Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Alkye tten jaku tzʼok qqʼoʼn akʼaj qten te jumajx

Alkye tten jaku tzʼok qqʼoʼn akʼaj qten te jumajx

«Ma tzʼok kyqʼoʼne ju akʼaj kytene» (COL. 3:10).

BʼITZ: 43 EX 27

1, 2. a) ¿Tiquʼn ojtzqiʼn quʼn qa jaku ten akʼaj qten? b) ¿Alkyeqe mod at kyoklen tukʼil akʼaj qten in che kanet quʼn toj Colosenses 3:10-14?

KABʼE maj in jatz kanet txol yol «akʼaj kytene» toj Tyol Dios (Efes. 4:24; Col. 3:10). In yolin jlu tiʼj jun mod bʼinchan «ik tzaʼn tilbʼilal Dios», moqa toj juntl yol, ik tzeʼn tajbʼil Jehová. ¿Jakupe ten akʼaj qten lu? Jaku, tuʼnju o qo kubʼ tbʼinchaʼn Jehová ik tzeʼn te. Tuʼntzunju, jaku tzʼel qkanoʼn qe tbʼanel tmod (Gén. 1:26, 27; Efes. 5:1).

2 Ax tok, qkyaqilx o tzʼel qiqen il tiʼj Adán ex Eva, ex tuʼn jlu in tzaj qajbʼil tiʼjju nya bʼaʼn. Ax ikx mintiʼ in che onin qe tiʼchaq tok qtxlaj qiʼj. Noqtzun tuʼnj, jaku qo ok te jun xjal ik tzeʼn taj Jehová noq tuʼn tonbʼil. Tuʼn tchʼiy qajbʼil tuʼn tbʼant jlu, toj xnaqʼtzbʼil lu kʼelel qnikʼ kyiʼj junjun mod at kyoklen tukʼil akʼaj qten, aju yolin apóstol Pablo tiʼj toj Tyol Dios (kjawil uʼjit Colosenses 3:10-14). Ax ikx kʼelel qnikʼ tiʼj alkye tten jaku kubʼ qyekʼin qe mod lu toj pakbʼabʼil.

BʼAʼN TUʼN KUKX TTEN MUJBʼABʼIL QXOL

3. ¿Alkye jun mod at toklen tukʼilju akʼaj qten?

3 Tej otoqxi tqʼama Pablo tuʼn qok te akʼaj, ax ikx yolin tiʼj qa nim toklen aju tuʼn miʼn tok qqʼoʼn qwitz tiʼj kyyajil xjal, aju at toklen tukʼilju akʼaj qten. Toj Colosenses 3:11 tqʼama jlu: «Mya part kyxilen xjal grieg mi xjal judiy, mya part xjal sirkunsidarin mi xjal mya sirkunsidarin, mya part jun xjal te junxitl tnam najchaq mi qeju xjal mintiʼx chʼin bʼaʼn kyuʼn, mya part kyxilen qe majen tzyuʼn ex qe xjal tzoqpiʼn». * Mintiʼ tuʼn tkubʼ t-ximen jun tmajen Jehová qa mas nim toklen twitz juntl noq tuʼnju tyajil, ttnam ex qa tuʼnju at nim tpwaq. ¿Tiquʼn? Tuʼnju kykyaqilx okslal o che ok «te junx», toj juntl yol, at mujbʼabʼil kyxol (Gál. 3:28).

4. a) ¿Alkye kymod tmajen Jehová kbʼel kyyekʼin kyukʼil txqantl? b) ¿Tiquʼn kwest jaku tzʼela tuʼn kyten junjun tmajen Jehová toj mujbʼabʼil?

4 Aj in nok qqʼoʼn aju akʼaj qten, in nok tilil quʼn tuʼn tten tbʼanel qmod kyukʼil kykyaqil, in nok qqʼoʼn kyoklen noq jaxku tumel in che tzaj, qa at moqa mintiʼ kypwaq (Rom. 2:11). At maj kwest tuʼn tbʼant jlu toj junjun tnam. Jun techel, kubʼ tpaʼn aj kawil te Sudáfrica qe xjal ik tzeʼnx kyyajil. Kubʼ tqʼoʼn qe saq xjal toj jun lugar, atzun qe qʼeq xjal toj juntl, ax ikx qeju junxitl kyyajil kyman ex kytxuʼ. Chʼixmi kykyaqil testigos de Jehová kukx in che anqʼin kyoj lugar lu. Noqtzun tuʼnj, tajtoq Kʼloj Xjal Qʼil Twitz Aqʼuntl tuʼn tonin kyiʼj erman tuʼn tkubʼ kyqʼoʼn toj xnaqʼtzbʼil aju nabʼil tkuʼx toj 2 Corintios 6:13, jatumel in tzaj tqʼamaʼn qa il tiʼj tuʼn tten qkʼujlabʼil qxolx. Tuʼntzunju, toj octubre te 2013 tzyet jun programa nim toklen tuʼntzun tok kyojtzqiʼn erman kywitz. ¿Tiʼ tuʼn bʼant kyuʼn?

