1-3. 1) ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol k-meyajt Dios teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

KUXAʼANOʼON tu tsʼook u kʼiiniloʼob le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ. Bejlaʼeʼ táan u maas yaʼabtal le kʼasaʼan máakoʼob jeʼex u yaʼabtal le kʼaakʼas xíiwoʼ (Sal. 92:7). Le oʼolal cada kʼiineʼ maas yaʼab máakoʼob maʼatech u beetkoʼob baʼax uts tu tʼaan Dios. Bey túunoʼ, wa kʼaʼabéet u kʼantal k-tuukul bey «jeʼex nukuch máakoʼobeʼ», ¿bix jeʼel k-beetikba «jeʼex mejen paalal tiʼ baʼax yaan yil yéetel le kʼaasoʼ»? (1 Cor. 14:20).

² U núukil le kʼáatchiʼaʼ tiaʼan tu tekstoil le xookaʼ; teʼeloʼ ku yaʼalikeʼ «máaxoʼob ku payalchiʼob tiʼ Yuumtsileʼ tuláakal ku naʼatkoʼob». Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ ku naʼatkoʼob baʼax kʼaʼabéet u beetkoʼob utiaʼal u lúubloʼob utsil tiʼ Jéeoba (Pro. 28:5). Lelaʼ chíikaʼan tiʼ baʼax ku yaʼalik Proverbios 2:7 yéetel 9. Teʼeloʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ «ku tsʼáaik u yáantaj» tiʼ le máaxoʼob toj u kuxtaloʼob utiaʼal u naʼatkoʼob «baʼax noʼojaʼan», «baʼax tubeel» yéetel «tuláakal baʼax uts».

 ³ Noé, Daniel yéetel Jobeʼ anchajtiʼob le naʼat ku taal tiʼ Diosoʼ, bey xan tiʼ le máaxoʼob meyajtik Dios teʼ kʼiinoʼobaʼ (Eze. 14:14). Techeʼ, ¿tsʼoʼok wa a naʼatik tuláakal baʼax kʼaʼabéet a beetik utiaʼal a lúubul utsil tiʼ Jéeoba? Utiaʼal lelaʼ kʼaʼabéet a kʼaj óoltik Dios tubeel. Le oʼolaleʼ yaan k-xakʼaltik le óoxpʼéel baʼaloʼobaʼ. Yáaxeʼ bix úuchik u kʼaj óotaʼal Dios tumen Noé, Daniel yéetel Job. U kaʼapʼéeleʼ baʼax utsil tu kʼamoʼob úuchik u kʼaj óoltikoʼob. U yóoxpʼéeleʼ bix jeʼel u yantaltoʼon fe jeʼex le anchajtiʼoboʼ.

4. 1) ¿Bix kʼuchik Noé u kʼaj óolt Jéeoba? 2) ¿Baʼax utsil tu taasaj tiʼ Noé úuchik u kʼaj óoltik Jéeoba?

⁴ Bix úuchik u kʼaj óoltik Jéeoba. Desde ka anchaj wíinikeʼ, le máaxoʼob creertik Diosoʼ óoxpʼéel baʼax áantkoʼob u kʼaj óoltoʼob Dios: le baʼaxoʼob u beetmoʼ, baʼax ku yaʼalik uláakʼ máakoʼob meyajtik Dios yéetel le utsiloʼob ku taasik u beetaʼal baʼax ku yaʼalikoʼ (Isa. 48:18). Ka joʼopʼ u chaʼantik Noé tuláakal baʼax beetaʼaneʼ, tu yilaj yaʼab baʼaxoʼob eʼesik jach tu jaajil kuxaʼan Dios yéetel jatsʼuts u modos. Beyoʼ páajchaj u naʼatikeʼ «le páajtalil yaantiʼoʼ minaʼan u xuul» yéetel chéen letiʼ u jaajil Dios (Rom. 1:20). Lelaʼ maʼ chéen tu yáantaj Noé u creert Diosiʼ, baʼaxeʼ tu yáantaj utiaʼal ka u maas tsʼáa u fe tiʼ baʼaxoʼob ku yaʼalik.

