Ir al contenido

Ir al índice

Jméni xi bakóyaná je sén xi kisakole Zacarías

Jméni xi bakóyaná je sén xi kisakole Zacarías

“Nroáchonnináo, [...] kʼoa an kjuíkonnino” (ZAC. 1:3).

KJOAJNDA 6, 20

1-3. 1) Jósʼin tjío je naxinandále Niná kʼianga kinchja̱yajinle Zacarías. 2) Ánni kʼoakitsonile Jeobá je naxinandále nga katanroanrʼoe ijngokʼani.

JNGO rollo xi tífitjen, jngo chjoón xi jngo xjoa̱ tíjnaya kʼoa jao yánchjín xi tjíofitjen xi kʼoakjoan jngale cigüeña kjoan jngale. Sén jebi yaa faʼaitʼa libro xi tsʼe Zacarías (Zac. 5:1, 7-9). Ánni nga kui sén jebi tsakakónile Jeobá je profetale. Jósʼin tjío je chjota israelita nga kui nichxin. Jósʼin basenkaoná sén jebi nichxin xi tiyoaa ndʼaibi.

2 Kʼianga nó 537 tongini nga nó 1, nʼio tsjoa tjío kon je naxinandále Jeobá. Jekinikatíondaíni xi 70 nó kinikatíonʼio ya Babilonia. Nga títjon nʼio tsjoa kisatio kon je chjota israelita nga koan kini ya Jerusalén nga kʼoendayandani je yo̱ngo̱ kʼoa nga koa̱n ya skoe̱xkón ijngokʼani je Niná. Kʼianga nó 536 tongini nga nó 1, kʼiaa tsakʼénda je xjáoja̱ma̱le yo̱ngo̱. Je Biblia kʼoatso nga ñaki tsakʼéjta je chjota nga nʼio tsjoa kisatio kon kʼoa nʼio kjin kinoʼyale (Esd. 3:10-13). Je chjota kontrale naxinandále Niná nʼio tsakatiochjoa nga kisʼenda je yo̱ngo̱. Je chjota israelita kinroajen kon kʼoa kisikatío je xá xi tjíosʼín. Tosaa niʼyale tsakʼénda kʼoa tonangile kisixá. Xjaʼaon jngo nó nga kisʼejnachxʼoá je yo̱ngo̱. Je Jeobá kʼoakitsole je chjota israelita nga tsín tokui katatsjoále kjoandosin je xále, nga tosa kao kjoanʼiojin katabexkón ijngokʼani.

3 Kuinga kisikasénsíni Jeobá je profeta Zacarías kʼianga nó 520 tongini nga nó 1, nga kʼoakitsole ánni nga kisikatíondaíni nga ya tsakationʼio Babilonia. Je jaʼaínle Zacarías, je “Jeobá xi tísíkjaʼaitsjenya” sʼin tsoyanile. Tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjenle je chjota israelita jmeni xi nʼio tjínle kjoandosin. Chjota jebi jekisichajin jmeni xi kisʼin Jeobá xi tʼatsʼe, tonga je Jeobá alikui kichajinle (tʼexkiai Zacarías 1:3, 4). * Je Niná kʼoakitsole nga je koasenkao nga kʼoasʼin skoe̱xkón ijngokʼa josʼin mele. Tonga kʼoati kitsole nga tokʼia sa̱sénle Niná kʼiatsa ñaki kao ni̱ma̱le skoe̱xkónni. Kataʼyala jósʼin kisichjén Jeobá je sén xi majaonni kao xi mañatoni xi tsakakole Zacarías kʼianga kisichoyale naxinandá, kʼoa jmeni xi bakóyaná tʼatsʼe jebi.

JE JEOBÁ KJOAÑʼAI TSJOÁLE XI SÍCHÉ

4. 1) Jméni xi tsabe Zacarías je sén xi majaonni. 2) Jmé xi tsoyanile nga kichjitʼa ngajao ngoa je rollo (chótsenlai sén xi títjon).

4 Ya kapítulo 5 xi tsʼe Zacarías, jngo sén bʼétsʼiakaoni xi tomaxkónná (tʼexkiai Zacarías 5:1, 2). * Je profeta jngoo rollo tsabe xi tífitjen, xi ñajan metro ndo kʼoa xi ño metro basen teya. Kjitee je rollo xi tsonile nga kijnanda nga koa̱nxkia kʼoa tjítʼaa én nga jao ngoa (Zac. 5:3). Nga kui nichxin, tojngo ngoaa chjitʼa je rollo. Kʼianga kichjitʼa ngajao ngoa kui tsoyanile nga nʼio tjínle kjoandosin jmeni xi faʼaitʼa. Je én xi faʼaitʼa kjoañʼai tínchja̱ni.

