Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Lachiahóun libügürü ámuñegü

Lachiahóun libügürü ámuñegü

Álügüdaguaadün san hungua kaba lan asusereda hun luma houn hiduheñu ámuñegü? Saminatün san buídubei lan dan hun ani hínsiñehabubaña lan amu hun o hóunweba lan lidan gudemei, sandigua huguyame hungua hábugua? Migifebei san hibagari o hilagiabadün? Barühaña gürigia saragu milu irumu adüga álügüdahani ítarati hóuniwagua.

Uguñe weyu, ariñaga hamuti sásaamu le gayaraabei lasuseredun lárigiñe hakutihani le gádanbalin ubóu. Íbini gúnfulihali lan saragu lídangiñe katei le hariñagubei, anihein lídangiñe magunfulirunti. Kéiburi le lariñagubei Guglielmo Marconi lidan irumu 1912, gürigia le asubudiragüdübalin furumiñe ida liña lan lounahóun uganu luéigiñe telegürafu mayusurunga lánbara, ariñagati: “Ladügüba layusurún máhina le memegeirunti lánbara lun úaali lanme wuribu ubouagu”. Ani lidan irumu 1962, aba lamahadun aban nadagimeinti tidan kónpeni lánina músika to gíriboun Decca Record lun aban sétanu hani gáfaraditiña gidara gíriti Beatles ladüga samina lan meberesenhaaña lanme gürigia hau gáfaraditiña gidara fiu dan lárigiñe lira.

Luagu amu oubaü, añahein gürigia ha álugubaña hasubudiruni kaba lan asusereda houn ámuñegü lau lídehan katei burí le ibidiñewati halíagiñeti lan. Añahein amu, álügüdahatiña hama aturiahatiña waruguma, ligía gibe tubéi periodiku o garüdia le ídanti memegeirun lan ubanaü le lauti horoscopo o laturiahóun tesetirun waruguma lidan dan le ídanbei nasirua lan gürigia. Ani añahein amu, áluahatiña garíaahatiña lun “haliihanu” bará burí to gíriboun tarotu houn, haliihani makü burí le lurageirugubei háhabu o lun háluahan burí ariñahani lidan númeru.

Lidan binadu dan, lun meha hasubudiruni gürigia kaba lan asusereda ámuñegü, áluaha hamutiña meha fádirigu ha asubudiragüdübaña uganu hámagiñeti búngiugu ha únbaña háhuduragua. Genegeti ligía lan meha ladügübei Küresu le lurúeite Lidia. Lubaragiñebei meha lidin awuribuha luma Siru le lurúeite Pérüsia, óunahati idewesei séruti lun fádiri le Délüfosubei (Güresia) lun lariñaguni fádiri ligía lun ida luba lan lagumuchun wuribu. Ariñagati fádiri ligía lun Küresu anhein lan ñüdün ageindagua luma Siru lábürühaba lan “aban arúeihani wéiriti”. Aba lidin Küresu awuribuha luma Siru lau ichouruni luagu lagañeirubei lan wuribu, gama lumoun, larúeihan Küresu ábürühabei.

Meseriwínti meha le lariñagubei fádiri le lugundun ariñaga lumuti lidan aban igaburi le adügübei lun gunfurandawa lan ámuñegueinarügü katei, lagunfuliruba meha le lariñagubei meberesenga kaba lan agañeirei wuribu. Wuribati meha ariñahani le ichugúbei lun Küresu ani ligía leferidirunbei. Ágiati uguñe weyu? Ida liña lidin houn ha ayusurubaña amu burí katei lun hasubudiragüdüni kaba lan asusereda ámuñegü?