Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Kɛ́ Obaaná Naanɔ Wala Wɔsɛɛ Lɛ, Edamɔ Onɔ!

Kɛ́ Obaaná Naanɔ Wala Wɔsɛɛ Lɛ, Edamɔ Onɔ!

ANI NƆ KO YƐ NI OBAANYƐ OFEE YƐ BƆ NI OWƆSƐƐ BAAJI LƐ HE? Mɛi komɛi heɔ amɛyeɔ akɛ, mɔ fɛɛ mɔ kɛ nɔ ni akpɛ mli akɛ ebaaba enɔ, ni nɔ ko kwraa bɛ ni ebaanyɛ efee yɛ he. Kɛ́ amɛkpɛ amɛyiŋ akɛ amɛbaafee nɔ ko ni amɛnyɛɛɛ amɛfee lɛ, amɛgbaaa amɛhe naa yɛ he. Amɛkɛɔ akɛ, “Nakai ato akɛ eba lɛ!”

Mɛi komɛi hu nuɔ he akɛ, nɔ ko bɛ ni abaanyɛ afee yɛ yiwalɛ kɛ jalɛ sane ni ayeee yɛ je lɛ mli lɛ he, ni enɛ hãa amɛnijiaŋ jeɔ wui. Ekolɛ amɛka shii abɔ akɛ amɛbaafee nibii ni baahã amɛshihilɛ ahi, shi be fɛɛ be lɛ, nibii tamɔ ta, ojotswaa, adebɔɔ naa oshãra, loo hela bafiteɔ nɔ fɛɛ nɔ. No hewɔ lɛ, amɛbiɔ amɛhe akɛ, ‘Mɛni hewɔ esa akɛ maya nɔ magba mihe naa?’

Eji anɔkwale akɛ, jeee be fɛɛ be wɔnyɛɔ wɔfeɔ nibii fɛɛ ni wɔkpɛɔ wɔyiŋ akɛ wɔbaafee lɛ; bei komɛi lɛ, nɔ ko ni wɔkpaaa gbɛ kwraa baa, kɛkɛ lɛ efite nɔ fɛɛ nɔ. (Jajelɔ 9:11) Shi kɛ́ ootao ohi shi kɛya naanɔ wɔsɛɛ lɛ, no lɛ, edamɔ bo diɛŋtsɛ onɔ. Anɔkwa, Biblia lɛ tsɔɔ akɛ, yiŋ ni wɔkpɛɔ lɛ ji nɔ ni baatsɔɔ bɔ ni wɔwɔsɛɛ baaji. Hã wɔsusu nɔ ni ekɛɔ lɛ he wɔkwɛ.

Be ni eshwɛ fioo ni Israelbii lɛ baashɛ Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, Mose, mɔ ni nyiɛ amɛhiɛ lɛ kɛɛ amɛ akɛ: “Mikɛ wala kɛ gbele, jɔɔmɔ kɛ loomɔ, eshwie ohiɛ; no hewɔ lɛ, kɔ wala koni ohi wala mli, bo kɛ oseshibii, ní osumɔ Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, ní obo egbee toi, ní okpɛtɛ ehe.”​5 Mose 30:15, 19, 20.

“Mikɛ wala kɛ gbele, jɔɔmɔ kɛ loomɔ, eshwie ohiɛ; no hewɔ lɛ, kɔ wala.”​—5 Mose 30:19

Yehowa kpɔ̃ Israelbii lɛ kɛjɛ nyɔŋyeli mli yɛ Ejipt, ni ehã amɛle akɛ amɛbaanyɛ amɛhi shi kɛ miishɛɛ yɛ Shiwoo Shikpɔŋ lɛ nɔ, ní mɔ ko mɔ ko yeee amɛ nyɔŋ. Shi enɛ fɛɛ baŋ lɛ kɛkɛ. Ja ‘amɛkɔ wala’ dani amɛbaaná jɔɔmɔi nɛɛ. Te amɛaafee tɛŋŋ amɛkɔ wala lɛ? ‘Esa akɛ amɛsumɔ Nyɔŋmɔ, amɛbo egbee toi, ni amɛkpɛtɛ ehe.’

Ŋmɛnɛ lɛ, nɔ ko tamɔ nakai nɔŋŋ kã bo hu ohiɛ, ni nɔ ni obaakɔ lɛ baatsɔɔ bɔ ni owɔsɛɛ baaji ahã. Kɛ́ okpɛ oyiŋ akɛ obaasumɔ Nyɔŋmɔ, obaabo egbee toi, ni obaakpɛtɛ ehe lɛ, belɛ ookɔ wala, hɛɛ, naanɔ wala yɛ paradeiso mli yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ. Shi mɛni nibii nɛɛ ateŋ eko fɛɛ eko biɔ ni ofee?

