1, 2. Dutingo ti aJuif ayeke lani tongana nyen na hunzingo ti vision so Zacharie abâ?

NA NGOI so mbasambala vision so Zacharie abâ ahunzi, lo yeke na aye mingi ti gbu li ti lo na ndö ni. Lo wara ngangu na lege ti zendo so Jéhovah amû ti punir azo so asara ye na lege ni pëpe. Me ade ye oko achangé lani ape. Azo angbâ lani ti sara asioni ye nga na ambeni ye so ayeke na lege ni ape. Nga, ade lani a hunzi lekengo temple ti Jéhovah na Jérusalem so a kiri akomanse ti leke ni so ape. Ngbanga ti nyen la hio aJuif azia lege ti kua so Nzapa amû na ala? Ala kiri lani na kodro ti ala gï ti sara si gigi ti ala aga nzoni mingi?

² Zacharie ahinga lani so aJuif so akiri na Jérusalem ayeke akoli na awali so ayeke na mabe. Ala yeke “azo kue so tâ Nzapa azia nzara ti kua ni na yâ ti bê ti ala” so ala dö anzoni da ti ala nga na abuze ti ala ala zia (Esdras 1:2, 3, 5). Ala zia kodro so ala hinga ni nzoni na ala gue na mbeni ndo so mingi ti ala abâ ni lâ oko ape. Tongana fade kua ti kiringo ti lekengo temple ni ayeke kota ye ape,  ka ala voyagé kilomètre 1600 na yâ ti ando so ayeke sioni tongaso so ape.

3, 4. Akpale wa la aJuif so akiri awara ni lani?

³ Voyage ni ayeke lani tongana nyen? Kite ayeke dä ape so na ngoi so aJuif ni ayeke voyagé ala mû angbonga mingi ti gbu li ti ala na ndö ti fini ndo ti ala ni. Ala mä a tene gbata ti Jérusalem ayeke lani pendere mingi. Azo so ayeke ambakoro na popo ti ala abâ lani gloire ti temple ti Jérusalem (Esdras 3:12). Tongana mo na ala la avoyagé lani si mo bâ ti kozoni Jérusalem, fini ndo ti mo ni, a yeke sara mo tongana nyen? A yeke sara mo vundu tongana mo bâ agbagbara da nga na apere so amû yâ ti ndo ni kue? Mo yeke haka akota dû ti aplace ti ayanga ti gbagba ti Jérusalem nga na atour ni, so asinziri ayeke luti lani dä ti bâ ndo, na angbongboro mur ti Babylone so ayeke use use? Ye oko, azo ni adécouragé lani ape. Ala bâ awe tongana nyen la Jéhovah amû maboko na ala nga lo bata ala na ngoi so ala yeke voyagé ti kiri. Kozo ye so ala sara na ngoi so ala si ayeke so ala leke mbeni gbalaka na ndo so temple ayeke lani dä, na ala komanse ti mû asandaga na Jéhovah lâ oko oko (Esdras 3:1, 2). Ala yapu lani mingi na ala yeke nduru ti sara kua. Na bango ni mo bâ mo tene ye oko alingbi ti sara si ala découragé ape.

⁴ Na ndö ti kua ti lekengo temple ni, a lingbi azo ti Israël akiri aleke nga agbata ti ala. Ala bezoin ti leke ada, ti fâ yaka nga ti mû kobe na azo ti sewa ti ala (Esdras 2:70). Na bango ni kua ti ala ni ayeke mingi. Kete na pekoni, ala wara ngangu kangango lege. Na tongo nda ni, ala dö sese me yeke yeke na yâ ti ngu 15 ti kangango lege so, ala découragé (Esdras 4:1-4). Mbeni kpale ni asi na ngu 522 kozo na ngoi ti e na ngoi so gbia ti Perse amû yanga ti tene a zia lege ti lekengo aye kue na Jérusalem. A yeke mo bâ mo tene a yeke leke ande gbata ni ape.—Esdras 4:21-24.

5. Jéhovah amû lani maboko na azo ti lo tongana nyen?

⁵ Jéhovah ahinga lani bezoin ti azo ti lo. Nzapa asara si Zacharie abâ ndangba vision so ti fa na aJuif so lo ye ala na lo bâ na nene ni aye kue so ala yeke sara nga ti fa na ala so lo yeke bata ala tongana ala kiri na terê ti kua ti lo. Jéhovah amû zendo na ndö ti kua ti lekengo temple ni, lo tene: ‘Tongana ala mä yanga ti Jéhovah Nzapa ti ala, azo so ayeke na yongoro ndo ayeke ga ande na ala yeke mû maboko na kua ti lekengo temple ti Jéhovah.’—Zach. 6:15.

