1, 2. (a) Mɛni he je nɛ Noa, Daniel kɛ Hiob a nɔ hyɛmi ní ɔmɛ ma nyɛ maa wo wɔ he wami ɔ? (b) Mɛni si fɔfɔɛ mi nɛ Ezekiel ngma munyu nɛ ngɛ Ezekiel 14:14 ɔ ngɛ?

ANƐ o kɛ haomihi kaa hiɔ, sika he nyagba aloo yi mi wami ngɛ kpee lo? Anɛ be komɛ ɔ, ní komɛ haa nɛ bua jɔmi nɛ o kɛ sɔmɔɔ Yehowa a baa si lo? Ke o heto ɔ ji ee ɔ, lɛɛ Noa, Daniel kɛ Hiob a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ ma nyɛ maa wo mo he wami. Nimli nɛ ɔmɛ yi mluku, nɛ a kɛ nyagbahi fuu nɛ waa kɛ kpeɔ mwɔnɛ ɔ ekomɛ kpe. A nyagba amɛ ekomɛ po ha nɛ a wami ya je oslaa mi. Se a ya nɔ nɛ a ye Mawu anɔkuale, enɛ ɔ he ɔ, Mawu na mɛ kaa nihi nɛ a pee hemi kɛ yemi kɛ tue bumi he nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa kase.​—Kane Ezekiel 14:12-14.

² Ezekiel ngma ngmami nɛ a kɛ munyu nɛ ɔ da nɔ ɔ ngɛ Babilonia ngɛ jeha 612 ɔ mi loko a fɔ Kristo. * (Eze. 1:1; 8:1) Benɛ Ezekiel  ngma munyu nɛ ɔ, e kɛ we kulaa nɛ a kpata Yerusalɛm ma a hɛ mi ngɛ jeha 607 ɔ mi loko a fɔ Kristo. Yerusalɛm bi ɔmɛ a kpɛti nihi bɔɔ pɛ nɛ a ye Mawu anɔkuale, nɛ a bu lɛ tue kaa bɔ nɛ Noa, Daniel kɛ Hiob pee ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, a he a yi wami. (Eze. 9:1-5) Nimli nɛ ɔmɛ a kpɛti ni komɛ ji Yeremia, Baruk, Ebedmelek kɛ Rekab bi ɔmɛ.

3. Mɛni he wa ma susu ngɛ munyu nɛ ɔ mi?

³ Mwɔnɛ ɔ hu ɔ, nihi nɛ a baa a je mi kaa Noa, Daniel kɛ Hiob ji nihi nɛ Yehowa ma kadi mɛ kɛ ha yi baami ngɛ nyagbe ligbi ɔ nɔ. (Kpoj. 7:9, 14) Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ waa hyɛ nɔ́ he je nɛ Yehowa tsɔɔ kaa Noa, Daniel kɛ Hiob pee nɔ́ nɛ da ngɛ e hɛ mi ɔ. Ke wa ngɛ a he susue ɔ, wa maa hyɛ (1) haomihi nɛ a ti nɔ tsuaa nɔ kɛ kpe, kɛ (2) bɔ nɛ wa maa pee ha kɛ ná hemi kɛ yemi nɛ waa bu Mawu tue kaa mɛ.

4, 5. Mɛni haomihi Noa kɛ kpe, nɛ mɛni he je nɛ si nɛ e fĩ ɔ sa kadimi ɔ?

⁴ Haomihi nɛ Noa kɛ kpe. Benɛ e ke suu Noa nɛnɛkasowa Enok yi nɔ ɔ, nihi yi Mawu gbeye kulaa. A deɔ “gbeye níhi” po kɛ siɔ Yehowa. (Jud 14, 15) Yi wu tso níhi sɔuu a peeɔ. Ngɛ Noa be ɔ mi ɔ, ‘basabasa peemi hyi zugba a nɔ tɔ.’ Bɔfo yayamihi tsake kɛ pee nimli, nɛ a ba zugba a nɔ. A ba ngɔ yihi, nɛ a fɔ bimɛ nɛ a je oblai nɛ a yi mi wa saminya. (1 Mose 6:2-4, 11, 12) Se Noa ngɛ slɔɔto kulaa ngɛ nimli nɛ ɔmɛ a he. Baiblo ɔ de ke: ‘Noa lɛɛ, Yehowa bua jɔ e he. . . . Noa nɛ ɔ, piami ko be e he; e be ɔ mi ɔ, lɛ pɛ ji dalɔ, nɛ e peeɔ Mawu suɔmi nya ní.’​—1 Mose 6:8, 9.

