Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Kola Anyipicine La Hna Perofetan Hnei Tusi Hmitrötr

Kola Anyipicine La Hna Perofetan Hnei Tusi Hmitrötr

ALANYIMU LA ITRE KA TRO ROMA, KETRE TRAON E ITALIE, MATRE TROA WANGE LA ARC DE TRIOMPHE, HNA ACILE THATRAQAI TITUS, KETRE JOXU KA TRU E ROMA.

Ame la lue götrane ka tru ne la Arc de Titus, tre, kola nyihatrene la ketre ewekë ka traqa ekö. Ngo ala xalaithe hi la itre ka atre laka, ame la arc cili, tre, ej a anyipicine la hna perofetan hnei Tusi Hmitrötr.

KETRE TRAON HNA ËJIN

Ame ngöne lo hneijine lo itre pane Keresiano, ketre musi ka tru la musi Roma. Ej a nyiqaan e Agele me Gaule (Faras enehila) uti hë Aigupito, nge itre götrane lai ka hlemu loi me ka trenamo, nge lolo catr la mel fene la musi cili. Ngo ame pe, hetre ketre nöj e gaa nanyi ka icilekeu palahi memine la musi Roma. Iuda la ëjene la nöj cili.

Kola qaja e hnine la ketre encyclopédie qene papale ka hape: “Ame thene la itre traon hna musinën hnei angetre Roma, angetre Iuda hmekuje hi la ka methinëne la musi Roma. Angatr a elëhni kowe la itre musi trenyiwa ke, tha wangatrune kö la aqane mele i angatr. Ketre, ame kowe la angetre Roma, ka pi hun me iëhnahnime la angetre Iuda.” Nyimutre la itre atre Iuda ka trengeneun laka, tro la ketre joxu a traqa matre troa helëne la angetre Roma me acile hmaca la nöje Isaraela. Ngo ame lo macatre 33 M.K., hnei Iesu Keriso hna qaja ka hape, troa traqa la ketre ewekë ka ngazo kowe la traon e Ierusalema.

Öni Iesu: “Tro ha traqa koi ’ö la ite drai, mate tro ite ithupëjia me eö a tra thithë xöteithi ’ö, me cile xöteithi ’ö me thinge qaluqalu eö. Nge tro ha ace sedë eö memine la hnadro, eö me ite nekö i ’ö thei ’ö; nge tha tro kö angat’ a hnene la kete etë hune la kete etë ngöne nyipi ’ö.”Luka 19:43, 44.

Maine jë, hna asesëkötrën la itretre dreng hnene la itre trengewekë i Iesu. Lue drai thupen, angatr a goeëne la ēnē e Ierusalema, nge öni ketre ka hape: “Ate ini fe, hana wange la nöjei etë ka tru, me hna xupi etin!” Eje hi, atraqatr la itre etë hna xom matre troa xup la ēnē. Ame la eqeane la itre etë tre, 11 met nge 5 met la eisaisan, nge 3 met la edraiën! Ngo, öni Iesu e sa ka hape: “Ame la nöjei ewekë cili hnei nyipunieti hna goeën, tro ha traqa la ijine tha tro kö a hnene la kete etë hune la kete etë, ngo troa thë tij’ asë.”Mareko 13:1; Luka 21:6.

Öni Iesu hmaca jë hi: “E öhnë hë hnei nyipunie Ierusalema hna isiline hnei ishi, wangate hmekune ju nyipunie, eashenyi hë troa drum’ ej. Ngöne la ijine cili, loi e tro angete Iuda a köte kowe la ite wet; nge loi e löpi angete lapa e kuhu hnine la lapa cili; nge the lö kö angete qa kuhu.” (Luka 21:20, 21) Hna eatre kö la hna qaja hnei Iesu?

PAATRE HË LA TRAON

Thupene la 33 lao macatre, kolo palahi a axösisine la angetre Iuda hnene la musi Roma. Ngo ame lo macatre 66 M.K., hnei Florus, ketre tane isi angetre Roma, hna atrekënö manie qa hnine la trenge manie ne la ēnē. Canga elëhni jë hi la angetre Iuda. E cili, hnene la itre atre isi angetre Iuda hna tro e Ierusalema, matre troa humuthe la itre sooce i Roma me icilekeu memine la mus.

