1-3. (a) Ano an mabulig ha aton nga magpabilin nga matinumanon ha Dios hinin kataposan nga mga adlaw? (b) Ano an aton hihisgotan hini nga artikulo?

SAMTANG nagtitikahirani an kataposan hinin maraot nga sistema, an magraot padayon nga ‘naturok sugad han banwa.’ (Sal. 92:7) Salit diri urusahon nga ginbabalewaray han mga tawo an mga suruklan ha moral. Hini nga kahimtang, paonan-o kita mahimo ‘magin sugad hin gudtiay nga kabataan may kalabotan ha karaotan,’ kondi ‘adulto ha aton abilidad ha pagsabot’?—1 Cor. 14:20.

² An baton makikita ha aton tema nga teksto, diin an bahin hito nasiring: “Hira nga namimiling kan Jehova nakakasabut han ngatanan”—karuyag sidngon, han ngatanan nga ginkikinahanglan basi mapalipay hiya. (Prob. 28:5) An Proberbios 2:7, 9 nag-uunabi liwat hin puropariho hito nga ideya han nagsiring ito nga hi Jehova “nagtitipig han maopay nga kinaadman para han matadong.” Sugad nga resulta, an magtadong ‘nakakasabot han pagkamatadong, han kasubayan, ngan han kasadangan, oo, an tagsa-tagsa nga maopay nga agianan.’

³ Hira Noe, Daniel, ngan Job nagkaada hito nga kinaadman. (Esek. 14:14) Ito liwat an kahimtang han katawohan han Dios yana. Kumusta ka  man? Nasasabtan mo ba an ngatanan nga ginkikinahanglan basi mapalipay hi Jehova? An yawi amo an pagkaada husto nga kahibaro mahitungod ha iya. May kalabotan hito, kitaon naton (1) kon paonan-o nakilala nira Noe, Daniel, ngan Job an Dios, (2) kon paonan-o ito nga kahibaro nakabulig ha ira, ngan (3) kon paonan-o kita magkakaada pagtoo nga pariho han ira pagtoo.

4. Paonan-o nakilala ni Noe hi Jehova, ngan paonan-o an husto nga kahibaro nakabulig ha iya?

⁴ Kon paonan-o nakilala ni Noe hi Jehova. Ha tinikangan pa la han kasaysayan han tawo, an kalalakin-an ngan kababayin-an nga may marig-on nga pagtoo nahibaro mahitungod ha Dios ha tulo nga nangunguna nga paagi: pag-obserbar ha nakikita nga mga linarang, pagpamati ha iba nga tawo nga mahadlukon ha Dios, ngan pakaeksperyensya han mga bendisyon tungod han pagkinabuhi uyon ha matadong nga mga prinsipyo ngan mga suruklan han Dios. (Isa. 48:18) Pinaagi ha pag-obserbar ha nakikita nga mga linarang, posible gud nga nakita ni Noe an damu nga pamatuod nga may-ada Dios pati na an iya damu nga diri nakikita nga kalidad, sugad han iya “waray kataposan nga gahum ngan pagka-Dios.” (Roma 1:20) Sugad nga resulta, diri la kay nagin kombinsido hi Noe nga may-ada Dios, kondi nagkaada liwat hiya marig-on nga pagtoo ha Iya.

5. Paonan-o hinbaroan ni Noe an katuyoan han Dios para ha katawohan?

⁵ Nagkakaada la hin pagtoo “katapos mabatian an pulong.” (Roma 10:17) Paonan-o hi Noe nakabati mahitungod kan Jehova? Sigurado nga damu an iya hinbaroan tikang ha iya mga kapamilya. Upod hito an iya tatay nga hi Lamec, usa nga may marig-on nga pagtoo, nga natawo antes mamatay hi Adan. (Kitaa an retrato ha tinikangan hini nga artikulo.) Upod liwat hito an iya lolo nga hi Metusela ngan an iya lolo ha rapadapa nga hi Jared, nga nabuhi pa hin 366 ka tuig katapos ipanganak hi Noe. * (Luc. 3:36, 37) Posible nga hinbaroan ni Noe tikang hini nga kalalakin-an o ha ira mga asawa an mahitungod han kasaysayan han tawo, han katuyoan han Dios nga pun-on han matadong nga katawohan an tuna, ngan han pagrebelde ha Eden—nga an mga resulta nakikita mismo ni Noe. (Gen. 1:28; 3:16-19, 24) Anoman an nahitabo, an mga nahibaroan ni Noe nakadulot ha iya kasingkasing, salit napagios hiya nga mag-alagad ha Dios.—Gen. 6:9.

