Ir al contenido

Ir al índice

“Yachani kausarimunanta”

“Yachani kausarimunanta”

“Amigonchej Lazaroqa puñushan, noqataj rispa rijchʼarichimusaj” (JUAN 11:11).

142, 129 TAKIYKUNA

1. ¿Marta creerqachu hermanon kausarimunanta? (Patapi kaj dibujota qhawariy).

MARTAQA Jesuspa yachachisqan karqa, amigantaj. Martaj hermanonqa Lázaro karqa. Lázaro wañupojtintaj Martaqa sonqo nanayta waqarqa. Jesustaj Martata sonqochananpaj, jinata nerqa: “Hermanoykeqa kausarinponqa”, nispa. Martataj Jesusman nerqa: “Noqa yachani kausarimunanta qhepa kaj pʼunchaypi, wañusqas kausarimonqanku chaypacharaj”, nispa (Juan 11:20-24). Martaqa chayta Jesusman mana iskayrayaspa nerqa. Jesustaj chay diapacha Lazarota kausaricherqa.

2. ¿Pí jinataj creenanchej kanman wañusqas kausarimunankumanta?

2 Ichapis qosanchej, warminchej, mamanchej, tatanchej, awelonchej chayri wawanchej wañuporqa. Paykunawantaj tinkuyta, parlariyta, asiriytapis mayta suyakushanchej. Jinapis mana suyananchejchu tiyan, Jesús chayri Tatan kay tiempopi, pinillanchejtapis kausarichimunankuta. Astawanpis Marta jina creenanchej tiyan, wañusqas aswan qhepaman kausarimunankutapuni. Jinapis allin kanman piensarinanchej, imajtinpunichus wañusqas kausarimunankupi creesqanchejta.

3, 4. 1) ¿Pikunatataj Jesús kausarichisqa? 2) ¿Imamantataj Marta mana iskayrayasqachu?

3 Martaqa Jerusalén chaynejpi tiyakorqa. Chayrayku ichapis mana rikorqachu, Jesús Naín llajtapi, uj viudaj lloqallitunta kausarichisqanta. Jinapis Martaqa ichapis chay pasasqanmanta yacharqa. Yachallanmantajchá karqa, Jesús Jairoj imillitanta kausarichimusqanta. Jairoj wasinpi kaj runasqa, “yacharqanku chay imillitaqa wañusqapuni kashasqanta”. Jesustaj imillitata makinmanta japʼispa nerqa: “Imillita, sayariy”, nispa. Jinapi imillitaqa kausarimuspa, chay ratopacha sayarerqa (Luc. 7:11-17; 8:41, 42, 49-55). Martawan hermanan Mariawanqa, yacharqanku Jesús onqosqasta sanoyachiyta atisqanta. Chayrayku yuyarqanku Jesús, paykunawan kanman karqa chayqa, Lázaro mana wañupunanta. Jinapis Martaqa, mana iskayrayaspa nerqa, hermanon “kausarimunanta qhepa kaj pʼunchaypi”. Qhepan parrafospi yachakusunchej, imaraykuchus Marta mana iskayrayaspa hermanon kausarimunanta nisqanta. Yachakullasuntaj imaraykuchus noqanchejpis creenanchej kasqanta, wañusqas kausarimunankupi.

4 Chantá yachakullasuntaj, imaynatachus unay tiempopi wakin runas tʼukunapaj jina kausarimusqankuta. Chaykunamanta Bibliapi yachakuytaj, yanapawasunchej tukuy sonqo creenapaj, wañusqas kausarimunankupipuni.

KINSA RUNAS KAUSARIMORQANKU

5. ¿Imaraykutaj Marta hermanon kausarimunanpi creesqa?

5 Martaqa mana nerqachu: “Ichapis hermanoy kausarimonqa”, nispa. Astawanpis nerqa: “Noqa yachani kausarimunanta”, nispa. ¿Imaraykutaj Marta hermanon kausarimunanpi creerqa? Imaraykuchus Martaqa yacharqa, unay tiempopi wakin runas kausarimusqankuta. Chayta ichapis judiospa tantakuykunasninkupi chayri wasinpi yachakunman karqa, wawallaraj kashajtin. Kunantaj kinsa runas kausarimusqankumanta, imatachus Diospa Palabran nisqanta qhawarina.

6. ¿Marta yachanmanchu kasqa Elías uj runata kausarichisqanta?