Je chjotale Cristo bʼasjengi tojme kjoachéni (Chótsenlai párrafo 5 saʼnda 7)

5, 6. Jósʼin bekon Jeobá tojmeni xi kjoaché tjenkao.

5 (Tʼexkiai Zacarías 5:3, 4). * Ngatsʼiñá nga kuenta kʼoailee Niná tʼatsʼe jme xi nʼia. Kʼoa ñá xi jaʼaínle kichʼá ngisaa tse xá kjinená. Ñá xi tsjoachaa Niná, ʼyañá nga chʼaosʼin síkʼéjna je jaʼaínle Niná je xi síché (Prov. 30:8, 9). Tjínkʼa chjota xi kʼoasʼin síkjaʼaitsjen nga tsín chʼaotjín nga niché kʼiatsa tjín anni nga kʼoanʼiañá. Tonga je chjota xi síché kui bakó nga kui ngisa mandosinle je tsojmi xi tjín sonʼnde tikʼoajinni xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa kao kjoatéxomale.

6 Ya Zacarías 5:3, 4 kʼoatso nga je kjoañʼai yaa “kjoaʼasʼen niʼyale chjotaché”, yaa kʼoéjna kʼoa sikjeson. Jebi kui xi tsonile nga je Jeobá koaanle sikʼéjnatsen kʼoa kʼoendajin je jée xi bajngi je choʼndale. Tsakui nichxin koa̱n kʼoéʼmalee je jée xi bijnyaa je chjotaxá sonʼnde, xi nainá mani, xi chjotajchínga sʼin tjío kʼoa tsa je xijcháná. Tonga xi kao Niná alikui koa̱n jme xi kʼoéʼmaa, nga̱ kʼoatso nga jchale ngatsʼi xi síché (Heb. 4:13). Ñá xi choʼndale Jeobá maa, tsjoa tjío tokoán nga ya tiyojinlee je chjota xi bʼénele yaole nga kixi ma tojme kjoani (Heb. 13:18).

7. Jméni xi tsoyaná je sén xi kisakole Zacarías tʼatsʼe je rollo xi tífitjen

7 Je Jeobá jtikee tojmeni xi kjoaché tjenkao. Ñá xi choʼndale maa, jngoo kjoanda tjínná nga ʼyaa kʼoa nga nitjosoán je kjoatéxomale. Kʼoa nga kʼoasʼin mangínkoaa yaoná nga katabitjongʼa je jaʼaínle. Tsa kʼoasʼiaan alikui kʼoakaotʼaná je kjoañʼai xi tsjoále Niná je chjota xi toxá sʼinni nga tsín sítjoson je kjoatéxomale.

SI̱TJOSOÁN ÉNNÁ “NGA NYAON NYAON”

8-10. 1) Jméni xi juramento ʼmi. 2) Jmé juramento xi tsín kisitjoson Sedequías.

8 Je én xi faʼaitʼasa je rollo, jé bájinkon je chjota xi jaʼaínle Niná síchjén nga juramento tsjoá, tonga xi to bʼéndisoni (Zac. 5:4). Je xi juramento ʼmi kʼiaa nga kʼoatso jngo chjota nga sitjoson kjoaixi jmeni xi katso kʼoa tsa mai.

9 Alikui tokjoaská tjenkao kʼianga jaʼaínle Jeobá nichjén nga jngo juramento bʼé. Kataʼyala jmeni xi koanle Sedequías, je rey xi tojetʼani tsakatéxoma Jerusalén. Jaʼaínle Jeobá kisichjén nga kʼoakitso nga sitjosonle je reyle Babilonia. Tonga tsakasenne énle kʼoa tsínni kisitjoson jmeni xi tsakʼéndajin. Nga kʼoakisʼin, je Niná kʼoakitso nga ya Babilonia kuiyá (Ezeq. 17:16).

10 Je Jeobá kui xi koanmele nga katasítjoson tsakai Sedequías je juramento xi kitso (2 Crón. 36:13). Tonga alikui kʼoakisʼin, tosaa je naxinandá Egipto kisijéle nganʼio tojoni nga kuitjontjaile yaole nga chjota babilonio kjinentsja. Tonga toxitsjoani ninga kʼoakisʼin (Ezeq. 17:11-15, 17, 18).