6, 7. Paonan-o an paglaom nagparig-on han pagtoo ni Noe?

⁶ An pagtoo napaparig-on han paglaom. Hunahunaa la an inabat ni Noe han hinbaroan niya nga an iya ngaran, nga posible nangangahulogan hin “Pagpahuway; Pagliaw,” nag-uupod hin paglaom! (Gen. 5:29) Hi Lamec gin-giyahan ha pagsiring: “Ini [hi Noe] amo an maglilipay ha aton mahatungud . . . ha kabudlay han aton mga kamot, nga maabut tungud han tuna, nga kan Jehova ginhikaraut.” Naglalaom hi Noe ha Dios. Pariho kanda Abel ngan Enoc nga nabuhi una ha iya, natoo hiya ha ‘tulin’ nga magtutultog ha ulo han halas.—Gen. 3:15.

⁷ Bisan kon bangin waray bug-os nga masabti ni Noe an mga detalye han tagna ha Genesis 3:15, sigurado nga nakita niya dida hito an paglaom nga magkakaada katalwasan. Dugang pa, ito nga saad ha Eden nauyon ha mensahe nga iginsangyaw ni Enoc, nga nagtagna liwat han paghukom han Dios ha magraot. (Jud. 14, 15) An mensahe ni Enoc, nga an bug-os nga katumanan mahitatabo ha Armagedon, sigurado nga nagparig-on han pagtoo ngan paglaom ni Noe!

8. Ha ano nga mga paagi an husto nga kahibaro mahitungod ha Dios nagpanalipod kan Noe?

⁸ Kon paonan-o an husto nga kahibaro mahitungod ha Dios nakabulig kan Noe. An husto nga kahibaro nakabulig kan Noe nga magkaada pagtoo ngan diosnon nga kinaadman, nga nagpanalipod ha iya tikang ha mga peligro, labi na ha espirituwal. Pananglitan, tungod kay hi Noe ‘naglakat upod han Dios,’ waray hiya maglakat, o makig-upod ha mga diri diosnon. Waray hiya malimbongi han mga demonyo nga nagpakatawo, nga sigurado nga tungod han ira diri ordinaryo nga gahum napabilib nira an waray pagtoo  ngan inosente nga mga tawo—bangin karuyag pa ngani hini nga mga tawo nga singbahon an mga demonyo. (Gen. 6:1-4, 9) Maaram liwat hi Noe nga ginsugo an mga tawo nga magdamu ngan pun-on an tuna. (Gen. 1:27, 28) Salit sigurado nga nasabtan niya nga sayop ngan diri normal nga magkaada seksuwal nga relasyon an kababayin-an ngan an mga anghel nga nagpakatawo. Ngan sigurado nga napamatud-an ini ni Noe han nagresulta hin diri normal nga mga anak ito nga pagtampo. Waray pag-iha, ginpahamangnoan han Dios hi Noe nga magpapadara Hiya hin baha ha tuna. An pagtoo ni Noe hito nga pahamangno nagpagios ha iya nga magtukod han arka, salit naluwas an iya pamilya.—Heb. 11:7.

9, 10. Paonan-o naton masusubad an pagtoo ni Noe?

⁹ Kon paonan-o kita magkakaada pagtoo nga pariho han pagtoo ni Noe. An yawi amo an pagin maduruto ha pag-aram han Pulong han Dios, pagpamalandong han aton nahibabaroan, ngan ha paggamit hito nga kahibaro basi magmolde ngan maggiya ha aton. (1 Ped. 1:13-15) Ngan ito nga pagtoo ngan diosnon nga kinaadman magpapanalipod ha aton tikang ha malimbong nga mga taktika ni Satanas ngan ha maraot nga disposisyon han kalibotan. (2 Cor. 2:11) Ito nga disposisyon nag-aaghat ha mga tawo nga higugmaon an kamadarahog ngan imoralidad ngan magpokus ha ira unudnon nga mga hingyap. (1 Juan 2:15, 16) Mahimo pa ngani ito mag-aghat hadton maluya an espirituwalidad nga igbalewaray an mga ebidensya nga hirani na gud an daku nga adlaw han Dios. Tigamni nga han iginkompara ni Jesus an aton panahon ha panahon ni Noe, waray hiya magpokus ha kamadarahog o imoralidad, kondi ha peligro han kawaray-interes ha espirituwal.—Basaha an Mateo 24:36-39.

