1, 2. Etɛwu mɛjitɔ́ ɖé lɛ ka nɔ xò nǔ kpɔ́n hwenu e vǐ yetɔn lɛ jló na zé yeɖée jó nú Mawu lobo bló baptɛm é?

BIBLU kplɔntɔ́ afatɔ́n mɔkpan wɛ nɔ zé yeɖée jó nú Jehovah bo nɔ bló baptɛm. Ye mɛ gègě nyí mɛ winnyawinnya ɖěɖee è kplɔ́n bɔ ye sù dó nugbǒ ɔ mɛ, bo wá gbeta ɔ kɔn lobo na zán gbɛzán e nyɔ́ hugǎn lɛ é é. (Ðɛh. 1:1-3) Nú mɛjitɔ́ Klisanwun ɖé wɛ nú we ɔ, é ɖò wɛn ɖɔ a ɖò nukún ɖó hwenu e vǐ sunnu alǒ vǐ nyɔnu towe na bló baptɛm é wɛ.​—Sɔ́ jlɛ́ dó 3 Jaan 4 wu.

² Amɔ̌, nùɖé lɛ sixu nɔ wá ɖu ayi mɛ nú we. Vlafo a ko mɔ bɔ mɛ winnyawinnya ɖé lɛ bló baptɛm, bo ka wá jɛ nǔ xò kpɔ́n jí ɖò nukɔnmɛ ɖɔ nùnywɛnú jɛn é ka nyí ɖɔ è ni zán gbɛ̀ sɔgbe xá nugbodòdó Mawu tɔn lɛ à jí. Ye mɛ ɖé lɛ tlɛ wá jó nugbǒ ɔ dó lɔ. Enɛ wu ɔ, a sixu xò nǔ kpɔ́n ɖɔ vǐ emitɔn na bɛ́ Klisanwun gbɛ̀ wezun ɔ, bɔ nukɔnmɛ ɔ, é sixu wá ɖyɔ kaka bɔ wanyiyi nukɔntɔn e é ɖó nú  nugbǒ ɔ é na wá bú. É sixu wá cí Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn e ɖò agun Efɛzi tɔn mɛ, bɔ Jezu ɖɔ xó elɔ dó ye wu lɛ é ɖɔhun: “A sɔ́ ɖó wanyiyi lee a ɖó gbɔn ɖò bǐbɛ̌mɛ é ǎ.” (Nǔɖe. 2:4) Nɛ̌ a ka sixu dó gǎn bonu nǔ mɔhun ma wá jɛ ó, lobo d’alɔ vǐ towe bonu é ni “sù . . . bo na mɔ hwlɛngán yí” gbɔn? (1 Pi. 2:2, 3) Bo na dó mɔ xósin ɔ ɔ, mi nú mǐ ni gbéjé kpɔ́ndéwú Timɔtée tɔn kpɔ́n.

3. (a) Ninɔmɛ tɛ lɛ mɛ Timɔtée ka huzu Klisanwun ɖé ɖè? Nɛ̌ é ka yí nùkplɔnmɛ Klisanwun tɔn lɛ gbɔn? (b) Akpáxwé nùkplɔnkplɔn tɔn atɔn tɛ lɛ wu wɛ Pɔlu ɖè wě xá Timɔtée dó?

