Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

‘Nayajj jaktaniñap yattwa’

‘Nayajj jaktaniñap yattwa’

Lázaro amigosajj ikiskiwa, jupar sartayiriw nayajj ukar saraskta(JUAN 11:11).

CANCIÓN: 142, 129

1. ¿Kunatsa Martajj jan pächaskäna? (Aka paginankir dibujo uñjjattʼäta).

MARTAJJ Jesusan suma amigapänwa, discipulaparakïnwa. Jupajj Lázaro jilapan jiwatapat wali llakitänwa. ¿Kunas Martar chuymachtʼaspäna? Jesusajj akham sasaw jupar säna: “Jilamajj sartjjaniwa” sasa. Uka arunakajj wal chuymachtʼpachäna, ukampis llakisiskakpachänwa. Ukhamäkchïnsa, akham sasaw Jesusar säna: “Nayajj yattwa, qhepa urun jiwatanakajj jaktanipkani ukhaw jupajj sartanjjani” sasa (Juan 11:20-24). Jutïr urun jilapan jaktaniñapat janiw Martajj pächaskänti. Ukampis Jesusajj ukürpachaw Lazaror jaktayäna.

2. ¿Kunatsa jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasin Martjam taqe chuyma confiyañ muntanjja?

2 Inas wali munat achachilasasa jan ukajj awichasasa, awkisasa, taykasasa, jan ukajj wawasas jiwatächi. Jupan jaktaniñapsa, jupamp wasitat parltʼasiñsa wal muntanjja. Cheqas aka tiemponjja, Jesusawa, jan ukajj Jehová Diosaw jaktayani sasajj janiw suyktanti. Ukampis ¿Martjamat jutïrinwa jaktanini sasin taqe chuyma suytanjja? Cheqas Martjamarakiw ‘qhepa urunwa jaktanini’ sasin suytanjja. Ukampis kunatsa ukham confiytan ukanakatwa amuytʼasiñasa.

3, 4. Jesusajj jiwatanakar jaktaykäna ukanakajja, ¿kunjamsa Martar yanaptʼpachäna?

3 Martajj Jerusalén jakʼanwa jakäna. Ukhamajj Galileankir Naín markan Jesusajj mä viuda warmin yoqall wawapar jaktaykäna ukjja, inas jan uñjkchïnti, ukampis ukjjat parlir istʼpachänwa. Jesusajj Jairo sat chachan imill wawaparus jaktayarakïnwa. Uk uñjir jaqenakajja, uka imill “wawan jiwatap sum yatipjjäna”. Jesusajj uka wawan amparapat kattʼasajj akham sänwa: “Wawa, ¡sartam!” sasa. Ukatsti jankʼakiw sarthapïna (Luc. 7:11-17; 8:41, 42, 49-55). Martasa Mariasa Jesusajj usutanakar qollañatak chʼamanïtapjja yatipjjänwa. Ukatwa purinispäna ukajj janiw Lazarojj jiwkaspänti sasin amuyapjjäna. Ukampis munat amigopan jiwatätap uñjasajja, ¿kunsa suyapjjpachäna? Martajj “qhepa urun jiwatanakajj jaktanipkani ukhaw jupajj sartanjjani” sasaw säna. ¿Kunatsa taqe chuyma ukham sispachäna? ¿Kunatsa jiwatanakajj jaktanipjjaniwa, familiaranakajas jaktanipjjaniwa sasin taqe chuyma suyaraksna?

4 Jiwatanakajj jaktanipjjaniw sasin confiyañatakejj walja razonanakaw utjistu. Ukanakatwa jichhajj mä qhawqha uñjaskañäni. Inas nayrajj yaqhepanakat jan sinti lupʼirïkstanti. Ukampis ukanak yatjjatañajja, familiaranakajajj cheqapuniw jaktanipjjani sasin confiyañatakiw yanaptʼistani.

