1-3. (a) Son günler boyunca Tanrı’ya sadık kalmamıza ne yardım eder? (b) Bu makalede hangi soruları ele alacağız?

SON GÜNLERİN sonunda yaşadığımızdan kötüler ‘ot gibi türemeye’ devam ediyor (Mezm. 92:7). Dolayısıyla insanların ahlak standartlarını bir kenara bırakması bizi şaşırtmıyor. Peki bu ortamda “kötülük konusunda bebekler, anlayış açısından ise yetişkinler” olmayı nasıl başarabiliriz? (1. Kor. 14:20).

² Bunun cevabını tema ayetimizdeki şu sözlerde buluyoruz: ‘Yehova’nın rehberliğini arayanlar her şeyi anlayabilir’ (Özd. 28:5). Bu ne anlama gelir? Onlar Yehova’yı memnun etmek için gereken her şeyi anlayabilirler. Benzer bir düşünce Özdeyişler 2:7, 9’da da yer alıyor. Orada Yehova’nın, ‘hikmetini dürüst kişiler için sakladığını’ okuruz. Bu sayede onlar “doğruluğu, adaleti ve dürüstlüğü, erdem yolunun ne olduğunu anlar.”

³ Nuh, Daniel ve Eyüp bu hikmete sahipti (Hez. 14:14). Aynı şey bugün Tanrı’nın toplumu için de geçerlidir. Peki kişisel olarak sizin için ne denebilir? Yehova’yı memnun etmek için gereken ‘her şeyi anlıyor’ musunuz? Bunun sırrı Yehova’yı iyi  tanımaktır. Öyleyse şu sorular üzerinde düşünelim: (1) Nuh, Daniel ve Eyüp Tanrı’yı nasıl tanıdı? (2) Tanrı’yı tanımak onlara nasıl yarar sağladı? (3) Biz onların imanını nasıl örnek alabiliriz?

4. Nuh Yehova’yı nasıl tanıdı? Bu Nuh’a nasıl yardım etti?

⁴ Nuh Yehova’yı nasıl tanıdı? Tarihin başından beri imanlı insanlar şu üç temel yolla Tanrı hakkında bilgi edindi: Yaratılışı gözlemlediler, diğer imanlı insanlardan bilgi aldılar ve Tanrı’nın koyduğu standart ve ilkelere uygun yaşamanın yararını gördüler (İşa. 48:18). Nuh yaratılan şeyleri gözlemleyerek hem Tanrı’nın varlığına dair kanıtlar görmüş, hem de O’nun “sonsuz gücü ve Tanrılığı” gibi görünmez niteliklerini fark etmiş olabilir (Rom. 1:20). Sonuçta Nuh Tanrı’ya inanmakla kalmadı güçlü bir iman da geliştirdi.

5. Nuh, Tanrı’nın insanlıkla ilgili amacını nereden öğrendi?

⁵ “İman işitilen şeyin sonucudur” (Rom. 10:17). Peki Nuh Yehova hakkında öğrendiklerini nereden ‘işitti’? Şüphesiz, akrabalarından pek çok şey öğrendi. Onlardan biri, imanlı bir adam olan ve Âdem’le aynı dönemde yaşayan babası Lamek’ti. (Makalenin başındaki resme bakın.) Biri de dedesi Metuşelah’tı. Ayrıca Metuşelah’ın dedesi Yared’den de bilgi almış olabilir, çünkü Yared Nuh doğduktan sonra 366 yıl daha yaşadı * (Luka 3:36, 37). Âdem’le Havva’nın yaratılışını, Tanrı’nın insanların çoğalıp dünyayı doldurmasını amaçladığını Nuh’a onlar ve eşleri anlatmış olabilir. Ayrıca Nuh sonuçlarına bizzat tanık olduğu ilk isyanı da onlardan öğrenmiş olabilir (Başl. 1:28; 3:16-19, 24). Sonuçta Nuh öğrendiklerinden etkilendi ve Tanrı’ya hizmet eden biri oldu (Başl. 6:9).

6, 7. Sahip olduğu ümit Nuh’un imanını nasıl güçlendirdi?

⁶ Ümit imanı güçlendirir. Nuh ismi muhtemelen “Rahatlık; Teselli” anlamına gelir. İsminin ümit veren bir anlamı olduğunu öğrenince Nuh kim bilir neler hissetti (Başl. 5:29, dipnot). Babası Lamek, Tanrı ilhamıyla şöyle dedi: “Yehova’nın lanetlediği toprağı ellerimizle işlerken . . . . çektiğimiz eziyeti bu çocuk [Nuh] hafifletip bizi rahatlatacak.” Nuh Tanrı’nın her şeyi düzelteceğini ümit ediyordu. Kendisinden önce yaşamış Habil ve Hanok gibi o da yılanın başını ezecek ‘soya’ inanıyordu (Başl. 3:15).

