1, 2. Profëta Zacarïas 7 kaq visionta rikanqan witsanqa, ¿imanötaq judïukuna këkäyarqan?

PROFËTA Zacarïas 7 kaq visionta rikärir y mana alli portakoqkunata Jehovä castiganampaq kaqta musyarirqa, alläpachi kushikurqan. Tsënö kaptimpis, nunakunaqa kayanqannöllam mana alli portakur y mana allikunata rurar këkäyarqan. Y judïukunapis templuta altsëta manam ushayashqaraqtsu kayarqan. ¿Imanirtaq judïukunaqa templu altsëta jaqiriyarqan? ¿Tranquïlu kawakuyänanllapaqku Jerusalenta kutiyarqan?

² Zacarïasqa musyarqanmi Jerusalenta kuteq judïukunaqa Jehoväman alläpa confiakuyanqanta. Bibliam willakun, wayinkunatapis y negociunkunatapis jaqirirnin Jerusalenta kutita munayänampaq Diosnintsik yanapashqa kanqanta (Esd. 1:2, 3, 5). Wakinkunaqa yurikuyanqan Babilonia markatam jaqirishqa kayarqan mana reqiyanqan markaman ëwayänampaq. Jina templu altsëta alläpa precisaqpaq churarmi, alläpa peligrösu nänikunapa 1.600 kilömetruta viajashqa kayarqan.

3, 4. Jerusalenman chärirnin, ¿imakunapataq judïukuna pasayarqan?

 ³ Tsë karu viäjinkunachöqa itsa kënö pensarnin ëwayarqan: “¿Jerusalen markaqa imanöraq? ¡Alläpa shumaq marka kanqantataq niyarqan!” nishpa. Mas edäna kaqkunaqa rikäyashqam kayarqan Jerusalen templu alläpa shumaq kashqa kanqanta (Esd. 3:12). Këman pensarishun, pëkunawan viajashqa karninqa, ¿imanöraq sientikushwan karqan Jerusalenta rikëkur? ¿Waqarishwantsuraq karqan juchur ushashqata y qorakunawan nitishqata rikëkur? ¿Ishkishqa perqankunata rikëkurtsuraq Babiloniapa perqankuna mas alli kanqanta pensashwan karqan? Tsëtanö rikëkarpis judïukunaqa, viäjinkunachö Jehovä yanapashqa kanqanta rikarmi qelanäkuriyarqantsu. Tsëmi chärirninlla templu kanqan kaqchö juk altarta rurariyarqan y tsëchömi cada junaq Jehoväpaq ofrendata kayayarqan (Esd. 3:1, 2). Alläpa kushishqam këkäyarqan y manam imapis qelanätsinampaqnöqa karqantsu.

⁴ Israelïtakunaqa mëtsika trabäjutam rurayänan karqan: kikin markata, templuta y wayikunatam altsayänan karqan, y mikuyänampaqmi murupakuyänan karqan (Esd. 2:70). Peru chikeqninkunaqa michäkurmi qallëkuyarqan. Qallananllachöqa israelïtakunaqa trabajarmi sïguiyarqan. Peru 15 watakunapa michäkur sïguiyaptinmi ichikllapa ichikllapa qelanäkuriyarqan (Esd. 4:1-4). Jina Jesus manaraq shamuptin 522 watam, Persiapa reynin mandakurirqan tsë trabäjü rurëta jaqiyänampaq. Tsëmi Jerusalenta altsëta imë ushayänanqa musyëtsu karqan (Esd. 4:21-24).

5. ¿Imatataq Jehovä rurarqan sirweqninkunata yanapanampaq?

⁵ Jehoväqa musyarqanmi judïukuna imata wanayanqanta. Tsëmi juk visionchö Zacarïasta rikätsirqan rurayanqanta alläpa valoranqanta y kuyanqanta musyatsinampaq. Jina musyayänantam munarqan rurëkäyanqanta sïguiyaptinqa yanapanampaq kaqta. Y templu altsëpaq parlarmi, Jehoväqa Zacarïasta mandarqan israelïtakunata kënö ninampaq: “Jehovä Diosnikikuna niyäshunqëkita cäsukuyaptikiqa, tsënömi kanqa” (Zac. 6:15).

