آیا همچون نوح، دانیال و ایّوب یَهُوَه را میشناسید؟
«مردمان شریر، عدالت را درنمییابند، اما جویندگان خداوند همه چیز را درک میکنند.»—امثال ۲۸:۵.
۱-۳. الف) چه چیزی به ما کمک میکند که در این روزهای آخر وفاداری خود را به خدا حفظ کنیم؟ ب) در این مقاله به بررسی چه موضوعاتی میپردازیم؟
با نزدیکتر شدن به انتهای نظام حاضر، ‹شریران چون علف میرویند.› (مز ۹۲:۷) پس جای تعجب نیست که معیارهای اخلاقی رو به زوال است. ما در چنین دنیایی چگونه میتوانیم ‹در بدی همچون کودکان باشیم› و ‹در فهم بالغ گردیم؟›—۱قر ۱۴:۲۰.
۲ پاسخ این سؤال را میتوانیم در آیهٔ اصلی این مقاله بیابیم که میگوید: «جویندگان خداوند همه چیز را درک میکنند.» (امث ۲۸:۵) این بدین معنی است که جویندگان خدا هر آنچه را که برای خشنود ساختن خدا نیاز است درک میکنند. در امثال ۲:۷، ۹ نیز در این باره آمده است: ‹او [یَهُوَه] خردمندی را برای صالحان میاندوزد . . . آنگاه هر طریق نیکو را در خواهند یافت، پارسایی و عدالت و انصاف را.›
۳ نوح، دانیال و ایّوب نیز چنین حکمتی داشتند. (حز ۱۴:۱۴) ما چگونه میتوانیم چنین حکمتی کسب کنیم؟ آیا هر آنچه را که برای خشنود ساختن خدا نیاز است ‹درک میکنیم؟› بدین منظور ابتدا باید شناختی دقیق از یَهُوَه کسب کنیم. از این رو، در این مقاله به بررسی این موارد میپردازیم: ۱) نوح، دانیال و ایّوب چگونه یَهُوَه را شناختند؟ ۲) شناخت خدا چه فوایدی برای آنان داشت؟ ۳) ما چگونه میتوانیم ایمانی همچون ایمان آنان را در خود پرورش دهیم؟
نوح در دنیایی شریر با خدا راه میرفت
۴. نوح چگونه یَهُوَه را شناخت و کسب شناختی دقیق چگونه به او کمک کرد؟
۴ نوح چگونه شناختی عمیق از یَهُوَه کسب کرد؟ از آغاز خلقت بشر مردان و زنان باایمان به دنبال کسب شناختی دقیق از یَهُوَه بودند. آنان به سه طریق اصلی به این شناخت دست یافتند: ۱) با مشاهدهٔ آفرینش یَهُوَه، ۲) از طریق نمونهٔ خادمان خداترس و ۳) با دیدن برکاتی که نتیجهٔ اطاعت از اصول و معیارهای یَهُوَه بود. (اشع ۴۸:۱۸) نوح با مشاهدهٔ خلقت یَهُوَه نه تنها به وجود او پی برد، بلکه با بسیاری از خصوصیات یَهُوَه همچون «قدرت ابدی و الوهیّت» او نیز آشنا شد. (روم ۱:۲۰) به این شکل، نوح ایمانی قوی به یَهُوَه در خود پرورش داد.
۵. نوح چگونه با مقصود خدا برای بشر آشنا شد؟
۵ ایمان ‹از شنیدن سرچشمه میگیرد.› (روم ۱۰:۱۷) نوح چگونه با یَهُوَه و مقاصدش آشنا شده بود؟ احتمالاً نوح نکات زیادی دربارهٔ یَهُوَه از خویشاوندانش شنیده بود. یکی از آنان پدرش لامَک، * مردی باایمان بود که مدتی از زندگیاش را با آدم همعصر بود. (تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.) بهعلاوه، نوح از پدربزرگش مَتوشالَح و جدّش یارِد نیز که ۳۶۶ سال با او همعصر بود نکات زیادی دربارهٔ یَهُوَه آموخته بود. * (لو ۳:۳۶، ۳۷) نوح نکات بسیاری از این مردان و همسرانشان آموخت؛ نکاتی دربارهٔ آغاز خلقت بشر و این که یَهُوَه قصد داشت زمین را از انسانهایی درستکار پر سازد. او از نافرمانی آدم و حوّا در باغ عدن آگاه شد. نافرمانیای که عواقب آن گریبانگیر خودش نیز بود. (پیدا ۱:۲۸؛ ۳:۱۶-۱۹، ۲۴) مطالبی که نوح میآموخت تأثیر زیادی بر او میگذاشت، به طوری که بر آن شد تا یَهُوَه را خدمت کند.—پیدا ۶:۹.
