Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

“Ikhúúnʼ gúʼthu̱u̱n náa Dios”

“Ikhúúnʼ gúʼthu̱u̱n náa Dios”

“Bi̱ iwáá kayuʼ Adán, ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ mbá espíritu rí naxná vida” (1 COR. 15:45).

AJMÚÚ 151 GA̱JMA̱A̱ 147

1-3. a) Ndiéjunʼ rí phú nuʼnimbulúʼ rá. b) Ndíjkha rí gíʼdoo wéñuʼ numuu rá. (Atayáá timbá xtiʼkhu.)

Á MU mbáa naraxulu ndiéjunʼ rí phú nuʼnimbulúʼ, ndiéjunʼ guriʼña̱a̱ rá. Mbáa muʼthá rí Jeobá bi̱ Niʼni xúgíʼ, bi̱ niʼni makuwáanʼ. Ma̱ngaa muʼthá rí nuʼnimbulúʼ náa Jesucristo, bi̱ nikháñu ga̱jma̱a̱ numuu aʼkhúlú. Ma̱ngaa mbáa muʼthá rí nda̱wa̱á makuwáanʼ kámuu náa Ku̱ba̱ʼ mitsaan. Mú, lá muʼthá rí maguaxúun bi̱ nikháñun ráʼ.

2 Á mu ikháanʼ nakumulú rí makáwáanʼ índo̱ garigá majphú mba̱a̱ gaʼkhu ga̱jma̱a̱ makuwáanʼ kámuu mbiʼi náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ, kuaʼdáá mbaʼa numuu rí ma̱ndoo muʼthá rí maguaxúun bi̱ nikháñun nindxu̱u̱ rí phú nuʼnimbulúʼ. Apóstol Pablo nisngájma ndíjkha rí gíʼdoo numuu kiʼsngáa rígi̱: “Á mu tsigabiín bi̱ nikháñun, ma̱ngaa má Cristo tagabi̱í”. Á mu Jesús tágabi̱i̱, xúgi̱ ikhaa xáxtáa raʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ xágiʼdoo numuu xúgíʼ rí guʼsngáa ga̱jma̱a̱ numuu Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo (atraxnuu 1 Corintios 15:12-19). * Mú nduʼyáá gajkhun rí Jesús nigabi̱i̱. Na̱nguá ni̱ndxu̱lú xóo saduceos, tikhun xa̱bu̱ ede̱ judíos bi̱ nikuwa nákha wajyúúʼ bi̱ mbájkhu ninigaʼduunʼ rí bi̱ nikháñun maguaxúun. Ikháanʼ nuʼthá ga̱jma̱a̱ numuu kiʼsngáa rígi̱ maski ajndu xa̱bu̱ nutsijma (Mar. 12:18; Hech. 4:2, 3; 17:32; 23:6-8).

3 Pablo niʼnirámáʼ ‹rí magabiín bi̱ nikháñun› kagujtuminaʼ ga̱jma̱a̱ “rí nijmañulúʼ ginii ga̱jma̱a̱ numuu Cristo” (Heb. 6:1, 2). Ga̱jma̱a̱ nisngájma kaʼwu rí ikhaa nigiʼdoo fe rí magabiín bi̱ nikháñun (Hech. 24:10, 15, 24, 25). Mú maski ajndu rígi̱ nindxu̱u̱ ‹rí phú ndayóoʼ majmañulúʼ rí mitsáʼkháan rí niʼthí Dios› tsíyoo gáʼthi rí nindxu̱u̱ kiʼsngáa rí nda̱a̱ numuu (Heb. 5:12). Náa numuu rí na̱nguá rá.