³ É cí ɖɔ ɖò 47 H.M. hwenu e mɛsɛ́dó Pɔlu yì Lisitli azɔn nukɔntɔn ɔ é wɛ Timɔtée tuùn sinsɛn Klisanwun tɔn ɔ ɖɔhun. Timɔtée sixu kpó ɖò winnyawinnya mɛ hwe ɔ nu cobo ka nɔ zé éɖée bǐ jó nú nǔ e kplɔ́n wɛ é ɖè é. Xwè wè gudo ɔ, é huzu tomɛyitɔ́ gbɛ́ Pɔlu tɔn. Xwè 16 mɔ̌ gudo ɔ, Pɔlu wlan nǔ sɛ́dó Timɔtée ɖɔ: “Syɛnlǐn ɖò nǔ e a kplɔ́n, bo mɔ ɖɔ nugbǒ wɛ é nyí ɔ mɛ; ɖó a tuùn mɛ e kplɔ́n nǔ enɛ we lɛ. Sín hwenu e a ɖò vǔ ɔ wɛ a ko tuùn nùwlanwlan mímɛ́ lɛ [Akpáxwé Biblu Tɔn E È Wlan Dó Ebléegbe Mɛ É]; ye hɛn ɔ, ye na na nùnywɛ e nɔ kplá mɛ, bɔ è nɔ mɔ hwlɛngán gbɔn nǔ ɖi nú Klisu Jezu gblamɛ ɔ we.” (2 Tim. 3:14, 15) Ðǒ ayi wu ɖɔ Pɔlu kɛnu dó nǔ elɔ lɛ wu: (1) nùwlanwlan mímɛ́ lɛ tuùntuùn, (2) kplɔnkplɔn bo mɔ ɖɔ nugbǒ wɛ nǔ e è kplɔ́n lɛ é nyí, kpo (3) nùnywɛ e nɔ kplá mɛ, bɔ è nɔ mɔ hwlɛngán gbɔn nǔ ɖi nú Klisu Jezu gblamɛ ɔ ɖiɖó kpo.

4. Hwenu e a ɖò nǔ kplɔ́n vǐ towe lɛ wɛ é ɔ, azɔ̌wanú tɛ lɛ a ka mɔ ɖɔ ye nyɔ́ zán? (Kpɔ́n fɔtóo e ɖò bǐbɛ̌mɛ é.)

⁴ Ðó a nyí mɛjitɔ́ Klisanwun ɖé wutu ɔ, a na ba ɖɔ vǐ towe ni tuùn nùwlanwlan mímɛ́ lɛ, ye wɛ nyí Akpáxwé Biblu Tɔn E È Wlan Dó Ebléegbe Mɛ É kpo Akpáxwé Biblu Tɔn E È Wlan Dó Glɛkigbe Mɛ É kpo ɖò égbé. Nú ye na bo tlɛ nyí yɔkpɔvu tawun ɔ, è sixu kpɔ́n nǔwukpikpé yetɔn bo kplɔ́n nǔ bǐbɛ̌mɛ tɔn e kúnkplá mɛ e xó Biblu ɖɔ lɛ é kpo tan lɛ kpo é ye. Tutoblonunu Jehovah tɔn ko na azɔ̌wanú ɖěɖee mɛjitɔ́ lɛ sixu zán bo na d’alɔ vǐ yetɔn lɛ é ye. A sixu lin tamɛ dó ee ɖò gbè towe mɛ lɛ é ɖé lɛ jí. Flín ɖɔ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e ɖò Xó Mawu tɔn mɛ é jí wɛ è ɖó na zɔ́n dó dó sɔnǔ nú kancica syɛnsyɛn ɖé xá Jehovah.

5. (a) Etɛ ka nyí tinmɛ è ni “kplɔ́n, bo mɔ ɖɔ nugbǒ wɛ é nyí” tɔn? (b) Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn ɖɔ Timɔtée kplɔ́n, bo mɔ ɖɔ nugbǒ wɛ nyí wɛnɖagbe e kúnkplá Jezu é?

