1, 2. (a) Ombili ilipi hatu dulu okuhafela paife? (b) Oshike tashi tu imbi tu kale tu nombili filufilu kunena? (Tala efano pehovelo loshitukulwa.)

ATUSHENI otwa hala okukala nonghalamwenyo i nombili notwa manguluka ko koisho. Inatu pandula tuu eshi Jehova e tu pa ‘ombili yaye,’ ombili yokomwenyo oyo tai dulu oku tu amena komadiladilo nomaliudo taa limbililike! (Fil. 4:6, 7) Molwaashi otwe liyapulila Jehova, ohatu hafele yo ‘ombili naye,’ ile tu tye, ekwatafano liwa naye. — Rom. 5:1.

² Ashike efimbo laJehova lokweeta ombili filufilu inali fika natango. Omafiku aa axuuninwa oku yadi eenhamanana novanhu vahapu ove noikala ii. (2 Tim. 3:1-4) Tu li Ovakriste, otu nokulwifa Satana nokuhenuka omahongo aye oipupulu oo ta xumifa komesho. (2 Kor. 10:4, 5) Ashike ombili yetu otashi dulika i yelekwe kovapambele vetu ovo vehe fi ovaitaveli. Vamwe otashi dulika va sheke eitavelo letu, ve tu lundile kutya ohatu tukaula omaukwaneumbo ile ve tu ningile omatilifo kutya itava kala vali ve nekwatafano nafye fiyo osheshi twa efa po eitavelo letu. Otu nokutala ko ngahelipi omapataneko ovapambele? Ongahelipi hatu dulu okuungaunga nomupondo nomashongo a tya ngaho?

3, 4. (a) Omahongo aJesus oku noilanduliko ilipi? (b) Onaini hashi kala unene eshongo okushikula Jesus?

³ Jesus okwa li e shii kutya omahongo aye otaa ka tukaula ovanhu, naavo va hala oku mu shikula ova pumbwa ouladi opo va dule okutaalela omapataneko. Omapataneko a tya ngaho otashi dulika a kume ombili oyo i li pokati kovapambele. Jesus okwa ti: “Inamu tya, Ame onde uya ndi ete ombili kombada yedu, inandi uya okweeta ombili, ndelenee eongamukonda. Osheshi Ame nde uya okweeta ondubo pokati komumati naxe, nokakadona naina, noshitenya omukainhu nainamweno. Ndele novaneumbo vomunhu mwene otava ningi ovatondi vaye.” — Mat. 10:34-36.

⁴ Eshi Jesus a ti “Inamu tya, Ame onde uya ndi ete ombili,” okwa li a hala kutya ovapwilikini vaye ovo va hala oku mu shikula ove nokudiladila koilanduliko. Etumwalaka laye otali dulu okutukaula ovanhu. Ashike, elalakano laJesus ola li lokuudifa etumwalaka laKalunga loshili, ndele haku nyona po omakwatafano ovanhu. (Joh. 18:37) Ndele nande ongaho, okukala omudiinini komahongo aKristus oku li eshongo ngeenge ookaume koye kopofingo ile ovapambele ova anye okutambula ko oshili.

5. Ovashikuli vaJesus ova li va taalela shike?

⁵ Jesus okwa popya vali kutya ovashikuli vaye ove nokulididimikila ouyahame oo hau etifwa komapataneko ovapambele. (Mat. 10:38) Opo ovahongwa vaye va ulike kutya ova wana oku mu shikula, ova li ve nokulididimikila omasheko ile nokuli okutukauka ko kovapambele vavo. Ashike ova mona shihapu shi dulife osho va kanifa. — Lesha Markus 10:29, 30.

6. Oshike tu nokudimbuluka ngeenge ovapambele vetu otava pataneke eenghendabala detu dokulongela Jehova?

⁶ Nonande ovapambele vetu ohava pataneke eenghendabala detu dokulongela Jehova, ohatu twikile okukala tu va hole. Ashike otu nokudimbuluka kutya ohole yetu yokuhola Jehova naKristus oyo i na okuuya tete. (Mat. 10:37) Otu na yo okudimbuluka kutya Satana ota kendabala okulongifa ohole yetu yokuhola ovapambele vetu opo a teye po oudiinini wetu. Natu ka kundafaneni eenghalo dimwe odo da kwatela mo omapataneko ovapambele nokutala nghee hatu dulu okutaalela omashongo oo nomupondo.

