Hapeu, ase kö epuni hane hnyingëne thel la pengöne la mel i epun elany, me hnepe lapa i epun? Tro kö epuni a trenamo maine puafala, faipoipo maine mele cas? Tro kö epuni a mel aqeany maine canga meci pena? Itre thauzane lao macatre ne hnyingëne thel la itre atr la itre hnying celë.

Itre ka inamacan a qaja amë la itre ewekë ka troa traqa elany, jëne la aqane saze la mele ne la itre atr enehila. Hetre itre ewekë ka eatr, ngo hetre itre xane fe hna tha eatrëne kö. Hane hi la ketre ceitun. Ame lo macatre 1912, hnei Guglielmo Marconi, lo atre kuca la télégraphe sans fil, hna qaja ka hape: “Jëne la itre ewekë ka pëkö fil, troa paatre la itre isi elany.” Ketre, ame lo macatre 1962, hnene la ketre trahmany ka huliwa ngöne la hnë elo miuzik hna xele troa ce huliwa memine la gurup hna hape, Beatles. Ame koi angeic, tha tro jë kö a hlemu la itre gurup ka elo guitare.

Nyimutre la itre atr enehila ka tro kowe la itre ka kuci haze, matre troa atrepengöne la mel elany. Angatr a thele ixatua thene la itre astrologues, maine ngöne la horoscope hna amë ngöne la itre zonal. Ame itre xan, angatr a wange la itre perofeta thoi, matre troa “qaja” la mel elany, jëne la itre petre hano, maine itre numera, maine e pena la iwanakoim.

Ame fe ekö, hnene la itre atr hna thele troa atrepengöne la mel elany. Hnei angatr hna tro troa wang la itre atre huuj trahmany me föe, ka qaja la itre ithuemacany hna hamëne hnene la haze i angatr. Hane hi la ketre ceitun. Hnei Crésus, Joxu ne Lydie, hna nyi ahnahna ka tru thupen kowe la atre kuci haze e Delphi e Grèce. Angeic a pi atre la ka troa traqa, e tro angeic a isi me Koreso, joxu ne Peresi. Önine lai atre kuci haze ka hape, maine tro Crésus a isi me Koreso, tro hë angeice lai a apatrene la ketre “mus ka tru.” E cili, xecie hnyawa koi Crésus laka, tro angeic a ngaa Koreso, matre hnei angeice hna cile koi Koreso. Ngazo pe, hune ju kö Koreso ke, hna apatrene la musi Crésus!

Haawe, gufa kö la hna qaja hnene lai atre kuci haze. Ngacama ngaa Koreso ju hë hnei Crésus, ngo casi palahi ke, lue musi ka tru asë hi la lue musi nyidro. Luzi hnyawa ha Crésus, hnene hi laka, tria kö la itre ithuemacany hna hamën. Hapeu, hetre eloine kö hna kapa hnene la itre ka thele ixatua thene la itre atre qejepengöne la mel elany?