⁵ Nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e ɖò nùwlanwlan mímɛ́ lɛ mɛ é ɖò taji. Amɔ̌, nǔ gbigbɔ tɔn lɛ kpinkplɔn vǐ mɛtɔn lɛ byɔ azɔ̌ hú nǔ kpinkplɔn ye dó gbɛtɔ́ e xó Biblu ɖɔ lɛ é kpo tan e ɖò Biblu mɛ lɛ é kpo wu. Timɔtée lɛ́ “kplɔ́n, bo mɔ ɖɔ” nǔ e è kplɔ́n emi lɛ é ɔ, “nugbǒ wɛ é nyí.” Ðò gbè dòdó ɔ mɛ ɔ, tinmɛ xógbe enɛ tɔn wɛ nyí “è ni ganjɛwu” alǒ “è ni kudeji bo lɛ́ ɖeji ɖɔ nùɖé nyí nugbǒ.” Sín vǔ ɖokpoo wɛ Timɔtée ko mɔ nǔ jɛ Akpáxwé Biblu Tɔn E È Wlan Dó Ebléegbe Mɛ É mɛ. Amɔ̌, ɖò hweɖenu ɔ, kúnnuɖenú e é xokplé lɛ é na ɛ ganjɛwu bɔ é kudeji ɖɔ Jezu wɛ nyí Mɛsiya ɔ. Ðò ali ɖevo nu ɔ, nǔ e jí é kú dó é gɔ́ sò nú nukúnnúmɔjɛnǔmɛ tɔn. Nugbǒ ɔ, nǔ e jí Timɔtée kú dó bɔ é kúnkplá wɛnɖagbe ɔ lɛ é syɛn ɖesu b’ɛ zɔ́n bɔ é bló baptɛm bo huzu ahwanvu ɖé, lobo gɔ́ nú Pɔlu ɖò mɛsɛ́dózɔ́ ɔ mɛ.

6. Nɛ̌ a ka sixu d’alɔ vǐ towe lɛ bɔ ye na kudeji ɖɔ nǔ e ye kplɔ́n ɖò Xó Mawu tɔn mɛ lɛ é nyí nugbǒ gbɔn?

⁶ Lee è kplɔ́n Timɔtée gbɔn é ɔ, nɛ̌ a ka sixu d’alɔ vǐ towe lɛ bɔ ye na kudeji ɖɔ nugbǒ wɛ nyí nǔ e ye ɖi nǔ na lɛ é gbɔn? Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, nɔ ɖó suúlu. È nɔ kú dó nùɖé jí ɖò zǎn ɖokpo mɛ kpowun ǎ; mɔ̌ jɛn ɖó hwɛ ko kú dó nǔ e a ɖi nǔ na é jí kpowun wutu ɔ, kúnkan towe lɔ na ɖu gǔ tɔn ǎ é nɛ. Vǐ ɖokpo ɖokpo ɖó na nɔ “ba dò nú nǔ bǐ céɖécéɖé” bo na kú dó nugbǒ Biblu tɔn lɛ jí. (Xà 1 Tɛsalonikinu lɛ  5:21.) Ðó a nyí mɛjitɔ́ ɖé wutu ɔ, a ɖó azɔ̌ taji ɖé ɖò ali enɛ nu, ɖò taji ɔ, hwenu e vǐ towe lɛ nɔ kàn nǔ byɔ we é. Ðǒ ayi kpɔ́ndéwú elɔ wu.

7, 8. (a) Nɛ̌ mɛjitɔ́ Klisanwun ɖé ka ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖó suúlu ɖò hwenu e é ɖò vǐ nyɔnu tɔn kplɔ́n wɛ é gbɔn? (b) A ka ko mɔ ɖɔ emi ɖó hudo suúlu mɔhun tɔn kpɔ́n à?

⁷ Thomas e nyí tɔ́ nú nyɔnuví xwè 11 mɛví ɖé é ɖɔ: “Vǐ nyɔnu ce nɔ kanbyɔ mì ɖɔ, ‛Nǔ lɛ jɔ nú yeɖée xó e è nɔ ɖɔ é ɔ, enɛ yɛkan mɛ wɛ Jehovah ka gbɔn bo bló bɔ nǔ e ɖò gbɛ̀ lɛ é dó tíìn à?’ alǒ ‛Etɛwu mǐ ma ka nɔ ɖ’alɔ ɖò nǔ e mɛ ɖevo lɛ nɔ wà ɖò tò ɔ mɛ lɛ é mɛ (ɖi gǎn sísɔ́ mɔ̌), bo na mɔ tɛn dó vɔ́ nǔ lɛ blóɖó ǎ?’ Hweɖelɛnu ɔ, un ɖó na hɛn nu ce bo ma wá na xósin e na zɔ́n bɔ nukɛtɛn na hán ɛ lɛ é ó. È na ɖɔ ɔ, è tuùn nǔ gègě dó nugbǒ ɔ wu kpowun wɛ na zɔ́n bɔ è na kú dó nugbǒ ɔ jí ǎ. Amɔ̌, è nɔ kú dó nùɖé jí hwenu e è ɖó kúnnuɖenú klewun klewun sukpɔ́ dó nǔ ɔ jí é.”

