Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Makalu niChibañula Jayikiñaña

Makalu niChibañula Jayikiñaña

“Chumichi chakamwekana neyi mwakovwahilaña izu daYehova Nzambi yenu chakushaku muchima.”—ZEK. 6:15.

TUMINA: 17, 136

1, 2. Chimwenu chaZekariya chamu 7 chichamanini, aYudeya elilidi muYerusalema?

CHIMWENU chaZekariya chamu 7 chichamanini, iwu kaprofwetu watachikili kutoñojoka chikupu yuma yamweniyi. Amulejeli kudi Yehova nawu Wukababesha antu abula kushinshika muloña wayilwilu yawu yatama. Ichi chikaninu chamukolesheli chikupu Zekariya. Hela chochu, kwosi chuma chamwekeni. Antu atwalekelihu kubula kwikala ashinshika nawa elileña yuma yatama nawa tembeli yaYehova yatuñulwileñawu muYerusalema yadiña kanda yimani. Muloñadi aYudeya chalekeleliwu swayi-swayi mudimu wayinkeliwu kudi Nzambi? Komana afuntili kulonda ashi maana kuyuma yawu aweni?

2 Zekariya welukili nindi aYudeya ayili kuYerusalema adiña amayala nawambanda ashinshika. Diwu “asañumwinuwu kudi spiritu yaNzambi” kushiya matalawu amawahi nibizinisi yawu. (Ezera 1:2, 3, 5) Ashiyili ituña delukiliwu nakuya kwiluña dadiña kanda adimoneñahu dehi. Neyi kutuña tembeli dikwendeleliwu wanyi, adi kwenda wanyi lwendu lwalulehi hadi makilomita akushika ku 1,600 kuhita mumapidi nimaluña atama.

3, 4. Kukalanyi kwamweniwu aYudeya afuntili?

3 Atiyileña ñahi hendeleñawu? A Yudeya chendeleñawu hamu, atela atoñojokeleña hamukala wawu wawuha. Adiña atiyahu dehi nsañu yamusumba wawuwahi waYerusalema. Mapala amweni chadiña lubanji lwatembeli. (Ezera 3:12) Neyi mwadiña nawu, mwadi kutiya ñahi kumona Yerusalema katachi, mukala wenu wawuha? Komana mwadi kutiya kutama kumona mahembi anameni dehi nimatahu? Mwadi kutachika kwesekeja mbañu jiyedi jaBabiloni nambañu jaYerusalema jahumoka, jidi namapwata mwadiña yiisu nituposhi twakutalila? Hela chochu, hiyaneñeliku. Amweni Yehova chayikwashiliyi hafuntileñawu kumukala wawu. Chuma chatachi cheliliwu chashikiliwu hohu, atuñili kameña heluña hadiña tembeli, nawa atachikili kumulambula Yehova nyilambu hefuku-hefuku. (Ezera 3:1, 2) Muzañalu watiyiliwu hakutachika, wamwekesheli nawu kwosi chuma nichimu chikuyizeyeshaku.

4 A Isarela adiña namudimu wakutuñulula tembeli nikutuñulula musumba wawu. Ateleli kutuñulula matalawu, kudima maha nikukeña yakuda. (Ezera 2:70) Adiña nanyidimu yayivulu. Nawa kwenjili ikañesha dasweja mukunyakashana. Hela chakwila adiña ashinshika, chimwahitili yaaka 15 azeyeli. (Ezera 4:1-4) Ikañesha daswejeleliku mu 522 B.C.E. chelili mwanta wakuPeresi yakaanishi mudimu wakutuña muYerusalema. Iwu mudimu wamwekeni neyi akawutwesha wanyi. .—Ezera 4:21-24

5. Yehova welili ñahi chelili antu jindi azeyi?

5 Yehova welukili chuma chakeñekeleña kudi antu Jindi. Yehova wamumwekesheleli Zekariya chimwenu chakukumishaku chayilejeliyi nindi wayikeña aYudeya nikuyisakilila hanyidimu yazatiliwu nikuyikana nindi wukuyikiña neyi afunta nakuzata mudimu Windi. Yehova wayikanini kutalisha kumudimu wakutuña nindi: “Chumichi chakamwekana neyi mwakovwahilaña izu daYehova Nzambi yenu chakushaku muchima.”—Zek. 6:15.

