1-3. (a) Ano an makakatabang sa sato na magdanay na maimbod sa Diyos sa huring mga aldaw na ini? (b) Ano an pag-uulayan niyato sa artikulong ini?

MANTANG nagrarani an katapusan kan huring mga aldaw, an mga maraot padagos na nagtatalubo ‘siring sa duot.’ (Sal. 92:7) Kaya dai kita nagngangalas na isinisikwal kan dakul an mga pamantayan nin Diyos sa moral. Sa arog kaining kapalibutan, paano kita magigin “siring . . . sa saradit na aki kun manungod sa karatan” pero mga “adulto sa [satong] pakasabot”?—1 Cor. 14:20.

² An simbag yaon sa satong temang teksto, na an sabi: ‘An mga naghahanap [ki Jehova] nakakasabot kan gabos’—buot sabihon, gabos na bagay na kaipuhan tanganing mapaugma siya. (Tal. 28:5) Arog man kaiyan na ideya an yaon sa Talinhaga 2:7, 9, na nagsasabi na si Jehova “nagtitipon . . . nin praktikal na kadunungan para sa mga matanos.” Huli kaiyan, “nasasabutan [ninda] kun ano an matanos asin an tamang paghusgar pati an pagigin tanos.” (NW)

³ Nagkaigwa si Noe, Daniel, asin Job kan kadunungan na iyan. (Ezeq. 14:14) Totoo man iyan sa banwaan nin Diyos ngunyan. Pero bilang indibidwal, ‘nasasabutan mo daw an gabos na bagay’ na kaipuhan tanganing  mapaugma si Jehova? Tanganing magibo iyan, kaipuhan na marhay na magkaigwa ka nin tamang kaaraman dapit sa saiya. May koneksiyon digdi, pag-ulayan niyato (1) kun paano ni Noe, Daniel, asin Job namidbid an Diyos, (2) kun paano sinda nakinabang sa kaaraman na iyan, asin (3) kun paano kita magkakaigwa nin pagtubod na arog kan sa sainda.

4. Paano namidbid ni Noe si Jehova, asin paano nakatabang sa saiya an pagkaigwa nin tamang kaaraman?

⁴ Kun paano namidbid ni Noe si Jehova. Puon pa kaidtong nagkaigwa nin mga aki si Adan asin Eva, nakakanuod an maimbod na mga tawo dapit sa Diyos sa tulong panginot na paagi: sa pag-obserbar sa saiyang mga linalang, sa ibang mga tawo na may takot sa Diyos, asin sa pakaeksperyensiya kan mga bendisyon kan pamumuhay kauyon kan matanos na mga pamantayan asin prinsipyo nin Diyos. (Isa. 48:18) Paagi sa pag-obserbar sa mga linalang, posibleng marhay na nakahiling si Noe nin kadakul na ebidensiya na an Diyos nag-eeksister asin na igwa siya nin dakul na dai nahihiling na karakteristiko, arog kan “saiyang daing sagkod na kapangyarihan asin pagka-Diyos.” (Roma 1:20) Huli sa pagkaigwa nin tamang kaaraman, dai sana si Noe basta naniwala sa Diyos kundi nagkaigwa siya nin makusog na pagtubod sa saiya.

5. Paano si Noe nagin pamilyar sa katuyuhan nin Diyos para sa katawuhan?

⁵ “Nagkakaigwa nin pagtubod pagkatapos na madangog an mensahe.” (Roma 10:17) Paano si Noe nakadangog dapit ki Jehova? Posibleng marhay na sa saiyang mga kapamilya. Kaiba diyan an saiyang amang si Lamec, na may makusog na pagtubod asin nabuhay kan panahon na buhay pa si Adan. (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan artikulo.) Kaiba man diyan an saiyang lolo na si Matusalem asin an saiyang apuon na si Jared, na nabuhay sagkod kan 366 anyos si Noe. * (Luc. 3:36, 37) Tibaad sa mga lalaking ini saka sa saindang agom nanudan ni Noe an dapit sa paglalang ni Jehova sa mga tawo, sa katuyuhan nin Diyos na panuon nin matanos na mga tawo an daga, asin an dapit sa nangyaring rebelyon sa Eden—na an epekto kaiyan nahiling mismo ni Noe. (Gen. 1:28; 3:16-19, 24) Ano man an nangyari, napahiro si Noe kan mga nanudan niya na maglingkod sa Diyos.—Gen. 6:9.