SUƆMƆ NYƆŊMƆ

Suɔmɔ ji Nyɔŋmɔ su titri. Akɛ mumɔ tsirɛ bɔfo Yohane ni eŋma akɛ: “Nyɔŋmɔ lɛ, suɔmɔ ji lɛ.” (1 Yohane 4:8) No hewɔ lɛ, be ni mɔ ko bi Yesu ni etsɔɔ lɛ kitãi lɛ ateŋ nɔ ni he hiaa fe fɛɛ lɛ, ewie akɛ: “Suɔmɔ Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, kɛ otsui muu fɛɛ kɛ osusuma muu fɛɛ kɛ ojwɛŋmɔ muu fɛɛ.” (Mateo 22:37) Jeee gbeyei ni wɔsheɔ Yehowa Nyɔŋmɔ, loo ní akɛɛ wɔbo lɛ toi lɛ hewɔ esa akɛ wɔkɛ lɛ abɔ naanyo, shi moŋ, suɔmɔ ni wɔsumɔɔ lɛ lɛ hewɔ. Shi mɛni hewɔ esa akɛ wɔsumɔ lɛ?

Yehowa sumɔɔ adesai tamɔ bɔ ni fɔlɔi sumɔɔ amɛbii lɛ. Eyɛ mli akɛ fɔlɔi ni yɔɔ suɔmɔ lɛ yeee emuu moŋ, shi amɛtsɔɔ amɛbii lɛ nii, amɛwoɔ amɛ hewalɛ, amɛyeɔ amɛbuaa amɛ, ni amɛtsɔseɔ amɛ, ejaakɛ amɛmiisumɔ ni amɛbii lɛ aná miishɛɛ ní ahi ahã amɛ wɔsɛɛ. Mɛni fɔlɔi nɛɛ kpaa gbɛ akɛ amɛbii lɛ hu baafee? Amɛsumɔɔ ni amɛbii lɛ hu asumɔ amɛ, ni amɛkɛ tsɔsemɔ ni amɛkɛhã amɛ lɛ atsu nii yɛ amɛshihilɛ mli koni ahi ahã amɛ. No hewɔ lɛ, nilee yɛ mli akɛ wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi ni eye emuu lɛ baakpa gbɛ akɛ wɔsumɔ lɛ, ni wɔhã ana akɛ wɔhiɛ sɔɔ nibii fɛɛ ni efee ehã wɔ lɛ.

BO EGBEE TOI

Yɛ wiemɔi ni akɛŋma Biblia lɛ klɛŋklɛŋ kwraa lɛ amli lɛ, bei pii kɛ́ akɛɛ “bo toi” lɛ, etsɔɔ hu akɛ, “ye nɔ.” Shishinumɔ nɛɛ ji nɔ ni yɔɔ wɔjwɛŋmɔ mli kɛ́ wɔkɛɛ gbekɛ ko akɛ, “Bo ofɔlɔi atoi” lɛ. No hewɔ lɛ, kɛ́ akɛɛ wɔbo Nyɔŋmɔ gbee toi lɛ, ebiɔ ni wɔle nɔ ni ewie ni wɔye nɔ, loo wɔkɛtsu nii. Akɛni wɔnyɛŋ wɔnu Nyɔŋmɔ gbee diɛŋtsɛ hewɔ lɛ, wɔboɔ lɛ toi kɛtsɔ e-Wiemɔ ni ji Biblia lɛ ni wɔkaneɔ ni wɔkɛtsuɔ nii lɛ nɔ.​—1 Yohane 5:3.

Be ko lɛ, Yesu wie nɔ ko ni hãa wɔnaa nɔ hewɔ ni esa akɛ wɔbo Nyɔŋmɔ gbee toi lɛ. Ewie akɛ: “Jeee niyenii pɛ naa esa akɛ gbɔmɔ ahi wala mli yɛ, shi moŋ, yɛ wiemɔ fɛɛ wiemɔ ni jɛɔ Yehowa daaŋ lɛ naa.” (Mateo 4:4) Niyenii he yɛ sɛɛnamɔ kɛhã wɔ, shi Nyɔŋmɔ he nii ni wɔbaakase lɛ he yɛ sɛɛnamɔ kwraa fe niyenii. Mɛni hewɔ? Maŋtsɛ Solomon, nuu hiɛshikalɔ lɛ, wie akɛ: “Hiɛshikamɔ buɔ mɔ he tamɔ bɔ ni shika buɔ mɔ he lɛ nɔŋŋ, shi sɛɛnamɔ ni yɔɔ nilee he ji: Hiɛshikamɔ hereɔ mɔ ni hiɛ kã shi lɛ yiwala.” (Jajelɔ 7:12) Nilee kɛ hiɛshikamɔ ni jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ baanyɛ abu wɔhe ŋmɛnɛ, ni ebaanyɛ eye ebua wɔ ni wɔkpɛ wɔyiŋ yɛ nilee mli koni wɔná naanɔ wala wɔsɛɛ.