MAKALU ANJITA AWAÑELU

6. (a) Chimwenu chaZekariya chamu 8 chatachika ñahi? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.) (b) Muloñadi tuwalu chitunambukili wulombu?

6 Chimwenu chaZekariya chakukumishaku chamu 8 chatela dichayikolesheli nankashi. (Tañenu Zekariya 6:1-3.) Fwikijenu ichi chimwenu: “Mukachi kampidi jiyedi. . . jawuneñu” munakwidika makalu awana, anadiloñeshi chikupu kwasa njita. Tuwalu tunakukoka makalu, tukweti wulombu washiyashana. Chumichi chikuyikwasha kwambula akwakwendesha tuwalu. Zekariya wehwili nindi: “Yeniyi hiyumanyi?” (Zek. 6:4) Ninetu twatela kwiluka chineli ichi chimwenu chatukuma.

Yehova wuchidi kuzatisha añelu jindi kukiña nikukolesha antu jindi

7, 8. (a) Mpidi jiyedi jemenañaku yikahi? (b) Muloñadi jimpidi chijadiñilaña jawuneñu?

7 MuBayibolu, mpidi jinateli kwimenaku mawanta hela nfulumendi. Mpidi jashimunawu mumukanda waZekariya jadifwana nampidi jiyedi jashimunawu muwuprofwetu waDanyeli. Mpidi yimu yemenañaku chiyuulu chaYehova. Nawa yikwawu yemenañaku Wanta wawuMesiya wunakuyuulawu kudi Yesu. (Dan. 2:35, 45) Kufuma tuhu hamuswanyikiliwu Yesu mu 1914, mpidi jejima jiyedi jinazati mudimu weneni kushikija nkeñelu yaNzambi hamaseki.

8 Muloñadi mpidi chijadiñilaña jawuneñu? Neyi chalema wuru wuseya, wuneñu niwena dichiwalema. Yehova wayilejeli nindi akazatishi iyi yikuñu yakejima hakutuña tabanaka nawa nkumininaku hakutuña tembeli muYerusalema. (Kwid. 27:1-3; 1 Anya. 7:13-16) Dichi, wuneñu wudi mumpidi jachifwikija wunakwimenaku yilwilu yayiwahi yachiyuulu chaYehova niWanta wawuMesiya, wakakwasha antu nikuyikiswila.

9. Akwakwendela mumakalu anakwimeñaku anyi, nawa akweti mudimwinyi?

9 Tuhanjekenu dinu hamakalu. Makalu niakwakwendelamu anakwimeñaku yikahi? Akwakwendela mumakulu hiyañelu, hadaha himazanvu awañelu hela añelu ashiyashana. (Tañenu Zekariya 6:5-8.) Anakuya “kumesu aMwanta weseki dejima” nakuzata mudimu walema. Mudimwinyi wunayinkiwu? Makalu niakwakwendelamu anayitemeshi ayi nakuhemba jiñiinza jimu. Mudimu wukwetiwu wakwakamena antu jaYehova, sweje-e kufuma “kwituña dakukabeta kakuchimunswa,” kaBabiloni. Yehova wukwiteja wanyi eniBabiloni elishi antu jindi kwikala anduñu cheñi. Chumichi chayikolesheli antu adiña nakutuña tembeli mumafuku aZekariya. Alekeli kutiya woma ayilumbu jawu.

10. Antu jaNzambi makonu adizilañaku yumanyi kuwuprofwetu waZekariya wahosha hamakalu niakwakwendelamu?

10 Mumafuku aZekariya, Yehova wamazaza wadiña nakuzatisha añelu indi kukiña nikukolesha antu jindi. (Mal. 3:6; Heb. 1:7, 14) Kufuma tuhu hampinji yayifumishiliwu aIsarela akuspiritu muwuduñu waBabiloni Muneni mu 1919, kudifukula kwalala kunatwalekihu hela chakwila anakukañeshi. (Chim. 18:4) Chineli añelu anakutukiña, twatela wanyi kutiya woma netu kuloñesha kwaYehova kwafunta cheñi muwuduñu wakuspiritu. (Mas. 34:7) Ilaña, twatela kukuhwelela netu ambuña aNzambi mukaayi kejima akutwalekahu kudifukula. Chitwatoñojoka hachimwenu chaZekariya, tukujinokaña wanyi netu hitwakiñewa mumpidi jiyediku.