6. (1) ¿Imanötaq qallan Zacarïas rikanqan 8 kaq vision? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta). (2) ¿Imanirtaq bestiakunaqa tukï color kayan?

⁶ Zacarïas 8 kaq visionchö rikanqanqa itsa yanapamantsik Jehoväman mas confiakunapaq (leyi Zacarïas 6:1-3 *). Zacarïas rikanqanman pensarishun: ishkë jirka chowpimpitam pelyayänampaqnö listullana chusku carrëtakuna yarqarayämun, y sutaq bestiakunaqa tukï colormi kayan, tsëmi yanapakun carrëtakunata mana pantanapaq. Zacarïasmi, “¿Señorllä këkunaqa imakunataq kayan?” nir tapukun (Zac. 6:4). Kë visionqa noqantsikpaqwanmi, tsëmi imata rikätsikunqanta musyanantsikqa alläpa precisan.

7, 8. (1) ¿Imatataq rikätsikuyan tsë ishkan jirkakuna? (2) ¿Imanirtaq tsë jirkakuna cobripita kayan?

⁷ Biblia jirkapaq parlarqa, gobiernukunapaqmi parlan. Zacarïas rikanqan jirkakunaqa, profëta Daniel rikanqan ishkë jirkakunanöllam kayan. Juknin kaq jirkaqa rikätsikun ciëluchö y Patsachö Jehovälla Gobernaq kanqantam, y juknin kaqnam rikätsikun Jesus gobernanampaq Dios churanqan Gobiernuta (Dan. 2:35, 45). 1914 wata Jesus gobernar qallanqampitam, kë ishkan jirkakunaqa yanapanakuyan kë Patsachö Jehoväpa munënin rurakänampaq.

 ⁸ ¿Imanirtaq tsë jirkakunaqa cobripita kayan? Porqui cobriqa örunömi chipapan, y alläpam välitsiyan. Tsëmi israelïtakunatapis Jehovä mandarqan carpa wayikunata rurarnin y Jerusalen templuta rurarnin cobrita utilizäyänampaq (Ex. 27:1-3; 1 Rey. 7:13-16). Tsëmi cobripita ishkan jirkakunaqa rikätsikun, kikin Jehoväpa Gobiernun y churanqan gobiernu mas mejor kaq gobiernukuna kayanqanta. Kë ishkan gobiernukunarëkurmi nunakunaqa imëyaqpis tranquïlu kawakuyanqa y atska bendicionkunata chaskiyanqa.

9. ¿Pikunataq kayan carrëtakunata manejaqkunaqa, y ima cargutataq chaskiyan?

⁹ Carrëtakuna y manejaqninkunaqa, ¿imatataq rikätsikuyan? Carrëtata manejaqkunaqa angelkunam kayan. Itsa ichik o jatun grüpuman churanakushqa kayanqanta rikätsikuyan (leyi Zacarïas 6:5-8 *). Pëkunaqa chikeqninkunapitam, y masqa norti kaq lädupita o Babiloniapitam Diospa sirweqninkunata cuidayanqa. Tsëpaqmi Señorpita o Jehoväpita carguta chaskirirnin yarquyan. Jehoväqa mananam permitinantsu karqan sirweqninkunaqa Babiloniachö prësu yapë kayänanta. Tsëta musyëqa templuta altsëkaq judïukunata alläpachi yanaparqan. Següruchi këkäyarqan chikeqninkuna michëta manana puëdiyänampaq kaqta.

10. Carrëtakunata y manejaqninkunata Zacarïas rikanqanqa, ¿imanötaq yanapamantsik?

¹⁰ Zacarïas kawanqan witsan ruranqannöllam, Jehoväqa kanampis angelninkunawan markanta yanapëkan y mana allikunapita cuidëkan (Mal. 3:6; Heb. 1:7, 14). Ciëlupaq akrashqakuna Alläpa Puëdeq Babiloniapita 1919 wata yarqukuriyanqampita patsëmi, michäkïkäyaptimpis Diospa markanqa mirarnin sïguishqa (Rev. 18:4). Angelkuna cuidayaptinmi Diospa markantaqa, mana alli religionqa dominanqanatsu (Sal. 34:7). Segürum këkantsik Jehoväpa sirweqninkunaqa, entëru Patsachö gänas gänaslla sirwirnin sïguinapaq kaqta. Zacarïas willakunqanman pensarqa, Jehoväpa markanchö alläpa segürum sientikuntsik.

