1, 2. Mitu annuwinna amuuwi oosonsa heeshshonsa Yihowara sayisse uyite cuuama hasidhanno wote huluullamannohu mayira ikkara dandaanno?

DIRU KIIRO lowo kume ikkitannoti Qullaawu Maxaafi rosaano heeshshonsa Yihowara sayisse uyite cuuantanno. Kuri giddo batinyu halaalu mine lophino wedellaati; insa togo assansanni woyyitino doogo doodhitino. (Far. 1:1-3) Ati ooso ilootto Kiristaanchootiro, qaaqqikki woy qaaqqokki cuuantanno barra quqquxante agadhattoti dihuluullissannote.—Sayikki Yohaannisi kiiro 4te ledo heewisiisi.

² Ikkirono, huluullisannohe coyi nooha ikkara dandaanno. Mitu cuuamino wedelli yannate gedensaanni Maganu biddishsha harunsa kaaˈlitannota huluullantinota afoottoha ikkara dandaanno. Batinyu wedelli isinni halaalu mininni fulino. Konninni kainohunni, ate qaaqqino Yihowa magansiˈra hanafirono, yannate gedensaanni halaaleho noosi baxilli qiidanno yite huluullamattoha  ikkara dandaanno. Qaaqqikki woy qaaqqokki umi xibbi diro Efesooni songora heeˈrino Kiristaani gede ikkara dandaanno; Yesuusi insa “Albiha baxillekki agurootto” yiinonsa. (Aju. 2:4) Oosoˈnera halaaleho noonsa baxilli qiidannokki gedenna ‘gatote widira lophitanno gede’ kaaˈla dandiitinannihu hiittoonniiti? (1 Phe. 2:2) Tenne xaˈmora dawaro afiˈrate hanni Ximootewoosi lawishsha laˈno.

3. (a) Ximootewoosi Kiristaancho ikkinohu hiittoonniiti? Isi rosinore loosunni leellishinohu hiittoonniiti? (b) Phaawuloosi Ximootewoosi ma assanno gede amaalinosi?

³ Soqqamaasinchu Phaawuloosi umo Lisxira haˈrinohu 47 M.D.; Ximootewoosi Yesuusire rosinohu hatte yannara ikkara dandaanno. Hatte yannara Ximootewoosi wedellicha ikkirono, isi rosinore loosunni leellishanno. Lamu diri gedensaanni isi Phaawuloosira soqqanshote jaala ikkino. Phaawuloosi mitu 16 diri gedensaanni Ximootewoosi togo yiino: “Rosoottohunninna afootto [“ammante adhootto,” NW] halaalinni kaajjite heeˈri. Anjekkinni kayisse Kiristoosa Yesuusa ammanatenni, gato afiˈnanni roso [“hayyo,” NW] uyitannota Qullaawa Borrono afootto.” (2 Xim. 3:14, 15) Phaawuloosi Ximootewoosira (1) Qullaawa Borro afanno gede, (2) ammane adhanno gedenna (3) Kiristoosi Yesuusi widoonni gato afiˈnanni gede assitanno hayyo heedhannosi gede amaalinosi.

4. Ati qaaqquullekki qajeelsate hiikkuri uduunne horoonsirootto? (Hanafote noo misile lai.)

⁴ Kiristaancho ikkootto daafira, oosokki Qullaawa Borro affara hasiˈrattoti egennantinote; xaa yannara Qullaawa Borro yinanniti Ibiraawootu Afiite Qullaawa Borrootinna Giriikete Afiite Qullaawa Borrooti. Dandoonsa garinni baalunku qaaqquulli Qullaawu Maxaafi giddo kulloonni xaggenna manni daafira rosa dandiitanno. Yihowa dirijjite, annuwunna amuuwu qaaqquullensa qajeelsate horoonsidhannoha addi addi uduunne qixxeessitino. Kuri uduunni giddo ate afiinni qixxaawinohu no? Qaaqqikki Yihowa ledo muli jaalooma kalaqiˈranno gede, Qullaawu Maxaafi egenno hasiissannosita deˈooti.

5. (a) ‘Ammane adhate’ yaa mayyaate? (b) Ximootewoosi Yesuusi daafira rosino halaale ammane adhinota mayinni anfeemmo?