11. Muloñadi chitwatelela kubula kutiya woma kulukuka kwawantu jaNzambi?

11 Katataka matuña añovu amukaayi kaSatana adinuñi nawu ajilumuni antu jaNzambi. (Ezek. 38:2, 10-12; Dan. 11:40, 44, 45; Chim. 19:19) Wuprofwetu waEzekeli watena awa akwanjita nawu anabuti ituña namavu nawa anakwinza iku azuwa, adi hatuwalu. (Ezek. 38:15, 16) * Komana twatela kutiya woma? Inehi mwani. Tukweti makalu amavulu. Hampinji yikasweja lukadi lwasweja, mashidika awañelu aYehova wamazaza akakiña antu jaNzambi nikujilumuna antu adikañaña nachiyuulu chindi. (2 Tes. 1:7, 8) Dakekala ifuku dakala chikupu. Hanu dinu hinyi wunakulombola mashidika amwiwulu aYehova?

YEHOVA NAMUVWIKI MWANTA NAWA KAPRISTU KINDI CHIBAÑULA

12, 13. (a) Zekariya anamuleji kwiladi? (b) Lumbululenu iyala anatumbiwu nawu Mutayi chinakwimenaku Yesu Kristu muwuprofwetu.

12 Zekariya wamweni yimwenu 8. Wakolesheli antu atuñululwileña tembeli yaNzambi kuhitila mukuyileja yimwenu yamweniyi. (Tañenu Zekariya 6:9-12.) Zekariya anamuleji nawu yasendi siliva niwuru kudi amayala asatu anafumi kuBabiloni aHelidayi, Tobiya, niYedaya kulonda yatuñi “chibañula” kufuma kuyawaana yinahaniwu. (Zek. 6:11) Komana Zekariya anamuleji nawu yavwiki chibañula Nguvulu Zerubabeli wakumuchidi waYuda nawa wamuchisaka chaDavidi? Inehi. Antu amumweneña atela ahayamini hakumona nakuvwika Kapristu Muneni, Yoshuwa.

13 Komana Kapristu Muneni Yoshuwa chamuvwikiliwu chibañula wekalili mwanta? Inehi, muloña Yoshuwa hadiña wamuchisaka chaDavidiku nawa hashikililimu kwikala mwantaku. Chamuvwikiliwu chadiña nakwimenaku wuprofwetu, kutalisha hadi mwanta wahaya nyaaka wakumbidi nawa kapristu. Kapristu muneni anelishiwu mwanta anamutumbi ijina nawu Mutayi. Nsona jamwekeshaña nawu Mutayi diyi Yesu Kristu.—Isa. 11:1; Mat. 2:23, tth.

14. Yumanyi yelañayi Yesu hamu neyi Mwanta nawa Kapristu Muneni?

14 Chineli hiMwanta nawa Kapristu Muneni, Yesu diyi nlomboli wamashidika amwiwulu aYehova. Nakuzataña nañovu kulonda antu jaNzambi ekali akiñewa hela chakwila anakushakama mukaayi katama. (Yere. 23:5, 6) Kristu keña yashiindi nyuza hampinji yakahakwilaku chiyuulu chaNzambi nikukiña antu jaYehova. (Chim. 17:12-14; 19:11, 14, 15) Ilaña henohu kanda yayijilumuni, Mutayi wudi namudimu weneni watela kuzatayi.

WAKATUÑA TEMBELI

15, 16. (a) Nyidimwinyi yakuwahisha nawa yakutookesha yinazatiki makonu, nawa hinyi wunayizati? (b) Yumanyi yikamwekana kumakumishilu aChiyuulu chaKristu chaYaaka Ikombakaji

15 Kubombela hakumwilisha Mwanta nawa Kapristu Muneni, Yesu amwinka cheñi mudimu “wakutuña tembeli yaYehova.” (Tañenu Zekariya 6:13.) Makonu, mudimu waYesu wakutuña wabombelamu kufumisha akwakudifukula alala muBabiloni Muneni nichafuntishiliyi chipompelu chawakwaKristu mu 1919. Watondeli cheñi “nduñu wamaana nikashinshi” kulonda yalomboleña mudimu muyipañu yahamaseki yatembeli yakuspiritu. (Mat. 24:45) Yesu wuchidi kutookesha antu jaNzambi nikuyikwasha adifukuleña chakadi majilu.—Mal. 3:1-3.

