Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Gádürü karü luma aban ridi le óunigirubaliwa

Gádürü karü luma aban ridi le óunigirubaliwa

“Lasusereduba le, danme hánharun haganbuni lumalali Bungiu le Wabungiute, adüga humeime le lubeibei” (SAK. 6:15).

UREMU: 17, 16

1, 2. Dan le lásurunbei larihini Sakaríasi lagumuhóun arufudúni, ka meha gádanbaliña huríu ha Herusalénbaña?

GÍBETI meha katei lunti lasaminaruni profeta Sakaríasi dan le lásurunbei larihini lisedün arufudúni. Háfuga ragǘ lan gurasu dan le lasubudiruni lani Heowá füramasei luagu labeichubaña lan ha móuserunbaña lau arumani. Gama lumoun, masansiragungili meha katei. Añaheingua meha saragu óusera lau lilouguan arumani luma adüga katei wuribati. Ani magumuchun hamagili meha giñe huríu tábunawagun litenpulun Heowá. Ka san uagu lifuresenbei hígiruni wadagimanu le líchugubei Bungiu houn? Lúnrügü san háluahan aban ibagari le buídutimati hagiribuda hageiroun?

2 Subudi lumuti meha Sakaríasi afiñe hamá huríu ha agiribudubaña Herusaléun luagu Heowá. Ariñagatu Bíbülia agagudaha lani Bungiu hani huríu hagía sífiri lun hígiruni tichourun haban luma burí hani bísinisi (Ésüd. 1:2, 3, 5). Ígira hamaali meha fulasu le hasubudirubei buidu lun houdin lidoun aban fulasu le ibidiñeti houn hibe-agei. Kei le weiri lubéi meha lisudinin tábunawagunya litenpulun Bungiu houn, adügatiña aban wéiyaasu pelíguruti le díseti 1,600 kilómeturu (1,000 maili) lídangiñe aban fulasu le gíbebei wübü ñein.

3, 4. Ka burí turóbuli úmabei hagagibudagua huríu ha agiribudubaña Herusaléun?

3 Lidan limigifen wéiyaasu ligía, chóuruti sügǘ hamá huríu saragu dan asaminara ida liña lan funa Herusalén, iseri fulasu le lunbei ñeinba lan hawinwanda. Aganbaaña meha luagu buidu lan meha fulasu ligía. Ani ha wéiyaañabaña ariha hamaali meha lanarime tubuidun ténpulu (Ésüd. 3:12). Lun hamuga meha aweiyasuha wamá hama, ida liña hamuga san wasandiragun woungua dan le warihini Herusalén luagu furumiñeti wéiyaasu? Wírudaguña hamuga san dan le warihini lagadeiruña lan ábunaguni ani darugua lan sagadi lau? Konparárü wamuti hamuga san lanarime baríeiru biámaguati le luágubei Babilónia luma lubarieirun Herusalén, le wuribaalibei ani anihein lanarime burí huyu luagu lubaragiñe hamuga ñein lan bena luma wáyelesi? Gama lumoun, meferidirun hamuti huríu haguraasun, ladüga ariha hamaali meha lóunigiruniña Heowá luma líderaguniña lidan haweiyasun. Furumiñeti katei le hadügübei dan le hachülürünbei, hadügün aban latarü le ñein tubéi meha ténpulu. Ñein hagumesera adüga adagaragüdüni lun Heowá sagü weyu (Ésüd. 3:1, 2). Wéiriti meha ubebeni le hawagubei darí lun genege lan úati lan lunti ladügün lun heferidiruni haguraasun.