¹⁰ Pakianhi an imo kalugaringon: ‘An akon ba pagkinabuhi nagpapakita nga kilala ko gud hi Jehova? An akon ba pagtoo nagpapagios ha akon nga magkinabuhi diri la ha paagi nga uyon ha magtadong nga suruklan han Dios kondi nga isumat liwat ha iba an iya mga suruklan?’ Hinaot nga an imo baton hito nga mga pakiana nagpapakita nga ikaw liwat “naglalakat upud han Dios.”

11. (a) Ano an iginsusumat ha aton han gugma ni Daniel ha Dios mahitungod han iya mga kag-anak? (b) Ano nga mga kalidad ni Daniel an karuyag mo subaron?

¹¹ Kon paonan-o nakilala ni Daniel hi Jehova. Sigurado nga ginbansay hin maopay hi Daniel han iya mga kag-anak; gintutdoan nira hiya nga higugmaon hi Jehova ngan an Iya sinurat nga Pulong. Ngan natipigan gud ni Daniel ito nga gugma ha iya bug-os nga kinabuhi. Bisan han lagas na hiya, mahahanduraw naton hiya nga padayon nga nag-aaram hin maopay han Kasuratan. (Dan. 9:1, 2) Makikita ha mapainubsanon ngan sinsero nga pag-ampo hini nga propeta, nga mababasa ha Daniel 9:3-19, nga kilala gud niya an Dios ngan maaram hiya han ngatanan nga ginbuhat han Dios para ha mga Israelita. Salit kay ano nga diri maggahin hin panahon ha pagbasa ngan pagpamalandong hito nga pag-ampo ngan hibaroan kon ano an iginsusumat hito ha imo mahitungod han personalidad ni Daniel?

12-14. (a) Ha ano nga mga paagi iginpakita ni Daniel an diosnon nga kinaadman? (b) Paonan-o ginbendisyonan hi Daniel tungod han iya kaisog ngan pagin maunungon ha Dios?

¹² Kon paonan-o an husto nga kahibaro mahitungod ha Dios nakabulig kan Daniel. Para ha matinumanon nga Judio, makuri gud an pagkinabuhi ha pagano nga Babilonya. Pananglitan, ginsidngan ni Jehova an mga Judio: “Pangitaa an kamurayaw han bungto ngain ko kamo igpadara nga bihag.” (Jer. 29:7) Pero ginsugo liwat hira ni Jehova nga ihatag ha iya an ira eksklusibo nga debosyon. (Eks. 34:14) Ano an nakabulig kan Daniel nga matuman iton duha nga sugo? An diosnon nga kinaadman nakabulig ha iya nga masabtan an prinsipyo mahitungod han relatibo nga pagpasakop ha sekular nga mga awtoridad. Paglabay hin mga siglo, igintutdo ni Jesus an amo gihapon nga prinsipyo.—Luc. 20:25.

¹³ Tigamni an ginbuhat ni Daniel han iginpagawas an balaud nga nagdidiri ha usa nga mag-ampo ha bisan hin-o nga dios o tawo labot la ha hadi ha sulod hin 30 ka adlaw. (Basaha an Daniel 6:7-10.) Mahimo unta mangatadongan hi Daniel, ‘Diri man la maiha an 30 ka adlaw!’ Pero waray niya tuguti an sugo  han hadi nga makapugong ha iya ha pagtuman han iya Kasuratanhon nga mga obligasyon. Puydi man unta hiya patago nga mag-ampo basi diri hiya makit-an. Pero maaram hiya nga bantog gud ha mga tawo an iya ginhihimo kada adlaw. Salit bisan kon mameligro an iya kinabuhi, nagdesisyon hiya nga diri magbuhat hin butang nga maghahatag bisan han impresyon nga iginkukompromiso niya an iya pagsingba.