6 Israelmanta patanejpi, Sarepta llajtapi uj wajcha viuda tiyakorqa. Uj kutipitaj payqa, profeta Eliasman mikhunata qorerqa, wasinmantaj wajyarerqa. Chayraykutaj Jehová Dios nerqa: “Wichʼipi jakʼoqa, yurupi aceitepis mana tukukonqachu”, nispa. Jinapunitaj karqa, imajtinchus mikhunaqa chay viudapaj, wawanpajpis kallarqapuni (1 Rey. 17:8-16). Chaymanta unayninmantaj viudaj wawanqa anchatapuni onqoykorqa, wañuporqataj. Eliastaj chay viudaj wawanta japʼispa, Jehová Diosmanta mañakorqa: “Diosníy, mañakuyki kay wawata kawsarichinaykita”, nispa. Jinallapi Jehová Diosqa Eliaspa mañakusqanta uyarispa, chay wawata kausaricherqa. Chay kutipi Jehová Diosqa primera vez uj wañusqata kausarichimorqa. Chaytaj Bibliapi qhelqasqa kashan (1 Reyes 17:17-24 leey). Martataj Elías uj runata kausarichisqanta yachanmanchá karqa.

7, 8. 1) ¿Imatataj Eliseo ruwasqa uj warmi llakisqa kashajtin? 2) Jehová Dios chay warmej wawanta kausarichispa, ¿imatataj rikuchisqa?

7 Bibliaqa nillawanchejtaj profeta Eliseopis uj runata kausarichisqanta. Chayqa karqa Sunem llajtapi. Chay llajtapeqa uj warmi tiyakorqa. Chay warmejtaqa, mana wawasnin karqachu, qosanpis machituña karqa. Jehová Diostaj chay warmita uj wawawan bendicerqa, Eliseowan kʼacha kasqanrayku. Jinapis watasninmanqa chay warmej wawan wañuporqa. Chay warmitaj maytapuni llakikorqa wawan wañupusqanmanta. Manchaytapuni phutikusqanraykutaj, chay warmeqa 30 kilometrosta rerqa Carmelo orqokama, Eliseota taripaj. Eliseotaj kamachin Giezita ñaupaykucherqa Sunem llajtaman, chay lloqallituta kausarichimunanpaj. Giezij qhepantataj Eliseowan chay warmiwan kachaykukorqanku. Jinapis Gieziqa mana chay lloqallituta kausarichiyta aterqachu (2 Rey. 4:8-31).

8 Eliseotaj chayaytawan, lloqallitu kasharqa chay cuartoman yaykuspa, Diosmanta mañakorqa. Jehová Diostaj Eliseoj mañakusqanta uyarerqa, chay lloqallitutataj kausaricherqa. Chay warmitaj wawanta kausashajta rikuspa, mayta kusikuspa wawanta marqʼarikorqa. Jehová Diostaj chay wawata kausarichispa, wañusqasta kausarichinanpaj atiyniyoj kasqanta rikucherqa (2 Reyes 4:32-37 leey). Ichapis chay kutipi chay warmeqa, Anaj mañakusqanta yuyarikorqa. Anaqa jinata nerqa: “Diosmin kawsaytaqa qhechun, payllataj kawsayta qon”, nispa (1 Sam. 2:6). Anaqa chayta nerqa Jehová Dios, uj wawawan bedecisqanrayku. Chay wawantaj Samuel sutikorqa.

9. Biblia nisqanman jina, ¿imataj kasqa Eliseo wañupusqantawan?

9 Eliseoqa 50 watasta, profeta jina llankʼarqa. Jinapi Eliseoqa onqoykorqa, wañuporqataj. Bibliataj nin: “Eliseo wañupojtenqa, payta pʼampaykaporqanku. Chay tiempoqa sapa wata moabita suwa runas Israel jallpʼasman jamoj kanku. Uj kutipi, uj runata pʼampashajtinku, ujllata rikorqanku chay suwa runasta. Chayrayku chay ayata Eliseoj covachanman choqaykuytawan, ayqekorqanku. Eliseoj tullusninman chay aya chayajtinkamataj, chay rato kawsariporqa, sayaykamorqataj”, nispa (2 Rey. 13:14, 20, 21). Martaqa unay tiempopi runas kausarimusqankuta yachaspa, repararqachá Dios wañusqasta kausarichinanpaj atiyniyoj kasqanta. Noqanchejpis yachakullasunmantaj Jehová Dioslla may jatun atiyniyoj kasqanta, wañusqasta kausarichinanpaj.

APOSTOLESPIS WAÑUSQASTA KAUSARICHIMORQANKU

10. ¿Pitataj Pedro kausarichisqa?