⁸ Lee Thomas ɖexlɛ́ gbɔn é ɔ, nǔ kpinkplɔn mɛ nɔ byɔ suúlu. Nugbǒ ɔ, é ɖò taji ɖɔ Klisanwun lɛ bǐ ni ɖó suúlu. (Kolo. 3:12) Thomas ɖó ayi wu ɖɔ é na byɔ ɖɔ è ni ɖɔ xó ɖó kpɔ́ azɔn mɔkpan nú táan ɖé. É ɖó na zán Mawuxówema ɔ dó jlɛ́ xó dó xó wu xá vǐ nyɔnu tɔn, bonu é na dó kú dó nǔ e kplɔ́n wɛ é ɖè lɛ é jí. Thomas ɖɔ: “Hwenu e mǐ jɛ nǔ taji lɛ jí é ɔ, nyì kpo asì ce kpo nɔ jló na tuùn nú vǐ nyɔnu mǐtɔn ɖi nǔ nú nǔ e kplɔ́n wɛ é ɖè é dóó, bo lɛ́ mɔ nǔ jɛ ye wu à jí. Enyi é kàn nǔ byɔ ɔ, é nɔ nyɔ́ tawun. Nú un na ɖɔ xó jɔ xó ɔ, enyi é yí gbè nú nùɖé kpowun bo ma kàn nǔ byɔ ǎ ɔ, ado nɔ hu mì.”

9. Nɛ̌ a ka sixu bló gbɔn bɔ Xó Mawu tɔn na byɔ ayi vǐ towe lɛ tɔn mɛ?

⁹ Nú mɛjitɔ́ lɛ nɔ kplɔ́n vǐ yetɔn lɛ kpo suúlu kpo ɔ, vǐ lɛ na kpé nǔ wu, bo na jɛ nǔ mɔ jɛ “lee [nùɖiɖi ɔ] gbló sɔ é, lee é ɖiga sɔ é, lee é yì jǐ sɔ é, kpodo lee é gɔ́ngɔ́n sɔ é kpo wu” jí kpɛɖé kpɛɖé. (Efɛ. 3:18) Mǐ sixu nɔ ba nǔ e na sɔgbe xá xwè e vǐ lɛ ɖó é kpo nǔwukpikpé yetɔn kpo lɛ é. Nú ye jɛ nǔ e kplɔ́n wɛ ye ɖè lɛ é jí kú dó jí ɔ, ye na kpé nǔ wu hugǎn bo na nɔ jɛhun dó nǔ e ye ɖi nǔ na lɛ é jí ɖò mɛ ɖevo lɛ nukɔn, kaka jɛ azɔ̌mɛvigbɛ́ yetɔn lɛ jí. (1 Pi. 3:15) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, vǐ towe lɛ ka sixu zán Biblu dó tín nǔ e nɔ jɛ ɖò kú gudo é mɛ nú mɛ à? Tinmɛ e ɖò Biblu ɔ mɛ lɛ é ka nɔ zawě nú ye à? * Xó Mawu tɔn sísɔ́ dó ayi vǐ towe tɔn mɛ na byɔ suúlu, amɔ̌, gǎndido lɛ ka xɔ akwɛ.​—Sɛ́n. 6:6, 7.