۶، ۷. چه امیدی ایمان نوح را تقویت کرد؟
۶ امید باعث تقویت ایمان میگردد. زمانی که نوح معنی نامش را آموخت ایمانش تقویت شد، زیرا نام او به معنی «آسایش یا آرامش» است که با امید در ارتباط است. (پیدا ۵:۲۹، پاورقی) لامَک تحت الهام خدا در این باره گفت: «این پسرْ ما را از کار و محنت دستهایمان به سبب زمینی که خداوند لعنت کرد، آسودگی خواهد بخشید.» نوح به خدا امید بسته بود. او همچون هابیل و خنوخ که پیش از او میزیستند، ایمان داشت ‹ذریّتی› که وعدهٔ آن داده شده بود سر مار را خواهد کوبید.—پیدا ۳:۱۵.
۷ شاید نوح وعدهٔ خدا در پیدایش ۳:۱۵ را کاملاً درک نمیکرد، اما میدانست که آن وعده امید آیندهای بهتر را به انسانها میدهد. به علاوه، آن وعده با پیام داوریای که خنوخ به انسانهای شریر اعلام میکرد هماهنگ بود. (یهو ۱۴، ۱۵) پیام خنوخ که تحقق نهایی آن در حارمَگِدّون است، بیشک ایمان و امید نوح را تقویت میکرد!
۸. شناخت دقیق خدا چگونه نوح را محفوظ نگاه میداشت؟
۸ شناخت دقیق خدا چه فایدهای برای نوح داشت؟ نوح با شناخت خدا، ایمان و حکمت الٰهی را در خود پرورش داد. این خصوصیات همواره نوح را محفوظ نگاه میداشت، بهخصوص از لحاظ روحانی. برای مثال، از آنجا که نوح «با خدا راه میرفت» با انسانهای شریر همراه نمیشد و با آنان معاشرت نمیکرد. او فریب موجودات روحی شریری را که بدن انسانی به خود گرفته بودند نمیخورد. بسیاری از انسانهای بیایمان و سادهلوح فریب آنان را میخوردند و حتی آنان را میپرستیدند، زیرا آنان نیروهای مافوقبشری داشتند. پیدا ۶:۱-۴، ۹) همچنین نوح میدانست مقصود خدا این است که انسانها بارور شوند و زمین را پر سازند. (پیدا ۱:۲۷، ۲۸) بنابراین، او میدانست که برقراری رابطهٔ جنسی بین موجودات روحی و زنان زمینی کاملاً اشتباه و غیرطبیعی است. فرزندان این موجودات روحی شریر که بسیار غولپیکر و از قدرتی غیرطبیعی برخوردار بودند گواهی بر نادرستی چنین روابطی بودند. سرانجام، یَهُوَه به نوح هشدار داد که میخواهد با توفانی تمام شرارت را از روی زمین پاک سازد. نوح که به هشدار یَهُوَه ایمان داشت بر آن شد تا کشتیای بسازد که به نجات خود و خانوادهاش انجامید.—عبر ۱۱:۷.
(۹، ۱۰. ما چگونه میتوانیم از ایمان نوح سرمشق گیریم؟
۹ ما چگونه میتوانیم ایمانی همچون ایمان نوح را در خود پرورش دهیم؟ بدین منظور باید کلام خدا را به طور مرتب مطالعه کرده و بر آن تعمّق کنیم، آموختههایمان را به دل خود راه دهیم و طرز فکرمان را هماهنگ با آنچه میآموزیم شکل دهیم. (۱پطر ۱:۱۳-۱۵) به این شکل، ایمان و حکمت الٰهی، ما را نیز از ترفندهای زیرکانهٔ شیطان و روحیهٔ شریر این دنیا محفوظ نگاه میدارد. (۲قر ۲:۱۱) روحیهٔ شریر این دنیا عشق به خشونت و غیراخلاقیات را در مردم ترویج میدهد و آنان را بر آن میدارد که تنها بر امیال نَفْسانی خود تمرکز کنند. (۱یو ۲:۱۵، ۱۶) شاید این روحیه چنان بر مردم تأثیر گذارد که فراموش کنند تا چه حد به نابودی نظام حاضر نزدیک هستیم. توجه کنید که وقتی عیسی دنیای امروز را با روزگار نوح مقایسه کرد، بر بیتفاوتی مردم در روزهای آخر تمرکز کرد نه بر خشونت و غیراخلاقیات.—مَتّی ۲۴:۳۶-۳۹ خوانده شود.