11. ¿Imanirtaq mantsakashwantsu Diospa markanta nacionkuna ushakätsita munayaptin?

¹¹ Ichikllachönam Diospa markanta ushakätsita munarnin juk grüpu nacionkuna juntakäyanqa (Ezeq. 38:2, 10-12; Dan. 11:40, 44, 45; Rev. 19:19). Ezequiel libruqa willakun, tsë nacionkunaqa tröpankunawan imëka pukutënöraq entëru Patsata tsapariyänampaq kaqtam. Jina ninmi bestiankuna montashqa ëwayanqanta y Diospa markanta chipyëpa ushakäratsita munayanqanta (Ezeq. 38:15, 16). * ¿Tsëta musyarnin mantsakashwantsuraq? Manam. Porqui Jehovämi tsë jatun sufrimientu witsanchöqa mëtsika tröpa angelninkunawan defendimäshun, y mandakïnimpa contran këkaqkunatam ushakäratsinqa (2 Tes. 1:7, 8). ¡Tsë junaqqa alläpa kushikïpaqchi kanqa! ¿Peru tsë tröpa angelkunataqa pitaq dirigin?

12, 13. (1) ¿Imata ruranampaqtaq Zacarïasta Jehovä mandan? (2) ¿Imanirtaq musyantsik Tseqllipi jutiyoq nunaqa Jesucristu kanqanta?

¹² Zacarïas libruchö qellqarëkaq puwaq visionkunataqa, kikin Zacarïasllam rikarqan.  Peru kananqa, Jehoväqa templuta altsëkaq israelïtakunatam musyatsita munan pëkunata yanapanampaq kaqta. ¿Peru imanötaq tsëta musyatsin? (leyi Zacarïas 6:9-12 *). Tsëllaraqmi Babiloniapita chäyämushqa karqan Heldai, Tobiya y Jedayä nunakuna, y Zacarïastam Jehovä mandarqan apayämunqan örutawan plätata mañarirnin juk shumaq corönata ruranampaq (Zac. 6:11). Y tsë corönaqa, ¿Judä kastapita gobernëkaq Zorobabelpaqtsuraq kanman karqan? Manam. Jehoväqa Zacarïasta nin, mandakoq kaq sacerdöti Josuëpa peqanman churanampaqmi.

¹³ Tsëqa, ¿Josuëtsuraq rey kanan karqan? Manam. Porqui pëqa manam Davidpa kastampitatsu karqan. Tsëpa rantinqa tsë corönaqa karqan Tseqllipi jutiyoq nunapaqmi, pëqa shamoq tiempuchöran rey y sacerdöti kanan karqan. ¿Y pitaq tsë Tseqllipi jutiyoq nunaqa? Bibliaqa willakun Jesucristu kanqantam (Is. 11:1).

14. ¿Ima rurëyoqtaq Jesusqa këkan rey y sacerdöti këninchö?

¹⁴ Mandakoq sacerdöti y reyqa Jesusmi, pëmi angelkunapa dirigeqnin. Pëmi kë mana alli tiempuchö Diospa markanta cuidëkan següru kawakunampaq (Jer. 23:5, 6). Ichikllachönam llapan nacionkunata ushakätsir rikätsikunqa Jehovälla mandakoq kanqanta, y sirweqninkunatam salvanqa (Rev. 17:12-14; 19:11, 14, 15). Peru tsë junaq manaraq chämunqanyaqqa, Tseqllipiqa o Jesusqa atska trabäjuyoqmi këkan.

15, 16. (1) ¿Pitaq yanapakushqa Diospa markan mas alli kanampaq y imanötaq rurashqa? (2) Waranqa watapa Jesucristu mandakur cumpliriptinqa, ¿kë Patsachö nunakunaqa imanöraq kayanqa?