16 Muchiyuulu chaYaaka Ikombakaji, Yesu nialunda nindi anyanta nawa atupristu a 144,000 akelisha antu ashinshika kwikala awanina. Neyi anamanishi dehi, hamaseki hakekala hohu antu adifukulaña kudi Nzambi muchalala. Nkumininaku, kudifukula kwalala akukufuntisha.

KWASHENUKU MUDIMU WAKUTUÑA

17. Yehova nayikani cheñi aYudeya nindidi, nawa nsañu yinayilejiyi yinayisañumuni kwiladi?

17 Nsañu yaZekariya yakwashili ñahi aYudeya amumafuku indi? Yehova wayikanini nindi wukuyikwashaña nawa wukuyikiñaña hakuzata mudimu. Chayilejeliyi nindi tembeli akayituña, chakolesheli nyichima yawu yazeyeli. Hanu dinu antu antesha akutwesha ñahi kuzata mudimu weneni? Mazu ahosheliyi cheñi Zekariya ayikwashili kubula kutiya woma nikujinoka. Kubombela hawukwashu wawamayala ashinshika adi neyi aHelidayi, Tobiya, niYedaya, Nzambi nakukwasha antu “enzaña nakutuña mutembeli yaYehova.” (Tañenu Zekariya 6:15.) A Yudeya anatachiki cheñi kuzata swayi mudimu wakutuña hela chakwila anawukaanishi muloña anakuhweleli muñovu jaNzambi. Yehova nafumishi ikañesha didi neyi mpidi dakukañesha iwu mudimu nawa tembeli anayimanishi mu 515 B.C.E. (Ezera 6:22; Zek. 4:6, 7) Hela chochu, mazu aYehova amwekesheleña niyuma yikamwekana mumafuku etu.

Yehova wakajimbala wanyi nyidimu nikukeña kutwamumwekeshelaña (Talenu maparagilafu 18, 19)

18. Zekariya 6:15 yinakushikijewa ñahi makonu?

18 Makonu, yihita yawantu yinakwinza mukudifukula kwalala nawa yinakuhana ‘yuma yawu’ chakufuma hamuchima. Yinakuhana mpinji, ñovu nimaheta awu kulonda akwashi kutuña tembeli yaYehova yakuspiritu. (Yish. 3:9) Tunateli kwiluka ñahi netu Yehova walemesha mudimu wutwazataña? Ilukenu nenu aHelidayi, Tobiya, niYedaya ahanini yuma yatuñiliyi nachu Zekariya chibañula. Chibañula ‘chayanukishileña’ yawaana yahaniniwu kukudifukula kwalala. (Zek. 6:14) Munjila yoyimu, Yehova wakajimbala wanyi nyidimu nikukeña kutwamumwekeshelaña. (Heb. 6:10) Yehova wakanukaña yumiyi mpinji yejima.

19. Yimwenu yaZekariya yinateli kutukwasha ñahi makonu?

19 Yuma yineliwu hakukwasha kudifukula kwalala yinakumwekesha hatooka nawu Yehova nayikiswili nawa Kristu diyi wunalomboli. Tudi mukuloñesha kwakiñewa nawa kwahaya nyaaka. Nkeñelu yaYehova kutalisha kukudifukula kwalala ‘yikashikijewa.’ Lemeshenu mudimu wumunakuzata mukuloñesha kwaYehova, nawa ovwahilenuña “izu daYehova Nzambi yenu chakushaku muchima.” Neyi mukwila mwenimu akuyikiña kudi Mwanta wetu nawa Kapristu Muneni nikudi añendeshi amakalu amwiwulu. Zatenu nañovu kulonda mukwasheña kudifukula kwalala. Neyi mwila mwenimu, mukumona Yehova wamazaza chikuyikiñayi munanu mafuku anshakaminu yamakonu nihaya nyaaka.

^ para. 11 Neyi munakukeña nsañu yikwawu, talenu chibaaba chinakwila nawu “Malwihu Kufuma Kudi Antañi” muKaposhi Kakutalila kaMay 15, 2015, mafu 29-30.