10 Bibliaqa niwanchej Jesús Naín llajtapi, Jairoj wasinpipis wañusqasta kausarichimusqanta. Chantá nillawanchejtaj, apostolespis wakin wañusqasta kausarichimusqankuta. Paykunamanta ujnintaj apóstol Pedro karqa. Payqa Dorcas sutiyoj warmita kausaricherqa. Dorcastaqa Tabita sutiwan rejsej kanku. Pedroqa Dorcas kasharqa chay cuartoman yaykuspa, Diosmanta mañakuytawan, nerqa: “Tabita, ¡sayariy!”, nispa. Tabitataj sayarerqa. Pedrotaj creejkunaman Tabitata “kausashajta rikucherqa”. “Chaytaj tukuy Jope llajtapi yachakorqa, ashkha runastaj Señorpi creerqanku”. Chay creejkunataj Jesusmanta sumaj willaykunata runasman willarqanku. Willamullarqankutaj Jehová Dios may atiyniyoj kasqanta, wañusqasta kausarichinanpaj (Hech. 9:36-42).

11. 1) ¿Imatataj Lucas Euticomanta nisqa? 2) Eutico kausarimusqanta rikuspa, ¿imaynataj hermanos kasharqanku?

11 Uj kutipi ashkha runas rikorqanku, uj joven kausarichisqa kasqanta. Chay kutipi apóstol Pabloqa, Troas llajtapi kasharqa. Troas llajtaqa, kay tiempopi Turquiapi kashan, inti yaykuynejpi. Pabloqa hermanosman alto pata wasipi, yachachisharqa, chaupi tutakamataj parlarqa. Uj joven Eutico sutiyoj ventanapi tiyasharqa, Pablo parlashajtintaj puñuywan atipachikuspa sinchʼita puñurparerqa. Kinsa kaj pisomantataj pampaman urmaykorqa. Ichapis Lucas ñaupajta Euticojpaman chayarqa. Lucas doctor kasqanraykutaj Eutico wañupusqanta nerqa. Pablotaj chay joventa marqʼariykukuspa, nerqa: “Ama llakikuychejchu, payqa kausakushan”, nispa. Hermanostaj chay joventa kausarimojta rikuspa ‘may sonqochasqa qhepakorqanku’ (Hech. 20:7-12).

WAÑUSQAS KAUSARIMONQANKUPUNI

12, 13. ¿Imatataj qhepan parrafospi yachakusunchej?

12 Unay tiempopi Dios wakin runasta kausarichimusqanta yachayqa, yanapawanchej Marta jina Diospi atienekunapaj. Diosqa kausayta qowasqanchejrayku, atin wañusqasta kausarichiyta. Eliaswan, Jesuswan, Pedrowantaj, rikorqanku imaynatachus Jehová Dios wañusqasta kausarichimusqanta. Abrahanpa, Jobpa, Danielpa tiemponpitajrí, Jehová Dios mana pi runatapis kausarichimorqachu. Jinapis qhepan parrafospi yachakusunchej, imaraykuchus paykuna Jehová Dios aswan qhepaman runasta kausarichinanpi suyakusqankuta. Imaynatatajchus Marta jina Diospi creesqankuta. Martaqa creerqa hermanon “qhepa kaj pʼunchaypi” kausarimunantapuni. Yachakullasuntaj imaynatachus noqanchejpis Marta jina wañusqas kausarimunankuta creena kasqanta.

13 Kunantaj qhawarina imatachus Diospa Palabran nisqanta Abrahanmanta, Jobmanta, Danielmantawan.

14. 1) ¿Abrahán creerqachu wawan kausarimunanta? 2) ¿Imatataj Abrahanmanta yachakusunman?

14 Abrahanqa unayta suyakorqa wawayoj kayta. Jinapi wawan Isaac nacekorqa. Uj kutipitaj Diosqa Abrahanman nerqa: “Munasqa kʼata churiyki Isaacta pusarikuspa, riy Moríah sutiyoj jallpʼaman. Chayman chayaspataj, payta qʼolachipuwanki”, nispa (Gén. 22:2). Abrahanqa, chayta uyarispa maytachá llakikorqa. Imaraykuchus Diosqa Abrahanman nerqa, mirayninnejta tukuy naciones bendecisqa kananta (Gén. 13:14-16; 18:18; Rom. 4:17, 18). Diosqa Abrahanman nillarqataj: “Qampa mirayniykeqa jatunyanqa Isaac wawaykinejta”, nispa (Gén. 21:12). Jinapis Isaac qʼolachisqa kanman karqa chayqa, Abrahanpa miraynin mana kanmanchu karqa. Chaymanta parlaspa Pablo nerqa: “Abrahanqa creerqa wawanta Dios kausarichiyta atisqanta”, nispa (Hebreos 11:17-19 leey). Bibliaqa mana ninchu, Abrahán creesqanta wawanta chay rato chayri semananman Dios kausarichimunanta. Abrahanqa mana yacharqachu maykʼajchus wawan kausarimunanta. Jinapis creerqapuni Jehová Dios wawan Isaacta kausarichimunanta.