⁵ Mo susu nɔ́ nɛ munyu nɛ ɔ tsɔɔ ngɛ dalɔ nɛ ɔ he nɛ o hyɛ. Kekleekle ɔ, Noa kɛ anɔkuale yemi sɔmɔ Yehowa ngɛ je nɛ a peeɔ yi wu tso ní ngɛ mi ɔ mi loko Nyu Kpekpemi ɔ ba. Pi jeha 70 loo jeha 80 pɛ nɛ Noa kɛ pee jã, se e pee jã jeha 600 sɔuu! (1 Mose 7:11) Jehanɛ hu ɔ, ngɛ jamɛ a be ɔ mi ɔ, asafo ko be nɛ Noa kɛ mɛ maa pee kake kɛ sɔmɔ Mawu konɛ lɔ ɔ nɛ wo lɛ he wami. E ma nyɛ maa ba kaa e nyɛmimɛ po fĩ we e se. *

6. Ngɛ mɛni blɔhi a nɔ nɛ Noa tsɔɔ kaa e ngɛ kã?

⁶ Noa susuu we kaa e je mi nɛ e maa ba saminya a pɛ hiɛ. Mohu ɔ, Noa ba pee “dami fiɛɛlɔ,” nɛ e ha nɛ nihi tsuo le kaa e ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ Yehowa mi. (2 Pet. 2:5) Bɔfo Paulo ngma ke: “Kɛ gu hemi kɛ yemi nɛ ɔ nɔ ɔ, e bu je ɔ fɔ.” (Heb. 11:7) E ngɛ heii kaa nihi ye Noa he fɛu, nɛ a te si kɛ wo lɛ. Eko ɔ, a ka kaa a maa pee lɛ yi wu tso ní po. Se e yi “nɔmlɔ adesa gbeye.” (Abɛ 29:25) Mohu ɔ, kaa bɔ nɛ Yehowa yeɔ bua e sɔmɔli nɛ a yeɔ lɛ anɔkuale ɔ, Yehowa ye bua lɛ nɛ e ná kã.

7. Benɛ Noa ngɛ daka a kpɛe ɔ, mɛni haomihi e kɛ kpe?

⁷ Benɛ Noa kɛ Mawu nyɛɛ jeha lafa enuɔ kɛ se ɔ, Yehowa de lɛ ke e kpɛ daka konɛ e kɛ he adesahi kɛ lohwehi a yi wami. (1 Mose 5:32; 6:14) Hyɛ bɔ nɛ eko ɔ, daka ngua nɛ ɔ kpɛmi maa pee ní tsumi nɛ he wa kɛ ha Noa ha! Noa le wawɛɛ kaa ní tsumi nɛ ɔ ma ha nɛ nihi maa ye e he fɛu, nɛ a maa te si kɛ wo lɛ pe kekle ɔ po. Se e bu Mawu tue, nɛ e kɛ hemi kɛ yemi tsu ní tsumi nɛ ɔ. “Noa pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Mawu fã lɛ ke e pee ɔ.”​—1 Mose 6:22.

8. Mɛni Noa pee kɛ tsɔɔ kaa e ngɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa Yehowa ma ha e kɛ e weku mi bi ɔmɛ a hiami níhi?

⁸ Haomi ko hu nɛ Noa kɛ kpe ji kaa e sa nɛ e ha e yo ɔ kɛ e bimɛ ɔmɛ a he lo nya hiami níhi. Loko Nyu Kpekpemi ɔ maa ba a, e he ba hia nɛ nihi nɛ a gbo dengme wawɛɛ konɛ a  ná niye ní. Noa hu gbo dengme jã nɔuu. (1 Mose 5:28, 29) Ngɛ jamɛ a si fɔfɔɛ ɔ mi po ɔ, Noa kɛ e juɛmi ma Mawu jami nɔ pe he lo nya níhi. E ngɛ mi kaa daka a kpɛmi he Noa maa pee jeha 40 loo 50 sɔuu mohu lɛɛ, se e ngɔ e juɛmi kɛ fɔ Mawu nɔ. Ngɛ Nyu Kpekpemi ɔ se po ɔ, e ya nɔ nɛ e pee jã jeha 350. (1 Mose 9:28) Enɛ ɔ ji hemi kɛ yemi kɛ tue bumi he nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa kase!