KPƐTƐMƆ EHE

Ani okaiɔ Yesu nɔkwɛmɔnɔ ni wɔwie he yɛ sane ni tsɔ hiɛ lɛ mli lɛ? Ewie akɛ: “Agbó bibioo lɛ kɛ gbɛ ni elɛɛɛ lɛ ji nɔ ni kɛ mɔ yaa wala mli, ni mɛi fioo ji mɛi ni naa no.” (Mateo 7:13, 14) Kɛ́ onyiɛ gbɛ ni tamɔ nakai nɔ kɛmiifã gbɛ, ni ootao oyashɛ he ni oyaa, ni tsɔɔ akɛ, ootao oná naanɔ wala lɛ, no lɛ, kɛ́ oná mɔ ko ni le gbɛ lɛ jogbaŋŋ, ni okpɛtɛ ehe lɛ, ebaahi waa. No hewɔ lɛ, ehi waa akɛ obaahi Nyɔŋmɔ masɛi. (Lala 16:8) Shi te obaafee tɛŋŋ ofee nakai lɛ?

Gbi fɛɛ gbi lɛ, nibii ni wɔyɔɔ feemɔ lɛ fa babaoo, ni jeee fɛɛ po wɔnyɛɔ wɔfeɔ. Nibii nɛɛ baanyɛ ahe wɔbe kɛ wɔjwɛŋmɔ fɛɛ aahu akɛ be fioo ko pɛ wɔbaaná kɛsusu nibii ni Nyɔŋmɔ sumɔɔ ni wɔfee lɛ ahe, ni bei komɛi po lɛ, wɔnáŋ be kwraa kɛfee nakai. Enɛ hewɔ lɛ, Biblia lɛ kɛɔ wɔ akɛ: “Be fɛɛ be lɛ, nyɛhiɛ ahia nyɛhe nɔ jogbaŋŋ koni nyɛkanyiɛ akɛ mɛi ni hiɛ kãaa shi, shi moŋ akɛ hiɛshikalɔi, koni nyɛkɛ nyɛbe atsu nii jogbaŋŋ, ejaakɛ gbii nɛɛ, gbii fɔji ni.” (Efesobii 5:15, 16) Kɛ́ wɔhã naanyobɔɔ ni yɔɔ wɔ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ he hia wɔ fe nɔ fɛɛ nɔ lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔyɛ Nyɔŋmɔ masɛi.​—Mateo 6:33.

BO OBAAKPƐ OYIŊ

Eyɛ mli akɛ nɔ ko bɛ ni obaanyɛ ofee kɛtsake nibii ni eho yɛ oshihilɛ mli lɛ moŋ, shi nibii komɛi yɛ ni obaanyɛ ofee koni bo kɛ mɛi ni osumɔɔ amɛsane lɛ aná shihilɛ kpakpa wɔsɛɛ. Biblia lɛ hãa wɔleɔ akɛ, Yehowa Nyɔŋmɔ, wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ, sumɔɔ wɔ waa, ni etsɔɔ wɔ nɔ ni esumɔɔ ni wɔfee. Gbalɔ Mika wie akɛ:

“Gbɔmɔ, ekɛɛ bo nɔ ni hi. Ni mɛni Yehowa taoɔ yɛ odɛŋ? No kɛkɛ ji akɛ, oye jalɛ sane, osumɔ anɔkwayeli, ní okɛ o-Nyɔŋmɔ lɛ anyiɛ yɛ heshibaa mli!”​Mika 6:8.

Yehowa esaa jɔɔmɔi pii eto mɛi ni kɛ lɛ nyiɛɔ lɛ, ni eefɔ̃ bo hu nine ni okɛ lɛ abanyiɛ. Ani obaakpɛlɛ ninefɔ̃ɔ nɛɛ nɔ koni ejɔɔ bo? Bo obaakpɛ oyiŋ yɛ he!