6. (a) Miombe vision so Zacharie abâ ato nda ni tongana nyen? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti article so.) (b) Ngbanga ti nyen la couleur ti ambarata ni ayeke nde nde?

⁶ Miombe vision so Zacharie abâ akpengba mabe ti zo mingi ahon atanga ni kue. (Diko Zacharie 6:1-3.) Tara ti bâ na yâ ti li ti mo ye so Zacharie abâ lani. Apuse asio so ambarata ayeke gboto ni alondo “na popo ti ahoto use ti cuivre” ayeke ga na loro. Couleur ti ambarata so ayeke gboto apuse ni ayeke nde nde. Ye so amû lege ti zia kangbi na popo ti azo ti kpengo na ambarata ni. Zacharie ahunda ndo, atene: “Apuse wa la?” (Zach. 6:4). E nga kue e ye ti hinga apuse ni so ndali ti so vision ni so andu nga e.

7, 8. (a) Ahoto use so aye ti sara tënë ti nyen? (b) Ngbanga ti nyen la ahoto ni so ayeke na cuivre?

⁷ Na yâ ti Bible, na ambeni ngoi ahoto aye ti sara tënë ti aroyaume wala agouvernement. Ahoto so Zacharie abâ akpa terê na ahoto use so a sara tënë ni na yâ ti prophétie ti Daniel. Mbeni hoto ni aye ti sara tënë ti Jéhovah tongana Gbia ti dunia kue so lo yeke ngbâ lakue lakue, na oko ni aye ti sara tënë ti Royaume ti Nzapa so Jésus ayeke Gbia ni (Dan. 2:35, 45). Ngbene ye na ngu 1914 so Jésus aga Gbia, ahoto so use kue ayeke dä na asara mbeni kpengba kua ti tene ye so bê ti Nzapa aye aga tâ tënë na ndö ti sese.

 ⁸ Ngbanga ti nyen la ahoto ni so ayeke na cuivre? Legeoko na lor, cuivre ayeke mbeni ye so ngere ni ayeke ngangu mingi. Jéhovah atene lani na azo ti Israël ti sara kua na cuivre na ngoi so ala yeke leke tabernacle nga na pekoni na ngoi so ala yeke leke temple na Jérusalem (Ex. 27:1-3; 1 aGbia 7:13-16). Biani, so ahoto use so ayeke na cuivre, a dabe ti e so komandema ti Jéhovah nga na Royaume so Christ ayeke Gbia ni ayeke tâ nzoni mingi. A yeke sara ande si azo aduti nzoni nga a yeke ga ande na aye ti nzoni na azo kue.

9. Azo ti kpengo na apuse ni ayeke azo wa? Kua wa la a mû na ala?

⁹ Zia e kiri fadeso na ndö ti apuse ni. Apuse ni na azo so ayeke kpe na ni aye ti sara tënë ti nyen? Na bango ni, agroupe ti a-ange nde nde la ayeke kpe na apuse ni. (Diko Zacharie 6:5-8.) Ala londo “na gbele Seigneur ti sese kue” ti ga ti sara mbeni kua so ayeke nde. Kua ti nyen la amû na ala ti sara? A tokua a-ange so ayeke kpe na apuse ni na ambeni mbilimbili ndo. Kua so a mû na ala ayeke ti bata azo ti Jéhovah mbilimbili ti tene Babylone, “sese ti nord”, asara sioni na ala ape. Jéhovah atene na azo ti lo so Babylone ayeke mû ala na ngbâa encore ape. Tënë so adë bê ti azo so ayeke leke temple na ngoi ti Zacharie mingi. Ala hinga lani so awato ti ala ayeke kanga lege na ala ape.

10. Vision ti apuse nga na a-ange so ayeke kpe na ni, so Zacharie abâ, amû maboko na e laso tongana nyen?

¹⁰ Legeoko tongana ti ngoi ti Zacharie, Jéhovah ti aturugu angbâ ti sara kua na a-ange ti lo ti bata azo ti lo nga ti kpengba ala (Mal. 3:6; aHéb. 1:7, 14). Ngbene ye na ngoi so a zi Israël ti yingo na gbe ti ngbâa ti Babylone, Ngangu gbata na ngu 1919, tâ vorongo angbâ ti gue na li ni atâa so awato aye ti kanga lege na ni (Apoc. 18:4). Ndali ti so a-ange ayeke bata bungbi ti Jéhovah, e yeke sara mbeto ape ti tene mbeni la azo ti Nzapa akiri aga angbâa ti abungbi ti nzapa ti wataka (Ps. 34:7). Me e lingbi ti hinga na bê ti e kue so awakua ti Nzapa na yâ ti dunia kue ayeke ngbâ ti gue na li ni. Tongana e gbu li ti e na ndö ti vision so Zacharie abâ, e yeke hinga so ahoto use so ayeke bata e na sioni ayeke si na e ape.

