1, 2. ¿Imatataq wakin nunakuna niyan Jehoväpa testïgunkunapita?

JEHOVÄPA testïgunkuna alli portakuyanqantam pï më nunakuna niyan. Anton Gill nunam librunchö willakurqan, Alemaniachö näzikuna Testïgukunata alläpa chikiyanqanta. Y 1939 wataqa campo de concentracion nishqanchö 6.000 Testïgukuna llawiräyanqanta. Jina willakurqanmi alläpa sufrikätsiyaptimpis confiakïpaq y juknölla kayanqanta. Y mana alli tratëkäyaptimpis pacienciayoq kayanqanta y Diosninkunata jaqita mana munayanqanta.

² Jina Sudafrica nacionchö nunakunapis rikäyashqam Testïgukuna alli portakuyanqanta. Unëqa tsë nacionchö autoridäkunaqa manam permitiyaqtsu tukï color Testïgukuna juk sitiullachö ëllukäyänanta. Peru 2011 wata domingu 18 de diciembriqa, tukï color Testïgukunam Johannesburgo markapa mas jatun kaq estadiunchö 78 milpitapis mas ëllukäyarqan. Tsëmanqa ëwayarqan Sudafricapita y wakin nacionkunapitam Diospita yachakuyänampaq. Estadiuchö juk encargädum kënö nirqan: “Manam imëpis rikarqötsu kënö alli portakoq nunakunataqa. Llapëkipis alli vistishqam këkäyanki y  estadiutapis alläpa limpiutam jaqiyarqunki. Peru mas espantakïpaqqa juk color juk color këkarnimpis mana chikinakuyanqëkim”.

3. ¿Imanirtaq entëru Patsachöqa noqantsiklla juk familianö kantsik?

³ Testïgukunapaq nunakuna tsënö niyanqanqa rikätsikun, entëru Patsachö noqantsiklla juk familianö kanqantsiktam (1 Pëd. 5:9). ¿Imanirtaq wakin religionkunapitaqa jukläya kantsik? Porqui Bibliapa y Diospa santu espïritumpa yanapakïninwanmi “unë imanö” kanqantsikta jaqintsik y ‘mushoq imanöpis këtana’ procurantsik (Col. 3:9, 10).

4. ¿Imatataq kë yachatsikïchö yachakushun y imanir?

⁴ Tsënö këkaptinqa unë imanö kanqantsiktaqa chipyëpam jaqinantsik. Peru ¿imanötaq jaqishwan y imanirtaq tsëta ruranantsik precisan? ¿Mana allikunata ruraq nunakuna cambiëta puëdiyanku? Jehoväta unëna sirwikarqa, ¿imatataq rurashwan unë kanqantsikman mana kutinapaq? Kë tapukïkunapitam kë yachatsikïchö yachakushun. Porqui wakin cristiänukunaqa mana cuidakuyanqanrëkurmi mana allikunata pensar y rurar qallëkuyashqa. Tsëmi wiyakunantsik Biblia kënö consejamanqantsikta: “Shëkanqanta pensaq kaqqa mana ishkinampaq cuidakutsun” (1 Cor. 10:12).

5. (1) Mana alli rurëkunataqa, ¿imanirtaq raslla jaqishwan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq fötuta). (2) ¿Ima mana alli rurëkunapitataq Colosensis 3:5-9 textu parlan?

⁵ Röpantsik rakchana kaptin y asyaptinqa, ¿manaku raslla cambiakurintsik? Jina tsënöllam mana alli rurëkunatapis raslla jaqirinantsik. Porqui tsë rurëkunataqa Jehovä chikinmi. Palabranchömi kënö mandamantsik: “Llapantam qamkunapita jorqayänëki”. Tsëmi kananqa yachakurishun ishkë jutsakunapita: rakcha ruranakïpita o mana casädu këkar oqllanakur ruranakïpita y wakin melanëpaq rurëkunapita (leyi Colosensis 3:5-9).