11, 12. 1) Jñánile je én xi ngisasa chjíle xi bʼailee je Niná. 2) Jósʼin nitjosoán nga nyaon nyaon jmeni xi tsakʼinlee Jeobá nga tsakʼaitʼalee yaoná.

11 Je Jeobá kʼoati nrʼoéná tsanda ñá kʼianga énná bʼailee. Nʼio chjí be jmeni xi bixoán kʼoa tjínnele si̱tjosoán ánni nga nda kuiyosíñá ngixko̱n (Sal. 76:11). Je én xi ngisasa chjíle xi ʼmilee Niná, kʼiaa nga bʼaitʼalee yaoná, kʼoaʼmilee nga ñaki tojé si̱xálee ninga tojme kjoa xi kuitjátojiaan.

12 Jósʼin nitjosoán jmeni xi tsakʼinlee Jeobá kʼianga tsakʼaitʼalee yaoná. Jonʼia kʼianga kjoa bitjatojiaan kao kui bakoñá tsa tinitjosoán jmeni tsakʼinlee je Jeobá nga ñaki tojé sixále “nga nyaon nyaon” (Sal. 61:8). Tobʼelañá, kʼiatsa ya tʼaxáná kʼoa tsa ya ndʼiaskuela tjín xi si sikaoná, a chʼasjengiñá jmeni xi tsoná kʼoa a bakoñá nga mená si̱tjosonlee je Jeobá (Prov. 23:26). Kʼiatsa toñá xi testigole Jeobá maa xi ya yaniʼyaná, a kʼoaʼmilee Jeobá nga katabasenkaoná nga kʼoasʼin koanngínkoaa yaoná josʼin mele. Tojme kjoa xi tiyojiaan, a nyaon nyaon bʼetsʼoalee Jeobá nga bʼailee kjoanda xi tʼatsʼe kjoatsjoacha xi tíbakóná kʼoa josʼin tíbándiaaná. A chʼasjeʼañá nichxin nga nyaon nyaon bʼexkiaa je Biblia. Kʼianga tsakʼaitʼalee yaoná je Jeobá kʼoatsakʼinlee nga si̱tjosoán ngayeje jebi. Jmeni xi tsakʼinlee je Jeobá nga tsakʼaitʼalee yaoná kui xi tsonile nga nitjosoán jmeni xi tsoná. Kʼianga nʼio nda nixálee je Niná bakoñá nga tsjoachaa kʼoa nga kʼoatjín tokoán nga je tsakʼaitʼalee yaoná. Ali tsa tokuijin nga nitjosoán jmeni xi tsakʼinlee, tjínnele nga ñaki ni̱ma̱ná katanroajinni nga si̱xálee. Kʼianga nitjosoán jmeni xi tsakʼinlee je Jeobá, kjoanda tsaanñá, kʼoa je kʼoatso nga nda sʼin sikatío nichxin xi nroaján je choʼndale xi kixi tjíofitʼale (Deut. 10:12, 13).

13. Jméni xi bakóyaná je sén xi majaonni xi kisakole Zacarías.

13 Je xi majaonni sén xi kisakole Zacarías kui bakóyaná nga tsín tjínnele si̱ché kʼoa tsín kʼoéndisoaa. Kʼoati bakóyaná nga tsín kisichajin Jeobá ninga tsakajngijée je chjota israelita. Koanjinle nga nʼio nkjín kontra kisʼele kʼoa nga kisʼenele nga kui kʼoakatasʼín xi chʼaotjín. Je Jeobá sítjoson ngantsjai jmeni xi tso, kʼoa nʼio nda choa̱ bʼéjnaná xi koa̱n kjuintjenngiaa. Xi ijngosani, koaan kʼoéjngoaa tokoán nga je koasenkaoná nga kuitjosonná jmeni xi tsakʼinlee. Jngo koya josʼin basenkaoná kuinga tsjoáná kjoachoya nga jeme kjoaʼaxin je kjoatsʼen xi tjín i̱ Sonʼnde. Je sén xi kisakosale Zacarías bʼéjngoo tokoán nga ñaki kuitjoson jmeni xi tso je Jeobá.

JE KJOATSʼEN YAA FINIKʼÉJNA YA JÑA BAKINLE

14, 15. 1) Jmé xi tsabe Zacarías ya sén xi mañatoni (chótsenlai sén xi majaoni). 2) Jmé xi tsoyanile je chjoón xi ya tijnaya je xjoa̱. 3) Ánni nga bʼéchjoangini je ánkje je xjoa̱ xi tíjnaya je chjoón.