KUNANAKAS CONFIYAÑATAK YANAPTʼISTU

5. ¿Kunatsa Martajj ‘Lázaro jilajajj jaktaniwa’ sasin confiyäna?

5 ‘Jilajajj jaktaspa ukajj walïspawa’ sasakejj janiw Martajj siskänti. Jan ukasti ‘qhepa urunwa jaktanini’ sasaw taqe chuyma confiyäna. ¿Kunatsa taqe chuyma confiyäna? Khitinakarus Diosajj nayra tiempon jaktayäna ukanak Martajj sum yatïna. Inas wawaskäna ukhajj utapansa, jan ukajj sinagogansa ukanakat yateqchïna. Jichhajj khitinakas nayra tiempon jaktapjjäna ukanakat kimsa yatjjataskañäni.

6. ¿Kuna milagro pasatapsa Martajj yatpachäna?

6 Nayrïri. Jehová Diosajj Elías profetap toqe milagronak lurkäna ukhapuniw nayrïr kuti mä jiwatar jaktayasïna. Ukajj Sarepta markanwa pasäna, ukasti Fenicia markankiwa. Ukanjja mä viuda warmiw Elías profetar katoqtʼäna. Uka warmin jakʼupsa aceitepsa Jehová Diosajj janiw pistʼaykänti, ukhamatwa jupasa wawapasa jan jiwapkänti (1 Rey. 17:8-16). Qhepatjja, uka wawapaw usuntasin jiwjjäna. Ukampis Elías profetaw jiwatar loqjjatasajj Diosar akham sasin ruwtʼasïna: “Nayan Tatit Diosajja, ¡[ruwtʼasmawa] aka wawaru jakañapa kuttʼayjjañama!” sasa. Jehová Diosajj uka mayisitapar istʼänwa, wawarus jaktayarakïnwa (1 Reyes 17:17-24 liytʼañataki). Uka milagro pasatapjja, Martajj yatpachänwa.

7, 8. 1) ¿Kunjamsa Eliseo profetajj wali llaktʼat mä warmir yanaptʼäna? 2) Eliseo profetan mä jiwatar jaktayatapajja, ¿kunsa Jehová Diosat yatichistu?

7 Payïri. Kunjamtï Biblian siskejja, Eliseo profetaw mä jiwatar jaktayarakïna. Sunem markanjja, wali uñtʼat mä israelita warmiw chuymankipstat esposopampi jakasïna, jupajj janiw wawanïñ puedkänti. Uka israelitajja, sumwa Eliseo profetar katoqäna. Ukatwa Diosajj mä wawa churasin bendisïna. Mä qhawqha maranakatjja, uka wawapaw jiwjjäna. Uka warmejj walpun llakispachäna. Esposopar jisktʼasasti, 30 kilometronak jaywa Carmelo qollukam Eliseo profetan ukar saräna. Eliseojj Giezi (Guehazí) yanapiriparuw Sunem markar nayraqat khitäna. Ukampis jupajj janiw jaktayañ puedkänti. Ukatsti Eliseompi wawan mamapampiw purinipjjäna (2 Rey. 4:8-31).

8 Eliseo profetajj utar mantasaw jiwat wawa nayraqatan orasïna. Ukatsti, Jehová Diosaw uka wawar jaktayäna. Uk uñjasajja mamapajj walpun kusisïna (2 Reyes 4:32-37 liytʼañataki). Anajj Diosar oraskäna uk inas amtaschïna. Anajj janiw wawanïñ puedkänti. Ukampis Jehová Diosan bendicionapampiw Samuel sat wawapar ususïna. Tabernáculo utar apkäna ukhajja, akham sänwa: “[Diosajj] sepulturkamaw puriyarakistu, juparakiw jakatatayarakistu” sasa (1 Sam. 2:6). Diosajj Sunem markankir warmin wawapar jaktayasajja, jiwatanakar jaktayañatak wali chʼamanïtapwa uñachtʼayäna.

