1, 2. (a) Dlaczego przykład Noego, Daniela i Hioba może być dla nas pokrzepiający? (b) W jakich okolicznościach zostały spisane słowa z Ezechiela 14:14?

CZY przeżywasz trudne chwile? Może masz słabe zdrowie, problemy finansowe albo znosisz prześladowania. Czy czasami jest ci trudno zachowywać radość w służbie dla Jehowy? Jeśli tak, pokrzepić może cię przykład Noego, Daniela i Hioba. Oni też byli niedoskonali i musieli zmagać się z wyzwaniami podobnymi do naszych — nawet z takimi, które zagrażały ich życiu. Jednak pozostali lojalni wobec Boga, a On uznał ich za wzór wiary i posłuszeństwa (odczytaj Ezechiela 14:12-14).

² Słowa, które są tekstem przewodnim tego artykułu, Ezechiel napisał w Babilonii w 612 roku p.n.e. (Ezech. 1:1; 8:1) *. Zbliżało się zapowiedziane zniszczenie odstępczej Jerozolimy, które nastąpiło w 607 roku p.n.e. Tylko nieliczni jej mieszkańcy odznaczali się takimi przymiotami jak Noe, Daniel oraz Hiob i otrzymali znak umożliwiający przeżycie (Ezech. 9:1-5). Wśród nich znaleźli się Jeremiasz, Baruch, Ebed-Melech i Rechabici.

3. Co rozważymy w tym artykule?

³ Podobnie kiedy nastanie koniec obecnego systemu rzeczy, znak umożliwiający przeżycie otrzymają tylko ci, których Jehowa uzna za prawych — ludzie tacy jak Noe, Daniel i Hiob (Obj. 7:9, 14). W związku z tym przeanalizujmy, dlaczego w oczach Jehowy ci mężczyźni byli wzorami prawości. Skupimy się na tym, 1) jakim wyzwaniom musiał sprostać każdy z nich oraz 2) jak możemy naśladować ich wiarę i posłuszeństwo.

4, 5. Przed jakimi wyzwaniami stanął Noe i dlaczego jego wytrwałość jest tak niezwykła?

⁴ Przed jakimi wyzwaniami stanął Noe? Już w czasach Henocha, pradziadka Noego, ludzie postępowali w sposób niegodziwy. Mówili nawet „szokujące rzeczy” przeciwko Jehowie (Judy 14, 15). Szerzyła się przemoc, a do czasów Noego ziemia została wręcz „napełniona przemocą”. Zbuntowani aniołowie materializowali się i brali sobie za żony ziemskie kobiety. Potomstwo z tych nienaturalnych związków było bardzo brutalne (Rodz. 6:2-4, 11, 12). Ale Noe wyróżniał się na tle innych: „Znalazł łaskę w oczach Jehowy. (...) Okazał się nienaganny wśród współczesnych. Noe chodził z prawdziwym Bogiem” (Rodz. 6:8, 9).

⁵ Co to nam mówi o Noem? Po pierwsze, chodził z Bogiem w niegodziwym świecie przed potopem nie przez 70 czy 80 lat, czyli tyle, ile żyje obecnie przeciętny człowiek. Noe znosił takie warunki prawie 600 lat! (Rodz. 7:11). Po drugie, w przeciwieństwie do nas nie miał zboru, w którym mógłby otrzymać duchowe wsparcie; najwyraźniej nie mógł pod tym względem liczyć nawet na swoje rodzeństwo *.

6. Jak Noe dowiódł niezwykłej odwagi?

⁶ Noe nie uważał, że wystarczy być dobrym człowiekiem. Publicznie mówił o swojej wierze w Jehowę — był odważnym „głosicielem prawości” (2 Piotra 2:5). Apostoł Paweł napisał, że „przez tę wiarę potępił świat” (Hebr. 11:7). Niewątpliwie Noe był wyśmiewany i stawał w obliczu sprzeciwu oraz gróźb. Ale nie ‛drżał przed człowiekiem’ (Prz. 29:25). Przejawiał wiarę i dlatego Jehowa dodawał mu odwagi.