¹⁴ Ginbendisyonan ni Jehova an kaisog ngan pagin maunungon ni Daniel pinaagi han milagroso nga pagtalwas ha iya tikang ha makuri nga kamatayon. Ngani, ito nga pagtalwas nagresulta ha daku nga pagpamatuod mahitungod kan Jehova nga nakaabot tubtob ha pinakahirayo nga mga bahin han imperyo han Medo-Persia!—Dan. 6:25-27.

15. Paonan-o kita magkakaada pagtoo nga pariho han pagtoo ni Daniel?

¹⁵ Kon paonan-o kita magkakaada pagtoo nga pariho han pagtoo ni Daniel. An yawi han pagkaada marig-on nga pagtoo diri la basta pagbasa han Pulong han Dios, kinahanglan naton ‘sabuton an kahulogan’ hito. (Mat. 13:23) Karuyag naton masabtan an panhunahuna ni Jehova ha mga butang, ngan nag-uupod ito ha paghibaro han mga prinsipyo ha Biblia. Salit kinahanglan naton pamalandungon an aton ginbabasa. Importante liwat an regular ngan kinasingkasing nga pag-ampo, labi na kon naatubang kita hin mga pagsari o iba pa nga magkuri nga kahimtang. Kon nag-aampo kita nga magkaada kinaadman ngan kusog ngan ginbubuhat ini nga may pagtoo, ihahatag gud ito ha aton ni Jehova.—San. 1:5.

16, 17. Paonan-o hi Job nagkaada husto nga kahibaro mahitungod ha Dios?

¹⁶ Kon paonan-o nakilala ni Job hi Jehova. Diri Israelita hi Job. Pero paryente pa hiya nira Abraham, Isaac, ngan Jacob, ngan ha ira iginpahayag ni Jehova an mga detalye han Iya personalidad ngan han Iya katuyoan para ha katawohan. Anoman an hinungdan, damu an hinbaroan ni Job hiton presyoso nga mga kamatuoran. (Job 23:12) Hiya nagsiring: “Ako nakabati ha imo pinaagi han pamatian han talinga.” (Job 42:5) Dugang pa, hi Jehova mismo nagsiring nga nagyakan hi Job han kamatuoran mahitungod ha Iya.—Job 42:7, 8.

¹⁷ Nakita liwat ni Job an damu han diri nakikita nga kalidad ni Jehova pinaagi ha nakikita nga mga linarang. (Job 12:7-9, 13) Ha urhi, gin-gamit ni Elihu ngan ni Jehova an mga linarang basi ipahinumdom kan Job kon mationan-o kagutiay an tawo kon ikompara ha pagkaharangdon han Dios. (Job 37:14; 38:1-4) Nakadulot ha kasingkasing ni Job an mga ginsiring ni Jehova ha iya, kay hiya mapainubsanon nga nagsiring: “Maaram ako nga ikaw makakabuhat han ngatanan nga butang, ngan nga waray mo  tinguha nga kapupugngan. . . . Nagbabasol [ako] ha tapotapo ngan ha mga agbon.”—Job 42:2, 6.

18, 19. Ha ano nga mga paagi iginpakita ni Job nga kilala gud niya hi Jehova?

¹⁸ Kon paonan-o an husto nga kahibaro mahitungod ha Dios nakabulig kan Job. Hi Job may hilarom gud nga pagsabot ha mga prinsipyo han Dios. Kilala gud niya hi Jehova, ngan ginios hiya uyon hito nga kahibaro. Hunahunaa ini: Maaram hi Job nga diri hiya puydi mag-angkon nga hinigugma niya an Dios pero maraot an iya pagtratar ha iya igkasi-tawo. (Job 6:14) Waray niya hunahunaa nga mas labaw hiya ha iba, lugod gintratar niya an ngatanan sugad nga iya kabugtoan, riko man o pobre. Hiya nagsiring: “Waray ba hiya nga naghimo ha akon ha sulud han taguangkan maghimo ha iya?” (Job 31:13-22) Matin-aw nga bisan kon riko ngan harangdon hiya hadto, waray hiya magpahitaas ngan waray niya hunahunaa nga mas importante hiya kay ha iba. Iba gud hiya ha damu nga riko ngan harangdon nga mga tawo ha kalibotan!