11. Ngbanga ti nyen la e bezoin pëpe ti sara mbeto ti ye so azo ti poroso ayeke ga ande na ni na terê ti e?

¹¹ Na yâ ti ngoi kete, azo ti poroso ti dunia ti Satan so ayeke bungbi terê ti gi ti futi azo ti Nzapa (Ézéch. 38:2, 10-12; Dan. 11:40, 44, 45; Apoc. 19:19). Prophétie ti Ézéchiel afa so azo ni so amû ndö ti sese kue tongana mbinda, ala yeke na ndö ti ambarata na ala yeke ga na terê ti e na kota ngonzo (Ézéch. 38:15, 16). * A lingbi e sara mbeto ti ala? Ên-ën. E yeke na gbâ ti aturugu na terê ti e. Na ngoi ti kota ye ti vundu, aturugu ti Jéhovah so ayeke a-ange ayeke bungbi terê ti bata azo ti Nzapa nga ti futi azo so ake komandema ti lo (2 aThes. 1:7, 8). A yeke duti ande mbeni kota lango. Me zo wa la ayeke mû li ni na ndö ti aturugu ti Jéhovah so ayeke na yayu so?

12, 13. (a) Nyen la a tene na Zacharie ti sara? (b) Nyen la afa so zo so a iri lo Fini keke [wala, kete keke so asigi] ayeke Jésus Christ?

¹² Gï Zacharie oko la abâ avision miombe so. Me na pekoni, lo sara mbeni ye so azo ayeke bâ ni na ayeke mû ngangu na ala ti kiri  ti leke temple ti Nzapa. (Diko Zacharie 6:9-12.) Akoli ota, Heldaï, Tobijah nga na Jédaïah, alondo na Babylone aga. Jéhovah atene na Zacharie ti ro na maboko ti ala argent na lor ti sara na mbeni “kota pendere couronne.” (Zach. 6:11, kete tënë na gbe ni). Eskê a tene na Zacharie ti zia couronne ni na li ti Gouverneur Zorobabel, zo ti mara ti Juda nga na hale ti David? Ên-ën. Peut-être li ti azo ni akpe na ngoi so lo zia couronne ni na li ti Kota prêtre Josué.

¹³ So a zia couronne ni na li ti Kota prêtre Josué asara si lo ga gbia? Ên-ën, Josué ayeke lani mbeni hale ti David pëpe, tongaso lo lingbi pëpe ti ga gbia. Ziango couronne na li ti lo aye ti fa ye so ayeke si ande na mbeni zo so a iri lo Fini keke so ayeke duti gbia na prêtre teti lakue lakue. Bible afa polele so Fini keke ni [wala, kete keke so asigi] ayeke Jésus Christ.—És. 11:1; Mat. 2:23, kete tënë na gbe ni.

14. Kua wa la Jésus so ayeke Gbia nga na Kota prêtre ayeke sara?

¹⁴ So Jésus ayeke Gbia nga na Kota prêtre, lo la lo yeke na ndö ti aturugu ti Jéhovah so ayeke na yayu. Tongaso, lo sara kua ngangu mingi ti tene azo ti Nzapa kue alingbi ti duti na siriri atâa so ala yeke na yâ ti mbeni dunia so sarango ye ti ngangu ahon ndö ni (Jér. 23:5, 6). Na yâ ti ngoi kete, Christ ayeke mû li ni ti sö benda na ndö ti amara na ngoi so lo mû mbage ti komandema ti Nzapa nga lo gbu koko ti azo ti Jéhovah (Apoc. 17:12-14; 19:11, 14, 15). Me kozoni na lango ni so, Jésus, wala Fini keke, ayeke na mbeni kota kua ti sarango ni.

15, 16. (a) Na ngoi ti e, nyen la a kiri a leke ni, nga kua ti zingo saleté wa la a sara? Zo wa la asara ni? (b) Na hunzingo ti Komandema ti Ngu Saki Oko ti Christ, sese ayeke duti ande tongana nyen?

¹⁵ Na ndö ti sarango kua tongana Gbia nga na Kota prêtre, a mû na Jésus kua ti ‘lekengo temple ti Jéhovah’. (Diko Zacharie 6:13.) Na ngoi ti e, kua ti Jésus ti lekengo temple andu zingo lani atâ wakua ti Nzapa na Babylone, Ngangu gbata nga na kiringo ti leke tâ congrégation ti aChrétien na ngu 1919. Lo soro nga “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara” ti mû li ni na ndö ti kua so a yeke sara na yâ ti alacour ti kota temple ti yingo (Mat. 24:45). Nga, Jésus ayeke zi saleté na terê ti azo ti Nzapa na lo yeke mû maboko na ala ti voro Nzapa na mbeni lege so sioni ayeke dä ape.—Mal. 3:1-3.