4. Ndiéjunʼ eraximi̱jna̱ tikhun ga̱jma̱a̱ numún bi̱ magabiín rá.

4 Índo̱ nugíʼdi̱i̱ nuʼnigajmaa Biblia, nuraxnuu ga̱jma̱a̱ numuu bi̱ nigabi̱i̱n nákha wajyúúʼ, xóo Lázaro. Najmañulúʼ rí Abrahán, Job ga̱jma̱a̱ Daniel ndiyáá gajkhun rí bi̱ nikháñun matangi̱i̱n makuwá mbu̱júu̱ nda̱wa̱á. Mú mbáa tikhun nuraximíjna̱: Lá xóó gíʼdoo numuu rí nijuiʼthá rí maguaxuún bi̱ nikháñun maski ajndu ninújngoo mba̱yu̱ʼ tsiguʼ ráʼ. Ma̱ngaa, lá gajkhun rí náa Biblia naʼthí nguánáa gatuxi̱ín bi̱ nikháñun ráʼ. Rí gáxti̱ʼña̱a̱ maʼni gujkhuʼ fe ndrígúlú. Ikha jngó guʼyáá rí naʼthí náa Escrituras.

NIJUIʼTÁRIYAʼ RÍ MAGABI̱I̱ MBÁA ASNDU NÁKHA NIʼNÍÍ TSIGUʼ

5. Ndiéjunʼ gúʼthá ginii rá.

5 Mbáa xáʼniulu mingíjyúuʼ mundxaʼwamíjna̱ rí mbáa ma̱ndoo magabi̱i̱ nguáthá mbiʼi nda̱wa̱á rí gakháñuu (Juan 11:11; Hech. 20:9, 10). Mú, lá gajkhun nindxu̱u̱ rí nijuiʼthá rí magabi̱ín bi̱ nikháñun mba̱yu̱ʼ tsiguʼ ginii ráʼ. Lá ma̱ndoo muʼnimbulúʼ maski ajndu xa̱bu̱ niʼni nikháñuu o xíkhoo. Gajkhun, nijuiʼthá rí mbáa magabi̱i̱ asndu niʼníí tsiguʼ ga̱jma̱a̱ nimbánuu ga̱jma̱a̱ ikháánʼ nitanimbaaʼ rígi̱. Tsáa nindxu̱u̱ xá. Ga̱jma̱a̱ xú káʼnii kagujtuminaʼ rí kuaʼti̱i̱n magabiín bi̱ nikháñun nda̱wa̱á rá.

6. Xú káʼnii nimbánuu náa Jesús rí na̱ʼkha̱ raʼthí náa Salmo 118 rá.

6 Nuxkamaa ga̱jma̱a̱ numuu rí magabi̱i̱ náa Salmo 118. Mbáa David niʼnirámáʼ. Salmo rúʼko̱ naʼthí: “¡Jeobá atani káwáanʼxu, mbá péñu! [...] Gaguma tsajkurámááʼ bi̱ na̱ʼkha̱ ga̱jma̱a̱ mbiʼyuu Jeobá”. Mbáa narmáʼáan a̱jkiu̱lú rí xa̱bu̱ bi̱ ndiyáá nito̱ʼo̱o̱ Jesús náa Jerusalén nákha 9 ñajunʼ gu̱nʼ nisán, nguáthá mbiʼi rí nikháñu, nithi rí nijuiʼthá ga̱jma̱a̱ numuu Mesías (Sal. 118:25, 26; Mat. 21:7-9). Mú náa numuu eʼthá rí salmo rígi̱ naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu rí mbáa magabi̱i̱ mba̱yu̱ʼ tsiguʼ nda̱wa̱á rí nijuiʼtáriyaʼ rí marigá rá. Guʼyáá rí ma̱ngaa naʼthí rí “Itsí rí ninigaʼduunʼ bi̱ nuni guʼwá ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ itsí rí naxmátri̱ga̱a̱” (Sal. 118:22).

Mesías ninindxu̱u̱ rí “ninigaʼduunʼ bi̱ nuni guʼwá”. (Atayáá kutriga̱ 7).