¹⁵ Rey y sacerdöti kanampaq carguta chaskirirpis, Jesusqa Jehoväpa templunta ruranampaqmi carguta chaskirqan (leyi Zacarïas 6:13 *). Tsëtaqa rurar qallarqan, 1919 watachö mana alli religionpita Diospa markanta librarnin y Diosta imanö sirwiyänampaq yapë patsätsirninmi. Jina Diospa markanta diriginampaqmi alli juiciuyoq y markäkïpaq sirwipakoqta cargun qorqan (Mat. 24:45). Jina Jesusqa Diospa markantam yanapëkashqa mana alli rurëkunata y mana alli yachatsikïkunata chipyëpa jaqiyänampaq, y tsënöpa Jehovä munanqannö limpiu shonquwan sirwiyänampaq (Mal. 3:1-3).

¹⁶ Y waranqa watapa mandakamurninnam Jesucristuwan 144.000 reykuna y sacerdötikunaqa, nunakunata yanapayanqa jutsasapa këninkunata chipyëpa jaqiyänampaq. Y tsëpita witsëpaqa, shumaq patsachö kawaq nunakunaqa Jehovällatanam sirwiyanqa. ¡Qallananchö Jehovä munanqannömi pëta adoraq nunakunalla kayanqa!

17. (1) ¿Ima yanapakïta chaskiyänampaq kaqtataq judïukunata Jehovä änirqan? (2) Tsë änikïta wiyarirqa, ¿imatataq judïukuna rurayarqan?

¹⁷ Jehoväqa, templuta rurëkaq judïukunatam änirqan chikeqninkunapita defendinampaq y templu rurëta ushayänampaq yanapanampaq kaqta. Tsëta musyarirqa alläpachi kushikuyarqan. Peru ¿imanöraq templu rurëta ushayanman karqan wallkaqlla këkarninqa? Tsënö  yarpachakïninkunaqa ushakärirqan Diosnintsik yanapanampaq kaqta Zacarïas maslla willaptinchi. Manam Heldai, Tobiya y Jedayä nunakunallatsu yanapayänan karqan, sinöqa templu rurëchö mas nunakuna yanapakuyänampaq kaqtam Diosqa nirqan (leyi Zacarïas 6:15 *). Judïukunaqa segürum këkäyarqan Jehovä yanapanampaq kaqta. Tsëmi Persiapa reynin michäkïkaptimpis trabajarnin qallëkuyarqan. Y ichik tiempullachönam tsë alläpa mantsayanqan jatun problëmaqa altsakärirqan. Y Jesus manaraq shamushqan 515 watachömi templu rurëta ushariyarqan (Esd. 6:22; Zac. 4:6, 7). Peru tsënö kaptimpis, kanan witsan Diospa markanchö maskuna rurakänampaq kaqtam Bibliaqa willakurqanna.

18. ¿Imanötaq kanan witsan cumplikëkan Zacarïas 6:15 textu ninqan?

¹⁸ Kanan witsanqa mëtsika millon nunakunam Diosta sirwikäyan. Y Jehoväpa markanchömi, tiempunkunawan, qellëninkunawan y rurëta yachayanqankunawan kushishqa yanapakïkäyan (Prov. 3:9). Y Jehoväqa alläpam kushikun. Yarpäshun, ¿manaku Heldai, Tobiya y Jedayä yanapakuyanqan mana qonqashqa kanampaq Zacarïas ruranqan coröna templuchö quedakurqan? (Zac. 6:14). Jina tsënöllam, kuyarnin llapan ruranqantsiktapis Jehoväqa qonqanqatsu (Heb. 6:10).

19. ¿Imanötaq yanapamantsik visionchö Zacarïas rikanqan?

¹⁹ Rikanqantsiknöpis, Jehovä mana bendiciptin y Jesus mana dirigiptinqa, Diospa markanqa manam kë ushanan junaqkunachö imëkata logranmantsu karqan. ¡Mana ushakaq y següru markachömi këkantsik! Zacarïas willakunqannöpis, Jehovä munanqanqa chipyëpam cumplikanqa; llapan nunakunam Jehovällatana adorayanqa. Tsënö këkaptinqa, chaskinqantsik carguntsikkunata precisaqpaq churashun y Jehovä nimanqantsikta cäsukushun. Tsënö rurashqaqa, Jesucristu y carrëtakunata manejaq angelkunam mana alli nunakuna ushakäyaptin salvamäshun, y imëyaqpis kawakunatam permitimäshun. ¡Tsëqa llapan puëdinqantsikmannö yanapakushun!