5, 6. a) ¿Tiʼ bʼant toj jun tnam tuʼn kukx tten mujbʼabʼil kyxol erman? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal). b) ¿Alkye tten o tzʼonin jlu kyiʼj erman?

5 Aju bʼant kyuʼn, iltoq tiʼj tuʼn tel tpaʼn kabʼe kʼloj okslal te junxitl yol ambʼil tuʼn kyten junx aj tkubʼ bʼaj jun seman. In cheʼxtoq pakbʼal junx ex toj chmabʼil, ex in xi ttxkoʼn jun te juntl tja. Nim kʼloj okslal bʼant jlu kyuʼn. Pon qʼamaʼn nim tbʼanel yol toj ninja qʼil twitz aqʼuntl, axpe ikx kyuʼn qe xjal nya testigos de Jehová. Jun techel, tqʼama jun nejenel toj jun okslabʼil jlu: «Nya testigo de Jehová qine, noqtzun tuʼnj, jaku txi nqʼamaʼne qa nukʼun tten aqʼuntl in bʼant kyuʼne ex at mujbʼabʼil kyxol alkyexku kyyajil xjal kyxole». ¿Alkye tten onin programa lu kyiʼj erman?

6 Jun techel, tzaj bʼaj tkʼuʼj Noma, jun ermana in yolin toj yol xhosa, tuʼn kytzaj ttxkoʼn qe erman saq xjal tja aʼyeju in che yolin toj yol inglés. Noqtzun tuʼnj, tej otoq pakbʼan kyukʼil ex otoq che ten erman tja, tqʼama jlu: «¡Tbʼanel xjal qe jlu! ¡Ik kymod ik tzeʼn qe!». Tuʼntzunju, tej tpon ambʼil tuʼn t-xi tqʼoʼn kʼloj okslal jatumel in nok tchmon tibʼ txokbʼil kye txqantl erman in che yolin toj yol inglés, bʼaj tbʼinchaʼn jun wabʼj ex xi tqʼamaʼn kye junjun tuʼn kyxiʼ tja. Jun kyxol qeju erman xi txkoʼn ten jun ansyan saq xjal. Tqʼamatl ermana jlu: «In jaw labʼine tiʼj erman tuʼnju mintiʼ ok tqʼoʼn twiʼ tiʼj tej tkubʼ qeʼ twiʼ jun caja te plástico, ex chʼixmi kubʼ qeʼ twitz txʼotxʼ». Kukx in bʼant jlu kyuʼn erman toj ambʼil jaʼlo. Noq tuʼn jlu o che kanet mas kyamiw erman ex kukx in kubʼ kyximen tuʼn tok kyojtzqiʼn txqantl erman te junxitl kyyajil, ex kykostumbr.

QYEKʼINX QʼAQʼBʼIL QKʼUʼJ EX XTALBʼIL

7. ¿Tiquʼn kukx kbʼel qyekʼin qʼaqʼbʼil qkʼuʼj?

7 Akux in qo anqʼin kyxol xjal ateʼ tjaqʼ tkawbʼil Satanás, kukx tzul yajbʼil qiʼj tuʼnju mintiʼ aqʼuntl, kyuʼn txʼuʼj yabʼil, tuʼn ikʼbʼil, tuʼn xitbʼil tuʼnx twitz txʼotxʼ, kyuʼn xjal in che elqʼan ex kyuʼn junjun nya bʼaʼn. Qa at qʼaqʼbʼil qkʼuʼj, kʼonil qiʼj tuʼn t-xi qbʼinchaʼn xtalbʼil kye txqantl (Efes. 4:32). Aqeju tbʼanel mod lu aju at toklen tukʼilju tuʼn tok qqʼoʼn akʼaj qten, in che onin qiʼj tuʼn tel qkanoʼn tiʼj Jehová ex tuʼn t-xi qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj txqantl (2 Cor. 1:3, 4).