10. Etɛ ka na d’alɔ vǐ towe lɛ hugǎn?

¹⁰ É ɖò wɛn ɖɔ kpɔ́ndéwú towe lɛ́ ɖò taji hwenu e a ɖò gǎn dó wɛ, bonu vǐ towe na kú dó nǔ jí é. Stephanie, ee nyí nɔ nú vǐ nyɔnu atɔn é tinmɛ ɖɔ: “Sín hwenu e vǐ ce lɛ kpó ɖò vǔ bǐ é wɛ un nɔ kanbyɔ nyiɖée ɖɔ, ‘Un ka nɔ ɖɔ xó nú vǐ ce lɛ dó nǔ e wu un kudeji ɖɔ Jehovah tíìn é, wanyiyi tɔn kpo ali jlɔjlɔ tɔn lɛ kpo wu à? Vǐ ce lɛ ka nɔ mɔ vaàn ɖɔ un yí wǎn nú Jehovah dégbédégbé à?’ Nú un ma kú dó nǔ jí ǎ ɔ, un sixu ɖó nukún ɖɔ vǐ ce lɛ lɔ na wà mɔ̌ ǎ.”

11, 12. Etɛ ka nyí nùnywɛ? Etɛwu mǐ ka sixu wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ é kún nyí xwè e mɛɖé ɖó é kpowun wɛ na zɔ́n bɔ é na zin ó?

¹¹ Lee mǐ ko mɔ gbɔn é ɔ, Timɔtée ɖó (1) nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e ɖò Mawuxówema ɔ mɛ lɛ é, bo (2) lɛ́ kú dó nǔ e é ɖi nǔ na lɛ é jí. Amɔ̌, etɛ ɖɔ wɛ Pɔlu ka ɖè bo ɖɔ nùwlanwlan mímɛ́ lɛ sixu zɔ́n bɔ Timɔtée ɖó “nùnywɛ e nɔ kplá mɛ, bɔ è nɔ mɔ hwlɛngán . . . ɔ”?

¹² Étude perspicace des Écritures Akpáxwé 2gɔ́ ɔ tinmɛ ɖɔ, nú è ɖɔ nùnywɛ xó ɖò Biblu mɛ ɔ, nǔ elɔ lɛ nɔ ɖ’emɛ, “nǔwukpikpé ɔ bo na zán nùtuùntuùn kpo nukúnnúmɔjɛnǔmɛ kpo dó ɖeɖɛ tagba lɛ, b’ɛ na kpa mɛ, è ni nyì alɔ nú awovinú lɛ alǒ kpá kɛ́n nú ye, è ni kpéwú  bo wlí nǔ e gbé nya wɛ è ɖè lɛ é alǒ ɖè wě xá mɛ ɖevo lɛ bonu ye wà mɔ̌. É nyí flijɛ xlojijɔ tɔn.” Biblu ɖɔ ɖɔ “yɔkpɔvu ɔ, xlonɔnú wɛ é nɔ wà.” (Nùx. 22:15) É ɖò gaàn ɖɔ nùnywɛ e nyí flijɛ xlojijɔ tɔn é sixu nyí kúnnuɖenú e xlɛ́ ɖɔ mɛɖé zin é tɔn. Nukɔnyiyi ɖò gbigbɔ lixo ɔ, é nyí xwè wɛ nɔ xlɛ́ ǎ, loɔ, sísí e mɛ ɔ nɔ ɖó nú Jehovah é kpo gbesisɔmɛ e é nɔ ɖè bo na setónú nú gbeɖiɖe tɔn lɛ é kpo wɛ nɔ ɖexlɛ́.​—Xà Ðɛhan 111:10.

13. Nɛ̌ mɛ winnyawinnya ɖé ka sixu ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖó nùnywɛ e na zɔ́n bɔ emi na mɔ hwlɛngán é gbɔn?