7. Jakim wyzwaniom Noe musiał sprostać w trakcie budowy arki?

⁷ Noe chodził z Bogiem już ponad pięć wieków, kiedy Jehowa polecił mu zbudować arkę, żeby ocalić ludzi i zwierzęta (Rodz. 5:32; 6:14). Realizacja tego zadania musiała wydawać się bardzo trudna — i to nie tylko ze względów konstrukcyjnych. Noe z pewnością zdawał sobie sprawę, że ludzie będą się jeszcze bardziej z niego wyśmiewać i utrudniać mu życie. Jednak okazał się wierny i posłuszny Jehowie. W Biblii czytamy: „Tak właśnie uczynił” (Rodz. 6:22).

8. Jak Noe dowiódł wiary w to, że Jehowa zadba o potrzeby jego rodziny?

⁸ Kolejnym wyzwaniem dla Noego było dbanie o potrzeby materialne żony i dzieci. Przed potopem ludzie musieli bardzo ciężko pracować, żeby mieć co jeść. Bez wątpienia Noe nie był wyjątkiem (Rodz. 5:28, 29). Mimo to nie koncentrował się na sprawach materialnych, ale na Bogu. Nawet podczas budowy arki — która mogła trwać 40 lub 50 lat — skupiał się na sprawach duchowych. Tak samo postępował przez kolejne 350 lat po potopie (Rodz. 9:28). Jest dla nas wspaniałym przykładem wiary i posłuszeństwa!

9, 10. (a) Jak możemy naśladować wiarę i posłuszeństwo Noego? (b) Czego możesz być pewny, jeśli starasz się przestrzegać praw Jehowy?

⁹ Jak możemy naśladować wiarę i posłuszeństwo Noego? Powinniśmy bronić prawych zasad Jehowy przez trzymanie się z dala od świata i stawianie spraw Królestwa na pierwszym miejscu (Mat. 6:33; Jana 15:19). Oczywiście takie postępowanie nie cieszy się uznaniem świata. Na przykład w niektórych krajach zdecydowane przestrzeganie prawa Bożego w kwestiach dotyczących małżeństwa i moralności ściągnęło na nas krytykę (odczytaj Malachiasza 3:17, 18). Jednak podobnie jak Noe nie boimy się ludzi, tylko Jehowy. Wiemy, że jedynie On może dać nam życie wieczne (Łuk. 12:4, 5).

¹⁰ A jak to wygląda w twoim wypadku? Czy nadal będziesz ‛chodzić z Bogiem’, nawet gdy inni będą cię wyśmiewać lub krytykować albo gdy problemy finansowe wystawią na próbę twoje zaufanie do Jehowy? Jeśli będziesz naśladował wiarę i posłuszeństwo Noego, możesz być pewny, że Jehowa się o ciebie zatroszczy (Filip. 4:6, 7).

11. Przed jakimi poważnymi wyzwaniami stanął Daniel i jego trzej towarzysze? (Zobacz ilustrację tytułową).

¹¹ Przed jakimi wyzwaniami stanął Daniel? Daniel został uprowadzony do Babilonu, miasta pełnego bałwochwalstwa i spirytyzmu. Babilończycy traktowali Żydów z wyższością — wyśmiewali się z nich i z ich Boga, Jehowy (Ps. 137:1, 3). Musiało to być bardzo bolesne dla wiernych Żydów takich jak Daniel! Ponadto on i jego trzej towarzysze — Chananiasz, Miszael i Azariasz — byli w centrum uwagi, ponieważ mieli przejść szkolenie, żeby usługiwać królowi. Ustalono dla nich nawet specjalną dietę. Ale sprawa jedzenia i picia szybko stała się problematyczna, bo Daniel nie chciał się ‛skalać przysmakami króla’ (Dan. 1:5-8, 14-17).

12. (a) Jakie przymioty przejawiał Daniel? (b) Co Jehowa sądził o Danielu?