7. Ovo ve noukaume kavo kopahombo vehe fi ovaitaveli ove nokutala ko ngahelipi onghalo yavo?

⁷ Ombiibeli oya londwela ovo tava hombola ile tava hombolwa kutya otave “lietela oudjuu wopalutu.” (1 Kor. 7:28) Ngeenge ou na kaume kopahombo oo ehe fi omwiitaveli otashi dulika ho kala u nostresa ya pitilila nosho yo oisho mohombo yoye. Ndele nande ongaho, osha fimana okutala ko onghalo yoye ngaashi Jehova he i tale ko. Ngeenge kaume koye kopahombo ke nehalo lokushikula Kristus olo ka li fi etomheno lokutopoka ile lokuteya ohombo. (1 Kor. 7:12-16) Nonande omushamane oo ehe fi omwiitaveli iha kwatele komesho oinima yopamhepo, oku nokufimanekwa molwondodo yaye e li omutwe woukwaneumbo. Sha faafana, omulumenhu Omukriste oku nokuulikila omukulukadi waye oo ehe fi omwiitaveli ohole yokuheliholamwene nosho yo oku mu yavelela. — Ef. 5:22, 23, 28, 29.

8. Omapulo elipi to dulu okulipula ngeenge kaume koye kopahombo okwe ku tulile po omangabeko e na sha nokulongela Jehova?

⁸ Ongahelipi ngeenge kaume koye kopahombo okwe ku tulila po omangabeko e na sha nokulongela Jehova? Pashihopaenenwa, omumwameme umwe okwa li a lombwelwa komushamane waye kutya ota dulu ashike okuya moukalele omafiku onhumba moshivike. Ngeenge ou li monghalo ya faafana, lipula kutya: ‘Mbela kaume kange kopahombo okwa hala ndi efe po filufilu okulongela Kalunga kange? Ngeenge hasho, ongahelipi handi dulu okudulika moshinima  osho ta pula?’ Okukala nondjele otaku dulu oku ku kwafela u henuke eenhamanana mohombo. — Fil. 4:5.

9. Ongahelipi Ovakriste tava dulu okukwafela ounona vavo va fimaneke omudali oo ehe fi omwiitaveli?

⁹ Ohashi kala eshongo okudeula ounona unene tuu ngeenge ou na kaume kopahombo oo ehe fi omwiitaveli. Pashihopaenenwa, owa pumbwa okuhonga ounona voye va dulike koshipango shOmbiibeli osho tashi ti: “Fimaneka xo nanyoko.” (Ef. 6:1-3) Mbela ongahelipi ngeenge kaume koye kopahombo iha shikula omifikamhango dOmbiibeli di na sha nelihumbato? Tula po oshihopaenenwa mokukala ho mu fimaneke. Kala ho yandje elitulemo komaukwatya aye mawa noku mu pandula. Henuka oku mu popila mowii komesho younona veni. Ponhele yaasho, va yelifila kutya keshe umwe oku nokuhoolola ngeenge ota longele Jehova ile hasho. Elihumbato liwa lounona otali dulu okunanena omudali oo ehe fi omwiitaveli kelongelokalunga lashili.

10. Ongahelipi ovadali Ovakriste tava dulu okuhonga ounona vavo oshili yOmbiibeli moukwaneumbo oo wa tukauka palongelokalunga?

¹⁰ Omafimbo amwe otashi dulika kaume kopahombo oo ehe fi omwiitaveli a pule ounona va kufe ombinga moivilo yoshipaani ile va hongwe omaitavelo omalongelokalunga oipupulu. Ovashamane vamwe otashi dulika va kelele ovakulukadi Ovakriste vaha honge ounona Ombiibeli. Ndele nande ongaho, omukulukadi Omukriste oha ningi ngaashi ta dulu opo a honge ounona oshili yOmbiibeli. (Oil. 16:1; 2 Tim. 3:14, 15) Pashihopaenenwa, omushamane otashi dulika aha pitike omukulukadi waye wOndombwedi a konakone Ombiibeli nounona ile aye navo kokwoongala kwopaKriste. Nonande okwa fimaneka omatokolo omushamane waye, ota dulu okuholola eitavelo laye moipafi younona vaye pomhito  keshe oyo ta mono nokungaho ote va deula paenghedi noku va pa eshiivo kombinga yaJehova. (Oil. 4:19, 20) Ounona ove nokuninga omatokolo voovene e na sha nelongelokalunga. — Deut. 30:19, 20. *

11. Oshike tashi dulu okweeta oupyakadi pokati koye novapambele ovo vehe fi Eendombwedi?

¹¹ Otashi dulika potete inatu lombwela ovapambele vetu kombinga yeendafano letu nEendombwedi daJehova. Eshi eitavelo letu la enda tali kulu otwa mona kutya otwa pumbwa okuhepaulula kombinga yeitavelo letu. (Mark. 8:38) Natu ka taleni keenghatu donhumba odo tadi dulu okuninipika eenhamanana nokukala omudiinini ngeenge ouladi woye wokupopila oshili owa eta oupyakadi pokati koye novapambele voye ovo vehe fi Eendombwedi.