9. Bibliajj jiwatan jaktatapat kimsïr kuti qhanañchki ukajj kunjamsa pasäna, uk qhanañchtʼma.

9 Kimsïri. Eliseo profetajj jiwjjäna uka qhepatwa mä jiwatajj jaktayatarakïna. Eliseojj 50 maranakaw profetat Diosar servïna, ukatsti usuntasaw jiwjjäna. Tiempompejja, chʼakhapakiw utj-jjäna. Ukhaw mä qhawqha israelitanakajj mä jiwata chachar imtʼjjañatak apasipkäna, Eliseon sepulturap jakʼa pasasipkäna ukhamaruw israelitanakan enemigonakapajj akatjamat uñstanipjjäna. Uk uñjasajja, uka jiwatar Eliseon sepulturapar jaqontasaw escapjjapjjäna. Bibliajj akham siwa: “Jiwatajj Eliseon [chʼakhanakapar] mä jukʼa waktʼatap laykojja, uka jiwatajj jaktjjänwa” sasa (2 Rey. 13:14, 20, 21). Martajj taqe ukanak yatisajja, Jehová Diosajj jiwatanakar jaktayañatak chʼamanïtapwa sum amuypachäna. Jiwasajj ukhamarakiw Jehová Diosajj wali chʼamanïtapat jan pächasktanti.

APOSTOLONAK TIEMPON KUNANAKAS PASÄNA

10. ¿Kunsa Pedrojj luräna mä cristianar yanaptʼañatakejja?

10 Griego Arut Qellqatanakanjja, Jehová Diosar taqe chuyma servirinakajj kunjamsa jiwatanakar jaktayapjjäna ukwa qhanañcharaki. Jesusajj kunjamsa Naín marka jakʼanakan jiwatanakar jaktayäna, kunjamsa Jairo sat chachan imill wawaparus jaktayäna ukwa uñjaniwaytanjja. Walja maranak qhepatjja, apóstol Pedrow Dorcas sat mä cristianar jaktayarakïna, juparojj Tabita sutimpiw uñtʼapjjarakïna. Jiwatajj kawkjankkäntï ukar mantasaw Pedrojj Jehová Diosar orasïna, ukatsti akham sänwa: “Tabita, ¡sartam!” sasa. Tabitajj jankʼakiw sarthapïna, Pedrojj “jakaskirwa jupanakar irpkatäna”. Uka milagro uñjasajj “waljanirakiw Tatitur creyiñ qalltapjjäna”. Jupanakajj Jesusatsa, Jehová Diosajj jiwatanakar jaktayañatak wali chʼamanïtapsa jupanak pachpaw qhanañchapjjaspäna (Hech. 9:36-42).

11. 1) Ventanat jalaqtir waynat ¿kamsänsa Lucasajja? 2) ¿Kunjamsa uka milagro uñjañajj mayninakar yanaptʼäna?

11 Jichhajj khitis jaktayatarakïna uk uñjarakiñäni. Ukjja waljaniw uñjapjjarakïna. Mä kutejja, apóstol Pablow Troas markan chika arumkam arstʼaskäna. Jichhajja, uka markajj Turquía markan inti jalanta alay toqenkiwa (noroeste). Eutico sat waynajj ventanan qontʼataw istʼaskäna, ukhamaruw ikjasin kimsïr pisot jalaqtäna. Inas Lucasajj nayraqat waytchïna, niyakejjay jupajj doctorächïnjja, jankʼakiw jiwatätap amuyasajj yatiyjjäna. Apóstol Pablojj saraqasajja, uka waynituruw qhomantäna, ukatsti “jan llakisipjjamti, jupajj jakaskiwa” sasaw säna. Uka milagro uñjirinakajj “wali chuymachtʼatäpjjarakïnwa” (Hech. 20:7-12).

JIWATANAKAJJ JAKTAPJJAPUNINIWA

12, 13. Kunjamsa jiwatanakajj jaktapjjäna ukanakat yatjjatasajja, ¿kuna jisktʼanakarus qhanañchsna?