8. ¿Tiʼ tbʼanel jaku tzaj qa ma kubʼ qyekʼin qʼaqʼbʼil qkʼuʼj ex xtalbʼil kyiʼj kykyaqil erman? Qʼamantza jun techel.

8 Bʼalo ateʼ junjun erman te junxitl tnam jatumel in nok qchmon qibʼ, moqa ateʼ junjun mintiʼxix kypwaq at. ¿Alkye tten jaku txi qbʼinchaʼn xtalbʼil kye? Qa ma tzʼok qamiwin qibʼ kyukʼil ex aj qonin kyiʼj tuʼn tel kynikʼ qa nim kyoklen kyxol erman (1 Cor. 12:22, 25). Qqʼonk qwiʼ tiʼjju ikʼ tiʼj Dannykarl te Filipinas ex xiʼ anqʼil atz Japón. Mintiʼ kubʼ kyyekʼin xjal tbʼanel kymod tukʼil toj aqʼuntl ik tzeʼn kubʼ kyyekʼin kyukʼil txqantl aqʼunal te Japón. Noqtzun tuʼnj, jun qʼij xiʼ toj chmabʼil kyxol testigos de Jehová. Naʼnx jlu tuʼn Dannykarl: «Chʼixmi kykyaqil erman te Japón qe ex inx kʼamoʼne tukʼil kʼujlabʼil, ok jlu ik tzeʼn ya qojtzqiʼn qwitze». Kukx kubʼ kyyekʼin erman tbʼanel kymod tukʼil ex onin jlu tiʼj tuʼn tok te tamiw Jehová. Jaw aʼ twiʼ, atzun jaʼlo in najbʼen te ansyan. In tzaj kyqʼamaʼn ansyan qa jun tbʼanel onbʼil Dannykarl ex t-xuʼjil, aju Jennifer tbʼi, kyxol txqantl erman. In tzaj kyqʼamaʼn jlu: «Aju mejebʼleʼn lu, in che ajbʼen te precursor ex in che anqʼin kyukʼil nya nim tiʼchaq kye, ax ikx in kubʼ kyqʼoʼn tbʼanel techel tiʼj tiʼ t-xilen tuʼn qjyon tnejel tiʼj Tkawbʼil Dios toj qanqʼibʼil» (Luc. 12:31).

9, 10. ¿Tiʼ tbʼanel o tzaj kyiʼj junjun erman tuʼnju in kubʼ kyyekʼin qʼaqʼbʼil kykʼuʼj toj pakbʼabʼil?

9 In tzaj tqʼoʼn pakbʼabʼil ambʼil qe tuʼn t-xi qbʼinchaʼn «bʼaʼn kye kykyaqil» (Gál. 6:10). Ateʼ nim erman o tzyet kyxnaqʼtzan tiʼj juntl yol tuʼnju in tzaj qʼaqʼin kykʼuʼj kyiʼj xjal junxitl kytnam in che pon toj kye kytnam (1 Cor. 9:23). O tzaj tiʼn jlu nim tbʼanel. Jun techel, tajtoq jun precursora Tiffany tbʼi te tnam Australia tuʼn tonin kyxol jun kʼloj okslal toj yol suajili te tnam Brisbane. Maske kwest bʼant yol tuʼn, kubʼ tnaʼn qa tzaj tiʼn tzalajbʼil toj tanqʼibʼil. Tqʼama jlu: «Alkye taj tuʼn kyikʼ tbʼanel tiʼchaq toj tanqʼibʼil toj pakbʼabʼil, bʼaʼn tuʼn t-xi ajbʼel kyxol juntl kʼloj okslal toj juntl yol. In nok jlu ik tzeʼn in qoʼx ajbʼel toj juntl tnam ex nya il tiʼj tuʼn qex jatumel atoʼ. Ex jaku qo tzalaj tiʼj tbʼanel mujbʼabʼil at toj ttnam Jehová twitz tkyaqil Txʼotxʼ».

¿Tiʼ in nonin kyiʼj okslal tuʼn kyonin kyiʼj xjal te junxitl tnam in che pon anqʼil toj kytnam? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 10).