15. ¿Job creerqachu payta Dios kausarichinanpi?

15 Jobmantañataj parlarina. Pay nerqa: ‘Uj sachʼa kʼutusqa kaspa, atinraj ijimuyta. Wawa sachʼajta jinataj ramasnenqa wiñamullanqapuni. Runatajrí, wañupun mana ujtawan rikhurimuyniyojta’, nispa (Job 14:7-12; 19:25-27). Chaywan Jobqa, mana nisharqachu Diosninchej ni pita kausarichiyta atisqanta. Manaqa nisharqa ni pipis wañuymanta ayqeyta atisqanchejta (2 Sam. 12:23; Sal. 89:48). Jinapis Jobqa creerqa Jehová Dios paymanta yuyarikuspa kausarichinanta (Job 14:13-15 leey). Jobqa mana yacharqachu maykʼajchus Dios kausarichinanta. Jinapis creerqa aswan qhepaman wañusqasta Dios kausarichimunantapuni.

16. ¿Imatataj uj ángel Danielman nisqa?

16 Diospa kamachin Danielmantañataj parlarina. Payqa Jehová Diospa qayllallanpipuni karqa. Diostaj Danielta yanapajpuni. Uj pachataj uj ángel Danielman, jinata nerqa: ‘Dios mayta munakusunki, kallpachakuspa sonqoykita pataman oqhariy’, nispa (Dan. 9:22, 23; 10:11, 18, 19).

17, 18. ¿Imatataj Jehová Dios Danielman nisqa?

17 Danielqa casi 100 watasniyoj jina kashajtin, ichapis mayta llakikorqa, wañuy patapiña kashasqanta reparakuspa. Jinapis Danielqa Jehová Dios kausarichimunanpi creerqa. Bibliataj niwanchej imatachus Diosninchej Danielman nisqanta. Pay nerqa: “Qantaj, Daniel, purillaypuni tukukuykama, chantá samarikunki”, nispa (Dan. 12:13). Arí, Danielqa yacharqa, wañuspa samarikunanta. Imajtinchus wañusqaspajqa ‘manaña ima ruwanapis kanchu, ni yuyanapis, ni yachanapis, nitaj yachaypis’ (Ecl. 9:10). Chaywanpis Danieltaqa aswan qhepaman Jehová Dios kausarichimunanta nerqa.

18 Jehová Diosqa uj angelnejta Danielman nerqa: “Qhepa pʼunchaykunapitaj jatarikunki tʼinkaykita japʼikapunaykipaj”, nispa. Danielqa mana yacharqachu, ima diachus Jehová Dios kausarichinanta. Jinapis payqa yacharqa wañupunanta, samarikunantataj. Yachallarqataj ‘qhepa pʼunchaykunapi’ Jehová Dios kausarichinanta.

Marta jina ama iskayrayanachu kausarimuy kananmanta. (19, 20 parrafosta qhawariy).

19, 20. 1) ¿Marta yachasqachu Jehová Dios unay tiempopi wañusqasta kausarichimusqanta? 2) ¿Imatataj qhepan semana yachakusunchej?

19 Reparanchej jina, Martaqa yacharqa imaynatachus Jehová Dios wañusqasta unay tiempopi kausarichisqanta. Chayrayku Marta nerqa: ‘Hermanoy kausarimonqa qhepa kaj pʼunchaypi, wañusqas kausarimonqanku chaypacha’, nispa. Arí, Martaqa yacharqa Jehová Dios aswan qhepaman wañusqasta kausarichimunanta. Danielpis yachallarqataj Dios wañusqasta kausarichimunanta. Chaykunata yachaytaj yanapawanchej Jehová Dios wañusqasta kausarichimunanpi creenapaj.

20 Kay yachaqanapeqa, yachakorqanchej imaynatachus wakin runasta Jehová Dios kausarichimusqanta. Chaytaj reparachiwanchej wañusqasta Diosninchej kausarichimunantapuni. Yachakullarqanchejtaj Abrahanwan, Jobwan, Danielwan, Martawan ima, Jehová Dios wañusqasta kausarichimunanpi creesqankuta. Qhepan semanataj yachakusunchej, Jehová Dios nisqanta juntʼasqantapuni. Chayta yachaytaj yanapawasunchej Jehová Diospi astawan atienekunapaj. Chantá yachakullasuntaj maykʼajchus wañusqas kausarimunankuta.