¹³ Mɛ winnyawinnya ɖěɖee zin ɖó bǎ ɖé mɛ ɖò gbigbɔ lixo lɛ é ɔ, jlǒ yetɔn lɛ alǒ kɔgbidinúmɛ hagbɛ̌ yetɔn lɛ tɔn nɔ zɔ́n bonu ye nɔ ‘xò yì aɖísi, bo nɔ xò yì amyɔ, lee aslɔkɛ́ nɔ doya nú tɔjihun gbɔn é ɖɔhun ǎ.’ (Efɛ. 4:14) É nyɔ́ wà ɔ, ɖó ye “ko tuùn nǔ ɖagbe ɖò nǔ nyanya mɛ, gbɔn nǔwiwa yetɔn lɛ gblamɛ, bɔ é ko má ye” wutu ɔ, ye nɔ yì nukɔn ɖò gbigbɔ lixo. (Ebl. 5:14) Ye nɔ ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖò gǎn dó wɛ bo na zin gbɔn gbeta e nùnywɛ kpé lɛ é kɔn wíwá gblamɛ, é na bo tlɛ nyí ɖɔ mɛjitɔ́ yetɔn lɛ alǒ mɛxomɔ ɖevo lɛ ma ɖò ye mɔ wɛ ǎ ɔ nɛ. (Fili. 2:12) É ɖò dandan ɖɔ è ni ɖó nùnywɛ alɔkpa enɛ có bá mɔ hwlɛngán. (Xà Nùnywɛxó 24:14.) Nɛ̌ a ka sixu d’alɔ vǐ towe lɛ bɔ ye na ɖó nùnywɛ enɛ gbɔn? Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, tɛ́n kpɔ́n bo tinmɛ nugbodòdó ɖěɖee junjɔn Biblu jí lɛ é nú vǐ towe lɛ nyì wɛn. Gbɔn xó e a nɔ ɖɔ lɛ é kpo kpɔ́ndéwú towe kpo gblamɛ ɔ, nǔ ye ni tuùn ɖɔ hwi lɔ sɔ́ nugbodòdó e ɖò Xó Mawu tɔn mɛ lɛ é dó ɖó towe.​—Hlɔ. 2:21-23.

14, 15. (a) Nǔ taji tɛ lɛ jí mɛ winnyawinnya e ɖò linlin wɛ bo na bló baptɛm é ɖé ka ɖó na lin tamɛ dó? (b) Nɛ̌ a ka sixu d’alɔ vǐ towe lɛ bɔ ye na lin tamɛ dó nyɔna e ɖò tónúsíse nú sɛ́n Mawu tɔn lɛ mɛ é jí gbɔn?

¹⁴ É ɖò mɔ̌ có, é na byɔ azɔ̌ ɖò así towe hú nǔ e nyí nǔ ɖagbe é kpo nǔ e nyí nǔ nyanya é kpo ɖiɖɔ nú vǐ towe. A ɖó na lɛ́ d’alɔ ye bɔ ye na lin tamɛ dó nùkanbyɔ lehun lɛ jí: ‘Etɛwu Biblu ka ɖɔ ɖɔ è ni nyì alɔ nú nùwalɔ ɖěɖee sixu dɔn mɛ dó jlǒ agbaza tɔn wiwa mɛ lɛ é? Etɛ wɛ zɔ́n bɔ un kudeji ɖɔ nugbodòdó Biblu tɔn lɛ nyí nú ɖagbe ce hwebǐnu?’​—Eza. 48:17, 18.

¹⁵ È ɖó na lɛ́ d’alɔ vǐ e ɖó jlǒ bo na bló baptɛm é ɖé bɔ é na lin tamɛ dó nǔ ɖevo jí, é wɛ nyí nǔ e é nɔ lin dó azɔ̌ e Klisanwun nyínyí  nɔ byɔ lɛ é wu é. Lè tɛ lɛ wɛ ɖ’emɛ? Vɔsisa tɛ lɛ é ka nɔ byɔ? Nɛ̌ lè lɛ ka zɛ vɔsisa lɛ wu flàflá gbɔn? (Mak. 10:29, 30) Nǔ enɛ lɛ wɛ nyí nǔ ɖěɖee mɛɖé sixu mɔ ɖò baptɛm tɔn gudo é. Enɛ wu ɔ, nǔ ɖagbe tawun wɛ é na nyí ɖɔ è ni lin tamɛ dó nǔ mɔhun lɛ jí cobo ɖè afɔ taji enɛ. Hwenu e è d’alɔ vǐ lɛ bɔ ye gbéjé nyɔna e ɖò tónúsíse mɛ lɛ é kpo nǔ e tónúmase nɔ jì lɛ é kpo kpɔ́n ganji gudo é ɔ, é na bɔwǔ bɔ yeɖesu na kú dó nǔ jí. Etɛ lɛ jí ye ka na kú dó? Nugbodòdó Biblu tɔn lɛ nyí nú lè yetɔn hwebǐnu.​—Sɛ́n. 30:19, 20.