10 Ax ikx qbʼinx aju ikʼ tiʼj jun ja xjal te tnam Japón. In tzaj tqʼamaʼn Sakiko jlu, aju kymeʼjel, moqa kymyal: «Kyoj qe abʼqʼi 1990, e kanet nim xjal te Brasil quʼne toj pakbʼabʼil. Tej tjaw quʼjine qe taqikʼ Tyol Dios toj yol portugués kye, ik tzeʼn Apocalipsis 21:3, 4 ex qa Salmo 37:10, 11, 29, in noktoq kyqʼoʼn kywiʼ tiʼj, axpe ikx at maj e jaw oqʼ». Noqtzun tuʼnj, onin qʼaqʼbʼil kykʼuʼj ja xjal lu kyiʼj tuʼn tbʼant mas kyuʼn. Tqʼamatl Sakiko jlu: «Tej tok qqʼoʼne qwitze tiʼj qa nim xjal kyaj tuʼn tel kynikʼ tiʼj Jehová, kubʼ qximane tuʼn qxnaqʼtzane tiʼj yol portugués». Tej tel ambʼil, e onin tuʼn tten jun kʼloj okslal in che yolin toj yol portugués. Kyoj abʼqʼi o che ikʼ, o che onin kyiʼj nim xjal te junxitl tnam tuʼn kyok te tmajen Jehová. Tqʼamatl Sakiko jlu: «Nimxix ok tilil quʼne tuʼn tbʼant yol quʼne, noqtzun tuʼnj, o tzaj tiʼn jlu nim tbʼanel. Nim chjonte in xi qqʼoʼne te Jehová» (kjawil uʼjit Hechos 10:34, 35).

QYEKʼINX QA MINTIʼ IN JAW QNIMSAN QIBʼ

11, 12. a) ¿Tiquʼn il tiʼj tuʼn tten tbʼanel qximbʼetz tuʼntzun tok qqʼoʼn aju akʼaj qten? b) ¿Tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn miʼn tjaw qnimsan qibʼ?

11 Aju tiquʼn in nok qqʼoʼn akʼaj qten, aju tuʼn tjaw qnimsaʼn Jehová ex nya tuʼn qjaw nimsaʼn kyuʼn xjal. Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa kubʼ tbʼinchaʼn jun anjel il tuʼnju jaw tnimsan tibʼ (jaku tzʼok tmojbʼaʼna tukʼil Ezequiel 28:17). Mas kwest in nela toj qwitz tuʼn miʼn tjaw qnimsan qibʼ tuʼnju aj il qoʼ. Maske ikju, jaku kubʼ qin qibʼ. ¿Alkye tten jaku bʼant quʼn?

12 Il tiʼj tuʼn tel qpaʼn ambʼil tkyaqil qʼij tuʼn quʼjin tiʼj Tyol Dios ex tuʼn qximen tiʼj (Deut. 17:18-20). Juntl tiʼ jaku tzʼonin qiʼj aju qa ma qo ximen kyiʼj t-xnaqʼtzbʼil Jesús ex tiʼjju tbʼanel techel kyaj tqʼoʼn tej tkubʼ tin tibʼ (Mat. 20:28). Kubʼ tin tibʼ Jesús ex el ttxʼjoʼn tiʼj kyqan qe t-apóstol (Juan 13:12-17). Ax ikx il tiʼj tuʼn t-xi qqanin nim maj te Jehová tuʼn ttzaj tqʼoʼn xewbʼaj xjan qe tuʼntzun tok tilil quʼn tuʼn miʼn tkubʼ qximen qa mas nim qoklen kywitz txqantl (Gál. 6:3, 4; Filip. 2:3).

13. ¿Tiʼ tbʼanel tzul qe qa ma kubʼ qin qibʼ?

13 (Kjawil uʼjit Proverbios 22:4). Taj Jehová tuʼn tkubʼ kyin kyibʼ kykyaqil qe tmajen. Qa ma kubʼ qin qibʼ, tzul tiʼn nim tbʼanel qe. Jun techel, qo onil tuʼn tten mujbʼabʼil ex tzalajbʼil kyxol kykyaqil erman. Nya oʼkxju, ax ikx tzul tyekʼin Jehová t-xtalbʼil qiʼj. Tqʼama apóstol Pedro jlu: «Kykyaqile che oke mans tuʼn kyajbʼene kyxolxe, porque in tmaʼn tuj Tuʼjil: At tqʼoj Dios kyiʼj qeju in jaw kyniman kyibʼ, atzun qeju mans in tzaj tqʼoʼn t-xtalbʼil kye» (1 Ped. 5:5).