12. Omolwashike ovapambele ovo vehe fi ovaitaveli tashi dulika vetu pataneke, ndele ongahelipi hatu dulu oku va kenukila?

¹² Kala ho kenukile ovapambele ovo vehe fi ovaitaveli. Otashi dulika tu kale twa tunhukwa eshi twe lihonga oshili yOmbiibeli, ashike otashi dulika ovapambele vetu va diladile kutya otwa pukifwa ile otwa ninga oshitukulwa shomalongelokalunga oipupulu. Otashi dulika va diladile kutya katu va hole vali molwaashi ihatu dana navo omafiku omafudo. Otashi dulika yo va kale vetu tilifila ko konghalonawa yetu yaalushe. Otu nokuulika olukeno mokukendabala okutala ko oinima ngaashi ve i tala ko nokupwilikina nawa kuvo eshi tave tu lombwele oisho yavo. (Omayel. 20:5) Omuyapostoli Paulus okwa li a “ninga omukwao waaveshe” opo a dule oku va udifila onghundana iwa, nonghedi ya tya ngaho otai dulu oku tu kwafela tu ninge sha faafana. — 1 Kor. 9:19-23.

13. Ongahelipi tu nokupopya novapambele ovo vehe fi ovaitaveli?

¹³ Popya nengungumano. Ombiibeli oya ti: “Eendjovo deni nadi kale alushe donghenda.” (Kol. 4:6) Ohatu dulu okupula Jehova omhepo yaye iyapuki opo tu dule okuulika oiimati yayo ngeenge hatu popi novapambele vetu. Inatu kala hatu tu eemhata kombinga yomahongo avo aeshe omalongelokalunga oipupulu. Ngeenge ovapambele ove tu udifa nai neendjovo ile neenghatu davo, natu hopaeneneni oihopaenenwa yovayapostoli. Paulus okwa shanga a ti: “Ohatu popiwa nai, ndele ohatu nangeke noupuna; hatu tewatewa, ndele fye ohatu lididimike; hatu lundilwa, fye ohatu popi nombili.” — 1 Kor. 4:12, 13.

14. Omauwa elipi haa di mokukala nelihumbato liwa?

¹⁴ Kaleka po elihumbato liwa. Nonande engungumano ohali tu kwafele mokuungaunga novapambele ovo have tu pataneke, elihumbato letu liwa ohali ulike shihapu shi dulife okupopya. (Lesha 1 Petrus 3:1, 2, 16.) Tulila po ovapambele voye oshihopaenenwa va mone kutya Eendombwedi daJehova ohadi hafele ohombo, ohadi file oshisho ovana vado nohadi kala da koshoka, di neenghedi nodi na onghalamwenyo i na eityo. Nonande ovapambele vetu ihava tambula ko oshili, ohatu dulu okukala nehafo olo hali di mokuhafifa Jehova omolweitavelo letu.

15. Ongahelipi hatu dulu okuninga eemhangela komesho yefimbo di na sha neenghalo odo tadi dulu okweetifa eenhamanana?

¹⁵ Ninga eemhangela komesho yefimbo. Diladila kombinga yeenghalo odo tadi dulu okweeta eenhamanana, ndele to tokola kutya oto ka ungaunga nado ngahelipi. (Omayel. 12:16, 23) Omumwameme umwe a dja koAustralia okwa ti: “Tatemweno wange oha pataneke oshili neenghono. Ofimbo inatu ke mu talela po, ame nomushamane wange otwa li hatu ilikana opo Jehova e tu kwafele tuhe mu nyamukule nai. Otwa li hatu longekida oikundafanwa oyo hatu ka kundafana naye opo eenghundafana di kale dombili. Opo tu henuke eenghundafana dile di na sha nomalongelokalunga,  odo hadi eta okuhaudafana, ohatu kala tu nefimbo la ngabekwa lokutalela po.”