6, 7. (1) Pablu ninqannöpis, ¿imatataq ruranantsik mana alli rurëkunata jaqinapaq? (2) ¿Imanötaq kawarqan Saküra, y imataq yanaparqan cambianampaq?

⁶ Rakcha ruranakï. Tsëpaq Biblia parlarqa, mana majanwan o mana casädu këkar, o warmipura o ollqupura oqllanakïpaqmi parlëkan. Pabluqa cristiänukunata nirqan, oqllanakï munëninkunata chipyëpa ushakätsiyänampaqmi. Juk parlakïchöqa, mana alli munënintsikta jaqinapaqmi decidïdu këkänantsik. Itsa jaqinanqa fäciltsu kanqa, peru logrëtaqa puëdishunmi.

⁷ Rikärishun Japonchö Saküra * jutiyoq shipashta ima pasanqanta. Winanqanmannömi japallanlla y llakishqa sientikoq. Y alli sientikïta munarmi 15 watayoq kanqampita 23 watayoq kanqanyaq jukwan jukwan oqllanakur kakurqan. Y kima kutipam abortarqampis. Pëmi kënö willakun: “Qallananllachöqa piwampis patsäkurninqa alli y kuyashqam sientikoq kä. Peru tiempu pasanqanmannömi llakikur qallëkurqä”. Tsënö këkarninmi Testïgukunawan Bibliapita yachakur qallëkurqan. Y Jehoväpa yanapakïninwanmi culpayoq sientikunqanta vencirqan y mana alli kawëninta jaqirirqan. Kananqa precursöranömi sirwikan y manam japallanqa sientikunnatsu. Y llapan junaqkuna Jehoväpa kuyakïninta sientinqantam alläpa kushikun.

8. ¿Ima rurëkunataq rakcha kayan?

⁸ Melanëpaq rurëkuna. Tsëpaq Biblia parlarqa, manam oqllanakur ruranakï jutsallapaqtsu parlan, sinöqa cigärru shoqï viciupaq, y rakcha brömakunapaqpis parlanmi (2 Cor. 7:1; Efes. 5:3, 4). Jina parlanmanmi pakëllapa pornografïata rikëpaq o tsëpaq parlaq librukunata leyipaqpis. Tsëkunata rikëqa partinkunata kupëman o yatapëmanmi chätsikunman, y tsëqa melanëpaq rurëmi (Col. 3:5). *

9. ¿Imaraq pasakunman “oqllanakïta ërayëpa” munënintsikta mas miratsishqaqa?

⁹ Pornografïata rikarëta yachakashqa kaqkunaqa, “oqllanakïta ërayëpa” munëninkunatam mas miratsiyan. Tsënöpam tsë viciuman mas chäriyan. Tsë asuntuta investigaqkunaqa niyan, pornografïata rikarëta yachakashqakunaqa imëka drögawan o washkuwan viciashqa nunakunanö kayanqantam. Tsëmi rikätsimantsik pornografïata rikarëqa alläpa mana alli kanqanta. Porqui alläpa penqakïman, trabäjuchö mana rendiman, familiachö llakitsinakïman, divorciakïman o hasta wanutsikïmanmi chätsikun. Juk watapa pornografïata rikarëta jaqirirmi juk nuna kënö nirqan: “Kananqa kikïwanmi alli sientikü”.

10. ¿Imataq Ribeiruta yanaparqan pornografïata rikarëta jaqinampaq?