⁵ Qaaqquulleho Qullaawu Maxaafi egenno hasiissannonsati egennantinote. Ikkirono, insara ayyaanaamittete roso rosiisate yaa, Qullaawu Maxaafi giddo kulloonni xaggenna mannire kula calla diˈˈikkitino. Ximootewoosi rosino coye ‘ammane adhino.’ “Ammane adha” yaannohu Giriikete Afii handaari “buuxa” woy “mittu coyi halaale ikkinota taje xiinxalline huwata” yitanno tiro afiˈrino. Ximootewoosi Qullaawa Borro anjesinni kayise afino. Gedensaanni isi Yesuusi Mesihicha ikkinota ammane adhino. Isinni Ximootewoosi rosino halaale seekke ammanino daafira, gedensaanni cuuame Phaawuloosi ledo misiyoone ikke soqqama hanafino.

6. Oosoˈne Maganu Qaalinni rossinore ammante adhitanno gede kaaˈla dandiitinannihu hiittoonniiti?

⁶ Oosokki Ximootewoosi gede rossino halaale ammante adhitanno gede kaaˈla dandaattohu hiittoonniiti? Umihunni, cinca hasiissannohe. Mitto coye seekke ammanate yanna hasiissanno; qoleno ati mitto coye ammante adhootto daafira calla oosokkino hakkonne coye ammante adhitanno yaa diˈˈikkino. Mittu mittunku qaaqqi, Qullaawu Maxaafinni rosino halaale ‘fonqole lae’ ammana hasiissannosi. (1 Teselonqe 5:21 nabbawi.) Hakko iso qaaqqikki xaˈmo xaˈmannohe wote, ammanasi kaajjitanno gede kaaˈla dandaatto. Hanni mittu anni assinorinni maa ronseemmoro laˈno.

7, 8. (a) Mittu anni qaaqqosi rosiisanno wote cincannohu hiittoonniiti? (b) Ati cinca hasiissannota huwatoottohu hiittoonniiti?

 ⁷ Toomaasi yinannihu 11 diri qaaqqo noosi rodii togo yiino: “Qaaqqoˈya ‘Yihowa uullate aana heeshsho afiˈrinore kalaqate suutu soorro horoonsiˈrinohalla ikki? Dagoomu giddo mito coye woyyeessate sharrantannore mayira dikaaˈlineemmo, lawishshaho mirca mayira ditungeemmo?’ yite xaˈmitaera dandiitanno. Mito wote ani ammaneemmore iseno ammantanno gede xixiiweemmosekki gede qoropheemmo. Mitto halaale calla afa kaajjado ammana heedhannonke gede diassitanno. Mitto coye seekke ammanate addi addi taje xiinxalla hasiissanno.”

⁸ Toomaasi qaaqquulle rosiinsanni wote cinca hasiissannota huwatino. Hige baalunku Kiristaani cincannore ikka hasiissannonsa. (Qol. 3:12) Toomaasi mitte haja daafira duucha hinge hasaawa hasiissannota huwatino. Qaaqqosi rossino coye seekkite ammantanno gede Qullaawa Borronni taje shiqisha hasiissannosi. Toomaasi togo yiino: “Hakko iso shota ikkitinokki haja hasaambeemmo wote minaamaˈyanna ani qaaqqonke rossino coye ammantannoronna kuni coyi leellinosero afa hasiˈneemmo. Xaˈmo xaˈmitannonke wote tashshi yaannonke. Qaaqqonke mitto coye sammi yite ammante adhitanno wote huluullameemmo.”

9. Qaaqqulliˈne wodanira halaalu qaˈmiranno gede kaaˈla dandiitinannihu hiittoonniiti?

⁹ Annuwunna amuuwu qaaqquullensa cincite rosiissannoha ikkiro, qaaqquullinsa galte hosse halaalu “mageeshshi geeshsha halaˈladonna . . . diime” ikkinoro huwatanno. (Efe. 3:18) Dirinsanna dandoonsa ledo sumuu yaannore doorre rosiisa dandiineemmo. Insa rossino coye seekkite ammanturo, konne coye ledonsa rossannoriranna wolu mannira xawisa dandiitanno. (1 Phe. 3:15) Lawishshaho qaaqquullikki reyiniro ma ikkinanniro Qullaawu Maxaafinni xawisa dandiitanno? Qullaawu Maxaafi xawisannore ammantanno? * Ee, halaalu qaaqquulliˈne wodanira qaˈmiranno gede assate cincitine kaaˈla hasiissannoˈne; ikkirono togo assaˈne gaabbissannota diˈˈikkitino.—Mar. 6:6, 7.

10. Oosoˈne rosiisa dandiitinanniti wole doogo hiittenneeti?

¹⁰ Qaaqquulliˈnera dancha lawishsha ikkaˈne, ammanansa kaajjitanno gede kaaˈlitannonsa. Istefaani yinanniti sase seenne afidhino rodoo togo yitino: “Qaaqquulliˈya anje heeˈreenna, ‘Yihowa nooha ikkinota, isi baxillaancho ikkinotanna doogosi keeraancho ikkitinota ammaneemmahu mayiraatiro kuleemmansa? Qaaqquulliˈya ani addinta Yihowa baxeemmata affino?’ yee aneneeto xaˈmeemma. Ani ammanoommakki coye qaaqquulliˈya ammantanno yee heda didandeemmo.”