5. ¿Bix úuchik u kanik Noé baʼax u kʼáat Dios tiʼ wíinik?

⁵ Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le fejoʼ ku taal ken tsʼoʼokok u yuʼubik máak baʼax ku yaʼalaʼal». Lelaʼ ku yeʼesikeʼ le baʼax ku yaʼalik u maasiloʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka yanak k-fejeʼ (Rom. 10:17). ¿Máax tsikbalt tiʼ Noé yaan Jéeoba? Letiʼeʼ yaʼab baʼax tu kanaj tiʼ Lamek, u taata, juntúul máax jach anchaj u fe yéetel láayliʼ kuxaʼan Adán ka síijeʼ (ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ). Ichil u láakʼtsiloʼobeʼ tiaʼan Matusalén, u abueloiʼ, bey xan Jared, u j-kaʼa abuelo kíim trescientos sesentiséis años síijik Noé (Luc. 3:36, 37). * Maʼ xaaneʼ le máakoʼob yéetel u yatanoʼobaʼ tu kaʼansoʼob tiʼ Noeeʼ, Dios beet wíinik yéetel tu yaʼalaj ka yanak u paalaloʼob, ka u chupoʼob le Luʼumaʼ yéetel ka u adorartoʼob Dios. Maʼ xaan xaneʼ tu kaʼansoʼob tiʼ Noeeʼ, Adán yéetel Evaeʼ maʼ tu yuʼuboʼob u tʼaan Jéeobaiʼ. Tak Noeeʼ tu yilaj le talamil tu taasaj le baʼax tu beetoʼoboʼ (Gén. 1:28; 3:16-19, 24). Le baʼax tu kanaj Noeoʼ kʼuch tu puksiʼikʼal, le oʼolal tu meyajtaj Dios (Gén. 6:9).

6, 7. ¿Bix muʼukʼaʼankúuntaʼabik u fe Noé tumen le esperanzaoʼ?

⁶ Le esperanzaoʼ ku muʼukʼaʼankúuntik le fejoʼ. Chéen máans ta tuukul bix wal tu yuʼubiluba Noé ka tu yojéeltaj u kʼaabaʼeʼ yaan baʼax yil yéetel le esperanzaoʼ, tumen maʼ xaaneʼ u kʼáat u yaʼal «Jeʼelel» wa «Líiʼsaj óolal» (Gén. 5:29, tsolajil). Yáanal u nuʼuktaj Dioseʼ, Lamekeʼ tu yaʼalaj tu yoʼolal Noé: «Yuumtsil[eʼ] tu loolobtʼantaj le luʼumaʼ; yaan k-meyaj, yaan k-pʼis mukʼtik utiaʼal k-táan óoltik k-paakʼal, baʼaleʼ le chan xiʼipalaʼ bíin u beet k-jeʼelel». Noeeʼ jach ku kʼubik u yóol tiʼ Dios. Jeʼex Abel yéetel Enokeʼ, ku creertik kaʼacheʼ le ‹chʼiʼibaloʼ› yaan u loobiltik le kaan tu pooloʼ (Gén. 3:15).

⁷ Maʼ xaaneʼ Noeeʼ maʼ tu naʼatik jach bix kun béeytal u profecíail Génesis 3:15. Baʼaleʼ tu naʼateʼ le profecíaoʼ ku tʼaan tiʼ u jáalkʼabtaʼal wíinik. Enokeʼ tu kʼaʼaytaj junpʼéel baʼax chíikaʼan tiʼ le baʼax ku yaʼalik Génesis 3:15. Tu yaʼaleʼ yaan u xuʼulsaʼal le kʼasaʼan máakoʼob tumen Jéeobaoʼ (Jud. 14, 15). Kex teʼ Armagedón kun láaj béeytal le baʼax tu kʼaʼaytajoʼ, jach tu muʼukʼaʼankúuntaj u fe Noé.

