Kʼoxla kʼaru nabʼaanunk re, re naq teʼwanq saʼ junajil li lut li juntaqʼeet nekeʼilok. Ebʼ li wiibʼ aʼin chanchan naq junebʼ ajwiʼ. Li xNancy Segal li wank ajwiʼ xlut, li najolomink saʼ jun li naʼajej bʼarwiʼ nekeʼxtzʼil rix li xyuʼam li lut, naxye naq wankebʼ lut li «moko naʼajmank ta naq teʼaatinaq chiribʼilebʼ ribʼ re naq teʼxtaw ru kʼaru narekʼa li jun chik». Jun chik li ixq li wank xlut naxye: «Naqanaw qu chi tzʼaqal re ru».

Kʼaʼut nakʼulmank aʼin? Yaal naq naʼokenk li xwanjik ut chanru nakʼiresiik, abʼan xtzʼilmank rix naq chixjunil li naʼelk chaq saʼ li xnaʼil li yuʼam naxbʼaanu naq juntaqʼeet bʼayaq teʼnaʼlebʼaq.

KʼOXLA AʼIN: Maaʼani chik naxnaw qu chiʼus joʼ li kiyobʼtesink qe. Laj David li kitzʼiibʼank re jun li Salmo naxye: «Xakʼuubʼ linyuʼam naq toj wankin chaq rikʼin linnaʼ». Naxye ajwiʼ: «Chixjunil linjunxaqalil moko muqmu ta chawu, naq xakʼuubʼ chaq linyuʼam saʼ muqmu [...]. Toj majiʼ ninyoʼlaak chaq, ak nakawil wu; ak tzʼiibʼanbʼilebʼ chixjunil linkutan saʼ laahu» (Salmo 139:13, 15, 16). Kaʼajwiʼ li Yos naxnaw chi tzʼaqal re ru chanru yiibʼanbʼilo ut chanru naq li xqakʼul saʼ li qayuʼam naxbʼeresi li qawanjik. Joʼkan naq chʼolchʼooq chiqu naq kaʼajwiʼ li Jehobʼa naxtaw ru li naqekʼa.

Li awabʼej David kitijok chi joʼkaʼin: «At Qaawaʼ, laaʼat nakatzʼil wix ut nakanaw wu, nakanaw joʼqʼe ninkʼojlaak ut joʼqʼe ninwakliik; us ta najt wankin, abʼan nakanaw li ninkʼoxla». Kixye ajwiʼ: «Toj majiʼ naʼelk li aatin chi ruʼuj waqʼ, ak xanaw laaʼat, at Qaawaʼ» (Salmo 139:1, 2, 4). Li Jehobʼa naxnaw li naqekʼa ut li naqakʼoxla (1 Crónicas 28:9; 1 Samuel 16:6, 7). Kʼaru naxkʼut ebʼ li raqal aʼin chirix li Yos?

Usta inkʼaʼ naqaye re chixjunil li naqakʼoxla ut li naqekʼa naq nokootijok, li Yos ak naxnaw. Aʼan naril li naqabʼaanu ut naxtaw ru kʼaʼut naqabʼaanu. Ut moko kaʼaj tawiʼ aʼan, li Yos naxnaw ajwiʼ li tqabʼaanu wi najalaak raj li qawanjik. Joʼkan bʼiʼ, saʼ xkʼabʼaʼ naq li Yos xooxyobʼtesi re naq toorahoq, chʼolchʼo chiqu naq naraj xnawbʼal ut xtawbʼal ru li naqakʼoxla ut li naqabʼaanu (1 Juan 4:7-10).

Li Santil Hu naxye:

• «Li Qaawaʼ sa narilebʼ li tiikebʼ xchʼool, ut narabʼihebʼ naq nekeʼtijok» (1 PEDRO 3:12).

• Li Yos naxye: «Tatintzol, tinkʼut chawu li bʼe tento taakʼam, chan li Qaawaʼ; junelik yooqin chawilbʼal naq tatinbʼeres» (SALMO 32:8).

Ma tooruuq raj xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal rikʼin xnawbʼal naq li Yos naxtaw ru li yooko xkʼulbʼal? Qilaq li kixkʼul li xʼAnna, li wank Nigeria. Aʼan naxye: «Saʼ xkʼabʼaʼ naq naabʼal linchʼaʼajkilal, xinkʼoxla, ma wank tawiʼ rusilal linyuʼam. Naq xeʼxye we naq wank kanser saʼ lintuʼ, linbʼeelom ak kikamk ut linkoʼ wank saʼ li bʼanlebʼaal, xbʼaan naq kinujak haʼ saʼ rulul. Jwal xchʼaʼajkoʼk chiwu wank saʼ li bʼanlebʼaal, xbʼaan naq wank ajwiʼ aran linkoʼ ut tento xineʼxchoʼ, xeʼxkʼe bʼan saʼ linkikʼel ut xineʼxnumsi saʼ jun li kʼanjelobʼaal re xkʼatbʼal li kanser».

Kʼaru kitenqʼank re xʼAnna? «Nawulak chiwu xkʼoxlankil ebʼ li raqal re li Santil Hu joʼ Filipenses 4:6, 7, bʼarwiʼ naxye: “Li tuqtuukil usilal li nachalk rikʼin li Yos ut naxqʼax ru chixjunil li naʼlebʼ, tixkʼuula leechʼool ut leekʼaʼuxl”. Rajlal naq ninjultika ebʼ li aatin aʼin nawekʼa naq nachʼ wankin chixkʼatq li Jehobʼa. Chʼolchʼo chiwu naq aʼan naxtaw ru chi tzʼaqal re ru li nawekʼa. Joʼkan ajwiʼ, jwal xeʼxwaklesi inchʼool ebʼ li wech aj paabʼanel.

»Usta toj yajin, yook chi usaak li qawanjik. Xqatzol naʼlebʼak chiʼus chirix li yooko xnumsinkil xbʼaan naq chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa wank qikʼin. Santiago 5:11 naxye: “Us xaq rehebʼ li keʼkuyuk rahilal, chanko naq naqayaabʼahebʼ li xkʼabʼaʼ. Eerabʼihom resil li xnimal xkuyum laj Job; ut nekenaw ajwiʼ kʼaru kixkʼul rikʼin li Qaawaʼ saʼ xraqik, xbʼaan naq li Qaawaʼ aʼan aj toqʼobʼanel u ut aj uxtaan”». Chʼolchʼo chaq chiru li Jehobʼa li kixnumsi laj Job ut chʼolchʼooq ajwiʼ chiqu naq aʼan naxtaw ru li yooko xnumsinkil.