¹⁰ Mëtsika nunakunam pornografïa rikëta jaqiyänampaq kallpachakïkäyan y wakinqa Brasilpita Ribeiru jutiyoq nunanöpis venciyashqanam. Ribeiruqa jövinllaraq këkarmi wayimpita ëwakurqan y utilizashqa papelkunata ëlluyanqan fabricachömi trabajarqan. Tsëchömi pornografïa revistakunata rikaraq. Kënömi nin: “Ichikllapa ichikllapam pornografïa rikarëta viciarirqä y mas rikëta munarmi warmï wayipita yarqunanta alläpa munëkoq kä”. Peru juk kutiqa librukunapa rurinchö Familiakuna kushishqa kawakuyänampaq yanapakïkuna neq libruta taririrmi leyir qallëkurqan. Tsëta leyinqanmi yanaparqan Jehoväpa testïgunkunawan Bibliapita yachakunampaq. Peru pornografïata rikarëta jaqinampaqqa manam fäciltsu karqan. ¿Imataq yanaparqan? Kënömi nin: “Diosman mañakunqä, Bibliapita yachakunqä y yachakunqäman pensanqämi Jehoväta mas kuyanäpaq yanapamarqan. Pornografïata rikëta munarpis Jehovätanam masqa kuyarqä”. Bibliapa y santu espïritupa yanapakïninwanmi Ribeiruqa unë imanö këninta jaqirqan y bautizakurirqan. Kananqa anciänunömi yanapakun.

11. ¿Imatataq ruranantsik pornografïata rikëman mana ishkinapaq?

¹¹ Ribeiruqa manam Bibliata leyirqanllatsu, sinöqa leyinqanmanmi alleq pensarqan y Jehovämanmi mañakurqan. Tsëmi yanaparqan Jehoväta mas kuyanampaq y pornografïa rikarë viciunta vencinampaq. Awmi, llapantsikmi shonqupita patsë Jehoväta kuyanantsik y mana alli kaqtam chikinantsik. Tsënöpam pornografïata rikarëman ishkishuntsu (leyi Salmus 97:10 *).

12. ¿Imataq Stephen wawqita yanaparqan cölerakoq y lluta parlakoq këninta jaqinampaq?

¹² Wakin nunakunaqa rasllam piñakuriyan, y ofendikoq y lluta palabrakunawanmi tratakuyan. Tsënöpam familiankunata  llakitsiyan. Rikärishun Australia nacionpita Stephen jutiyoq nunawan pasanqanta. Pëmi kënö nin: “Lluta parlakoqmi karqä, imallatapis alläpam piñakoq kä. Kima kutipam warmïwan rakikäyarqä y divorciakuyänäpaqnam këkäyarqä”. Peru Stephenqa Jehoväpa testïgunkunawanmi Bibliapita yachakur qallëkurqan. Y yachakunqanmannö kawanqanmi yanaparqan familianwan alli kawakuyänampaq. Unëqa imallapitapis rasmi piñakoq, peru kananqa mananam. Y siervu ministerialnönam sirwikan, y warminnam atska watapana precursöranö yanapakïkan. Y congregacionninchö anciänukunaqa niyan, Stephenqa tranquïlu, humildi y trabajador nuna kanqantam y piñakoqtaqa imëpis mana rikäyanqantam. Tsë cambiukunata ruranqampaqmi Stephenqa kënö nin: “Unë mana alli kanqäta jaqinäpaq Jehovä yanapamänanta permitishqa karmi, imëka bendicionkunata chaskirqö”.

13. (1) ¿Imamantaq alläpa piñakoq këqa chätsikun? (2) ¿Imatataq Bibliaqa mandamantsik?

¹³ Bibliaqa mandamantsik alläpa piñakïta, qayapäkïpa y insultakïpa parlëta jaqinapaqmi (Efes. 4:31). Tsënö portakïqa maqanakïmanmi imëpis chätsikun. Itsa wakin nunakunaqa pensayan tsënö portakïqa allilla kanqanta, peru rasumpa kaqchöqa Diosnintsiktam llakitsin. Tsëmi mëtsika cristiänukunaqa imëka rakcha röpata qotukoqnö portakïninkunata jaqiyashqa y Dios munanqannö nunana kayan (leyi Salmus 37:8-11 *).

14. ¿Puëdinmanku maqakoq nuna manshu nunaman tikrëta?