9, 10. (a) Kɛ wa ma plɛ kɛ kase Noa hemi kɛ yemi ɔ kɛ e tue bumi ɔ ha kɛɛ? (b) Kɛ Mawu naa nihi nɛ a fãa e mlaa amɛ a he ɔ ha kɛɛ?

⁹ Blɔ nɔ nɛ wa maa gu kɛ kase Noa hemi kɛ yemi kɛ e tue bumi ɔ. Wa ma nyɛ maa pee jã ke wa fãa Mawu mlaa amɛ a he, waa kɛ wa he wui Satan je ɔ mi, nɛ waa kɛ Matsɛ Yemi ɔ yeɔ kekle blɔ he ngɛ wa si himi mi. (Mat. 6:33; Yoh. 15:19) Akɛnɛ wa peeɔ ní nɛ ɔmɛ he je ɔ, je ɔ sume wa sane kulaa. Mwɔnɛ ɔ po ɔ, akɛnɛ wa yeɔ Mawu mlaahi nɛ kɔɔ gba si himi kɛ bɔmi nami he ɔ nɔ he je ɔ, nihi tuɔ munyu kɛ siɔ wɔ ngɛ mahi fuu a nɔ. (Kane Malaki 3:17, 18.) Se kaa bɔ nɛ Noa pee ɔ, wa yeɔ Yehowa gbeye mohu pe nimli, ejakaa wa le kaa lɛ pɛ ji nɔ nɛ ma nyɛ ma ha wɔ neneene wami.​—Luka 12:4, 5.

¹⁰ Se mo nɛɛ? Ke nihi ye o he fɛu, nɛ a tu o he munyu yaya a, anɛ o maa ya nɔ nɛ o ‘pee Mawu suɔmi nya ní’ lo? Nɛ ke o kɛ sika he nyagba ngɛ kpee ɔ, anɛ o maa ya nɔ nɛ o ná hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ Yehowa mi kaa e ma ha mo o hiami níhi lo? Ke o kase Noa hemi kɛ yemi ɔ kɛ e tue bumi ɔ, o ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa maa hyɛ o nɔ.​—Filip. 4:6, 7.

11. Mɛni haomi nguahi Daniel kɛ e huɛmɛ etɛ ɔmɛ kɛ kpe ngɛ Babilon? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

¹¹ Haomihi nɛ Daniel kɛ kpe. A nu Daniel kɛ ho Babilon ya. Babilon bi ɔmɛ jaa wɔ, nɛ a kɛ mumi yayamihi tsuɔ ní. Jehanɛ hu ɔ, Babilon bi ɔmɛ sume Yuda bi ɔmɛ a sane, nɛ a yeɔ a kɛ a Mawu, Yehowa a he fɛu. (La 137:1, 3) Moo hyɛ bɔ nɛ nɔ́ nɛ ɔ maa dɔ Daniel kɛ Yuda bi kpahi nɛ a suɔ Yehowa a ha! Jehanɛ hu ɔ, nihi a juɛmi maa ya Daniel kɛ e huɛmɛ etɛ ɔmɛ nɛ ji Hanania, Mishael, kɛ Azaria a nɔ wawɛɛ, ejakaa a ma tsɔse mɛ konɛ a tsu ní kɛ ha Babilon matsɛ ɔ. A to a niye ní po he blɔ nya kɛ ha mɛ. Enɛ ɔ hu ba pee haomi kɛ ha Daniel ejakaa e sume nɛ e kɛ ‘matsɛ ɔ niye ní kpakpa a nɛ ble e he.’​—Dan. 1:5-8, 14-17.

12. (a) Mɛni su kpakpahi Daniel je kpo? (b) Kɛ Yehowa na Daniel ha kɛɛ?

¹² Akɛnɛ Daniel le ní wawɛɛ he je ɔ, e ná he blɔhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ e wo e he nɔ. (Dan. 1:19, 20) Se e wo we e he nɔ, nɛ e kɛ e susumi nyɛ we nihi a nɔ hulɔ. E ba e he si, nɛ ke e ye manye ngɛ nɔ́ ko mi ɔ, e kɛ yi jemi ɔ haa Yehowa. (Dan. 2:30) E be nyakpɛ kaa benɛ Daniel ji nyumuyo ɔ, Yehowa bu lɛ dalɔ kaa Noa kɛ Hiob. Anɛ e da blɔ kaa Yehowa bu Daniel dalɔ benɛ e wɛ ɔ lo? Ee! Daniel ye Yehowa anɔkuale nɛ e bu lɛ tue kɛ ya si benɛ e gbo. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, benɛ e piɛ bɔɔ nɛ Daniel maa ye jeha lafa a, Mawu bɔfo ko ba de lɛ ke: “Daniel, Mawu suɔ o sane.”​—Dan. 10:11.

