukwathela omuntu e ethe po omikalondjigilile dhe omiwinayi?

16 Omuntu ita vulu okweetha po omikalondjigilile dhe omiwinayi koonkondo dhe mwene. Aantu mboka ya popiwa moshitopolwa shika, ngaashi Sakura, Ribeiro, Stephen naHans, ayehe oya kondjo ya mana mo, opo ye ethe po iilonga yawo iiwinayi. Oshike she ya kwathele ya pondole? Oye etha Oohapu dhaKalunga nombepo ye ondjapuki yi wilikwe omadhiladhilo gawo nomitima dhawo. (Luk. 11:13; Heb. 4:12) Opo tu mone mo uuwanawa miinima mbyoka, otu na okulesha Ombiimbeli kehe esiku nokutedhatedha kwaashoka tatu lesha. Otu na wo okugalikana aluhe, opo tu mone uunongo noonkondo ndhoka tadhi tu kwathele tu tule miilonga shoka tatu ilongo. (Jos. 1:8; Eps. 119:97; 1 Tes. 5:17) Otatu vulu wo okumona uuwanawa mOohapu dhaKalunga nomombepo ye ondjapuki, ngele otwa kala tatu ilongekidhile okugongala nokukala po puko. (Heb. 10:24, 25) Shimwe ishewe, otwa hala okulongitha nawa omasiloshimpwiyu gopambepo gi ili nogi ili, ngoka hatu pewa kehangano lyaJehova. — Luk. 12:42.

Ongiini tatu vulu okupondola mokwiihula omuntu omukulu? (Tala okatendo 16)

17. Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa tashi landula?

17 Otwa kundathana kombinga yomikalondjigilile omiwinayi dhi ili nodhi ili, ndhoka Aakriste ye na okweetha po nokwiikaleka kokule nadho. Mbela shoka osho owala twa pumbwa okuninga, opo tu hokiwe kuKalunga? Aawe, otwa pumbwa wo okuzala omuntu omupe. Moshitopolwa tashi landula, otatu ka kundathana kombinga yomaukwatya gontumba ngoka ge li oshitopolwa shomuntu omupe, ngoka twa pumbwa okukala twa zala sigo aluhe.

^ okat. 7 Omadhina gamwe moshitopolwa shika oga lunduluka.

^ okat. 8 Tala oshigwedhelwako mokambo ‘Ikalekeni mohole yaKalunga,’ pepandja 218-219, kohi yoshipalanyolo: Sinda uunkundi wokwiidhanena kiilyo yoluvalo.