6, 7. Paano napakusog nin paglaom an pagtubod ni Noe?

⁶ An pagtubod napapakusog nin paglaom. Isipon kun ano an siguradong namatian ni Noe kan maaraman niya na an saiyang pangaran, na posibleng nangangahulugan na “Kapahingaluan” o “Karangahan,” nagtatao mismo nin ideya nin paglaom! (Gen. 5:29, An Banal na Biblia) Paagi sa pasabong nin Diyos, si Lamec nagsabi: ‘Ini [si Noe] an mapaginhawa sa sato sa satong trabaho asin sa pagparapagal kan satong mga kamot huli kan daga na isinumpa ni [Jehova].’ Naglaom si Noe sa Diyos. Arog kaidto ni Abel asin Enoc, nagtubod siya na maabot an “banhi” na malugad sa payo kan halas.—Gen. 3:15.

⁷ Posibleng dai lubos nasabutan ni Noe an hula sa Genesis 3:15, pero siguradong nasabutan niya na nagtatao ini nin paglaom nin kaligtasan. Saro pa, an panuga sa Eden kauyon kan mensahe na ihinulit ni Enoc, na naghula man dapit sa paghukom nin Diyos sa mga maraot. (Jud. 14, 15) An mensahe ni Enoc, na magkakaigwa nin lubos na kautuban sa Armagedon, siguradong nakapakusog sa pagtubod asin paglaom ni Noe!

8. Sa anong mga paagi naprotektaran si Noe kan pagkaigwa nin tamang kaaraman dapit sa Diyos?

⁸ Kun paano nakinabang si Noe sa pagkaigwa nin tamang kaaraman dapit sa Diyos. Nakatabang ki Noe an tamang kaaraman na magkaigwa nin pagtubod asin diyosnon na kadunungan, na nakaprotektar sa saiya lalo na sa espirituwal na paagi. Halimbawa, huling si Noe ‘naglakaw kaiba kan [tunay] na Diyos,’ dai siya naglakaw, o nakiasosyar, kaiba kan mga daing pagtubod sa Diyos asin isinisikwal Siya. Dai siya nagpadaya sa mga demonyong nagsulot nin pisikal na hawak, na siguradong napahanga  an mayong pagtubod asin madaling mapaniwalang mga tawo paagi kan saindang ekstraordinaryong mga abilidad, na tibaad sagkod sa puntong sinasamba na sinda kan mga ini. (Gen. 6:1-4, 9) Saka aram ni Noe na sinabihan an mga tawo na magpakadakul asin panuon an daga. (Gen. 1:27, 28) Kaya siguradong aram niya na dai puwede saka sala na magkaigwa nin seksuwal na relasyon an mga babayi asin an mga anghel na nagsulot nin pisikal na hawak. Nagin malinaw ini kan an salang pag-ibanan na iyan nagbunga nin bakong normal na mga aki. Pag-abot nin panahon, pinatanidan nin Diyos si Noe na mapaabot Siya nin baha. An pagtubod ni Noe sa patanid na iyan nagpahiro sa saiya na gibuhon an arka, kaya nakaligtas an saiyang pamilya.—Heb. 11:7.

9, 10. Paano niyato maaarog an pagtubod ni Noe?

⁹ Kun paano magkakaigwa nin pagtubod na arog kan ki Noe. Kaipuhan tang maigot na pag-adalan an Tataramon nin Diyos, isapuso an mga nanunudan niyato, asin tugutan an kaaraman na iyan na moldehon asin giyahan kita. (1 Ped. 1:13-15) Dangan poprotektaran kita nin pagtubod asin diyosnon na kadunungan laban sa tusong mga pakana ni Satanas asin sa impluwensiya kan maraot na kinaban. (2 Cor. 2:11) Pinapalakop kan kinaban na ini an kadahasan asin imoralidad. Saka itinutulod kaini an mga tawo na magpokus sa mga kamawutan kan laman. (1 Juan 2:15, 16) Puwede pa ngani kaining maimpluwensiyahan an mga maluya sa espirituwal na baliwalaon an mga ebidensiya na harani na an dakulang aldaw nin Diyos. Risahon na kan ikinukumparar ni Jesus an panahon niyato sa panahon ni Noe, mas tinawan niya nin atensiyon an mga peligro kan kawaran nin interes sa espirituwal na mga bagay imbes na an kadahasan o imoralidad.—Basahon an Mateo 24:36-39.