⁷ Nuh, Başlangıç 3:15’teki vaadin ayrıntılarını anlamamış olabilir ama bir ümit içerdiğini şüphesiz anladı. Ayrıca Aden’deki o vaat, Tanrı’nın kötülere hüküm vereceğini bildiren Hanok’un sözleriyle uyumluydu (Yahd. 14, 15). Hanok’un mesajı, tam olarak Armagedon’da gerçekleşecek olsa da, Nuh’un imanını ve ümidini güçlendirmiş olmalı!

8. Tanrı’yı iyi tanıması Nuh’u nasıl korudu?

⁸ Tanrı’yı iyi tanımak Nuh’a nasıl yarar sağladı? Onun iman geliştirmesine ve hikmet kazanmasına yardım etti; böylece Nuh zarar görmekten, özellikle de Yehova’yla ilişkisini bozacak bir şey yapmaktan korundu. Örneğin Nuh ‘Tanrı’nın yolunda yürüdüğü’ için, Tanrı korkusu olmayan insanlarla aynı yolda yürümedi. İmansız kişiler, beden almış itaatsiz meleklerin insanüstü becerilerinden mutlaka etkilendiler, hatta onlara tapınmaya çalışmış olabilirler. Oysa Nuh cinlere aldanmadı (Başl. 6:1-4, 9). Ayrıca, çocuk sahibi olup yeryüzünü doldurma  emrinin insanlara verildiğini biliyordu (Başl. 1:27, 28). Dolayısıyla kadınlar ile beden almış ruhlar arasındaki cinsel ilişkinin doğaya aykırı ve yanlış olduğunun muhtemelen farkındaydı. Bu birlikteliklerden anormal çocuklar meydana gelmesi, Nuh’un vardığı bu sonucu doğrulamış olmalı. Daha sonra Tanrı Nuh’a dünyaya Tufan getireceğini söyledi. Nuh Tanrı’nın bu uyarısının gerçekleşeceğine iman ederek bir gemi yaptı ve ailesinin kurtulmasını sağladı (İbr. 11:7).

9, 10. Nuh’un imanını nasıl örnek alabiliriz?

⁹ Biz Nuh’un imanını nasıl örnek alabiliriz? Tanrı’nın Sözünü derinlemesine inceleyerek, öğrendiklerimizi benimseyerek ve bu bilginin bizi şekillendirip yönlendirmesine izin vererek bunu yapabiliriz (1. Pet. 1:13-15). Kazandığımız iman ve hikmet, bizi Şeytan’ın kurnaz düzenlerinden ve dünyanın yozlaştırıcı etkisinden koruyacak (2. Kor. 2:11). Bu dünyanın ruhu insanların şiddeti ve cinsel ahlaksızlığı sevmesine neden oluyor. Onları beden arzularına odaklanmaya itiyor (1. Yuhn. 2:15, 16). Hatta dünyanın ruhu, imanı zayıf olanların Tanrı’nın büyük gününün yakın olduğunu gösteren kanıtları göz ardı etmesine sebep olabilir. Unutmayın, İsa bizim yaşadığımız dönemi Nuh’un zamanıyla karşılaştırırken şiddetten ya da ahlaksızlıktan söz etmedi, ruhi konulara karşı duyarsızlığın tehlikelerine dikkat çekti (Matta 24:36-39’u okuyun).

¹⁰ Kendinize şöyle sorun: “Benim yaşam tarzım Yehova’yı gerçekten tanıdığımı gösteriyor mu? İmanım beni Tanrı’nın standartlarıyla uyumlu yaşamanın yanı sıra bunları başkalarına öğretmeye de yönlendiriyor mu?” Bu sorulara verdiğiniz cevaplar sizin de Nuh gibi ‘Tanrı’nın yolunda yürüyüp’ yürümediğinizi görmenize yardım edecek.

11. (a) Daniel’in gençken Tanrı’yı sevmesi, ailesi hakkında ne gösteriyor? (b) Daniel’in hangi niteliklerini örnek almak istiyorsunuz?

¹¹ Daniel Yehova’yı nasıl tanıdı? Belli ki Daniel’in anne babası onu çok iyi eğitmiş, Yehova’yı ve Kutsal Yazıları sevmesini sağlamıştı. Daniel bu sevgiyi hiç kaybetmedi. Yaşlandığında bile Kutsal Yazıları dikkatle incelemeye devam etti (Dan. 9:1, 2). Daniel Yehova’yı çok iyi tanıyor ve İsrailoğulları için neler yaptığını biliyordu. Alçakgönüllülükle ve samimiyetle yaptığı duadan bunu anlıyoruz. Daniel 9:3-19’da kayıtlı bu duayı okuyun ve üzerinde dikkatle düşünün. Bu dua size Daniel hakkında ne gösteriyor?