7. Ndiéjunʼ nini̱i̱ judíos Jesús rá.

7 “Bi̱ nuni guʼwá” bi̱ táʼnduun gúyáá Jesús, Mesías, bi̱ ni̱ndxu̱ún Xa̱bu̱ Ñajunʼ judíos. Raʼkháa i̱ndó tándoo gúyáá o túnimbu̱ún rí ikhaa nindxu̱u̱ Cristo. Mbaʼin judíos nindúún muxiyáa (Luc. 23:18-23). Ikhiin nixiyáa Jesús.

Jesús nigabi̱i̱ mu mani̱ndxu̱u̱ “itsí rí naxmátri̱ga̱a̱”. (Atayáá kutriga̱ 8 ga̱jma̱a̱ 9).

8. Xú káʼnii gáʼga̱nú mani̱ndxu̱u̱ Jesús mbá “itsí rí naxmátri̱ga̱a̱” rá.

8 Á mu táʼnduun gúyáá Jesús ga̱jma̱a̱ nixiyáa, xú káʼnii gáʼga̱nú mani̱ndxu̱u̱ “itsí rí naxmátri̱ga̱a̱” xá. * I̱ndó á mu nagabi̱i̱. Ikhaa mínaʼ niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu mbáa xa̱bu̱ bi̱ nikunguinʼ bi̱ magún ku̱ñu̱u̱n ajngáa náa xa̱bu̱ bi̱ nudu bi̱ nuñajunʼ náa ikhaa. Mú xa̱bu̱ bugi̱ nini gíníi bi̱ nigún ku̱ñu̱u̱n ajngáa. Ikhaa má kayúúʼ, xa̱bu̱ israelitas nini gíníi gaʼyee bi̱ nikunguinʼ Dios. Nda̱wa̱á kayuʼ, xa̱biya̱ nikunguanʼ a̱ʼdióo bi̱ itháan nandoo kaʼyoo, bi̱ aʼdá ginii, numuu rí nikumu̱u̱ rí ikhaa mudxawíín rí gáʼthi. Nda̱wa̱á rí niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu historia rígi̱, Jesús niʼthí rí na̱ʼkha̱ náa Salmo 118:22 (Luc. 20:9-17). Apóstol Pedro ma̱ngaa nisngájma versículo rígi̱ índo̱ nithúún Xa̱bu̱ Ñajunʼ, xa̱bu̱ guanii ga̱jma̱a̱ escribas judíos bi̱ niwi̱i̱n náa Jerusalén. Niʼthí ga̱jma̱a̱ “Jesucristo tsi ñajun naʼ Nazaret”, bi̱ ikhiin “nixíyáa bi̱ Na̱jkha̱ Kaguáanʼ mu makuwáanʼ. Mú Dios nikuxi̱i̱ náa majñúnʼ wa̱jinʼ”. Ikhú, ikhaa niʼthún: “Jesús tsigueʼ ñajun ‹itsi ri rakaʼla gajmaʼla tsanʼla nunila guʼhua, jame ika itsi ruʼkue ihua guiʼdo numu o itsí rí naxmátri̱ga̱a̱›” (Hech. 3:15; 4:5-11; 1 Ped. 2:5-7.)

9. Ndiéjunʼ rí nijuiʼthá marigá náa Salmo 118:22 rá.

9 Xó má ndiʼyáá náa Salmo 118:22 rí nijuiʼtáriyaʼ asndu niʼni tsiguʼ rí magabi̱i̱ mbáa. Mesías xáʼndun gúyáá ga̱jma̱a̱ muxiyáa, mú magabi̱i̱ ga̱jma̱a̱ maʼga̱nú mani̱ndxu̱u̱ “itsí rí naxmátri̱ga̱a̱”. Nda̱wa̱á rí nigabi̱i̱, A̱ʼdióo Dios ninindxu̱u̱ bi̱ phú maʼni káwáanʼ, “numu ri ndahua imba tsi maʼnejahuiñalo, numu ri nda mbiʼyu imba naʼ ago miku ri nijanu xabo, ri mago maʼnejahuiñalo” (Hech. 4:12; Efes. 1:20).