¹⁰ Haputon an sadiri: ‘Mahihiling daw sa sakong pamumuhay na talagang midbid ko si Jehova? Pinapahiro daw ako kan sakong pagtubod na dai sana mamuhay kauyon kan matanos na mga pamantayan nin Diyos kundi tukduan man an iba na iyan man an gibuhon?’ Lugod na an simbag mo magpahiling na ‘naglalakaw ka man kaiba kan [tunay] na Diyos.’

11. (a) An diyosnon na debosyon na ipinahiling ni Daniel kan siya hoben pa resulta nin anong klaseng pagpadakula? (b) Anong mga kuwalidad ni Daniel an gusto mong arugon?

¹¹ Kun paano namidbid ni Daniel si Jehova. Siguradong tinukduan siyang marhay kan saiyang mga magurang na mamutan si Jehova asin an saiyang nasusurat na Tataramon. Asin pinagdanay ni Daniel an pagkamuot na iyan sa bilog niyang buhay. Dawa kan may edad na siya, mababasa niyato na pinag-aadalan niyang marhay an Kasuratan. (Dan. 9:1, 2) An hararom na kaaraman ni Daniel dapit sa Diyos, kaiba an pagtratar nin Diyos sa Israel, maririsang marhay sa udok sa puso asin mapakumbabang pamibi kan propeta sa Daniel 9:3-19. Basahon asin hurop-hurupon iyan. Risahon lalo na an manunudan ta diyan dapit sa personalidad ni Daniel.

12-14. (a) Sa anong mga sitwasyon nagpahiling si Daniel nin diyosnon na kadunungan? (b) Paano binendisyunan si Daniel huli sa kusog nin buot asin kaimbudan na ipinahiling niya sa Diyos?

¹² Kun paano nakinabang si Daniel sa pagkaigwa nin tamang kaaraman dapit sa Diyos. Dipisil para sa maimbod na mga Judio na maglingkod sa Diyos mantang nakaistar sinda sa paganong Babilonya. Halimbawa, sinabi ni Jehova sa mga Judio: ‘[Hanapon] nindo an katuninungan kan siyudad [kun sain ko kamo idinistiyero].’ (Jer. 29:7, An Banal na Biblia) Pero kasabay kaiyan, hinagad man niya sa sainda an eksklusibong debosyon. (Ex. 34:14) Paano nagibo ni Daniel an duwang kahagadan na iyan? Nakatabang sa saiya an diyosnon na kadunungan na masabutan an prinsipyo mapadapit sa relatibong pagsunod sa sekular na mga awtoridad. Pakalihis nin pirang siglo, itinukdo ni Jesus an iyo man sanang prinsipyo.—Luc. 20:25.

¹³ Pag-isipan kun ano an ginibo ni Daniel kan ipagbawal nin sarong opisyal na dekreto an pagpamibi sa siisay man na diyos o tawo apuwera sa hadi sa laog nin 30 aldaw. (Basahon an Daniel 6:7-10.) Puwede man kutang idinahilan ni Daniel, ‘Treyntang aldaw man sana.’ Pero dai niya tinugutan na maulang nin ano man na pagbuot kan hadi an saiyang  maka-Kasuratan na mga obligasyon. Siyempre, puwede man kutang pasekreto na sana siyang namibi tanganing dai siya mahiling kan iba. Pero dati na siyang nahihiling na namimibi aroaldaw kan mga tawo. Kaya dawa maisasapeligro kaini an saiyang buhay, dai naggibo si Daniel nin ano man na makakatao dawa nin impresyon na ikinokompromiso niya an saiyang pagsamba.