14 Kʼianga jekisakole Zacarías je sén xi tsʼe rollo, jngo ánkje xi i̱ kitsole: “Chótsain ngʼá”. Jméni xi tsabe je profeta ya sén xi mañatoni. Jngoo “choa̱ efá” tsabe, xi tsonile jngo ni̱si̱nyá xi tjochoyani efá ngasʼa (tʼexkiai Zacarías 5:5-8). * Je xjoa̱tsʼoa xjoa̱ jebi plomoní kʼoa tji kji, kʼianga kitjoʼaingi, jngoo chjoón tsabe Zacarías xi ya tíjnaya. Je ánkje kʼoakitsole nga Kjoatsʼen tsoyanile. Si̱kjaʼaitsjenla jokisʼe kon Zacarías kʼianga tsabe nga mele kuitjo je chjoón. Tonga je ánkje tikʼoasʼin kisikʼéjnayani kʼoa tokjoan tsakʼéchjoangi ijngokʼani. Jméni xi tsoyanile jebi.

15 Sén jebi kui tsoyanile nga tsín tsjoáʼnde Jeobá nga kjoatsʼen katasʼe ya jinnaxinandále. Kʼianga kui be xi chʼaotjín, tokjoan faʼáxin (1 Cor. 5:13). Kʼoa je ánkje kui tsakakó nga tokjoan tsakʼéchjoangi je xjoa̱ jebi.

Jé Jeobá xokisʼin nga tsje sʼin tsaʼyaxkón (Chótsenlai párrafo 16 saʼnda 18)

16. 1) Jméni xi be Zacarías jonikao je xjoa̱ (chótsenlai sén xi majanni). 2) Jñáni fikao je xjoa̱ je yánchjín xi jnga tjínle.

16 Xi maskanni, jao yánchjín bitjo xi kʼoakjoan jngale cigüeña kjoan jngale (tʼexkiai Zacarías 5:9-11). * Yánchjín jebi alikui mangóson kao je chjoón xi Kjoatsʼen ʼmi xi ya tíjnaya je xjoa̱. Je Zacarías be nga fikao je xjoa̱ jebi. Jñáni fikao. Yaa “nangi Sinar” fikao, xi tsonile ya Babilonia. Ánni nga ya fikaosíni.

17, 18. 1) Ánni nga bakinnile nga ya finikʼéjna Kjoatsʼen ya Sinar. 2) Jósʼin tjínnele jchatokoán je kjoatsʼen.

17 Xi kao chjota israelita kʼoa kao Zacarías, nʼio bakinle nga ya finikʼéjna je Kjoatsʼen ya nangi Sinar, xi tsonile ya Babilonia. Je chjota israelita yaa tsakatio kʼoa nyaon nyaon tsakʼénele yaole nga tsín ya kitsaojin je kjoachajngi kʼoa nga xkóson kisʼetsʼoale ya ʼnde jebi nga̱ ñaki to kjoatsʼen kisʼejnakitse. Je sén xi tsabe Zacarías nʼiojin kitsjoanganʼiole nga̱ kao kui kʼoakitsonile Jeobá nga tsje sʼin jchaxkón.

18 Je sén jebi kʼoati kui kisikjaʼaitsjenjinle je chjota israelita nga tsje sʼin tjínnele skoe̱xkón je Niná. Ya jinnaxinandále Jeobá alikui tjínnele nga kjoatsʼen sʼe̱. Jé Jeobá kiskoéjinná nga i̱ tiyojiaan je naxinandátsjele, jñani bakóná je kjoatsjoachale kʼoa síkuindaná. Tonga ñá kjinená nga kʼoainganʼioá nga tsín kjoajndí katasʼe. A bʼenelee yaoná nga kʼoanʼia. Ya jinnaxinandále Jeobá, nijmejin kjoatsʼen tjínnele sʼe̱.