11, 12. Hayyo maati? Mittu manchira hayyo noosita anfannihu dirisinni calla diˈˈikkino yineemmohu mayiraati?

¹¹ Aleenni laˈnummonte gede Ximootewoosira (1)  Qullaawa Borro egenno noosi, hattono isi (2) rosino coye ammane adhino. Phaawuloosi Qullaawa Borro Ximootewoosira “gato afiˈnanni hayyo” uyitannosita coyiˈrino; ikkina hatto yaa mayyaate?

¹² Qullaawa Borro Seekke Huwata, Xiraaze 2 yinanni maxaafi togo yaanno: “Hayyote yaa, egennonna wodanchatenni qarra tirate, gawajjannonkere gargadhate, fushshiˈnoommo mixo wonshiˈratenna wolootuno mixonsa wonshidhanno gede amaalate dandooti. Hayyo gowimmate woy hambete gurchooti.” Qullaawu Maxaafi “oosote wodanira  hambe [woy, gowwimma] heedhanno” yaanno. (Law. 22:15) Konni daafira, mittu manchira gowwimmate gurcho ikkitinoti hayyo heedhusiro, tini kuni manchi gikki yiinota leellishshanno. Mittu manchi ayyaanaamittetenni gikki yiinota anfannihu dirisinni diˈˈikkino; hatteentenni Yihowa waajjannohanna woˈmanka wote hajajosi agadhannoha ikkiro ayyaanaamittetenni gikki yiinoti leeltanno.—Faarso 111:10 nabbawi.

13. Qaaqquullu gato afiˈnanni gede assitanno hayyo noonsata leellisha dandiitannohu hiittoonniiti?

¹³ Ayyaanaamittetenni gikki yitino qaaqquulli, yortonsanna darawonsa ‘kawanna kaˈa shaffansaranna gatantarsitansara’ diwodhitanno. (Efe. 4:14) Hatteentenni insa “danchanna busha bade afate” dandoonsa qajeelsidhanno. (Ibi. 5:14) Insa annuwinsanna amuuwinsa woy wolu manni laˈˈannonsakkiwa noo yannarano danchare assitanno; tini insa, gikki yitinore woy hayyoota ikkitinota leellishshanno. (Fil. 2:12) Gato afiˈrate hattoo hayyo hasiissanno. (Lawishsha 24:14 nabbawi.) Oosoˈne togoo hayyo afidhanno gede kaaˈla dandiitinannihu hiittoonniiti? Umihunni, kiˈne Qullaawu Maxaafi biddishsha harunsitinannita affanno gede asse. Coyidhinannirinninna assitinannirinni Maganu Qaali giddo noohu Yihowa biddishshi garinni heedhinannita leellishshe.—Rom. 2:21-23.

14, 15. (a) Mittu qaaqqi cuuamara albaanni maa heda hasiissannosi? (b) Qaaqquulliˈne Yihowa seera harunsiniro afiˈnanni atoote hiincitanno gede kaaˈla dandiitinannihu hiittoonniiti?

¹⁴ Ikkollana, qaaqquulliˈnera garanna gara ikkinokkire kula calla kaajjado ammana heedhannonsa gede diassitanno. Aante noote gedee xaˈmuwa hedanno gede assa dandiitinanni: ‘Qullaawu Maxaafi giddo mannu ooso baxisannnoha lawannoha mito coye assitinoonte yine hoolloonnihu mayiraati? Qullaawu Maxaafi giddo noo biddishshi baalu kaaˈlannoha ikkinota ammaneemmo gede assinoeri maati?’—Isa. 48:17, 18.

¹⁵ Qaaqqiˈne cuuamate hedanni nooha ikkiro, isi huwatanno gede kaaˈla hasiissannoˈne coyi no; Kiristaana ikkini gedensaanni maa assinanniro seekke afa hasiissannosi. Kiristaancho ikka mayi horo afidhino? Kiristaana ikkiniro maa agurranni? Afiˈneemmo  atooti agurrreemmo coye roorannohu hiittoonniiti? (Maq. 10:29, 30) Cuuammara albaanni kuri coyibba heda hasiissanno. Qaaqquullu hajajama afidhino horonna hajajama hooga abbitanno gawajjo heddanno gede kaaˈlineemmonsaha ikkiro, Qullaawu Maxaafi giddo noo biddishshi baalu kaaˈlannonsaha ikkinota ammantanno.—Mar. 30:19, 20.