16. Nú vǐ e bló baptɛm é ɖé sín nùɖiɖi jɛ xixo jí ɔ, etɛ mɛjitɔ́ lɛ ka ɖó na gbéjé kpɔ́n?

¹⁶ Nú ɖò baptɛm vǐ sunnu towe alǒ vǐ nyɔnu towe tɔn gudo ɔ, é jɛ nǔ xò kpɔ́n dó nùɖé lɛ wu jí ɔ ka lo? Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mɛ winnyawinnya e bló baptɛm é ɖé sixu jɛ nǔ gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ kpɔ́n dó mɔ nǔ e nɔ dɔn mɛ é jí, alǒ, jɛ nǔ xò kpɔ́n jí ɖɔ nùnywɛnú jɛn é ka nyí ɖɔ è ni zán gbɛ̀ sɔgbe xá nugbodòdó Biblu tɔn lɛ à jí. (Ðɛh. 73:1-3, 12, 13) Nú mɛjitɔ́ ɖé wɛ nú we hǔn, tuùn ɖɔ lee emi nɔ ɖeɖɛ nǔxokpɔ́n mɔhun lɛ gbɔn é wɛ na zɔ́n bɔ vǐ sunnu, alǒ, vǐ nyɔnu towe na wá gbeta ɔ kɔn bo na yí wǎn nú nùɖiɖi towe hugǎn, alǒ, ɖó wǔ zɔ na. Kanɖeji bo ma nú xó enɛ dɔn adɔn wá hwi kpo vǐ towe kpo tɛntin ó, nú é kpó ɖò vǔ alǒ é nyí mɛ winnyawinnya ɔ nɛ. Nǔ e gbé a na nya é wɛ nyí ɖɔ a ni nɔ gudo nú vǐ towe kpo wanyiyi kpo bo d’alɔ ɛ bonu é ni kpa ɛ.

17, 18. Enyi mɛ winnyawinnya ɖé ɖò nǔ xò kpɔ́n wɛ ɔ, nɛ̌ mɛjitɔ́ lɛ ka sixu d’alɔ ɛ gbɔn?

¹⁷ É ɖò wɛn ɖɔ mɛ winnyawinnya e bló baptɛm é ɖé d’akpá dó nùjɔnǔ mɛ bo zé éɖée jó nú Jehovah. É ɖexlɛ́ dó akpá enɛ mɛ ɖɔ emi na yí wǎn nú Mawu, bo sɔ́ jlǒ tɔn wiwa ɖó ta hú nǔ ɖevo ɖebǔ. (Xà Maki 12:30.) Jehovah nɔ kpɔ́n akpá enɛ dó mɔ nǔ vlɛkɛsɛ́ɛ ɖé kpowun ǎ, mɔ̌ jɛn mɛ e dó akpá ɔ é lɔ ma ɖó na sɔ́ dó mɔ nǔ vlɛkɛsɛ́ɛ ɖé ǎ é nɛ. (Nùt. 5:3, 4) Nɔ flín nǔ mɔhun vǐ towe, ɖò hwenu e é jɛxa dó é, bo lɛ́ wà mɔ̌ kpo xomɛnyínyɔ́ kpo. Amɔ̌, hwɛ̌ cobonu a na wà mɔ̌ hǔn, zǎn azɔ̌wanú e tutoblonunu Jehovah tɔn ko sɔnǔ na nú mɛjitɔ́ lɛ é ganji. Mɔ̌ wiwa sixu hun ali nú we bɔ a na tɛɖɛ̌ lě dò mɛɖée zízé jó nú Jehovah, bo bló baptɛm nyí nùjɔnǔ bo lɛ́ ɖó nyɔna lɛ sɔ́ é jí.