12 Kunjamsa nayra tiempon jiwatanakajj jaktapjjäna ukanakat yatjjatasajja, jakañ vida churiri Jehová Diosaw jiwatanakar jaktayaspa, sasin Martjam confiyañatakiw yanaptʼistu. Jiwatanak jaktayaskäna ukanjja, Diosan servirinakapat maynis ukankapunïnwa. Sañäni, Elías, Jesús, jan ukajj Pedro. Yatjjataniwayktan uka jiwatanakajja, Jehová Diosajj milagronak lurkäna uka tiemponwa jaktayatäpjjäna. ¿Milagronakajj jan utjkäna uka tiempon jiwirinakajj jaktanipjjpachäniti? ¿Jiwatanakajj jutïrinwa jaktanipjjani sasajj Diosan servirinakapajj suyaraksnati? ¿Martjamarakit taqe chuyma akham sissna: “Nayajj yattwa, qhepa urun jiwatanakajj jaktanipkani ukhaw jupajj sartanjjani” sasa? ¿Kunatsa Martajj jiwatat jaktañ utjataparojj taqe chuyma confiyäna? ¿Kunatsa jiwasajj ukham confiyaraksna?

13 Biblianjja, kunjamsa Diosar jan jitheqtas servirinakajj jiwatat jaktañ utjatapar wal confiyapjjäna, ukanakat waljanakwa qhanañchi. Ukanak mä qhawqha uñjañäni.

14. Abrahan chachan sarnaqäwipajj ¿kunsa jiwatanakan jaktaniñapat yatichistu?

14 Jehová Diosajj kun lurañapsa Abrahanar mayïna uk amuytʼañäni. Abrahanajj walja tiempow Isaac wawaparojj suyäna. Ukampis Diosajj akham sänwa: “Isaac wawamar irpjjarum, sapa yoqall wawamaru, sinti munat wawamaru, ukatsti Moriah oraqer saram. Uka cheqar purisinsti, [...] sacrificiot loqtita” sasa (Gén. 22:2). Uka arunak istʼasajja, Abrahanajj walpun llakispachäna. Diosan aruparjamajja, taqpach markanakaw wawap toqejj bendisitäñapäna (Gén. 13:14-16; 18:18; Rom. 4:17, 18). “Wawanakamasti Isaacatwa sartapjjarakini” sasaw Diosajj sarakitayna (Gén. 21:12). Abrahanatï Isaac wawapar sacrificiot loqtaspänjja, ¿kunjamatsa uka arunakajj phoqasispäna? Diosan amuytʼayatajj akham sasaw apóstol Pablojj Abrahanat säna: “Diosasti yoqaparojj jiwatanak taypit jaktayaspänwa, uk jupajj sum yatïna” sasa (Hebreos 11:17-19 liytʼañataki). Bibliarjamajja, Abrahanajj janiw Isaac wawapan ukürpacha, jan ukajj mä qhawqha urunakat jaktaniñap suykänti. Kunapachas wawapajj jaktanini uksa janiw yatkänti. Ukampis Jehová Diosaw wawajar jaktayani sasaw taqe chuyma confiyäna.

15. ¿Kunsa Job chachajj taqe chuyma suyäna?

15 Job chachajj ukhamarakiw jutïr urunakanwa jiwatanakajj jaktanipjjani sasin suyäna. Khuchhunukut mä arbolajj mayampiw ‘mä machaq alir’ tukuspa sasaw säna. Cheqas janiw mä jiwatampejj uka pachpa paskiti (Job 14:7-12; 19:25-27). Mä jiwatajj janiw jupa pachpa jaktankaspati (2 Sam. 12:23; Sal. 89:48). Ukampejja Diosajj janis jaktayañatak chʼamanïkaspa ukham janiw sañ munkiti. Job chachajja, Jehová Diosaw tiempopar jaktayitani sasaw confiyäna (Job 14:13-15 liytʼañataki). Kunapachas ukajj pasani uk janis yatkchïnjja, jakañ vida churirejj nayat amtasiniwa, jaktayarakitaniwa sasaw confiyäna.