10. a) Ndiéjunʼ niʼtáriyaʼ náa Salmo 16:10 rá. b) Náa numuu nduʼyáá májánʼ rí náa salmo rígi̱ támbanuu náa David rá.

10 Guʼyáá imbo̱o̱ versículo rí niʼthí rí magabi̱i̱ mbáa. Nigumarámáʼ nákha itháan rí mil tsiguʼ ginii. Rígi̱ maʼni gujkhuʼ fe ndrígúlú rí magabiín bi̱ nikháñun maski ajndu nijuiʼthá mba̱yu̱ʼ tsiguʼ ginii rí marigá. Náa Salmo 16:10, náa naʼthí David: “Xátatsiʼñúʼ náa Iñá wa̱jinʼ. Xátatsiʼñáʼ rí bi̱ jmbi mbaʼyoo iñáʼ” (Salmo 16:10). Ajngáa rígi̱ tsíyoo gáʼthi rí David nditháan xákhañuu o rí xáʼga̱a̱ náa Seol, xóo muʼthá náa nuda̱a̱ xúnʼ bi̱ nikháñun. Náa Ajngá rawunʼ Dios naʼthí kaʼwu rí David nikhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ nikháñu ga̱jma̱a̱ “nijuaʼdi̱i̱ náa Xuajen ndrígóo David” náa nijuiʼdi̱i̱n xiʼñúnʼ (1 Rey. 2:1, 10). Mú, tsáa numuu eʼthí náa Salmo 16:10 rá.

11. Nguánáa niʼthí Pedro ga̱jma̱a̱ numuu rí naʼthí náa Salmo 16:10 rá.

11 Itháan rí mbá mil tsiguʼ rí David niʼnirámáʼ ajngáa rígi̱, apóstol Pedro nisngájma tsáa phú nindxu̱u̱. Ninújngoo nguáthá xmáná rí nikháñu ga̱jma̱a̱ rí nigabi̱i̱ Jesús, índo̱ apóstol nixná mbá discurso ga̱jma̱a̱ numuu Salmo 16:10 náa mbaʼin judíos ga̱jma̱a̱ bi̱ na̱nguá ni̱ndxu̱ún judíos (atraxnuu Hechos 2:29-32). Niʼthún ga̱jma̱a̱ numuu mbá rí ikhiin nduyáá májánʼ: Rí David nikháñu ga̱jma̱a̱ rí nijuiʼdi̱i̱. Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á xóó niʼthí rí David “ndiʼyoo ginii ma̱ngaa niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu rí nigabi̱i̱” Mesías bi̱ ma̱ʼkha̱ nda̱wa̱á, mbá rí nimbáa táʼni gaʼduunʼ.

12. a) Xú káʼnii nimbánuu rí naʼthí náa Salmo 16:10 rá. b) Xú káʼnii esngájma rígi̱ rí gajkhun nindxu̱u̱ rí magabiín bi̱ nikháñun rá.

12 Mu Pedro masngájma rí gajkhun rí xtáa raʼthí, niʼtáriyaʼ ajngóo David rí na̱ʼkha̱ náa Salmo 110:1 (atraxnuu Hechos 2:33-36). Ajngáa rí nijmuu na̱ʼkha̱ náa Escrituras, ikha jngó xa̱bu̱ ninimbu̱ún rí Jesús ninindxu̱u̱ “Señor, jame Cristo”. Xúgínʼ niguánu ndiyáá rí Salmo 16:10 nimbánuu índo̱ rí Jesús nigabi̱i̱. Nguáthá mbiʼi nda̱wa̱á, apóstol Pablo ma̱ngaa nijmuu ku̱ma̱ rígi̱ índo̱ niʼthún tikhun judíos bi̱ kuwa náa xuajen Antioquía rí kaʼyoo Pisidia. Bugi̱ niguanún tsiánguá rí asndu ninda̱ʼa̱a̱ rí maʼthúún itháan ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱ (atraxnuu Hechos 13:32-37, 42). Ajngáa rígi̱ gíʼmaa mambáyulúʼ mangáanʼ mbuʼyáá rí nijuiʼtáriyaʼ náa Biblia ga̱jma̱a̱ numún bi̱ magabiín nda̱wa̱á, nindxu̱u̱ gajkhun maski ajndu ninújngoo mba̱yu̱ʼ tsiguʼ rí nirígá.