4 Mosu meha hábunagunuya ísüraelina ténpulu, ani ligibuagun lira mosu meha giñe haransehani uburugu. Mosu meha haransehanu muna ani bunagua haméi hachari lun héigagüdüniña haduheñu (Ésüd. 2:70). Gíbeti meha lunti ladügǘn ñein. Gama lumoun, murusun dan lárigiñe, aba hálugun láganiñu áhuduraguni inarüniti hararamuni wadagimanu. Sigitiña yebe ísüraelina nadagimein furumiñe. Gama lumoun, aba lasigirun ebedaaguni ligía luagu keinsi irumu, ani aba eferidireina hamani haguraasun murusun murusun (Ésüd. 4:1-4). Ligibuagun sun lira, lidan irumu 522 lubaragiñe lidaani Hesusu, aba líchugun lurúeite Pérüsia gumadi lun lararamun sun wadagimanu le adügǘbei Herusalén. Genegeti meha kamá maranserunwabei uburugu (Ésüd. 4:21-24).

5. Ka meha ladügübei Heowá lun líchugun dǘgüdaguaü houn lumutuniña?

5 Subudi lumuti meha Heowá ka lan hemegeirubei huríu. Ligía larihagüdünbei aban lagumuhóun arufudúni lun Sakaríasi lun lachoururagüdüni houn hínsiñe hamá lun ani seremei lumutiña lan luagu sun le adüga hamaalibei lidan dan ligía. Busenti meha giñe hasubudiruni lóunigirubaña lan ánhaña agiribuda adügei wadagimanu le líchugubei houn. Adüga lumuti füramasei le houn lau lídehan Sakaríasi: “Lasusereduba le, danme hánharun haganbuni lumalali Bungiu le Wabungiute” (Sak. 6:15).

ABAN SÉTANU ÁNHELIGU

6. a) Ida liña san lagumeserun liwidün arufudúni le larihibei Sakaríasi? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu). b) Ka uagu ámuñegueinarügü lubéi hakolorun gabayu?

6 Háfuga le lan lagumuhóun lídangiñe widü arufudúni le larihibei Sakaríasi adügübei lúntima léredun wafiñen (aliiha huméi Sakaríasi 6:1-3). Mosu wasaminarun luagun le larihibei profeta: gádürü karü to genegeti aranseeru lan lun wuribu áfurida furese labadinaguagiñe bián wübü lauti buronse. Ámuñegueinarügüti hakolorun gabayu ha achawahabarun karü burí tuguya, adügati le lun ménrengun lan tasubudirúniwa karü burí tuguya tuáriuagua. Ábati lálügüdahan Sakaríasi: “Nabureme, ka san mini lan le?” (Sak. 6:4). Kei le súdini lubéi le mini lubéi arufudúni le woun, álügüdaguatiwa giñe woungua ka lan mini lubéi.

Aniheingua Heowá ayusuraña lani ánheligu lun lóunigiruniña lumutuniña luma lun líchugun erei houn

7, 8. a) Ka mini lubéi bián wübü? b) Ka uagu lau lubéi buronse ladügǘwa wübü burí ligía?

7 Tidan Bíbülia gayaraati mini lan aban wübü arúeihani o gumadi. Wübü le uágubei layanuhóua lidan arufudúni le larihibei Sakaríasi genegeguati luma bián wübü le áfuachubei lidan lani Danieli profesía. Larúeihan Heowá le lunbei ladurarun lun súnwandan mini lubéi aban lídangiñe. Ani le mini lubéi le aban, Larúeihan Mesíasi le lúhaburugubei Hesusu (Dan. 2:35, 45). Lúmagiñebei lagumeserun Hesusu arúeiha lidan irumu 1914 úarañein bián wübü le ani súdiniti lidan lagunfulirun lugundan Bungiu ya ubouagu.

8 Ka uagu lau lubéi buronse ladügǘwa? Ítara kei golu, wéiriti giñe lebegi buronse. Ruti meha Heowá gumadi lun layusurún buronse lidan tábunawagun tawernákulu tuma ténpulu to Herusalenboun (Afu. 27:1-3; 1 Uru. 7:13-16). Ligíati, kei le lau lubéi buronse ladügǘwa bián wübü le ayusurúbei kei sínbolu arufuda lumuti lubuidun liricha Heowá lun larúeihan lidan sun ubóu luma Larúeihan Mesíasi. Ladügüba arúeihani burí le lun hawinwandun gürigia darangilu ani ibiha hagíame saragu abinirúni.