¹⁸ Ði kpɔ́ndéwú ɔ, a sixu mɔ wěɖexámɛ e nyɔ́ zán lɛ é ɖò Les jeunes s’interrogent​—Réponses pratiques Akpáxwé 1tɔn ɔ sín xota ɖevo lɛ, ee ɖò vivɔnu wema ɔ tɔn bo nɔ nyí “Les parents s’interrogent” é glɔ. É ɖɔ: “Ma yawu wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ mɛ winnyawinnya towe gbɛ́ sinsɛn towe ó. Ðò ninɔmɛ gègě mɛ ɔ, hwɛjijɔ tawun ɖé nɔ tíìn.” É sixu nyí kɔgbidinúmɛ hagbɛ̌ lɛ tɔn. Hwɛjijɔ ɖevo lɛ sixu nyí mɛɖokponɔ ninɔ, alǒ, é sixu lin ɖɔ Klisanwun winnyawinnya ɖevo lɛ ɖò nukɔn yì wɛ ganji ɖò gbigbɔ lixo. Xota ɔ lɛ́ tinmɛ gɔ́ na ɖɔ: “Ð’ayi wu ɖɔ hwɛjijɔ enɛ lɛ kún kàn dodonú e jí nǔ e a ɖi nǔ na lɛ é jinjɔn é kaka ɖé ó. Ninɔmɛ ɖěɖee sixu zɔ́n bɔ Mawu sinsɛn na vɛwǔ, é hwe bǐ ɔ, ɖò dìn lɛ é wɛ hwɛjijɔ enɛ lɛ kàn hugǎn.” Enɛ gudo ɔ, xota ɔ na alixlɛ́mɛ gègě dó lee mɛjitɔ́ Klisanwun ɖé sixu d’alɔ mɛ winnyawinnya tɔn e sín nùɖiɖi ɖò xixo wɛ é gbɔn é wu.

19. Nɛ̌ mɛjitɔ́ lɛ ka sixu d’alɔ vǐ yetɔn lɛ bɔ ye na ɖó ‘nùnywɛ e nɔ kplá mɛ, bɔ è nɔ mɔ hwlɛngán é’ gbɔn?

¹⁹ Ðó a nyí mɛjitɔ́ ɖé wutu ɔ, azɔ̌ ɖaxó ɖé wɛ a ɖó, bɔ é lɛ́ nyí wǔjɔmɛ ɖé, é wɛ nyí ɖɔ a na kplɔ́n vǐ towe lɛ “bo gbɛ́ nǔ nú ye, bo na kplɔ́n ye lee Aklunɔ jló gbɔn é.” (Efɛ. 6:4) Lee mǐ ko mɔ gbɔn wá yì é ɔ, enɛ byɔ ɖɔ è ni kplɔ́n nǔ e Biblu ɖɔ lɛ é ye kpowun ǎ, loɔ, è ni d’alɔ ye bonu ye ni kú dó nǔ e kplɔ́n wɛ ye ɖè lɛ é jí. Nǔ e jí ye kú dó lɛ é ɖó na syɛn tawun, ɖó enɛ wɛ na sísɛ́ ye bɔ ye na zé yeɖée jó nú Jehovah lobo sɛ̀n ɛ kpo ayi bǐ kpo. Xó Jehovah tɔn, gbigbɔ mímɛ́ tɔn kpo gǎn e dó wɛ a ɖè bo na d’alɔ vǐ towe lɛ é kpo ni bo zɔ́n bonu ye ni ɖó ‘nùnywɛ e nɔ kplá mɛ, bɔ è nɔ mɔ hwlɛngán é.’