13. Mɛni he je nɛ eko ɔ, Yehowa ye bua Daniel nɛ e ná blɔ nya ngɛ Babilon ɔ?

¹³ Nyagbe kulaa a, Yehowa jɔɔ Daniel nɛ e ba pee ma nɔkɔtɔma ngɛ Babilonia kɛ Medo-Persia nɔ yemi ɔ mi. (Dan. 1:21; 6:1, 2) Eko ɔ, Yehowa lɛ e ha nɛ e ba mi jã konɛ Daniel nɛ ye bua e we bi ɔmɛ kaa bɔ nɛ Yosɛf pee ngɛ Ijipt ɔ, aloo kaa bɔ nɛ Ester kɛ Mordekai pee ngɛ Persia a. * (Dan. 2:48) Moo hyɛ bɔ nɛ Ezekiel kɛ Yuda bi nɛ a ngɛ nyɔguɛ tso mi ɔ a bua maa jɔ ha kaa Yehowa gu Daniel nɔ kɛ ye bua mɛ!

14, 15. (a) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ wa si fɔfɔɛ ngɛ kaa Daniel nɔ́ ɔ? (b) Mɛni fɔli ma nyɛ maa kase ngɛ Daniel fɔli ɔmɛ a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi?

 ¹⁴ Blɔ nɔ nɛ wa maa gu kɛ kase Daniel hemi kɛ yemi ɔ kɛ e tue bumi ɔ. Mwɔnɛ ɔ, Babilon Ngua nɛ ji lakpa jami nɛ Baiblo ɔ tsɛɛ ke “daimoniohi a hi he” ɔ sisi nihi fuu. Enɛ ɔ he ɔ, je ɔ mi hyi tɔ kɛ je mi bami yaya kɛ lakpa jami. Se wa ngɛ kaa nibwɔhi ngɛ je ɔ mi. (Kpoj. 18:2) Wa pee we wa ní kaa nihi nɛ a ngɛ je ɔ mi ɔ, enɛ ɔ he ɔ, nihi yeɔ wa he fɛu. (Maak. 13:13) Se e sa nɛ waa hɛ kɛ su Yehowa wa Mawu ɔ he kaa bɔ nɛ Daniel pee ɔ. Ke wa ba wa he si nɛ wa bu Mawu tue, nɛ wa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ Mawu nɔ ɔ, wɔ hu wa he jua maa wa ha lɛ.​—Hag. 2:7.

¹⁵ Fɔli ma nyɛ maa kase ní kɛ je Daniel fɔli ɔmɛ a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi. Ngɛ mɛni blɔ nɔ? E ngɛ mi kaa benɛ Daniel wɛ ɔ, Yuda bi ɔmɛ pee ní yayamihi mohu lɛɛ, se Daniel ba ná suɔmi kɛ ha Mawu. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e ná we jamɛ a suɔmi ɔ yaka gu. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa e ná tsɔsemi kpakpa kɛ je e fɔli ɔmɛ a ngɔ. (Abɛ 22:6) Daniel biɛ nɛ e sisi ji “Mawu Ji Ye Kojolɔ” ɔ po tsɔɔ kaa Daniel fɔli yeɔ Mawu gbeye. Lɔ ɔ he ɔ, fɔli, nyɛɛ to nyɛ tsui si kɛ tsɔɔ nyɛ bimɛ ɔmɛ ní, nɛ nyɛ kɔni nɛ ko gbo ngɛ a he. (Efe. 6:4) Jehanɛ hu ɔ, nyɛɛ kɛ mɛ nɛ bla kɛ sɔle, nɛ nyɛɛ sɔle ha mɛ. Ke nyɛ bɔ mɔde nɛ nyɛ ha nɛ Baiblo mi anɔkuale ɔ sɛ a tsui mi ɔ, Yehowa maa jɔɔ nyɛ wawɛɛ.​—La 37:5.

16, 17. Mɛni ka nɛ Hiob kɛ kpe benɛ e ji niatsɛ ɔ, nɛ mɛni ka e kɛ kpe benɛ e ji ohiatsɛ ɔ?