12-14. (a) Daniel nasıl hikmetli davrandı? (b) Tanrı Daniel’in cesaretini ve vefasını nasıl ödüllendirdi?

¹² Tanrı’yı iyi tanımak Daniel’e nasıl yarar sağladı? Putperest bir ülkede yaşamak imanlı bir Yahudi için hiç kolay değildi. Örneğin Yehova Babil’deki Yahudilere şöyle demişti: “Sizi sürdüğüm şehrin esenliği için uğraşın” (Yer. 29:7). Ama aynı zamanda Kendisine tam bağlılık göstermelerini de emretmişti (Çık. 34:14). Daniel’in bu iki emir arasında dengeyi bulmasına ne yardım etti? Tanrı’nın verdiği hikmet sayesinde, baştaki yetkililere boyun eğerken bunu sınırlı ölçüde yapması gerektiğini kavradı. Yüzyıllar sonra İsa da aynı ilkeyi öğretti (Luka 20:25).

¹³ Daniel’in şu olayda nasıl davrandığını düşünelim: 30 gün boyunca kraldan başka herhangi bir tanrıya veya insana dua edilmesi yasaklandı (Daniel 6:7-10’u okuyun). Daniel Yehova’ya dua etmemek için bahaneler bulabilir ve “30 günden bir şey olmaz” diye düşünebilirdi. Fakat o, bu yasanın Tanrı’ya karşı  sorumluluklarının önüne geçmesine izin vermedi. Elbette kimsenin göremeyeceği şekilde gizlice dua edebilirdi. Ama insanların onu her gün dua ederken gördüğünü biliyordu. Bu nedenle hayatı pahasına da olsa tapınma konusunda uzlaştığı izlenimini dahi yaratmamaya karar verdi.

¹⁴ Yehova, Daniel’in vefayla verdiği bu cesur kararı ödüllendirdi. Onu korkunç bir ölümden mucizevi şekilde kurtardı. Hatta olayın böyle sonuçlanması sayesinde Yehova’nın ismi Med-Pers İmparatorluğu’nun dört bir yanında duyuldu (Dan. 6:25-27).

15. Daniel’in imanını nasıl örnek alabiliriz?

¹⁵ Biz Daniel’in imanını nasıl örnek alabiliriz? Sadece Kutsal Kitabı okuyarak güçlü bir iman geliştiremeyiz, okuduklarımızın ‘anlamını kavramalıyız’ (Mat. 13:23). Kutsal Yazılardaki ilkeleri kavrayarak Yehova’nın olaylar hakkındaki görüşünü anlamak istiyoruz. Bunun için okuduklarımız üzerinde derin düşünmeliyiz. Ayrıca düzenli olarak içtenlikle dua etmeliyiz, özellikle de sıkıntı ve sınavlarla karşılaştığımızda bunu yapmalıyız. İmanla Yehova’dan hikmet ve güç dilediğimizde bunları bize cömertçe vereceğine güvenebiliriz (Yak. 1:5).

16, 17. Eyüp nasıl Yehova’yı doğru şekilde tanıdı?

¹⁶ Eyüp Yehova’yı nasıl tanıdı? O İsrail halkından değildi fakat İbrahim, İshak ve Yakup’un uzaktan akrabasıydı. Yehova onlara hem Kendisi hem de insanlıkla ilgili amacı hakkında ayrıntılı bilgi vermişti. Eyüp bu değerli hakikatlerden bazılarını öğrenmişti, fakat Kutsal Kitap bunları nasıl öğrendiğini açıklamaz (Eyüp 23:12). O, Yehova’ya “Senin hakkında kulaktan bilgim vardı” dedi (Eyüp 42:5). Yehova da Eyüp’ün Kendisi hakkında doğruyu söylediğini belirtti (Eyüp 42:7, 8).

¹⁷ Ayrıca Eyüp, Tanrı’nın görünmez niteliklerinden birçoğunu yaratılan şeyleri gözlemleyerek öğrendi (Eyüp 12:7-9, 13). Daha sonra hem Elihu hem de Yehova, Tanrı’nın yüceliği karşısında insanın ne kadar önemsiz olduğunu Eyüp’e hatırlatmak için yaratılışa dikkat çekti (Eyüp 37:14; 38:1-4). Yehova’nın sözlerinden etkilenen Eyüp alçakgönüllülükle  şöyle dedi: “Anladım ki Sen her şeyi yapabilirsin, gerçekleştiremeyeceğin bir düşünce yoktur. . . . . Kül ve toprak içinde tövbe ediyorum” (Eyüp 42:2, 6).