¹⁴ Binendisyunan ni Jehova si Daniel huli sa kusog nin buot asin kaimbudan na ipinahiling niya sa saiyang ginibong desisyon. Milagrosong ilinigtas ni Jehova si Daniel sa maringis na kagadanan. Sa katunayan, an nangyari ki Daniel nagtao nin pambihirang patotoo dapit ki Jehova asin nakalakop iyan sagkod sa pinakaharayong mga lugar sa Imperyo nin Medo-Persia!—Dan. 6:25-27.

15. Paano kita magkakaigwa nin pagtubod na arog kan ki Daniel?

¹⁵ Kun paano magkakaigwa nin pagtubod na arog kan ki Daniel. Urog pa sa pagbasa kan Tataramon nin Diyos an kaipuhan niyato. Kaipuhan man niyatong masabutan iyan. (Mat. 13:23) Gusto niyatong maaraman an kaisipan ni Jehova dapit sa mga bagay-bagay, asin kaiba diyan an mga prinsipyo sa Bibliya. Kaya, kaipuhan niyatong hurop-hurupon an mga binabasa niyato. Mahalaga man na regular kitang mamibi nin udok sa puso, lalo na kun may inaatubang kitang mga pagbalo o iba pang masakit na mga sitwasyon. Kun mamimibi kita na may pagtubod, bukas-palad kitang tatawan ni Jehova nin kadunungan asin kusog.—Sant. 1:5.

16, 17. Paano si Job nagkaigwa nin tamang kaaraman mapadapit sa Diyos?

¹⁶ Kun paano namidbid ni Job si Jehova. Bakong Israelita si Job. Pero harayong paryente siya ni Abraham, Isaac, asin Jacob. May mga ihinayag si Jehova sa mga ini na mga detalye mapadapit sa Saiya asin sa katuyuhan Niya para sa katawuhan. Dai niyato aram kun paano, pero naaraman ni Job an dakul sa mahalagang mga katotoohan na iyan. (Job 23:12) Sinabi niya: ‘An sakong talinga nakadangog [nin dapit sa saimo].’ (Job 42:5, An Banal na Biblia) Saka sinambit mismo ni Jehova na nagtaram si Job nin totoo mapadapit sa Saiya.—Job 42:7, 8.

¹⁷ Nahiling ni Job an dakul na dai nahihiling na kuwalidad nin Diyos sa Saiyang nahihiling na mga linalang. (Job 12:7-9, 13) Kan huri, ginamit ni Elihu asin ni Jehova an mga linalang para ipagirumdom ki Job kun gurano kasadit kan mga tawo kumpara sa kadakulaan nin Diyos. (Job 37:14; 38:1-4) Naabot an puso ni Job kan mga sinabi ni Jehova. Mahihiling iyan sa mapakumbaba niyang simbag sa Diyos: ‘Aram ko na an gabos kaya mo, asin mayong kaisipan na imposible sa saimo. Nagsusulsol  ako sa alpog asin abo.’—Job 42:2, 6, An Banal na Biblia.

18, 19. Paano ipinahiling ni Job na talagang midbid niya si Jehova?

¹⁸ Kun paano nakinabang si Job sa pagkaigwa nin tamang kaaraman dapit sa Diyos. Igwa si Job nin hararom na pakasabot sa mga prinsipyo nin Diyos. Talagang midbid niya si Jehova, asin namuhay siya kauyon kan kaaraman na iyan. Pag-isipan ini: Aram ni Job na dai niya puwedeng sabihon na namumutan niya an Diyos kun bako siyang mabuot sa saiyang kapwa. (Job 6:14) Dai niya ilinangkaw an saiyang sadiri sa iba kundi nagpahiling siya nin arog sa tugang na pagmalasakit sa gabos, mayaman man o pobre. Sinabi niya: ‘Bakong an guminibo sakuya sa tulak iyo man an guminibo [sainda]?’ (Job 31:13-22) Malinaw na dai tinugutan ni Job na maraót kan saiyang pagigin mayaman asin bantog an tamang pagmansay niya sa saiyang sadiri o sa iba. Kabaliktaran nanggad siya kan dakul na makapangyarihan asin mayaman na tawo sa kinaban!