¹⁶ Haomihi nɛ Hiob kɛ kpe. Hiob hi si himi slɔɔtohi a mi. Loko Hiob kɛ kahi maa kpe ɔ, lɛ ji “nɔmlɔ ngua pe kulaa ngɛ beleku je ma amɛ a mi.” (Hiob 1:3) Hiob ngɛ ní, nihi le lɛ wawɛɛ, nɛ a buɔ lɛ saminya. (Hiob 29:7-16) Se kɛ̃ ɔ, e bui e he pi ni kpahi, nɛ e susuu we kaa Mawu he hia we lɛ ngɛ e si himi mi. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa tsɛ Hiob ke “ye tsɔlɔ.” Yehowa de hu ke: “E jaa mi, nɛ e pee we nɔ́ nɛ dɛ blɔ kɔkɔɔkɔ.”​—Hiob 1:8.

¹⁷ Se si kake too ɔ, Hiob si himi tsake kulaa. E ba pee ohiatsɛ, nɛ e ní pee mɔbɔ. Wa le he nɛ Hiob nyagba a je. Wa le kaa Satan nɛ e gbeɔ nɔ he guɛ ɔ lɛ po Hiob nya. E tsɔɔ kaa Hiob ngɛ Mawu jae ngɛ níhi nɛ e ma ná a he je. (Kane Hiob 1:9, 10.) Yehowa ma we e hɛ kɛ fɔɛ nya pomi nɛ ɔ nɔ. Mohu ɔ, Yehowa ha Hiob he blɔ konɛ e tsɔɔ kaa e yeɔ lɛ anɔkuale, nɛ e tsui mi nɛ e je kɛ ngɛ lɛ jae.

18. (a) Mɛni lɛ mwɔ o hɛ ngɛ Hiob anɔkuale yemi ɔ he? (b) Mɛni wa kaseɔ ngɛ Yehowa he ngɛ bɔ nɛ e tsu Hiob sane ɔ he ní ha a mi?

 ¹⁸ Satan ngɔ haomihi nɛ a nya wa kɛ ba Hiob nɔ nɔtonɔto. Enɛ ɔ ha nɛ Hiob susu kaa Mawu lɛ ngɔ haomi ɔmɛ kɛ ba e nɔ. (Hiob 1:13-21) Lɔ ɔ se ɔ, nyumu etɛ komɛ nɛ a ke a ma Hiob bua womi ɔ ba tu munyuhi kɛ jɔ̃ e kɔni mi mohu. A tsɔɔ kaa Hiob pee ní yayahi, nɛ lɔ ɔ he je nɛ Mawu ngɛ e tue gblae ɔ nɛ! (Hiob 2:11; 22:1, 5-10) Se Hiob ya nɔ nɛ e ye Yehowa anɔkuale. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Hiob tu munyu basabasa be komɛ, se kɛ̃ ɔ, Yehowa nu lɛ sisi, ejakaa e le kaa Hiob ngɛ nɔ́ nae. (Hiob 6:1-3) Ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, Satan tsitsɛɛ Hiob kɛ fia si, nɛ e ngɔ lakpa munyuhi kɛ fiaa lɛ mohu lɛɛ, se Hiob kua we Mawu. Benɛ Hiob nyɛ nɛ e da ka amɛ a nya se ɔ, Yehowa jɔɔ lɛ kɛ níhi nɛ e ngɛ loko ka amɛ ba e nɔ ɔ ekohu. E bɔ ní ɔmɛ a he si enyɔ kɛ ha lɛ, nɛ e ngɔ jeha 140 kɛ piɛɛ Hiob jeha amɛ a he ha lɛ. (Yak. 5:11) Ngɛ jamɛ a be ɔ mi tsuo ɔ, Hiob ya nɔ nɛ e ja Yehowa pɛ. Kɛ wa plɛ kɛ le kɛɛ? Wa le enɛ ɔ, ejakaa benɛ Hiob gbo ɔ, jeha babauu be loko Ezekiel ngma munyu nɛ ngɛ Ezekiel 14:14 ɔ.

19, 20. (a) Kɛ wa ma plɛ kɛ kase Hiob hemi kɛ yemi kɛ e tue bumi ɔ ha kɛɛ? (b) Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa mi mi sãa wɔ ngɛ nihi a he kaa bɔ nɛ Yehowa peeɔ ɔ?