8. ¿Baʼax utsil tu kʼamaj Noé úuchik u kʼaj óoltik Dios tubeel?

⁸ Baʼax utsil tu kʼamaj Noé úuchik u kʼaj óoltik Dios tubeel. Le baʼax tu kanoʼ tu yáantaj utiaʼal u yantal u fe yéetel u naʼatik baʼax u tukultmaj  Dios u beetik. Lelaʼ le áant utiaʼal maʼ u beetik baʼax kʼaas ka xuʼuluk u biskuba yéetel Jéeoba. Noeeʼ «kuxlaj kaʼach jeʼel bix tu yóoltilak» Dioseʼ, maʼ jeʼex u yaʼalik le máakoʼob maʼatech u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ Diosoʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ tu chaʼaj u tuʼusul tumen le angeloʼob tu sutubaʼob wíinikil taaloʼob way Luʼumaʼ. Baʼaleʼ u maasil máakoʼob minaʼan u fejoʼoboʼ jatsʼuts wal úuchik u yilkoʼob le baʼaxoʼob tu beetoʼoboʼ yéetel maʼ xaaneʼ taakchaj tak u adorartikoʼob (Gén. 6:1-4). Tsʼoʼoleʼ Noeeʼ u yojel Dioseʼ u yaʼalmaj tiʼ le wíinikoʼob ka yanak u paalaloʼob yéetel ka u chupoʼob le yóokʼol kaabaʼ (Gén. 1:27, 28). Le oʼolal letiʼeʼ u yojel kʼaas ka tsʼoʼokok u beel le demonioʼob yéetel le koʼoleloʼob utiaʼal ka yanak u paalaloʼoboʼ. Le ka tu yilaj maas nuuktak yéetel jach yaan u muukʼ u paalaloʼoboʼ, maas tu tsʼáaj cuenta maʼ maʼalob baʼax tu beetoʼobiʼ. Ka máan kʼiineʼ Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ Noé nukaʼaj u taas junpʼéel búulkabal. Noeeʼ tu creertaj le baʼax tu yaʼaloʼ, le oʼolal tu beetaj le arca utiaʼal u salvarkuba u familiaoʼ (Heb. 11:7).

9, 10. ¿Bix jeʼel k-eʼesik fe jeʼex le anchaj tiʼ Noeoʼ?

⁹ Bix jeʼel k-eʼesik fe jeʼex Noeeʼ. Kʼaʼabéet k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ, k-beetik le baʼax k-kanikoʼ yéetel k-chaʼik u nuʼuktikoʼon kéen k-chʼaʼtukult wa baʼax (1 Ped. 1:13-15). Bey túunoʼ le fe yéetel le baʼax k-kanikoʼ yaan u kanáantkoʼon tiʼ u táabsajoʼob Satanás bey xan tiʼ bix u tuukul le máaxoʼob náachchajaʼanoʼob tiʼ Diosoʼ (2 Cor. 2:11). Le bix u tuukuloʼoboʼ jeʼel u beetkoʼob u yutstal tu yich máak u beetaʼal loobeʼ, u lúubul tiʼ núupkʼeban yéetel u beetkoʼob chéen le baʼaxoʼob kʼaastak ku tsʼíiboltkoʼoboʼ (1 Juan 2:15, 16). Le máax maʼ jach muʼukʼaʼan u fejoʼ, jeʼel u xuʼulul u creertik tsʼoʼok u náatsʼal u kʼiinil Jéeobaeʼ. Ka tu ketaj Jesús le kʼiinoʼob kuxlikoʼon yéetel u kʼiiniloʼob Noeeʼ, maʼ tʼaanaj tiʼ le baʼaloʼob kʼaastak ku beetaʼaloʼ, baʼaxeʼ tʼaanaj tiʼ u kʼaʼanaʼanil k-kanáantik maʼ u náayal k-óol k-meyajt Dios (xok Mateo 24:36-39).