¹⁹ Isinikwal ni Job an gabos na klase nin idolatriya—dawa sa saiyang puso. Aram niya na an palsong pagsamba, kaiba na an pagkamuot sa materyal na kayamanan, garo man sana pagsikwal sa ‘[tunay] na Diyos’ sa langit. (Basahon an Job 31:24-28.) Para ki Job, an pag-aguman sarong sagradong bugkos nin lalaki asin babayi. Nakipagtipan pa ngani siya sa saiyang mata na dai maghiling na may malisya sa sarong birhen. (Job 31:1) Girumdumon na kan panahon na ini, itinutugot nin Diyos an poligamya. Kaya puwede man kutang nagkua si Job nin saro pang agom kun gugustuhon niya. * Pero minalataw na nagin arugan niya an pag-aguman na inestablisar nin Diyos kaidto sa Eden, kaya garo ini nagin pagbuot para sa saiya na dapat niyang sunudon. (Gen. 2:18, 24) Pakalihis nin mga 1,600 na taon, itinukdo ni Jesus sa saiyang mga paradangog na sunudon an iyo man sanang matanos na mga prinsipyong iyan may koneksiyon sa pag-agom asin seksuwal na moralidad.—Mat. 5:28; 19:4, 5.

20. Paano makakatabang sa sato an pagkaigwa nin tamang kaaraman mapadapit ki Jehova asin sa saiyang mga pamantayan tanganing makapili kita nin marahay na mga kairiba asin libangan?

²⁰ Kun paano kita magkakaigwa nin pagtubod na arog kan ki Job. Sa giraray, kaipuhan niyatong magkaigwa nin tamang kaaraman dapit ki Jehova asin magpagiya sa kaaraman na iyan sa lambang aspekto kan satuyang buhay. Halimbawa, sinabi ni salmistang David na nauungis si Jehova sa mga namumuot sa kadahasan, asin nagpatanid si David mapadapit sa pakikiasosyar sa ‘mga tawong putikon.’ (Basahon an Salmo 11:5; 26:4.) Haputon an sadiri: ‘Ano an sinasabi sa sako kan duwang tekstong ini mapadapit sa kaisipan nin Diyos? Paano ini dapat makaimpluwensiya sa mga priyoridad ko, paggamit nin Internet, asin sa pagpili nin mga kairiba asin libangan?’ An mga simbag mo diyan makakatabang sa saimo na maaraman kun gurano mo kamidbid si Jehova. Tanganing magdanay kitang daing katuyawan sa komplikado asin maraot na kinaban na ini, dapat niyatong sanayon an satong isip na madeterminaran bako sana kun ano an tama asin an sala kundi kun ano man an madunong asin an bako.—Heb. 5:14; Efe. 5:15.

21. Ano an makakatabang sa sato na ‘masabutan an gabos’ na kaipuhan niyatong maaraman tanganing mapaugma ta an satong Ama sa langit?

²¹ Huling hinanap ni Noe, Daniel, asin Job si Jehova nin bilog na puso, tinabangan niya sindang ‘masabutan an gabos’ na kaipuhan ninda tanganing mapaugma Siya. Kaya nagin marahay sindang halimbawa nin katanusan, asin nagresulta iyan sa maugma asin nakakakontentong buhay. (Sal. 1:1-3) Kaya haputon an sadiri, ‘Midbid ko daw na marhay si Jehova arog kan pagkamidbid sa saiya ni Noe, Daniel, asin Job?’ Sa katunayan, kumpara sa sainda, mas urog na niyatong mamimidbid si Jehova huling mas dakul na siyang naitao ngunyan na impormasyon mapadapit sa saiya. (Tal. 4:18) Kaya pag-adalan na marhay an Tataramon nin Diyos, hurop-hurupon iyan, asin mamibi na tawan ka nin banal na espiritu. Paagi kaiyan, magigin mas harani ka pa sa saimong Ama sa langit, saka mahiro kang may pakasabot asin kadunungan sa marauton na kinaban na ini ngunyan.—Tal. 2:4-7.