16. ¿Kunjamsa mä angelajj Daniel profetar chʼamachtʼäna?

16 Jichhajj Daniel profetat parltʼarakiñäni. Jupajj walja maranakaw Jehová Diosar jan jitheqtas servïna. Diosasti yanapapunïnwa. Mä kutejja, mä angelaw “Diosan munatapa” sasin chʼamañchtʼäna. Ukatsti jan ajjsaramti, “janirak llakisimsa” sasaw sarakïna (Dan. 9:22, 23; 10:11, 18, 19).

17, 18. Jehová Diosajj ¿kamsänsa Daniel profetarojja?

17 Uka tiempotakejja, Daniel profetajj niya patak maranëjjänwa, jiwañampëjjarakïnwa. Ukhamajj kunas nayampi pasani sasin inas jisktʼaschïna. ¿Daniel profetajj jiwatat jaktañ suypachänti? Jïsa, taqe chuymaw suyäna. Daniel libro tukuyanjja, Diosajj akham sänwa: “Tukuyäwima toqeru saraskakim, ukatsti samartʼarakim” sasa (Dan. 12:13). Chuymankipstata Daniel profetajja, sepulturan jan kun lurañasa, “lupʼiñasa, uñtʼañasa”, ni “yatiñanïñasa” utjatapjja sum yatïna (Ecl. 9:10). Jiwkchispänsa, Diosajj janiw jupat armaskaspänti. Diosaw qhepa urunakan jaktayjjañapäna.

18 Jehová Diosan angelapajj jupar akham sänwa: “Qhepa urunakanwa sartasjjarakïta, kunatejj waktʼkätam uka katoqañamataki” sasa. Kuna pachas jaktanini uk janiw siskänti, jiwjjasajj samartʼañapänwa. Ukampis “qhepa urunakanwa sartasjjarakïta, kunatejj waktʼkätam uka katoqañamataki” siri istʼasajj jutïrin jaktañwa Daniel profetajj suypachäna. Ukajj “qhepa urunakanwa” pasañapäna. Qullan Arunaka 2011, Biblian akham sarakiwa: “Tukuy pachajj purinkani ukkhajja, jiwatanak taypit sartjjäta, churäwim katoqasiñataki” sasa.

Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasajj Martjamarakiw taqe chuyma confiysna. (Párrafos 19, 20).

19, 20. 1) Kuntï yatjjataniwayktan ukampi, Martajj kuntï Jesusar siskäna ukampejja, ¿kunansa niya pachpaki? 2) ¿Kunsa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni?

19 Ukhamasti, Martajj jilapan ‘qhepa urun jaktaniñapwa’ taqe chuyma suyäna. Jehová Diosajj kuntï Daniel profetar siskäna ukasa, jilajajj ‘qhepa urun jaktanjjani’ sasin Martajj confiykäna ukasa, jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasin taqe chuyma confiyañatakiw yanaptʼistu.

20 Kunjamsa nayra tiempon jiwatanakajj jaktanipjjäna ukanakwa yatjjataniwaytanjja. Taqe ukanakajja, jiwatat jaktañajj utjaskapuniniwa sasin confiyañatakiw yanaptʼistu. Diosan nayra servirinakapas jiwatat jaktaniñwa suyapjjarakïna, uksa yatjjataniwayaraktanwa. Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasin nayra tiempos arsusiwaykchïnjja, ¿kunatsa jaktanipjjapuniniwa sasin taqe chuyma confiysna? Jiwatanakatï cheqapun jaktanipjjchinejja, Martjamarakiw taqe chuyma suyañasa. ¿Kunapachas jiwatanakajj jaktanipjjani? Ukanakwa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni.