Ka fen ekieki ika met epwe fis ngonuk me óm famili lón mwachkkan? Kopwe wéúéch are wéúngaw, uren tong are tipitipingaw? Kopwe manawattam are epwe weiweitá sópwólóón manawom? Aramas ra fen ekieki pélúwen ekkena esin kapas eis ren fitengeréú ier.

Lón ei fansoun, ekkewe sousile ra káé met a kan fiffis wóón fénúfan me ra sótun esissil wóón met epwe fis lón mwachkkan. A pwénútá chómmóng met ra esissil wóón, nge ekkóch rese fókkun pwénútá. Áwewe chék, lón ewe ier 1912, iei met ewe mi fératá eú wireless telegraph (eú mwesinen tiitiiló pwóróus) itan Guglielmo Marconi a esissil wóón: “Ewe fansoun chéúlóón pisek mi wireless epwe aúkatiw maun.” Pwal emén meilapen ewe kompeni itan Decca Record, ewe ese etiwa ewe band itan Beatles lón 1962, a lúkú pwe esap iteféúló ekkewe sókkun band iir mi kan néúnéú kitar.

Chómmóng ra kútta álillis seni angangen roong ren ar repwe esissil wóón pwóróusen mwachkkan. Ekkóch ra kútta emmwen seni ekkewe soupwee wóón fúú me horoscope lón ekkewe puk me simpung. Ekkóch ra kútta álillis seni ekkewe souesissil are souoesini, chókkewe mi erá pwe ra tongeni pwee usun pwóróusen mwachkkan ren ar pweei ekkewe nampa, erierin lón paw are pwee wóón ekkewe tarot cards (napanapen chéén pelei).

Ren án aramas achocho le silei met epwe fis lón mwachkkan, ekkóch me lóóm, ra kútta álillis seni soupwee, iir ekkewe souasor are souasor fefin mi erá pwe ra uwei pwóróus seni ewe kot ra tupuni. Áwewe chék, ewe kingen Lydia itan Croesus a tiinaaló liffang mi watte aúchear ngeni ewe soupwee lón Delphi, Kriis pún a mochen silei met epwe fis ika epwe maunei ewe kingen Persia itan Sirus. Ena soupwee a erá pwe Croesus epwe atai “eú watteen mwú” ika a feiló maun ngeni Sirus. Iwe, Croesus a ló maun nge a fókkun lúkú pwe epwe win, iwe nge ewe watteen mwú a atai, ina pwisin mwúún we!

Minne ewe soupwee a oesini a ffatangaw me orukoruk, me a lamotongaw pwe usun itá ena oesini epwe tongeni weneiti iir me ruu pekin lón ena maun. A taló meinisin minne án Croesus ren an fitaaló ena pwóróus ese pwúng, iwe a atoto ngeni feiengaw watte. Iwe nge, itá ra sópwéch chókkewe mi kútta emmwenien ekkewe sókkopaten pwee usun mwachkkan mi chéúfetál lón ei fansoun?