9. Kátaña san abugahabarun burí karü, ani ka hawadigimaribei?

9 Ka mini tubéi karü hama ha abugahabarun? Ánheligu abugahabarun karü burí to, háfuga óundaraguhaña lidan sétanu (aliiha huméi Sakaríasi 6:5-8). Aba háfuridun “ligibugiñegiñe Aburemei le Labureme sun ubóu” lun hadügün aban wadagimanu espechaliti. Ka san wadagimanu ligía? Óunahouatiña lidoun somu fulasu lun hóunigiruniña lumutuniña Bungiu hawéi háganiñu, tuéitima Babilónia, “ageiraü le nórute”. Lachoururubei Heowá lun merederundigia hamá lubúeingu keisi adaürǘtiña Babilónia. Chóuruti ru lan katei le gurasu houn ha ábunagubarun ténpulu lidan lidaani Sakaríasi. Chouru hamuti meha mararamun habaña lan áganiñu.

10. Ka ichouruni líchugubei lani Sakaríasi profesía tuáguti karü luma hawagu abugahatiña woun?

10 Ítara kei meha lidan lidaani Sakaríasi, aniheingua Heowá ayusuraña lani ánheligu uguñe weyu lun lóunigiruniña lumutuniña luma lun líchugun erei houn (Mal. 3:6; Ebü. 1:7, 14). Lúmagiñe irumu 1919 dan le mámaali lubéi lábugiñe tubafu Babilónia to Wéiriboun Ísüraeli le lani Bungiu, awansereina liña relihión inarüniti lau sun éibaaha hamaniña áganiñu (Aruf. 18:4). Seremei hídehan ánheligu, moun lumuti wadiheridun luéiya herederun lumutuniña Bungiu keisi adaürǘtiña lidan relihión mama inarüniti (Sal. 34:7). Lubaragiñe lira, chouru wamuti hasigiruba lan sun lubúeingu Bungiu lidan sun ubóu eseriwida lun lau ubebeni. Dan le wasaminarun luagun lani Sakaríasi profesía le, chóuruti wasandiragun woungua lábugiñe lamuñadina bián wübü ligía.

11. Ka uagu moun lumuti lubéi wanufudedun hawéi ha lúnbaña hálugun hagumuchun hau lumutuniña Bungiu?

11 Yarafa madise tóundaraguba sun óundaruni lánina polítika to lídanboun ubóu le lani Satanási lun hálugun hagumuchun hau lumutuniña Bungiu (Ese. 38:2, 10-12; Dan. 11:40, 44, 45; Aruf. 19:19). Ariñagati lani Esekiéli profesía ladouraguba lan erei burí ligía lau Ubóu kamá hamuga dúeri. Ariñagati giñe wariñuhaña lan hawagu gabayu ani hábürühaba lan lau igañi hawagun lumutuniña Bungiu (Ese. 38:15, 16). * Lunti san wasandirun anufudei? Uá. Ñéinbaña lisudaranigu Heowá wama. Lidan dan hénrenguti le lánina óunwenbu asufuriruni, hóunigirubaña ánheligu lumutuniña Bungiu, ani hagumuchuba hau ha ebedaagutiña lun liricha Heowá lun larúeihan (2 Tesa. 1:7, 8). Wéiribei lubuidun weyu ligía! Gama lumoun, ka san alidihabaliña lisudaranigu Heowá?

RU LUMUTI HEOWÁ RIDI LUN URÚEI ANI FÁDIRI LE LANÚADIRUBEI

12, 13. a) Ka lariñagubei Heowá lun Sakaríasi lun ladügüni? b) Ida liña wasubudiruni Hesukrístu lan mini lubéi wügüri le gíribei “láhüchagun fuluri”?