¹² Jeszcze inna, bardziej zakamuflowana próba mogła mieć związek z wyjątkowymi umiejętnościami Daniela — to dzięki nim otrzymał specjalne zadania. Ale nie stał się arogancki czy zbyt pewny siebie. Przejawiał pokorę, skromność, a zasługi za swoje osiągnięcia zawsze przypisywał Jehowie (Dan. 1:19, 20; 2:30). Co ciekawe, Daniel był jeszcze młody, kiedy Jehowa uznał go za przykład wiary, tak jak Noego i Hioba. Czy Daniel zawiódł nadzieje Jehowy? W żadnym wypadku! Aż do końca życia pozostał wierny i posłuszny. Gdy miał blisko 100 lat, anioł serdecznie zwrócił się do niego: „Danielu, mężu nader miły” (Dan. 10:11).

13. Między innymi dlaczego Jehowa sprawił, że Daniel otrzymał wysokie stanowisko?

¹³ Jehowa wspierał Daniela, dlatego został on wysokim urzędnikiem w imperium babilońskim i medo-perskim (Dan. 1:21; 6:1, 2). Bóg pokierował tak sprawami zapewne po to, żeby Daniel mógł działać na rzecz Jego ludu — podobnie jak wcześniej Józef w Egipcie oraz Estera i Mardocheusz w Persji (Dan. 2:48) *. Wyobraź sobie, jak bardzo pokrzepiało żydowskich wygnańców, w tym Ezechiela, to, że dostrzegali, jak Jehowa wpływa na wydarzenia!

14, 15. (a) Pod jakim względem nasza sytuacja przypomina sytuację Daniela? (b) Czego rodzice mogą się nauczyć od rodziców Daniela?

¹⁴ Jak możemy naśladować wiarę i posłuszeństwo Daniela? Otaczający nas świat jest pełen niemoralności i bałwochwalstwa. Na ludzi ogromny wpływ wywiera Babilon Wielki — ogólnoświatowe imperium religii fałszywej, które Biblia nazywa „miejscem mieszkania demonów” (Obj. 18:2). Ale my przypominamy obcokrajowców, bo bardzo różnimy się od ludzi w tym świecie. Dlatego często jesteśmy obiektem kpin (Marka 13:13). Podobnie jak Daniel powinniśmy przybliżać się do Jehowy, naszego Boga. Kiedy Mu ufamy oraz okazujemy pokorę i posłuszeństwo, jesteśmy cenni w Jego oczach (Agg. 2:7).

¹⁵ Dzisiejsi rodzice mogą się wiele nauczyć od rodziców Daniela. Gdy był on dzieckiem, w Judzie panowała niegodziwość. Mimo to chłopiec rozwinął miłość do Boga. Oczywiście nie stało się to przez przypadek, ale miało związek z wysiłkami rodziców (Prz. 22:6). Samo imię Daniel, które znaczy „moim sędzią jest Bóg”, wskazuje, że jego rodzice kochali Jehowę. Jeśli masz dzieci, cierpliwie ucz je o Bogu; nigdy się nie poddawaj (Efez. 6:4). Módl się z nimi i za nie. Kiedy starasz się zaszczepiać prawdę biblijną w ich serca, możesz się spodziewać wielu błogosławieństw od Jehowy (Ps. 37:5).

16, 17. Przed jakimi wyzwaniami stanął Hiob?

¹⁶ Przed jakimi wyzwaniami stanął Hiob? Hiob doświadczył w życiu wielu diametralnych zmian. Zanim stanął w obliczu próby, „był najzamożniejszym ze wszystkich mieszkańców Wschodu” (Hioba 1:3). Posiadał duży majątek, był znany i szanowany (Hioba 29:7-16). Mimo to nie miał wygórowanego mniemania o sobie ani nie doszedł do wniosku, że nie potrzebuje Boga. Wiemy o tym, ponieważ Jehowa nazwał go ‛swoim sługą’ i dodał: „Mąż to nienaganny i prostolinijny, bojący się Boga i stroniący od zła” (Hioba 1:8).

¹⁷ W bardzo krótkim czasie życie Hioba drastycznie się zmieniło. Stracił wszystko, co miał, a ponadto był tak przygnębiony, że chciał umrzeć. Jak wiemy, cierpienia sprowadził na niego Szatan, który kłamliwie oskarżył go o to, że wielbi Boga dla samolubnych korzyści (odczytaj Hioba 1:9, 10). Jehowa nie zlekceważył tego niegodziwego zarzutu, ale dał Hiobowi możliwość dowiedzenia lojalności i wykazania, że wielbi Go z czystych i niesamolubnych pobudek.