¹⁶ Na ngoi ti Komandema ti Ngu Saki Oko ti Jésus, lo na agbia nga na aprêtre 144 000 so ayeke komande legeoko na lo ayeke sara si azo so ayeke be-ta-zo aga mbilimbili-kue. Na ngoi ni so, gï atâ wakua ti Nzapa la ayeke ngbâ na ndö ti sese, na sioni ye ayeke duti ande dä encore ape. Na nda ni, a yeke kiri na tâ vorongo ni na place ni biani biani.

17. Atënë wa la Jéhovah atene ti dë bê ti aJuif? Atënë so asara nyen na ndö ti ala?

¹⁷ Atënë ti Zacharie asara nyen na ndö ti aJuif na ngoi ti lo? Jéhovah amû zendo so kua ni ayeke tambela nzoni nga so lo yeke bata ala na ngoi so ala yeke sara kua ni. So lo dë bê ti ala so a yeke leke ande temple ni, kite ayeke dä ape so a mû na ala beku. Me kete wungo ti azo ayeke sara gbâ ti akua so tongana nyen? Atënë so Zacharie atene na ala na pekoni azi mbeto nga na kite kue so ala yeke na ni. Abe-ta-zo tongana Heldaï, Tobijah nga na Jédaïah aga ti mû maboko na kua ni. Me Nzapa atene lani so azo mingi ayeke “ga ande na ala yeke mû maboko na kua ti lekengo temple ti Jéhovah.” (Diko Zacharie 6:15.) A-Juif ahinga so Jéhovah ayeke mû maboko na ala, ni la hio ala kiri ala komanse kua ti lekengo temple ni, atâa so a kanga lege na kua ni. Kete na pekoni,  Jéhovah azi kpale ti kangango lege so ayeke tongana mbeni hoto, na a hunzi ti leke temple ni na ngu 515 kozo na ngoi ti e (Esdras 6:22; Zach. 4:6, 7). Ye oko, atënë ti Jéhovah so aye ti sara tënë ti mbeni ye so ayeke si na ngoi ti e so ayeke kota mingi ahon ye so asi lani na ngoi ti aJuif.

18. Tongana nyen la Zacharie 6:15 ayeke ga tâ tënë laso?

¹⁸ Laso, azo kutu mingi ayeke voro Jéhovah, na bê ti ala apusu ala ti mû “anzoni ye” ti ala, na tapande ngoi ti ala, ngangu ti ala nga na nginza ti ala ti mû maboko na kua so a yeke sara na kota temple ti Jéhovah ti yingo (aProv. 3:9). Tongana nyen la e lingbi ti hinga biani so Jéhovah abâ na nene ni mingi aye so e yeke sara ti mû maboko na kua ti lo? Girisa ape so Heldaï, Tobijah nga na Jédaïah aga na aye so Zacharie asara kua na ni ti sara na couronne ni. Couronne ni aga lani “tongana ye ti dango bê”, wala mbeni ye “ti tene azo adabe ti ala” na aye so akoli so amû ti mû maboko na tâ vorongo (Zach. 6:14, kete tënë na gbe ni). Legeoko nga, Jéhovah ayeke girisa ande lâ oko ape kua so e yeke sara na lo nga na ndoye so e yeke fa na mbage ti lo (aHéb. 6:10). Aye so ayeke ngbâ ande lakue na yâ ti li ti Jéhovah.

19. A lingbi avision so Zacharie abâ asara nyen na ndö ti e laso?

¹⁹ Akua kue so azo ti Jéhovah asara ndali ti tâ vorongo na lâ ti nda ni so afa polele so Jéhovah ayeke iri tënë nzoni na ndö ni nga so Christ ayeke fa lege na ala. E yeke na yâ ti mbeni bungbi so aluti nzoni, so e duti nzoni na yâ ni nga so ayeke ngbâ ande lakue lakue. Ye so Jéhovah aleke ti sara ndali ti tâ vorongo ayeke si ande. Bâ na nene ni mingi place ti mo na popo ti azo ti Jéhovah, nga “mä yanga ti Jéhovah Nzapa ti [mo]”. Tongana mo sara tongaso, Gbia nga na Kota prêtre nga na a-ange ayeke ngbâ ti bata mo. Sara kue ti mû maboko na tâ vorongo. Na ngoi so mo yeke sara ni, hinga biani so Jéhovah ti aturugu ayeke bata mo nga lo yeke sara si mo duti nzoni na yâ ti tanga ti ngoi ti dunia so, na lo yeke bata mo ande lakue lakue.