¹⁹ Blɔ nɔ nɛ wa maa gu kɛ kase Hiob hemi kɛ yemi kɛ e tue bumi ɔ. Ngɛ si fɔfɔɛ fɛɛ si fɔfɔɛ nɛ waa kɛ maa kpe ɔ mi ɔ, nyɛ ha nɛ waa ya nɔ nɛ wa ha nɛ Yehowa nɛ pee nɔ titli ngɛ wa si himi mi. Nyɛ ha nɛ waa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ e nɔ, nɛ wa sɔmɔ lɛ kɛ wa tsui tsuo. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa ma nyɛ maa pee jã pe bɔ nɛ Hiob pee ɔ po! Mo susu he nɛ o hyɛ: Mwɔnɛ ɔ, wa le níhi fuu ngɛ Satan he, nɛ wa le e ga amɛ hulɔ. (2 Kor. 2:11) Baiblo ɔ nɛ Mawu ha nɛ a ngma, titli ɔ Hiob womi ɔ ha nɛ wa le nɔ́ he je nɛ Mawu ngmɛ nɔ́ nami blɔ. Daniel gbami ɔ ha nɛ wa na kaa Mawu Matsɛ Yemi ɔ ji nɔ yemi nitsɛnitsɛ nɛ maa ye je ɔ tsuo nɔ, nɛ Yesu Kristo ji e nya matsɛ. (Dan. 7:13, 14) Wa le hu kaa e be kɛe nɛ Mawu Matsɛ Yemi ɔ maa po nɔ́ nami tsuo se.

²⁰ Jehanɛ hu ɔ, Hiob níhi a si kpami ɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ wa mi mi nɛ sã wɔ ngɛ wa nyɛmimɛ Kristofohi nɛ a kɛ si himi nɛ mi wa ngɛ kpee ɔmɛ a he. Kaa bɔ nɛ e ba ngɛ Hiob blɔ fa mi ɔ, eko ɔ, mɛ hu a maa tu munyu basabasa be komɛ. (Fiɛlɔ 7:7) Se e sa nɛ waa nu mɛ sisi nɛ wa mi mi nɛ sã wɔ ngɛ a he mohu pe nɛ wa maa kojo mɛ. Ke wa pee jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ Yehowa nɛ ji wa Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi nɛ e naa nɔ mɔbɔ ɔ kasee.​—La 103:8.

21. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ 1 Petro 5:10 kaiɔ wɔ nɔ́ nɛ ya nɔ ngɛ Noa, Daniel kɛ Hiob a si himi mi?

²¹ E ngɛ mi kaa Noa, Daniel kɛ Hiob hi si ngɛ be slɔɔtohi a mi, nɛ a kɛ si fɔfɔɛ slɔɔtohi kpe mohu lɛɛ, se mɛ tsuo a nyɛ nɛ a da haomihi nɛ a kɛ kpe ɔmɛ a nya. Nimli nɛ ɔmɛ a he sane nɛ a ngma kɛ fɔ si ɔ ha nɛ wa kaiɔ munyu ko nɛ bɔfo Petro ngma a. E ngma ke: “Se ke nyɛ na amanehlu be bɔɔ ko ɔ, dloomi tsuo Mawu ɔ . . . nitsɛ . . . maa gbe nyɛ tsɔsemi ɔ nya. E maa waje nyɛ, e ma ha nɛ nyɛ he maa wa, e ma ha nɛ nyɛ maa pi si wawɛɛ.”​—1 Pet. 5:10.

22. Mɛni he wa ma susu ngɛ munyu nɛ nyɛɛ se ɔ mi?

²² Yehowa wo wɔ si ngɛ e munyu nɛ Petro ngma a mi kaa e maa waje e sɔmɔli, nɛ e ma ha nɛ a he maa wa. Munyu nɛ ɔ kɔɔ Mawu we bi hu a he mwɔnɛ ɔ. Wɔ tsuo wa suɔ nɛ Yehowa nɛ ha nɛ wa he nɛ wa, nɛ wa nane nɛ pi si ngɛ e jami mi. Enɛ ɔ he ɔ, wa suɔ nɛ waa kase Noa, Daniel kɛ Hiob a hemi kɛ yemi kɛ a tue bumi ɔ! Ngɛ munyu nɛ nyɛɛ se ɔ mi ɔ, wa maa na kaa Yehowa nɛ a le lɛ nitsɛnitsɛ ɔ ji nɔ́ nɛ ye bua mɛ nɛ́ a ye anɔkuale. Niinɛ, a ‘nu nɔ́ fɛɛ nɔ́’ nɛ Yehowa suɔ kaa a pee ɔ sisi saminya. (Abɛ 28:5) Wɔ hu wa ma nyɛ maa pee jã.