۱۰ شما میتوانید در این باره از خود بپرسید، ‹آیا روش زندگیام نشان میدهد که یَهُوَه را واقعاً میشناسم؟ آیا ایمانم مرا بر آن میدارد که مطابق معیارهای یَهُوَه زندگی کنم و آنها را به دیگران نیز اعلام کنم؟› باشد که پاسخ شما به این پرسشها گواه این امر باشد که شما نیز همچون نوح ‹با خدا راه میروید.›
دانیال در بین مردمانی بتپرست حکمت الٰهی نشان داد
۱۱. الف) عشق دانیال به یَهُوَه در نوجوانی چه نکتهای را دربارهٔ والدینش آشکار میکند؟ ب) شما میخواهید از کدام خصوصیات دانیال الگو گیرید؟
۱۱ دانیال چگونه شناختی عمیق از یَهُوَه کسب کرد؟ ظاهراً والدین دانیال به او آموخته بودند که یَهُوَه و کلامش را دوست بدارد. از این رو، دانیال در طول زندگیاش همواره به یَهُوَه عشق میورزید. او حتی در سالخوردگی نیز عمیقاً کلام خدا را مطالعه میکرد. (دان ۹:۱، ۲) دانیال یَهُوَه را بهخوبی میشناخت و از برخورد او با اسرائیلیان آگاه بود. این موضوع را میتوان در دانیال ۹:۳-۱۹ که شامل دعای فروتنانه و خالصانهٔ دانیال است بهوضوح دید. شما میتوانید این دعا را خوانده و بر آن تعمّق کنید. سپس از خود بپرسید، ‹این آیات دربارهٔ دانیال چه نکاتی به من میآموزد؟›
۱۲-۱۴. الف) دانیال چگونه حکمت الٰهی نشان داد؟ ب) یَهُوَه چگونه به شجاعت و وفاداری دانیال برکت داد؟
۱۲ شناخت دقیق خدا چه فایدهای برای دانیال داشت؟ زندگی در بابل که شهری مملو از بتپرستی بود برای یهودیان وفادار بسیار مشکل بود. برای مثال، یَهُوَه به یهودیان گفت: «جویای سعادت شهری باشید که شما را بدانجا به تبعید فرستادهام.» (ار ۲۹:۷) با این حال، به آنان فرمان داده بود که با تمام دل به یَهُوَه خدمت کنند. (خرو ۳۴:۱۴) دانیال چگونه میتوانست از هر دو فرمان اطاعت کند؟ او حکمت الٰهی داشت و میدانست که اول باید مطیع یَهُوَه باشد و بعد مطیع قدرتهای انسانی. قرنها بعد عیسی نیز همین اصل را تعلیم داد.—لو ۲۰:۲۵.
۱۳ در زمان دانیال قانونی تصویب شد که طبق آن مردم برای ۳۰ روز باید تنها به پادشاه دعا میکردند و دعا به خدایان و انسانهای دیگر ممنوع شده بود. دانیال در برابر این قانون چه واکنشی نشان داد؟ (دانیال ۶:۷-۱۰ خوانده شود.) او میتوانست با خود بگوید، ‹این قانون تنها ۳۰ روز است و همیشگی نیست!› اما برای دانیال پرستش یَهُوَه بسیار مهمتر از قوانین بشری بود. او میتوانست تصمیم بگیرد که در خلوت به دعاهایش ادامه دهد، اما این کار را نکرد. دانیال میدانست وقتی هر روز دعا میکرد، بسیاری از مردم او را میدیدند. او حتی نمیخواست مردم تصوّر کنند که او پرستش یَهُوَه را کنار گذاشته است. به همین دلیل، خطر را به جان خرید و تصمیم گرفت تغییری در روال دعا کردنش ایجاد نکند.
