Skip to content

Al lor tablo konteni

Enn Temwin Mie lor Enn Profesi Exakt

Enn Temwin Mie lor Enn Profesi Exakt

DAN SANT ROME, DAN L’ITALIE, ENA ENN LARK EXTRAORDINER, EK BANN TOURIS DAN LEMOND ANTIE VINN VIZIT SA. SA LARK-LA ONOR ENN PARMI BANN ANPERER KI BANN ROMIN BIEN KONTAN, TITUS.

Seki’nn skilpte lor Lark Titus reprezant enn levennman ki’nn arive dan listwar, ki popiler. Me ena enn kitsoz ki boukou dimounn pa kone, ena enn lien ant sa lark-la ek Labib: San ki li dir enn mo, Lark Titus pe montre ki bann profesi Labib exakt.

ENN LAVIL KONDANE

Ver lane 30 Nou Lepok, Lanpir Romin ti pran depi Grande-Bretagne ek Gaule (azordi la France) ziska l’Égypte, ek sa rezion-la ti pe konn enn stabilite ek prosperite kouma zame finn ena avan. Me ti ena enn landrwa inpe elwagne ki ti enn obstak pou Rome, distrik Judée ti pe fer zot gagn seve blan.

Enn ansiklopedi (Encyclopedia of Ancient Rome) dir: “Pa ti ena boukou teritwar ki ti anba pouvwar Rome kot ti ena otan laenn, dan toulede kote, parey kouma Judée. Bann Zwif pa ti siport zot bann met etranze ki pa ti kas latet ar zot bann tradision, ek bann Romin ti trouve ki bann Zwif ti teti, akoz sa zot pa ti toler okenn kitsoz.” Boukou Zwif ti ena lespwar ki enn mesi lor plan politik ti pou expilse sa bann Romin ki zot ti deteste la ek redonn Izrael laglwar ki li ti ena avan. Me an lan 33 Nou Lepok, Zezi Kris ti dir ki enn gran katastrof ti pe vinn lor Zerizalem.

Zezi ti dir: “Bann zour pou vini kot to bann ennmi pou antour twa ar enn miray [“enn baraz dibwa pwint,” NW], pou anserkle twa e pou atak twa partou kote. Zot pou kraz twa ek tou to zanfan, e pa pou les enn sel ros dibout.”​—Lik 19:43, 44.

Pena dout ki bann disip ti etone ar seki Zezi ti dir. De zour apre, kan zot ti pe get tanp Zerizalem, enn parmi zot ti dir: “Met, gete kouma sa bann ros la zoli, get sa zoli batiman la, enn mervey!” Avredir, sertin ros ki ti servi pou konstrir tanp ti plis ki 11 met longer, 5 met larzer, ek 3 met oter! Pourtan Zezi ti reponn: “Enn zour pou vini, kot tou seki zot pe trouve la, pou devir anbalao. Pa pou res enn sel ros poze lor enn lot.”​—Mark 13:1; Lik 21:6.

Zezi ti dir zot osi: “Kan zot pou trouv bann larme anserkle Zerizalem, lerla zot pou kone ki so lafin finn arive. Lerla dimoun Zide pou bizin sove al lor montagn, dimoun dan lavil pou bizin al lwin, e seki dan lakanpagn fode pa rant dan lavil.” (Lik 21:20, 21) Eski seki Zezi ti dir inn realize?

LAMOR ENN LAVIL

Tranntrwa-z-an inn pase, ek bann abitan Zida ankor deteste ki zot anba dominasion bann Romin. Me an lan 66 Nou Lepok, kan enn gouverner Romin dan Zida, Gessius Florus, ti sezi kas dan trezor tanp, bann Zwif ki ti araze ti nepli kapav tini. Bien vit, bann Zwif rebel ti anvayir Zerizalem, ti touy bann solda Romin, ek ti deklar zot lindepandans ar Rome.

Apepre trwa mwa plitar, plis ki 30,000 solda Romin, ki ti dirize par Cestius Gallus, ti mont kont Zerizalem pou kraz sa rebelion-la. Bien vit bann Romin ti rant dan lavil ek ti kas miray ki otour tanp. Apre, enn kout koumsa, san okenn rezon, zot tou ti ale. Bann Zwif ki ti rebel ti kontan ek deswit ti pourswiv zot. Parski bann solda Romin ek bann Zwif rebel ti kit lavil, bann Kretien ki ti swiv konsey Zezi, ti sove depi Zerizalem pou al dan bann montagn lot kote Larivier Zourdin.​—Matie 24:15, 16.

Lane apre, Rome refer enn kanpagn kont Zida. Se Zeneral Vespasien ek so garson, Titus, ki ti diriz sa kanpagn-la. Me selman, inpe apre ki Lanperer Néron ti mor an lan 68 Nou Lepok, Vespasien ti retourn Rome pou vinn Lanperer, lerla li ti les sa kanpagn kont Zida la dan lame so garson, Titus, avek enn larme apepre 60,000 solda.

An Zin 70 Nou Lepok, Titus ti donn lord bann solda pou koup bann pie otour Zida, ti servi zot pou fer enn baraz 7 kilomet ar dibwa pwint toutotour Zerizalem. Ver mwa Septam, bann Romin ti depouy ek bril lavil ek so tanp, ek ti detrir zot, ros par ros, parey kouma Zezi ti predir avan. (Lik 19:43, 44) Inn estime ki, “preske 500,000 dimounn ti mor dan Zerizalem ek dan leres pei.”

ENN VIKTWAR EXTRAORDINER

An lan 71 Nou Lepok, Titus ti retourn l’Italie, bann sitwayen Rome ti akeyir li dan enn fason extraordiner. Lavil an-antie ti pe fete, zot ti fer enn parad extraordiner, zame ti’nn fer enn koumsa avan dan kapital.

Lafoul ti emerveye kan zot ti trouv tou sa bann dibien-la dan bann sime Rome. Zot ti bien kontan pou trouv bann bato ki zot ti gagne, zot ti dekor bann gran platform mobil pou montre bann senn lager ek bann kitsoz ki zot ti pran dan tanp Zerizalem.

Apre so papa Vespasien, se Titus ki ti vinn lanperer an lan 79 Nou Lepok. Me selman de-z-an apre, enn kout koumsa Titus ti mor. So frer, Domitien, ti mont lor tronn ek ti fer enn lark extraordiner pou donn loner Titus.

LARK-LA AZORDI

Lark Titus dan Rome azordi

Azordi bann milye dimounn ki vizit Rome sak lane, bien apresie Lark Titus. Sertin trouv sa lark-la kouma enn gran travay artistik, lezot kouma enn loner ki pe donn pouvwar inperyal Romin, ek lezot trouv sa kouma enn moniman ki montre kouma Zerizalem ek so tanp finn kraze.

Me selman, bann dimounn ki pran bien kont seki zot lir dan Labib, trouv Lark Titus kouma enn kitsoz ki ena enn pli gran sinifikasion. Se enn temwin mie ki montre ki kapav fer konfians bann profesi ki ena dan Labib ek ki zot exakt, ek montre ki Labib li inspire par Bondie.​—2 Pier 1:19-21.