12 Sakaríasirügüñein meha arihei widü arufudúni le áfuachubei tidan liliburun. Lárigiñe, aba ladügün aban katei le lídangiñeti aban profesía ani le lunbei líchugun gurasu houn ha ábunagubarun litenpulun Bungiu (aliiha huméi Sakaríasi 6:9-12). Aba lariñagun Heowá lun lun layanuhan luma Elüdái, Towíasi luma Hedaíasi, ha sun liñabei hachülürün Babilóniagiñe lun lamuriahan pülata luma golu hama. Mosu meha ladügün profeta Sakaríasi “aban ridi” lau (Sak. 6:11). Ka meha san unti ridi ligía? Lánibei meha san gumadimati Sorobaweli, aban wügüri hádangiñeti lani Hudá türibu ani ladügawagun Dawidi? Uá. Aba lariñagun Heowá lun Sakaríasi lun ladaürüni ridi luagu Hosué, fádiri le íñutimabei. Háfuga adüga lan katei le lun taweiridun hanigi ha arihibalin.

13 Mini lan san le urúeibei lan meha Hosué? Uá. Siñati urúei lan ladüga mama hádangiñeti ladügawagun Dawidi ha gayaraabei galagante hamani arúeihani. Ibiha lumuti ridi keisi sínbolu lani aban katei le meha lunbei lasuseredun lun aban urúei ani fádiri lun sun dan le lunbei liabin lárigiñe le unbei laguarúa “láhüchagun fuluri”. Ka san uagu layanuhóua ya? Arufuda tumuti Lererun Bungiu furangu tayanuhaña lan luagu Hesukrístu (Isa. 11:1; Mat. 2:23). *

14. Ka wadagimanu ladügübei Hesusu guentó keisi urúei ani fádiri le íñutimabei?

14 Urúei Hesusu ani fádiri giñe le íñutimabei, ani ligía adundehabaliña lani Heowá ánheligu. Nadagimeinti lau benefaü lun gayara lan hadarirun lumutuniña Bungiu ichouruni lidan ubóu wuribati le (Her. 23:5, 6). Yarafa madise lagañeirubaña néchanigu, ítara luba lídehan lidan larumadahóun liricha Heowá lun larúeihan ani ageindagua ligíame luagu hafulesein lubúeingu (Aruf. 17:12-14; 19:11, 14, 15). Gama lumoun, lubaragiñe lachülürün weyu ligía, anihein saragu wadagimanu lunti ladügüni Hesusu o “láhüchagun somu ídibu”.

LÁBUNAGUBOUN TÉNPULU

15, 16. a) Ka aransehabalin ani arumadahaléi damuriguaü kristiánu uguñe weyu, ani ida liña ladügüni? b) Ida luba katei ubouagu danme le lagumuchun Milu Irumu lánina Larúeihan Kristu?

15 Ligibuagun liridun Hesusu urúeime ani fádiri le íñutimabei, resibi lumuti giñe dasi lun lábunagunu “litenpulun Wabureme” (aliiha huméi Sakaríasi 6:13). Lidan irumu 1919, adüga lumuti wadagimanu le lau lesefuruniña lumutuniña Bungiu tídangiñe Babilónia to Wéiriboun ani ábaya lagumeserun damuriguaü kristiánu. Írida lumuti giñe “musu úaraguati” lun ligía lan adundehei wadagimanu le adügǘbei lidan tibürürün litenpulun Bungiu ya ubouagu (Mat. 24:45). Arumadaha laali giñe Hesusu lumutuniña Heowá lau líderaguniña áhuduragua lun Heowá lidan arumani (Mal. 3:1-3).

16 Lídanme Arúeihani le lánina Milu irumu, líderagubaña Hesusu hama 144,000 gürigia ha úaraguabaña lun lagidarun figóu hawéi. Danme lásurun hadügüni katei le, gürigiarügaañame ha áhuduragutiña lun Bungiu awinwanda lidan Ubóu harumati ligía. Chülühame lidaani lagumeserun áhuduraguni inarüniti sunsuinagubei.

NADAGIMEIN WAMÁ LIDAN ÁBUNAGUNI

17. a) Ka meha ichouruni líchugubei Heowá houn huríu? b) Ka meha lánibei luganute efekütu hawagu?