16. Ongahelipi to dulu okufinda omaliudo okukala u udite ondjo e na sha nokuudifa nai ovapambele voye?

¹⁶ Oshoshili kutya ito dulu okuhenuka okuhaudafana akushe oko u na novapambele ovo vehe fi ovaitaveli. Okuhaudafana kwa tya ngaho ohaku ku ningifa u kale u udite u nondjo, unene tuu molwaashi ou hole ovapambele voye neenghono noho kendabala alushe oku va hafifa. Ngeenge osho u udite ngaho, kendabala u kale omudiinini kuJehova shi dulife okukala u hole ovapambele voye. Onghatu ya tya ngaho otai dulu okukwafela ovapambele voye va mone kutya okutula moilonga oshili yOmbiibeli otashi pula omwenyo nefyo. Dimbuluka kutya ito dulu nande okufininika ovanhu va tambule ko oshili. Ponhele yaasho, va efa va mone mwoove ouwa oo hau di mokushikula eendjila daJehova. Kalunga ketu omunahole ohe va pe omhito yokuhoolola ondjila oyo va hala okushikula, ngaashi ashike he i tu pe. — Jes. 48:17, 18.

17, 18. Oshike tashi dulu oku ku kwafela u lididimike ngeenge oshilyo shoukwaneumbo osha fiye po Jehova?

¹⁷ Ngeenge oshilyo shoukwaneumbo sha kondwa ile she litukula ko keongalo, osha fa ashike wa tuwa neongamukonda. Ongahelipi to dulu okulididimikila ouyahame wa tya ngaho?

¹⁸ Litulila po elandulafano lokuninga oinima yopamhepo. Pameka eitavelo loye mokukala ho lesha Ombiibeli pandjikilile, ho lilongekidile okwoongala kwopaKriste nokukala puko, ho kufa ombinga moukalele nosho yo ho ilikana opo u pewe eenghono u lididimike. (Jud. 20, 21) Ndele ongahelipi mbela ngeenge ku udite u na ondjungu, to ningi ashike shimha to ningi? Ino sholola. Elandulafano loinima yopamhepo otali dulu oku ku kwafela u pangele omadiladilo nomaliudo oye. Diladila koshimoniwa shomushangi wEpsalme 73. Okwa li a hovela okukala e netaleko la puka nokwa li a limbililwa neenghono, ashike okwa li a dula okulundulula omadiladilo aye eshi a ya monhele yokulongela Kalunga. (Eps. 73:16, 17) Okulongela Jehova noudiinini otaku dulu oku ku kwafela u ninge sha faafana.

19. Ongahelipi to dulu okuulika kutya owa fimaneka elongekido laJehova li na sha noutekuduliko?

¹⁹ Fimaneka outekuduliko waJehova. Elongekido laJehova otali dulu okweetela aveshe ouwa tau kalelele, mwa kwatelwa omunyoni, nonande ohashi kala shiyehameka potete. (Lesha Ovaheberi 12:11.) Pashihopaenenwa, Jehova okwe tu londwela ‘tuha endafane’ naavo inave livela ombedi. (1 Kor. 5:11-13) Nonande ohashi kala shiyehameka, otu nokuhenuka okukala nekwatafano noshilyo shoukwaneumbo osho sha kondwa, okupitila mongodi, meenhumwafo, mee-e-mail ile momakwatafano opaintaneta.

20. Ohatu dulu okukala tu neteelelo lashike?

²⁰ Kala u neteelelo. Ohole “ohai teelele aishe,” mwa kwatelwa aveshe ovo va fiya po Jehova kutya otave mu alukile. (1 Kor. 13:7) Ngeenge ou wete oshilyo shoukwaneumbo tashi ningi omalunduluko, oto dulu okwiilikana opo shi mone eenghono okudja mOmishangwa noshi tambule ko eindilo laJehova olo tali ti: “Alukile nge.” — Jes. 44:22.

21. Oshike to dulu okuninga po ngeenge owa mono kutya okushikula Jesus okwa eta etukauko moukwaneumbo?

²¹ Jesus okwa ti kutya ngeenge otwa kala tu hole ovanhu komesho yaye ita ka kala e tu hokwa. Ashike okwa li e nelineekelo kutya ovahongwa vaye otava ka kala ve nouladi wokukala ovadiinini kuye nonande otava patanekwa kovapambele vavo. Ngeenge eshi wa shikula Jesus osha eta “eongamukonda” moukwaneumbo weni, lineekela muJehova e ku kwafele u lididimikile omashongo oo nomupondo. (Jes. 41:10, 13) Mona ehafo mokushiiva kutya Jehova naJesus ove ku hokwa notave ke ku pa ondjabi omolwoudiinini woye.