18. (a) Co w postawie Hioba robi na tobie największe wrażenie? (b) Czego o Jehowie dowiadujemy się z tego, jak potraktował Hioba?

¹⁸ Szatan przypuścił na Hioba serię bezwzględnych ataków. Chciał sprawić wrażenie, że wszystkiemu winny jest Bóg (Hioba 1:13-21). Później do Hioba przyszli trzej fałszywi pocieszyciele. Wypowiadali okrutne oskarżenia, z których wynikało, że spotyka go to, na co sobie zasłużył (Hioba 2:11; 22:1, 5-10). Jednak Hiob pozostał lojalny wobec Jehowy. To prawda, że niektóre jego wypowiedzi były nierozważne (Hioba 6:1-3). Ale bardzo cierpiał i Bóg to dobrze rozumiał. Widział w nim głęboko przygnębionego człowieka, który nigdy się od Niego nie odwrócił — nawet gdy Szatan niejako powalił go na ziemię, a później dobił fałszywymi oskarżeniami. Gdy próba się skończyła, Jehowa dał Hiobowi dwa razy więcej, niż miał wcześniej, i pozwolił mu żyć jeszcze 140 lat (Jak. 5:11). Do końca życia Hiob wiernie służył Jehowie. Skąd o tym wiemy? Słowa, które są wersetem przewodnim tego artykułu, Ezechiel napisał wiele stuleci po śmierci Hioba.

19, 20. (a) Jak możemy naśladować wiarę i posłuszeństwo Hioba? (b) Jak w kontaktach z innymi możemy naśladować współczucie Boga?

¹⁹ Jak możemy naśladować wiarę i posłuszeństwo Hioba? Bez względu na to, w jakiej znajdziemy się sytuacji, pamiętajmy, że najważniejszy jest Jehowa — w pełni Mu ufajmy i z całego serca bądźmy posłuszni. Tak naprawdę mamy do tego nawet więcej powodów niż Hiob. Pomyśl, jak dużo wiemy o Szatanie i jego metodach (2 Kor. 2:11). Częściowo właśnie dzięki Księdze Hioba rozumiemy, dlaczego Bóg dopuszcza cierpienia. A z Księgi Daniela dowiadujemy się, że Królestwo Boże to realny rząd z Chrystusem Jezusem na czele (Dan. 7:13, 14). Już niedługo położy ono kres wszelkim cierpieniom.

²⁰ Przeżycia Hioba pokazują też, że powinniśmy okazywać współczucie naszym braciom, którzy być może przechodzą jakieś trudności. Niektórzy, podobnie jak on, mogą czasami mówić nierozważnie (Kazn. 7:7). Nie chcemy ich osądzać, ale okazywać im zrozumienie i współczucie. Kiedy tak robimy, naśladujemy naszego kochającego i miłosiernego Ojca, Jehowę (Ps. 103:8).

21. Jak słowa z 1 Piotra 5:10 można odnieść do przeżyć Noego, Daniela i Hioba?

²¹ Noe, Daniel i Hiob żyli w różnych czasach i mieli różne warunki. Ale wszyscy przetrwali napotkane próby. Ich przeżycia przywołują na pamięć słowa apostoła Piotra, który napisał: „Gdy już przez krótką chwilę pocierpicie, Bóg wszelkiej życzliwości niezasłużonej (...) sam dokończy waszego szkolenia, utwierdzi was i umocni” (1 Piotra 5:10).

22. Czego się dowiemy z następnego artykułu?

²² Słowa Piotra odnoszą się też do dzisiejszych sług Jehowy. Bóg zapewnia, że nas ‛utwierdzi i umocni’. Wszyscy chcemy, by Jehowa nas umocnił, tak byśmy pozostali niezachwiani. Dlatego jesteśmy zdecydowani naśladować wiarę i posłuszeństwo Noego, Daniela i Hioba. Z następnego artykułu dowiemy się, że pozostali oni lojalni, bo dobrze znali Jehowę. Można powiedzieć, że ‛rozumieli wszystko’, czego od nich oczekiwał (Prz. 28:5). Z nami może być podobnie.