16. Annuwunna amuuwu qaaqqinsa cuuami gedensaanni ammanasi huluullamiro maa assa hasiissannonsa?

¹⁶ Qaaqqikki cuuami gedensaanni mito geeshsha ammanasi huluullamalla hanafi? Lawishshaho, cuuamino qaaqqi, alamete noo coyibba baxa hanafinoha woy Qullaawu Maxaafi biddishsha harunsa hayyo ikkitinota huluullama hanafinoha ikkara dandaanno. (Far. 73:1-3, 12, 13) Annuwunna amuuwu tenne yannara assitannori, qaaqqinsa Yihowawa shiqanno gede woy halaalu mininni xeertiˈranno gede assara dandaanno. Qaaqqiˈne jawa woy shiima ikkirono tenne haja kayissine giwantinannikki gede qorophe. Mixoˈne iso baxillunninna shaqqillunni kaaˈla ikkitinota deˈinoonte.

17, 18. Annuwunna amuuwu qaaqqinsa ammanasi huluullama hanafiro iso kaaˈla dandiitannohu hiittoonniiti?

¹⁷ Cuuamino qaaqqi heeshshosi Yihowara sayise uyinoho. Isi Magano baxatenna baalunkurinni roorse fajjosi wonshate qaale eino. (Maarqoosi 12:30 nabbawi.) Yihowa konne qaale mulluri gede asse dilaˈˈanno; Yihowara qaale einohu aye manchino eino qaale shotise laˈˈa dihasiissannosi. (Ros. 5:4, 5) Hasiissanno yannara shaqqillunni tenne qaaqqiˈnera qaagiissesi. Hatto assitinara albaanni Yihowa dirijjite annuwahonna amuuwaho qixxeessitino uduunne seekkitine horoonsidhe. Hatto assaˈne, heeshshonke Yihowara sayise aanna cuuame Kiristaancho ikka ajinshe laˈnannire ikkinokkitanna togo assa atoote afiˈnanni gede assitannota xawissine kultinanni gede kaaˈlitannoˈne.

¹⁸ Wedellu Xaˈmanno Xaˈmonna Mala Ikkitanno Dawaro Xiraaze 1, yaanno maxaafira jeefote qooli balla “Annuwunna Amuuwu Xaˈmitanno Xaˈmo” yaanno guwuurshi hunda kaaˈlitanno amaale afiˈra dandiinanni. Lawishshaho hakkiicho togo yitanno hedo no: “Qaaqqiˈne albi gede ayyaanaamittete coye assa agurinohu kiˈne ammaˈno harunsa giwino daafiraati yitine heddinoonte. Togo ikkanno gede assinohu wolu korkaati heeˈrara dandaanno.” Ayyaanaamittete coye albi geeshsha naadannokki gede assitinositi darawosi ikkitara dandiitanno. Isi ayyaanaamittete coye albi gede naada hooginohu, callatino daafira woy songote giddo noori wolu wedelli isinni roore ayyaanaamittetenni lophitino daafira ikkara dandaanno. Hakkiinni aanche guwuurshu togo yaanno: “Kuri coyibba qaaqqiˈne ammanaˈne huluullama hanafinota leellishshannohu gede assitine heddinoonte. Hatteentenni, qaaqqiˈne ayyaanaamittete coye albi geeshsha naada hooginohu, tenne ammana harunsa qarra ikkitannosi gede assannori iillinosi daafiraati. Hakkiinni aanche guwuurshu annuwunna amuuwu ammanansa shoshshoggitino qaaqquulle kaaˈla dandaannohu hiittoonniitiro xawisanno.

19. Annuwunna amuuwu oosonsara gatote kaaˈlitanno hayyo heedhannonsa gede kaaˈla dandiitannohu hiittoonniiti?

¹⁹ Annuwanna amuuwa, oosoˈne “Mootichu amaalenni seejjitinanni” lossate qeechinna qoosso nooˈne. (Efe. 6:4) Kageeshsha ronsummonte gede, oosote Qullaawu Maxaafi yaannore rosiisa calla diguddanno; hatteentenni rossinore ammante adhitanno gede kaaˈlensa. Insa heeshshonsa Yihowara sayise aatenna isira woˈmu wodaninni soqqamate kaajjado ammana hasiissannonsa. Yihowa Qaali, qullaawu ayyaanisinna kiˈne sharrantinanni sharro, oosoˈnera gato afiˈrate kaaˈlitanno hayyo heedhannonsa gede assitannonsa.