QYEKʼINX QA MANS QOʼ EX QA AT QPASENS

14. ¿Alkye in kubʼ qʼonte tbʼanel techel qwitz tuʼn qok te mans ex tuʼn tten qpasens?

14 Toj ambʼil jaʼlo, ateʼ junjun xjal in nok kyqʼoʼn qeju mans ex at kypasens ik tzeʼn jun xjal jun rat in kubʼ tiʼj. Noqtzun tuʼnj, nya ik tten jlu. Atz tzajni qe tbʼanel mod lu tukʼil Jehová, aju xjal at mas tipumal. A Jehová in kubʼ qʼonte tbʼanel techel qwitz tuʼn qok te mans ex tuʼn tten qpasens (2 Ped. 3:9). In nel qnikʼ tiʼj jlu tej kyajbʼen anjel tuʼn tuʼn t-xi ttzaqʼweʼn qe xjel xi tqanin Abrahán ex Lot te (Gén. 18:22-33; 19:18-21). Ax ikx in nel qnikʼ tiʼj jlu tej tkubʼ tyekʼin tpasens kyoj mas te 1,500 abʼqʼi tej mintiʼ e nimen aj Israel te (Ezeq. 33:11).

15. ¿Alkye techel kyaj tqʼoʼn Jesús qwitz?

15 Ok Jesús te «mans» (Mat. 11:29). Ax ikx ten tpasens tej kyel txalpaj qe t-xnaqʼtzbʼen. Tej tten tzalu twitz Txʼotxʼ, ikʼx tuʼn tej kyyolin nejenel kye okslabʼil nya bʼaʼn tiʼj ex tej kyqʼama nya ax tok yol tiʼj. Kukx ok te mans ex ten tpasens tzmaxi tej tkyim. Akux in kubʼtoq tnaʼn nim kʼixkʼoj twitz jun tzeʼ, xi tqʼamaʼn te Jehová tuʼn tkubʼ tnajsaʼn kyil xjal otoq jaw kyyobʼin twitz tzeʼ. Tqʼama jlu: «Mintiʼ nneʼl kynikʼ tiʼj ju in kybʼinchaʼn» (Luc. 23:34). Ik tzeʼn ma tzʼel qnikʼ tiʼj, ok Jesús te mans ex ten tpasens maske attoq toj nim kʼixkʼoj. ¡Tbʼanelxix techel kyaj tqʼoʼn qwitz! (Kjawil uʼjit 1 Pedro 2:21-23).

16. ¿Alkye tten jaku kubʼ qyekʼin qa mans qoʼ ex qa at qpasens?

16 ¿Alkye tten jaku kubʼ qyekʼin qa mans qoʼ ex qa at qpasens? Jun tten aju qa ma kubʼ qnajsaʼn kyil txqantl. Kubʼ ttzʼibʼin Pablo jlu kye okslal: «Atwit kykʼuʼje kyiʼje kyxolxe, qʼaqʼanx kykʼuʼje tiʼj juntl, kynajsame kyile kyxolxe ik tzaʼn te Dios kubʼ tnajsaʼn kyile noq tuʼn Crist» (Efes. 4:32). Tuʼn jlu in nel qnikʼ tiʼj qa il tiʼj tuʼn qok te mans ex tuʼn tten qpasens tuʼn t-xi qbʼiʼn kawbʼil lu. Qa ma bʼant jlu quʼn, qo onil tuʼn tten mujbʼabʼil kyxol erman.

17. ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn qok te mans ex tuʼn tten qpasens?

17 In tzaj tqʼamaʼn Jehová qa il tiʼj tuʼn qok te mans ex tuʼn tten qpasens. Nim kyoklen qeju mod lu qa qaj tuʼn qanqʼin toj akʼaj twitz Txʼotxʼ (Mat. 5:5; Sant. 1:21). Aju mas nim toklen qa ma bʼant jlu quʼn, kjawil qnimsaʼn Jehová ex qo onil kyiʼj txqantl xjal tuʼn t-xi kybʼiʼn aju in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Xjan Uʼj (Gál. 6:1; 2 Tim. 2:24, 25).

QYEKʼINX QKʼUJLABʼIL

18. ¿Tiʼ toklen kʼujlabʼil tukʼilju tuʼn miʼn tok qqʼoʼn qwitz tiʼj kyyajil xjal?