Thupene la köni treu, hna traqa e Ierusalema hnene la 30 000 lao sooce i Roma, hna elemekën hnei Cestius Gallus, matre troa humuthe la itre ka icilekeu. Tha hmitre kö matre lö jë la trongene isi angetre Roma e hnine la traon, me thele troa thë la ēnē. Thatre kö së la kepin, ngo thupene lai, hna tro pi la trongene isi angetre Roma qa Ierusalema. E cili, kola madrine hnene la itre ka icilekeu, matre angatr a weje la angetre Roma. Haawe, paatre pi hi qa hnine la traon la trongene isi angetre Roma memine lo angetre Iuda ka icilekeu. Celë hi ijine lai kowe la itre Keresiano ka drengethenge Iesu, troa kötr qa Ierusalema me elë hune la itre wetr, thupene la hneopegejë Ioridano.—Mataio 24:15, 16.

Thupene la ca macatre, hna traqa hmaca hnene la angetre Roma, hna elemekene hnei Vespasien me Titus, neköi angeic, matre troa lep la nöj e Iuda. Ngo thupene la kola meci hnei Nero Joxu ngöne lo macatre 68 M.K., bëeke hmaca jë hi Vespasian a tro Roma, matre troa joxu. Nge nue jë pe la 60 000 lao sooc koi Titus, matre troa isi memine la angetre Iuda.

Ame lo treu Juun ne lo macatre 70 M.K., hnei Titus hna upe la trongene isi angeic, troa thupa asë la itre sinöe ne la teritoar e Iuda. Aja i angeic troa xupe la ketre ihag ka 7 lao km la eqean, matre troa ekögölithe la traon e Ierusalema. Ame lo treu Semitrepa, hnene la angetre Roma hna thapa la itre mo ne la traon, me dreuthetrij ej memine la ēnē, nge goi thëtrije fe la itre etë tune lo hna qaja amë hë hnei Iesu. (Luka 19:43, 44) Tune la aqane qaja, kola elë koi “itre milio la itre atr ka mec e Ierusalema ngöne lo ijine cili, me ngöne lo itre xa götrane la nöj.”

KETRE MONUMENT KA TRU

Ame lo macatre 71 M.K., hnei Titus hna bëeke hmaca a tro Italie. Atraqatre la madrinene la angetre Roma, matre hnei angatr hna kepe angeice hnyawa. Hna traqa hnene la nöjei atr, matre troa atrunyi angeic me feetëne la hna hun ngöne la isi.

Itre atrene la nöj a haine la emingömingöne la itre mo hna traqa fë. Angatr a haine la itre he hna thapa qaathene la itre xa nöj, me itre ikariota ne isi, me itre xa ewekë ju kö hna thapa qa hnine la ēnē e Ierusalema.

Hnei Titus hna nyihnai Vespasian, keme i angeic ngöne lo macatre 79 M.K. Ngo lue macatre thupen, meci pi hi Titus. Domitien, trejin me angeic, la ka xome pe la mus. Hnei angeic hna xupe la ketre arc de triomphe thatraqai Titus.

ARC DE TRIOMPHE ENEHILA

L’Arc de Titus enehila e Roma

Ame enehila, itre hadredre milio lao atr ka traqa e nöjei macatre, matre troa goeëne la Arc de Titus e Roma. Ame koi itre xan, ketre ewekë ka mingöming. Ame pena itre xan, ketre ewekë ka nyihatrene la ecatrene la musi Roma. Ngo itre xan pena a mekun laka, ej a nyihatrene la traon e Ierusalema hna ce thapa memine la ēnē.

Ngo ka tru aliene la Arc de Titus kowe la itre ka e la Tusi Hmitrötr. Ketre ewekë lai ka anyipicine la hna perofetan hnei Tusi Hmitrötr, me anyipicine fe laka, Akötresieti hi la qaane itre ej.​—2 Peteru 1:19-21.