۱۴ یَهُوَه به این تصمیم دانیال که نشانهٔ وفاداری و شجاعت او بود برکت داد. او با معجزهای دانیال را در چاه شیران از مرگ نجات داد. به این ترتیب، نام یَهُوَه به دورافتادهترین مناطق در امپراتوری ماد و پارس رسید!—دان ۶:۲۵-۲۷.
۱۵. ما چگونه میتوانیم از ایمان دانیال سرمشق گیریم؟
۱۵ ما چگونه میتوانیم ایمانی همچون ایمان دانیال را در خود پرورش دهیم؟ بدین منظور نه تنها باید کلام خدا را بخوانیم بلکه باید آن را کاملاً ‹درک کنیم.› (مت ۱۳:۲۳) اگر بخواهیم طرز فکرمان را با طرز فکر یَهُوَه هماهنگ سازیم، باید اصول کتاب مقدّس را بیاموزیم. از این رو باید کلام خدا را خوانده و بر آن تعمّق کنیم. همچنین بسیار اهمیت دارد که بهخصوص در سختیها و مشکلات به طور مرتب و از صمیم دل دعا کنیم. در این صورت، یَهُوَه حکمت و قوّتی را که از او درخواست میکنیم با سخاوت در اختیارمان میگذارد.—یعقو ۱:۵.
ایّوب اصول یَهُوَه را هم در رفاه و هم در سختی به کار میبرد
۱۶، ۱۷. ایّوب چگونه شناختی دقیق از یَهُوَه کسب کرد؟
۱۶ ایّوب چگونه شناختی عمیق از یَهُوَه کسب کرد؟ ایّوب اسرائیلی نبود، اما از خویشاوندان دور ابراهیم، اسحاق و یعقوب بود که یَهُوَه شخصیت خود و مقاصدش را بر آنان آشکار ساخته بود. ایّوب بهنحوی که کتاب مقدّس به آن اشاره نکرده است، حقایق زیادی را دربارهٔ یَهُوَه آموخته بود. (ایو ۲۳:۱۲) او گفت: «گوشِ من دربارهٔ تو شنیده بود.» (ایو ۴۲:۵) یَهُوَه خود نیز سخنانی را که ایّوب دربارهٔ او گفته بود تأیید کرد.—ایو ۴۲:۷، ۸.
با مشاهدهٔ خصوصیات یَهُوَه در آفرینش، ما نیز میتوانیم ایمانمان را تقویت کنیم (بند ۱۷ ملاحظه شود)
۱۷ به علاوه، ایّوب بسیاری از صفات نادیدنی خدا را در آفرینش او دیده بود. (ایو ۱۲:۷-۹، ۱۳) بعدها یَهُوَه و اِلیهو از طریق آفرینش به ایّوب نشان دادند که جایگاه انسان در مقایسه با جایگاه یَهُوَه بسیار ناچیز است. (ایو ۳۷:۱۴؛ ۳۸:۱-۴) سخنان یَهُوَه چنان بر ایّوب تأثیر گذاشت که او گفت: ‹میدانم که به انجام هر چیز توانایی و هیچ چیز نمیتواند مانع تو شود. در خاک و خاکستر توبه میکنم.›—ایو ۴۲:۲، ۶.
۱۸، ۱۹. ایّوب چگونه نشان داد که یَهُوَه را بهخوبی میشناسد؟
۱۸ شناخت دقیق خدا چه فایدهای برای ایّوب داشت؟ ایّوب معیارهای یَهُوَه را کاملاً درک میکرد. شناخت او از یَهُوَه باعث شد که راه درست را در زندگی برگزیند. برای مثال، ایّوب میدانست که اگر به دیگران محبت نداشته باشد نمیتواند ادعا کند که به خدا محبت دارد. (ایو ۶:۱۴، پاورقی) ایّوب نه تنها خود را از دیگران برتر نمیدانست بلکه همیشه با آنان همچون خانوادهاش رفتار میکرد؛ حال چه ثروتمند بودند، چه فقیر. او در این باره گفت: ‹آیا هر دوی ما را یکی در رَحِم نسرشت؟› (ایو ۳۱:۱۳-۲۲) بنابراین ایّوب با وجود مقام و ثروت زیادی که داشت، هرگز خود را برتر و مهمتر از دیگران نمیدید. بهراستی که ایّوب با صاحبان قدرت و ثروتمندان دنیای امروز کاملاً متفاوت بود!