NGUÁNÁA GAGABIÍN BI̱ NIKHÁÑUN RÁ.

13. Xú káʼnii eraximínaʼ mbáa ga̱jma̱a̱ numuu rí magabiín bi̱ nikháñun rá.

13 Naxnúlú tsiakii índo̱ nduʼyáá rí magabiín bi̱ nikháñun maski ajndu ninújngoo mba̱yu̱ʼ tsiguʼ rí nijuiʼtáriyaʼ. Maxtáa mbáa bi̱ maraximínáʼ: “Lá nandoo gáʼthúu̱n rúʼko̱ rí magúʼthu̱u̱n mba̱yu̱ʼ tsiguʼ mu mbañu̱u̱n a̱ngui̱nʼ bi̱ nikháñun ráʼ. Nguáná gagabiín bi̱ nikháñun rá.” Garmáʼáan a̱jkiu̱lú rí niʼthún Jesús apóstoles dí rígá tikhuu rí xándoo mbuyáá ikhú. Tikhuu nduʼyáa “nguánáa o náa mbi̱ʼi̱i̱ gáʼni, Anu̱ʼ má niʼtáñajunʼ nguáná gárigá” niʼthí ikhaa (Hech. 1:6, 7; Juan 16:12). Mú rúʼko̱ tsíyoo gáʼthúu̱n rí xándoo mbuʼyáá nditháan ga̱jma̱a̱ numuu nguánáa gatuxi̱ín bi̱ nikháñun.

14. Ndiéjunʼ mixtiʼkhu nindxu̱u̱ rí nigabi̱i̱ Jesús ga̱jma̱a̱ rí nirígá nákha ginii rá.

14 Garmáʼáan a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ numuu rí magabiín bi̱ nikháñun rí naʼtáriyaʼ náa Biblia mambáyulúʼ makru̱ʼu̱lú rígi̱. Mú, rí nigabi̱i̱ Jesús nigiʼdoo itháan numuu. Á mu ikhaa tágabi̱i̱, nimbáa rí ikháanʼ xágiʼthu̱u̱n mbaʼñún a̱ngui̱i̱n bi̱ nikháñun. Xa̱bu̱ bi̱ nigabiín itháan ginii ki xóo ikhaa, xóo nákha nixtáa Elías ga̱jma̱a̱ Eliseo, takuwa kámuu mbiʼi. Nikháñun mbu̱júu̱, nijuiʼdi̱i̱ xuñúnʼ ga̱jma̱a̱ niʼni̱i̱ yujndaʼ. Mú Jesús “rí xúgi̱ nituxi̱i̱ náa majñúnʼ bi̱ nikháñun” ga̱jma̱a̱ “nánguá makhañúu”, numuu rí “nakháñulú ní xáʼtañajunʼ náa ikhaa”. Xtáa mekhuíí ‹kámuu mbiʼi› (Rom. 6:9; Rev. 1:5, 18; Col. 1:18; 1 Ped. 3:18).