¹⁴ Australiapita Hans jutiyoq wawqita pasanqanta rikärishun. Anciänupura rurayänanta rikaqmi kënö nin: “Pëqa alläpa manshu nunam”. Peru manam tsënötsu imëpis karqan. Wamrallaraq këkarmi upyar qallëkurqan y maqakoq tikrarirqan. Juk kutim machashqa këkarnin y alläpa piñakurnin novianta wanuratsirqan. Tsëmi 20 watapa carcelariyarqan, peru carcelchöpis tsënö geniuntaqa manam cambiarqantsu. Tiempuwannam Hanspa mamänin juk anciänuta nirqan carcelchö wamranta watukanampaq. Hansqa Bibliapitam yachakur qallëkurqan, y kënömi nin: “Mana alli portakïnïta jaqinäqa manam fäciltsu karqan, peru ishkë textukunam yanapamarqan. Juknin kaqqa Isaïas 55:7 textum. Kënömi nin: ‘Mana alli nunaqa mana alli rurëninta jaqitsun’. Juknin kaqnam 1 Corintius 6:11 textu. Tsëchöqa jutsata jaqishqakunapaqmi parlan y kënömi nin: ‘Qamkunapita wakinnikikunaqa tsënömi kayarqëki’. Mëtsika watakunapam Jehoväqa pacienciawan yanapamashqa mushoq nunana kanäpaq”. Hansqa carcelchö këkarmi bautizakurqan, tsëpitaqa 17 wata pullan carcelchö karirmi libri yarqurqan. Y kënömi nin: “Jehovätam agradecikü alläpa llakipämarnï perdonamanqampita”.

15. ¿Imatataq mëtsika nunakuna rurayan, peru Bibliaqa ima nintaq?

¹⁵ Ulikïpis (llullakuypis) unë kanqantsiknö portakïllam. Mëtsika nunakunam ulikuyan impuestuta pagakïta mana munarnin o imatapis pantayanqampita tsapäkurnin. Peru Jehoväqa “rasumpa kaqta parlaq” Diosmi (Sal. 31:5). Tsëmi cristiänukunataqa  mandamantsik rasumpa kaqllata parlanantsikpaq (Efes. 4:25; Col. 3:9). Tsëmi penqakïpaq o malnintsikpaqnö kaptimpis rasumpa kaqllata parlanantsik y manam ulikunantsiktsu (Prov. 6:16-19).

16. ¿Imaraq yanapamäshun unë imanö kanqantsikta jaqinapaq?

¹⁶ Unë imanö kanqantsiktaqa, manam kikintsikllapitaqa jaqita puëdishuntsu. Saküra, Ribeiru, Stephen y Hanspis manam kikinkunallapitaqa jaqita puëdiyarqantsu. Peru Diospa Palabran y santu espïritu yanapaptinmi cambiëta puëdiyarqan (Lüc. 11:13; Heb. 4:12). Noqantsikpis cambiëta puëdishunmi cada junaq Bibliata leyirnin, leyinqantsikman alleq pensarnin y cäsukoq kanapaq Jehoväta yachëninta mañakurninqa (Jos. 1:8; Sal. 119:97; 1 Tes. 5:17). Reunionkunaman ëwashqa y tsëpaq preparakushqaqa, santu espïrituwan Diospa Palabranqa yanapamäshunmi (Heb. 10:24, 25). Jinamampis Jehoväpa markan qomanqantsikkunatam alleq provechanantsik: revistakunata leyirnin, JW Broadcasting nishqan canalta rikarnin, JW Libraryta y Internetchö jw.org päginata utilizarnin (Lüc. 12:42).

17. ¿Imatataq yachakushun qateqnin kaq yachatsikïchöqa?

¹⁷ Këchöqa rikarquntsik mana alli rurëkunata chipyëpa jaqinantsik imanir precisanqantam. Peru Dioswan amïgu kanapaqqa manam jaqinantsikllatsu, sinöqa mushoq imanöpis këtam imëka röpatanö vistikunantsik y tsëwanmi imëpis kawakunantsik. Tsëmi qateqnin kaq yachatsikïchöqa imanö ruranapaq kaqtana yachakushun.