18, 19. Eyüp Yehova’yı iyi tanıdığını nasıl gösterdi?

¹⁸ Tanrı’yı iyi tanımak Eyüp’e nasıl yarar sağladı? Eyüp Tanrısal ilkeleri çok iyi kavramıştı. Yehova’yı gerçekten tanıyor ve bu bilgiyle uyumlu hareket ediyordu. Örneğin Eyüp bir yandan Tanrı’yı sevdiğini söyleyip diğer yandan insanlara kötü davranamayacağını biliyordu (Eyüp 6:14). Kendini başkalarından üstün görmedi, zengin ya da yoksul herkese kardeşi gibi davrandı. Şöyle dedi: “Ana karnında beni yaratan onu da yaratmadı mı?” (Eyüp 31:13-22). Eyüp daha önce sahip olduğu saygın konumun ya da zenginliğin, kendisiyle ya da insanlarla ilgili görüşünü çarpıtmasına izin vermedi. Bu dünyadaki birçok zengin ve nüfuzlu insandan çok farklıydı!

¹⁹ Eyüp yüreğinde dahi olsa herhangi bir şeyi putlaştırmayı reddetti. Putperestliğin “göklerdeki Tanrı’yı” inkâr etmek anlamına geleceğini biliyordu, buna maddi şeylere bağlılık da dahildi (Eyüp 31:24-28’i okuyun). Eyüp evliliği, erkek ile kadın arasındaki kutsal bir bağ olarak görüyordu. Hatta hiçbir kadına kötü niyetle bakmamak üzere gözleriyle ahit yapmıştı (Eyüp 31:1). O dönemde Tanrı’nın çokeşliliğe göz yumduğunu unutmayın. Yani Eyüp isteseydi bir eş daha alabilirdi. * Ancak belli ki Tanrı’nın Aden’de tek bir erkekle tek bir kadını evlendirdiğini biliyordu ve yaşamında bunu örnek aldı (Başl. 2:18, 24). Yaklaşık 1.600 yıl sonra İsa Mesih de evlilik ve cinsel ahlak hakkında aynı ilkeyi öğretti (Mat. 5:28; 19:4, 5).

20. Yehova’yı tanımak ve standartlarını bilmek, arkadaş ve eğlence seçimimizi nasıl etkiler?

²⁰ Biz Eyüp’ün imanını nasıl örnek alabiliriz? Cevap yine aynıdır; Yehova’yı iyi tanımalı ve öğrendiğimiz şeyleri hayatımızın her alanında rehber almalıyız. Örneğin Davut, Yehova’nın ‘şiddeti sevenden nefret ettiğini’ söyler ve “hilekârlarla” arkadaşlık etmememiz konusunda bizi uyarır (Mezmur 11:5; 26:4’ü okuyun). Bu ayetler size Tanrı’nın düşünüşü hakkında ne gösteriyor? Bu bilgi önceliklerinizi, interneti kullanma tarzınızı, arkadaş ve eğlence seçiminizi nasıl etkilemeli? Cevaplarınız Yehova’yı ne kadar iyi tanıdığınızı görmenize yardım edebilir. Bu karmaşık ve kötü dünyada lekesiz kalabilmek için ‘algılama yeteneğimizi’ geliştirmeliyiz. Bu sayede sadece doğruyla yanlışı değil akıllıca olanla olmayanı da ayırt edebileceğiz (İbr. 5:14; Efes. 5:15).

21. Gökteki Babamızı memnun etmek için gereken ‘her şeyi anlamamıza’ ne yardım edecek?

²¹ Nuh, Daniel ve Eyüp Yehova’yı iyi tanımak için büyük çaba gösterdi. Yehova da Kendisini memnun etmek için gereken ‘her şeyi anlamalarına’ yardım etti. Böylece onlar doğruluk konusunda bize örnek bıraktılar ve yaşamları boyunca başarılı oldular (Mezm. 1:1-3). Kendinize şöyle sorun: “Yehova’yı Nuh, Daniel ve Eyüp kadar iyi tanıyor muyum?” Giderek artan ruhi ışık sayesinde aslında biz Yehova’yı onlardan daha iyi tanıyabiliriz (Özd. 4:18). Bunun için Tanrı’nın Sözünü derinlemesine araştırın. Okuduklarınız üzerinde derin düşünün. Dua ederek kutsal ruhu isteyin. Böylece bu kötü dünyadan etkilenmeyeceksiniz. Tersine hikmetli davranacaksınız ve gökteki Babanıza daha da yaklaşacaksınız (Özd. 2:4-7).