15. Náa numuu rí Jesús nuxna mbiʼí bi̱ ni̱ga̱bi̱i̱ “ginii” xá.

15 Jesús nigabi̱i̱ mu maxtáa mekhuíí xóo mbáa espíritu. Rí nigabi̱i̱ ninindxu̱u̱ timbá xóo rígi̱ ga̱jma̱a̱ rí itháan gíʼdoo numuu, mu raʼkháa mbóó rígi̱ nirígá (Hech. 26:23). Ikhaa nikudaminaʼ náa apóstoles bi̱ kuwa jmbu rí magúun mekhuíí mu maʼtáñajunʼ gajmíi̱n (Luc. 22:28-30). Mú ma̱ndoo mundrigúu rígi̱, ginii ndiyóoʼ makhañún ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á maguaxuúnʼ xó má Jesús, xóo mbá espíritu. Pablo niʼthí ikhaa kayúʼ xó má rígi̱. Ikhaa niʼnirámáʼ: “Cristo ni̱ga̱bi̱i̱ náa xa̱bu̱ bi̱ nikháñun, bi̱ ni̱ga̱bi̱i̱ ginii náa xúgínʼ bi̱ nunuʼ náa nikháñun”. Nda̱wa̱á niʼthí, rí kuwa eʼwíínʼ bi̱ matuxíin mu magúun mekhuíí. Niʼthí: “Mámbá gáʼga rarígá xó má kaʼyoo: Cristo ginii kayuʼ, nda̱wa̱á bi̱ ndrígio̱o̱ Cristo índo̱ ikhaa gáʼkha̱a̱” (1 Cor. 15:20, 23).

16. Ndiéjunʼ eʼni mbuʼyáá Biblia rí nguáná gagabiín bi̱ magúun mekhuíí rá.

16 Ajngáa rígi̱ naʼni mbuʼyáá nguáná gagabiín bi̱ magúun mekhuíí: Mani̱ndxu̱u̱ índo̱ gáʼkha̱nú mbiʼi ndrígóo Cristo. Asndu nákha niʼníí tsiguʼ, bi̱ nutaraʼa numuu Jeobá nusngajma ga̱jma̱a̱ Biblia rí “índo̱ ikhaa gáʼkha̱a̱”, nigi̱ʼdu̱u̱ nákha tsiguʼ 1914. Mú xóó kuwáanʼ náa mbiʼi rúʼko̱, ga̱jma̱a̱ rí fin ndrígóo numbaaʼ rígi̱ gíʼ mijngii.

17, 18. Ndiéjunʼ gagiʼnuun tikhun bi̱ kaxtaʼwíin índo̱ gáʼkha̱nú mbiʼi índo̱ gáʼkha̱a̱ Cristo rá.

17 Náa Biblia naʼthúlúʼ itháan ga̱jma̱a̱ numuu rí magabiín bi̱ magúun mekhuíí. Naʼthí: “Tsiyuxo rí xúya̱a̱ nditháan ga̱jma̱a̱ numuu bi̱ nikháñun [...]. Numuu rí á mu kuaʼdáá fe rí Jesús nikháñu ga̱jma̱a̱ nigabi̱i̱, xúʼko̱ ma̱ngaa Dios ma̱ʼkha̱ kagu̱u̱n bi̱ nikháñun ga̱jma̱a̱ numuu Jesús”. Ikhú naʼthí: “Ikháanʼxu bi̱ nduyaxu bi̱ maguma káwáanʼxu asndu índo̱ gáʼkha̱a̱ Señor, xánindxuxu ikháanʼ gínáanʼ náa bi̱ nikháñun; numuu rí mínaʼ má Señor magajta̱a̱ mekhuíí ga̱jma̱a̱ mbá aʼwá rí maʼtáñajunʼ”. Nda̱wa̱á naʼthí xóó: “Bi̱ nikháñun ga̱jma̱a̱ numuu Cristo magabiín ginii. Nda̱wa̱á ikháanʼxu bi̱ nduya, bi̱ nikáwáanʼxu magún kudáanʼxu, gajmiúxu ikhiin, náa du̱u̱n índo̱ guraʼnúmijnáxu gajmiúxu̱ Señor náa giñánʼ; ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ má gakúwáanʼxu gajmiúxu̱ Señor” (1 Tes. 4:13-17).