۱۹ ایّوب اجازه نمیداد که هیچ چیز منجمله مادیات، جای یَهُوَه را در زندگی او بگیرد. او میدانست که در آن صورت ممکن بود «خدای متعال» را انکار کند. (ایّوب ۳۱:۲۴-۲۸ خوانده شود.) همچنین او ازدواج را پیوندی مقدّس بین مرد و زن میدانست. او حتی با چشمانش عهد بست که با نیّت بد به دوشیزهای نگاه نکند. (ایو ۳۱:۱) البته در آن زمان یَهُوَه مانع چندهمسری نشده بود و ایّوب اگر میخواست میتوانست دو زن داشته باشد. * اما دیدگاه او دربارهٔ ازدواج بر اساس معیار خدا در باغ عدن بود که یک مرد را با یک زن پیوند داده بود. (پیدا ۲:۱۸، ۲۴) حدود ۱۶۰۰ سال بعد، عیسی دوباره معیار تکهمسری را تعلیم داد و بر اطاعت از معیارهای والای یَهُوَه دربارهٔ ازدواج و روابط جنسی تأکید کرد.—مت ۵:۲۸؛ ۱۹:۴، ۵.
۲۰. شناخت دقیق از یَهُوَه و معیارهایش چگونه در انتخاب معاشران و تفریحات به ما کمک میکند؟
۲۰ ما چگونه میتوانیم ایمانی همچون ایمان ایّوب را در خود پرورش دهیم؟ همان طور که اشاره شد، باید شناختی دقیق از یَهُوَه کسب کنیم و آن را در تمام جنبههای زندگی بکار گیریم. برای مثال، داوود مزمورنویس گفت که یَهُوَه «بیزار است از آن که خشونت را دوست میدارد» و دربارهٔ ‹همنشینی با مردان باطل› هشدار داد. (مزمور ۱۱:۵؛ ۲۶:۴ خوانده شود.) این آیات چه نکتهای را در مورد دیدگاه یَهُوَه آشکار میسازد؟ این موضوع باید چه تأثیری بر اولویتها، نحوهٔ استفاده از اینترنت، معاشران و تفریحات ما داشته باشد؟ پاسخهای ما نشان میدهد که تا چه حد یَهُوَه را میشناسیم. برای این که تحت تأثیر این دنیای شریر قرار نگیریم، باید «قدرت تشخیص» خود را تقویت کنیم تا نه تنها اعمال خوب را از بد تشخیص دهیم، بلکه درک کنیم چه اعمالی عاقلانه است و چه اعمالی ناعاقلانه.—عبر ۵:۱۴؛ افس ۵:۱۵.
۲۱. ما چگونه میتوانیم هر آنچه را که برای خشنود ساختن خدا نیاز است ‹درک کنیم›؟
۲۱ از آنجا که نوح، دانیال و ایّوب در جستجوی یَهُوَه بودند، او خود را بر آنان آشکار ساخت. یَهُوَه به آنان کمک کرد تا هر آنچه را که برای خشنود ساختن او نیاز است ‹درک کنند.› نمونهٔ این خادمان نشان میدهد که پیروی از اصول یَهُوَه زندگیای سعادتمند به همراه میآورد. (مز ۱:۱-۳) بنابراین هر یک از ما باید از خود بپرسد، ‹آیا من نیز همچون نوح، دانیال و ایّوب یَهُوَه را میشناسم؟› یَهُوَه امروزه جزئیات بیشتری را از شخصیتش برایمان آشکار ساخته است، به همین دلیل میتوانیم شناخت بیشتری از او کسب کنیم. (امث ۴:۱۸) بدین منظور باید در کلام خدا کندوکاو کنیم، بر آن تعمّق کنیم و برای دریافت روحالقدس دعا کنیم. به این شکل، بیش از پیش به پدر آسمانیمان نزدیک میشویم و میتوانیم از خود حکمت الٰهی نشان دهیم.—امث ۲:۴-۷.
^ بند 5 یا لَمِک.
^ بند 5 خَنوخ یکی دیگر از اجداد نوح بود که «با خدا راه میرفت.» اما یَهُوَه او را ۶۹ سال پیش از تولّد نوح «برگرفت.»—پیدا ۵:۲۳، ۲۴.
^ بند 19 این امر دربارهٔ نوح نیز صدق میکند. با وجود این که پس از سرکشی در باغ عدن چندهمسری رواج یافت، نوح فقط یک زن داشت.—پیدا ۴:۱۹.