17 Ka lánibei uganu le lanügübei Sakaríasi efekütu hawagu gürigia? Góunigi laaña meha Heowá ani ru ligía iderebugu houn lun gayara lan hagumuchunu ténpulu, ani háfuga ru lan katei le emenigini houn. Gama lumoun, ida luba meha san hagumuchuni sun wadagimanu ligía lau sun murusunrügüñanu lan? Háfuga aban lan lagidarun anufudei luma machouruni le hawagubei dan le lasigirunbei Sakaríasi lau uganu le líchugubei Bungiu lun. Lau sun hídehaba lan meha wügüriña úaraguatiña kéiburi Elüdái, Towíasi luma Hedaíasi, ariñagati Bungiu hídehaba lan amu burí gürigia lidan “tararamunya litenpulun Wabureme” (aliiha huméi Sakaríasi 6:15). Ligía chouru habalin meha huríu líderagubaña lan Heowá. Ligía ábaya lubéi hagumeseruni wadagimanu masaminarunga luagun ariñaga lan lurúeite Pérüsia lun hararamuni wadagimanu. Murusun dan lárigiñe, aba lagidaruni Bungiu katei le adarasahabaliña, le ítarabei kei aban óunwenbu wübü hagibugiñe. Ani lidan irumu 515 lubaragiñe lidaani Hesusu, aba lásurun tadügǘn ténpulu (Ésüd. 6:22; Sak. 4:6, 7). Gama lumoun, layanuhaña meha Heowá luagu katei wéinamutimati le asuseredubei uguñe weyu.

Maweiyasunti Heowá abulieidei ínsiñeni le warufudubei lun. (Ariha huméi párafu 18 luma 19).

18. Ida liña lagunfulirun Sakaríasi 6:15 uguñe weyu?

18 Heseriwiduña saragu míñunu gürigia lun Heowá uguñe weyu. Ínchaha tumutiña hanigi lun hídehan lau katei gebegiti le hámabei, kéiburi hadaani, haseinsun luma here (Ari. 3:9). Ítara liña hídehan lidan aransehani le ladügübei Bungiu lun láhudurawagun lun. Ani gayaraati wachoururuni weiri lan lebegi wídehan luma úaraguni le warufudubei lun Heowá. Haritagua waméi Elüdái lan Towíasi luma Hedaíasi íchugubalin lubuña ridi le ladügübei Sakaríasi. Seriwiti ridi le “keisi aritaguagülei” luagu hídehan lidan áhuduraguni inarüniti (Sak. 6:14). Ítarameme, mabulieidun lubéi giñe Heowá le wadügübei luagu luma ínsiñeni le warufudubei lun (Ebü. 6:10).

19. Ka efekütu lunbei gani lani arufudúni burí le larihibei Sakaríasi wawagu?

19 Sun le ibihúbei luagu lufulesein áhuduraguni inarüniti lidan lagumuhóun dan arufudati furangu luagu labiniruñein lan Heowá ani Kristu lan adundehabalin. Sun lubúeingu Bungiu lídangiñetiwa aban óundaruni derebuguti, chóuruti ani le lunbei ladurarun lun súnwandan. Lagunfuliruba lisuuni Heowá lun áhuduraguni inarüniti, ítara kei lariñaguni lani Sakaríasi profesía. Ligíati, gebegilá wabara tidan lóundarun Heowá woun ani aganba waméi lumalali Heowá le Wabungiute. Anhein wadüga, lóunigirubadiwa Warúeite ani Wafadirin le Íñutimabei hama ánheligu ha abugahabarun karü. Adüga waméi sun wayaraati lun luéigiñe wamá lóubadina áhuduraguni inarüniti. Ítara luba wachoururuni lakipurubadiwa lan Heowá séfuñu lidan lagumuhóun dan lidan ubóu le luma lun súnwandan.

^ par. 11 Hadariruba lanwoun ariñahani lidan fánreinti “Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña” tidan Garüdia Awisahatu to lánina 1 lidan seingü-hati, 2015, páhina 29 luma 30.

^ par. 13 Dimurei Nasarétüna lídangiñeti aban dimurei ebüréu ani mini lan “láhüchagun somu ídibu”.