18 Rí magabiín mekhuíí marigá nda̱wa̱á rí nigi̱ʼdu̱u̱ mbiʼi “índo̱ gáʼkha̱a̱” Cristo. Bi̱ kaxtaʼwíin bi̱ xóó kuwa náa tsu̱du̱u̱ Ku̱ba̱ʼ índo̱ garigá majphú mba̱a̱ gaʼkhu ‹magún kudiin› náa du̱u̱n. Náa Biblia naʼthí rí bi̱ ‹gágun kudiin› xákhañun, xóo muʼthá, xákhañun mba̱yu̱ʼ. Xúgínʼ muriʼkhumijná “xóo rí natambáʼtaa idaʼ ga̱jma̱a̱ natrugua̱a̱, índo̱ gáwaan iwáá trompeta” (1 Cor. 15:51, 52; Mat. 24:31).

19. Ndiéjunʼ “itháan májánʼ” ganindxu̱u̱ rí magabi̱ín nda̱wa̱á xá.

19 Mbaʼin cristianos bi̱ kuwa jmbu rí mbiʼi xúgi̱ bi̱ na̱nguá kaxtaʼwíin ga̱jma̱a̱ na̱nguá nijuiʼthún rí magúun mekhuíí gajmiún Cristo. Guaʼthi̱i̱n fin ndrígóo numbaaʼ xkawiʼ rígi̱ índo̱ gáʼkha̱ “mbiʼi ndrígóo Jeobá”. Nimbáa tseʼyoo nguáná gáʼkha̱ fin, mú nakujmaa kaʼwu rí na̱ʼkha̱ mijngii (1 Tes. 5:1-3). Nda̱wa̱á, mixtiʼkhu gagabiín. Mbaʼin wéñuʼ xa̱bu̱ gagabiín ga̱jma̱a̱ makuwa náa Ku̱ba̱ʼ mitsaan. Ní xáguaʼdáá aʼkhá ga̱jma̱a̱ xákhañun nditháan. Rí magabi̱ín rígi̱ mani̱ndxu̱u̱ “itháan májánʼ” ki xóo bi̱ niguáxu̱u̱n nákha wajyúúʼ mú nikháñun mbu̱júu̱ʼ (Heb. 11:35).

20. Náa numuu rí ma̱ndoo muʼnimbulúʼ rí bi̱ nikháñun magún raguaxúun xó má awan nigi̱ʼi̱ rá.

20 Náa Biblia naʼthí rí mekhuíí maʼga̱ ragabiín “xó má kaʼyoo”, xóo muʼthá, xó má awan nigi̱ʼi̱ magún runi (1 Cor. 15:23). Ikha jngó, ma̱ndoo muʼnimbulúʼ rí bi̱ gatuxi̱ín náa tsu̱du̱ʼ ku̱ba̱ʼ mangiin munimbu̱ún xó má awan nigi̱ʼi̱ muni. Rígi̱ naʼni muraximíjna̱: “Nguáná gatuxi̱ín bi̱ nikháñun rí mbiʼi xúgi̱ rá. Lá maʼni índo̱ gági̱ʼdu̱u̱ maʼtáñajunʼ Reino ndrígóo Cristo mbá Mil Tsiguʼ mu mundrígúun bi̱ kuñún ga̱jma̱a̱ bi̱ nambáxu̱u̱n gajmiún xáʼ. Rígáa xa̱bu̱ ede̱ bi̱ nini rí májánʼ nákha wajyúúʼ rá. Lá maguaxúun ginii mu mumbañún xa̱bi̱i̱ Dios muriyaʼ májánʼ awan xáʼ. Káʼnii garigá ga̱jma̱a̱ numún xa̱bu̱ bi̱ túni ñajunʼ Jeobá rá. Nguáná ga̱jma̱a̱ náa gátangi̱i̱n makuwá xá.” Rígá mbaʼa rí ma̱ndoo muraxi, mú rí xúgi̱ xáʼyóoʼ maxmiéjunʼlú ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱, itháan májánʼ nindxu̱u̱ rí muguaʼthi̱i̱n ga̱jma̱a̱ mbuʼyáá dí gárígá. Ra̱ʼkhá tháán naʼgui̱i̱ mbuʼyáá xú káʼnii gáʼnimbánuu Jeobá rígi̱.