JNGO NAXINANDÁ XI TSJE XI JEOBÁ BEXKÓN

19. Jméni xi bakóyaná je sén xi kisakole Zacarías.

19 Je sén xi majaonni kao xi mañatoni xi kisakole Zacarías nʼio tse xi tsoyale je chjota xi tsín kixi jmeni xi sʼín. Kʼoati kui síkjaʼaitsjenná nga tsín tsjoake Jeobá je kjoatsʼen. Ñá xi choʼndale maa, tjínnele jtichaa katamaa xi chʼaotjín. Kʼoati kui tsoyaná kʼiatsa kʼoénelee yaoná nga kui kʼoasʼiaan xi sasénle Jeobá, alikui kjoañʼai kʼoainá nichxin xi nroaján. Je Jeobá sikuindaná kʼoa sichikontʼainná. Alikui jao tjínná nga koasenkaoná jokji tibʼenelee yaoná nga tsje sʼin timangínkoaa yaoná i̱ Sonʼnde tsʼen jebi. Ánni nga kʼoéjngosíñá tokoán nga tsínkʼia cha̱ngi josʼin ʼyaxkón Niná. Jósʼin ʼyañá nga je Jeobá tísíkuinda je naxinandále ndʼaibi nga jeme kjoaʼaí je kjoañʼai xi nʼio tse. Yaa kjoaʼmiya xi ijngo kuitsoya xi tʼatsʼe jebi.

^ párr. 3 Zacarías 1:3, 4: “Kʼoa i kʼuínlai: Kui jebi xi títso je Jeobá xi tsʼe chjota kjoajchán: Nroáchonnináo, kui xi tso je Jeobá xi tsʼe chjota kjoajchán, kʼoa an kjuíkonnino, títso je Jeobá xi tsʼe chjota kjoajchán. Ali kʼoajin nʼiao jokisʼin xijcháno, nga profetana i kitsole: Kui jebi xi títso je Jeobá xi tsʼe chjota kjoajchán: Nroanrʼoenináo, tikatío jmeni xi chʼao tinʼiao. Tonga likui kinrʼoé kʼoa tsín tsakinyáñona, kui xi títso je Jeobá”.

^ párr. 4 Zacarías 5:1, 2: “Kiskotsen ijngokʼa; kʼoa jngo rollo tsaʼbe xi tífitjen. Kʼoa i kitsona: Jmé xi tiʼyai. Kʼoa i kixinle: Jngoo rollo xi tífitjen tiʼbe, xi kan xkó ndo kʼoa xi te xkó teya”.

^ párr. 5 Zacarías 5:3, 4: “Kʼoa i kitsona: Kui jebi kjoañʼai xi bitjo jngo tjíjtsa Sonʼnde, nga̱ ngatsʼi xi síché, tojosʼin faʼaitʼa ya xi jngo ngoa, kjesa bʼaijinle kjoañʼai, kʼoa ngatsʼi xi juramento tsjoá tojosʼin faʼaitʼa xi ijngo ngoa kjesa bʼaijinle kjoañʼai. An xotisʼian nga tíbitjo, kui xi tso je Jeobá xi tsʼe chjota kjoajchán, kʼoa yaa kjoaʼasʼen niʼyale chjotaché, kʼoa kao xi juramento tsjoá xi kao jaʼaínna tonga xi tobʼéndisoni; kʼoa yaa kʼoéjna niʼyale kʼoa sikjesonní xi ya tjío, yátele kao la̱jao̱le”.

^ párr. 14 Zacarías 5:5-8: “Kʼoa je ánkje xi tífákaona kitjoo kʼoa i kitsona: Tʼiain kjoanda, chótsain ngʼá, kʼoa chótsenlai jméni xokji tíbitjo. I kixian: Jmé xokji. Kʼoa i kitsona: Jngo choa̱ efá xi tíbitjo. Kʼoa i kitso: Je kʼoasʼin matsen jngo tjíjtsa Sonʼnde. Kʼoa koeni, kitjoʼaingi je xjoa̱tsʼoa xi plomo; kʼoa jngoo chjoón tíjnaya je xjoa xi tsʼe efá. Kʼoa i kitso: Kjoatsʼenní jebi. Kʼoa kisikʼéjnayaa ijngokʼa, xijekoan tsakʼéchjoangine ijngokʼa”.

^ párr. 16 Zacarías 5:9-11: “Kiskotsenña ngʼá kʼoa tsaʼbeña nga jao yánchjín tjíobitjo, xi tjíofitjen. Kʼoa je jngale jo jngale cigüeña kjoan. Kʼoa jaʼaikʼá je xjoa efá. I kixinle je ánkje xi tífákaona: Jñáni tjíofikao je xjoa̱ efá. Kʼoa je i kitsona: Yaa sʼendale jngo niʼya ya nangi Sinar kʼoa yaa nikʼéjna nga̱ yaa bakinle nga kʼoéjna”.