18 Kykyaqil qe tbʼanel mod ma qo xnaqʼtzan tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu, at kyoklen tukʼil kʼujlabʼil. Jun techel, xi tqʼoʼn Santiago, jun t-xnaqʼtzbʼen Jesús, kawbʼil kye okslal tuʼnju kubʼ kyyekʼin mas tbʼanel kymod kyukʼil xjal at nim kypwaq kywitz qe prow. Xi tqʼamaʼn kye qa mintiʼ toklen jlu kyukʼil qe tkawbʼil Dios ik tzeʼn jlu: «Kykʼujlame qe kyukʼile ik tzaʼn kyeye in kykʼujlan kyibʼe». Ex tqʼamatl jlu: «Qatzun mya junx taʼ kykʼuʼje kyiʼj xjal, at kyile ex ma che ikʼe tibʼaj tley Dios» (Sant. 2:8, 9). Qa kʼujlaʼn qe qukʼil quʼn, mlay tzʼel qikʼun jun kye noq tuʼnju kyxnaqʼtzbʼil, kyyajil ex qa tuʼnju qa at moqa mintiʼ kypwaq. Nya oʼkx tuʼn tkubʼ qyekʼin kywitz txqantl qa mintiʼ in che el qikʼun, sino il tiʼj tuʼn tten qxim lu.

19. ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn tkubʼ qyekʼin qkʼujlabʼil?

19 Ax ikx, «aju xjal at tkʼujlalil at tpasens ex in tzʼeʼy tkʼuʼj tiʼj tukʼil», «ex mintiʼ in jaw tniman tibʼ» (1 Cor 13:4). Il tiʼj tuʼn tten qpasens, tuʼn qbʼinchan xtalbʼil ex tuʼn miʼn tjaw qnimsan qibʼ aj qxiʼ pakbʼal tiʼj Tkawbʼil Dios kye xjal (Mat. 28:19). Ax ikx in che onin mod lu qiʼj tuʼn tten tbʼanel qxol kyukʼil kykyaqil erman jatumel in nok qchmon qibʼ. Qa qkyaqilx in kubʼ qyekʼin qkʼujlabʼil, ktel mas mujbʼabʼil kyxol erman ex kjawil kynimsaʼn Jehová. Ax ikx jaku tzaj kyajbʼil txqantl xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj axix tok tuʼn jlu. Tuʼntzunju, kubʼ bʼaj aju txol yol in kanet quʼn toj Tyol Dios tiʼjju tuʼn tok qqʼoʼn akʼaj qten kyukʼil yol lu: «Ex aju mas il tiʼj twitz tkyaqil jlu, tuʼn tten kykʼujlalile, porque tuʼntzun jlu qtzuylaj qibʼ qkyaqil» (Col. 3:14).

«TZʼOKWIT KYANMI TE AKʼAJ»

20. a) ¿Alkyeqe xjel bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin, ex tiquʼn? b) ¿Tiʼ in qo yon tiʼj tuʼn tkyaqil qkʼuʼj?

20 Qkyaqilx bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin jlu: «¿Tiʼ mas jaku bʼant wuʼne tuʼn tkyaj ntzaqpiʼne te jumajx aju ojtxe ntene?». Il tiʼj tuʼn qkubʼsan twitz Jehová tuʼn tonin qiʼj ex tuʼn tok tilil quʼn tuʼn tkubʼ naj noq alkyexku nya bʼaʼn qximbʼetz ex qbʼinchbʼen, aqeju mintiʼ in che onin qiʼj tuʼn qokx tjaqʼ Tkawbʼil Dios (Gál. 5:19-21). Ax ikx, bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin jlu: «¿Kukxpe in kubʼ nchʼexpuʼne nximbʼetze tuʼntzun ttzalaj Jehová wiʼje?». Akux aj il qoʼ, kukx kʼokel tilil quʼn tuʼn tok qanmi «te akʼaj», ex tuʼn kukx tten akʼaj qten (Efes. 4:23, 24). Tbʼanelxix kʼokel qanqʼibʼil aj kyok kykyaqil xjal te tzʼaqli ex aj tok kyqʼoʼn te jumajx aju akʼaj kyten.

^ taqik' 3 Toj ambʼil ojtxe, in che el ikʼun xjal nya nim kyxnaqʼtzbʼil otoq tzʼetz ex in che ok qʼoʼn ik tzeʼn mintiʼ ojtzqiʼn jun tiʼ kyuʼn.