21. Ndiéjunʼ guáʼthi̱i̱n makhánulúʼ rá.

21 Ikha jngó mbaʼyóoʼ muʼni gujkhuʼ fe ndrígúlú náa Jeobá. Jesús niʼthúluʼ rí maʼnigabiín bi̱ Jeobá narmáʼáan a̱jkiu̱u̱n kaʼñún (Juan 5:28, 29; 11:23). Jesús nisngájma imbo̱o̱ xóo rí Dios ma̱ndoo maʼnigabiín bi̱ nikháñun índo̱ niʼthí, rí ikhaa ndaʼyoo rí Abrahán, Isaac ga̱jma̱a̱ Jacob tákhañun (Luc. 20:37, 38). Ikha jngó guáʼdáá mbaʼa numuu mu ma̱ndoo muʼthá ikháá xó má niʼthí Pablo: “Ikhúúnʼ gúʼthu̱u̱n náa Dios [...] dí maguaxu̱ún xa̱bu̱ bi̱ nikháñun” (Hech. 24:15).

^ párr. 2 1 Corintios 15:12-19: “Mú á mu nutaraʼa ga̱jma̱a̱ numuu Cristo rí ikhaa nigabi̱i̱ náa bi̱ nikháñun, xú káʼnii rí tikuáanʼ nuta rí na̱nguá magabiín bi̱ nikháñun rá. Á mu tsigabiín bi̱ nikháñun, ma̱ngaa má Cristo tagabi̱í. Á mu rí Cristo tága̱bi̱i̱, rí nuʼtáraʼa nindxu̱u̱ ndíí, ga̱jma̱a̱ fe ndrígúlú nindxu̱u̱ ndíí. Ma̱ngaa nuthulú rí ikháanʼ ni̱ndxu̱lú testigo ndrígio̱o̱ Dios bi̱ nuthi dí ragájkhun, numuu rí niʼthá dí ragájkhun náa Dios rí ikhaa niʼniga̱bi̱i̱ Cristo, mú na̱nguá niʼniga̱bi̱i̱ á mu gajkhun rí xa̱bu̱ bi̱ nikháñun xága̱bi̱ín. Numuu rí á mu bi̱ nikháñun xatuxiín, ma̱ngaa má Cristo tágabi̱i̱. Á mu rí Cristo na̱nguá nituxi̱i̱, tséjmaa fe ndrígála, xóó kuwáanʼ náa aʼkhálaʼ. Mú mangiin bi̱ nikháñun ga̱jma̱a̱ numuu Cristo nindáti̱gi̱i̱n. Á mu i̱ndó náa vida rígi̱ nuguaʼti̱i̱n náa Cristo, rí náa xúgínʼ xa̱bekha ni̱ndxu̱lú migínáanʼ wéñuʼ”.

^ párr. 8 Itsí rí naxmátri̱ga̱a̱ nindxu̱u̱ mbá itsí rí na̱jkha̱ náa tsu̱du̱u̱ esquina ndrígóo guʼwá, náa nawa̱a̱ a̱jma̱ pared, itsí rígi̱ nijmaa mu mawiji̱ gujkhuʼ guʼwá. Índo̱ Jesús nigabi̱i̱ ni̱jkha̱nú ninindxu̱u̱ mbá itsí rí naxmátri̱ga̱a̱.