¹⁹ Iginsalikway ni Job—bisan ha iya kasingkasing—an ngatanan nga klase hin idolatriya. Maaram hiya nga an buwa nga pagsingba, upod na an gugma ha materyal nga karikohan, katugbang ha pagsalikway ha tinuod nga Dios. (Basaha an Job 31:24-28.) Para kan Job, an pag-asawa sagrado nga pagkahiusa han lalaki ngan babaye. Naghimo pa ngani hiya hin kasabotan ha iya mata nga diri sumiplat nga may imoral nga hingyap ha usa nga babaye. (Job 31:1) Tigamni nga ha panahon ni Job, gintutugotan pa han Dios an poligamiya. Salit puydi unta hiya magkaada duha nga asawa kon karuyag niya. * Matin-aw, nagkinabuhi hiya uyon ha ehemplo han pag-asawa nga ginhikay han Dios ha Eden; ginhimo ni Job ito nga ehemplo sugad nga balaud ha iya kalugaringon. (Gen. 2:18, 24) Paglabay hin mga 1,600 ka tuig, gintutdoan ni Jesu-Kristo an iya mga mamarati nga sundon an amo gihapon nga matadong nga mga prinsipyo may kalabotan ha pag-asawa ngan seksuwal nga relasyon.—Mat. 5:28; 19:4, 5.

20. Paonan-o an pagkaada husto nga kahibaro mahitungod kan Jehova ngan ha iya mga suruklan nabulig ha aton ha pagpili hin maopay nga mga kaupod ngan mapulsanon nga kaliawan?

²⁰ Kon paonan-o kita magkakaada pagtoo nga pariho han pagtoo ni Job. Makausa pa, an yawi amo an pagkaada husto nga kahibaro mahitungod kan Jehova ngan paggamit hito basi maggiya ha tagsa nga bahin han aton kinabuhi. Pananglitan, an salmista nga hi David nagsiring nga hi Jehova nangangalas hadton ‘nahigugma ha paglugos,’ o kamadarahog; nagpahamangno liwat hi David mahitungod ha pakig-upod ha “mga tawo nga mga buwa-on.” (Basaha an Salmos 11:5; 26:4.) Paonan-o ito nga mga teksto nabulig ha imo nga masabtan an panhunahuna han Dios? Paonan-o ito nga kahibaro sadang makaimpluwensya ha imo mga prayoridad, paggamit han Internet, pagpili hin mga kaupod ngan kaliawan? An imo baton hito nga mga pakiana mahimo makabulig ha imo nga masabtan kon mationan-o mo gud kakilala hi Jehova. Basi magpabilin nga matadong hinin masamok ngan maraot nga kalibotan, kinahanglan naton bairon an aton “abilidad ha pagsabot” basi makilala diri la an husto ngan sayop kondi pati an maaramon ngan diri maaramon.—Heb. 5:14; Efe. 5:15.

21. Ano an mabulig ha aton nga ‘masabtan an ngatanan’ nga ginkikinahanglan basi mapalipay an aton langitnon nga Amay?

²¹ Tungod kay bug-os-kasingkasing nga ginbiling nira Noe, Daniel, ngan Job hi Jehova, gintugotan niya hira nga makilala hiya. Ginbuligan niya hira nga ‘masabtan an ngatanan’ nga ginkikinahanglan basi mapalipay hiya. Tungod hito, nagin susbaranan hira han pagkamatadong, ngan nagin malampuson gud hira. (Sal. 1:1-3) Salit pakianhi an imo kalugaringon, ‘Kilala ko gud ba hi Jehova pariho han pagkakilala nira Noe, Daniel, ngan Job?’ Mapasalamaton gud kita ha nag-uuswag nga espirituwal nga kalamrag kay pinaagi hito mas nakikilala naton hi Jehova! (Prob. 4:18) Salit, admi hin maopay an Pulong han Dios. Pamalandonga ito. Ngan pag-ampo para han baraan nga espiritu. Ha pagbuhat hito, magigin mas duok ka ha imo langitnon nga Amay. Ngan magkakaada ka hilarom nga pagsabot ngan kinaadman dinhi hinin diri diosnon nga kalibotan.—Prob. 2:4-7.