¹⁰ Tukle: «¿Kin weʼesik wa yéetel bix kuxliken in kʼaj óol Jéeoba? ¿Ku péeksiken wa in fe in beet baʼax ku yaʼalik Jéeoba yéetel in tsʼáa kʼaj óoltbil tumen u maasil?». Le baʼax ken a núukoʼ ku yáantkech a wil wa táan a kuxtal jeʼex uts tu tʼaan Dioseʼ.

11. 1) ¿Bix kaʼansaʼabik Daniel? 2) ¿Máakalmáak u modos Daniel a kʼáat ka yanaktech?

¹¹ Bix úuchik u kʼaj óoltik Jéeoba. Danieleʼ jach maʼalob bix úuchik u kaʼansaʼal tumen u taataʼob. Letiʼobeʼ tu kaʼansoʼobtiʼ u yaabilt Jéeoba bey xan le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ. Toʼoneʼ k-ojel maʼ xuʼul u yaabiltikiʼ, tumen tak le tsʼoʼok u chʼíijiloʼ láayliʼ ku xakʼalxoktikeʼ (Dan. 9:1, 2). Le oración tu beetaj yéetel kabal óolal ku chíikpajal teʼ Daniel 9:3 tak 19, ku yeʼesikeʼ u kʼaj óol Dios tubeel bey xan le baʼaxoʼob tu beetaj yoʼolal le israelitaʼoboʼ. Maʼalob ka a jóoʼs tiempo utiaʼal a xokik le oración tu beetoʼ yéetel ka tuukulnakech tiʼ baʼax ku yaʼalik. Ilawil a tuukul tiʼ baʼax jeʼel a kanik tiʼ Danieleʼ.

12-14. 1) ¿Bix áantaʼabik Daniel tumen le naʼat ku tsʼáaik Diosoʼ? 2) ¿Bix bendecirtaʼabik Daniel tumen Jéeoba úuchik u chúukpajal u yóol yéetel u yeʼesik maʼ saajkiʼ?

¹² Baʼax utsil tu kʼamaj Daniel úuchik u kʼaj óoltik Dios tubeel. Le judíoʼob chúukaʼan u yóoloʼoboʼ maʼ chéen chʼaʼabil tu máansil u kuxtaloʼob Babiloniaiʼ, tumen yaʼab u adorartaʼal yaanal diosoʼobiʼ. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ le judíoʼoboʼ: «Meyajneneʼex [wa kaxteʼex jeetsʼelil] teʼ kaaj tuʼux tin túuxtajeʼexoʼ» (Jer. 29:7). Kex beyoʼ láayliʼ unaj u adorartikoʼob Jéeoba tu jaajil u yóoloʼobeʼ (Éxo. 34:14). ¿Bix túun páajchajik u beetik Daniel leloʼ? Le naʼat tsʼaʼabtiʼ tumen Diosoʼ le áant u yil maas kʼaʼabéet u yuʼubik u tʼaan Jéeoba táanil tiʼ u yuʼubik u tʼaan le wíinikoʼob ku gobernaroʼoboʼ. Ka máan kʼiineʼ Jesuseʼ tu kaʼansaj bix unaj u yuʼubaʼal u tʼaan Dios bey xan le gobiernoʼoboʼ (Luc. 20:25).

 ¹³ Tuukulnen tiʼ le baʼax tu beetaj Daniel ka tsʼaʼab u leyil maʼ u orar máak ich treinta kʼiinoʼob, mix u kʼáataʼal mix baʼal tiʼ yaanal dios wa uláakʼ máak, baʼaxeʼ chéen tiʼ le reyoʼ (xok Daniel 6:7-10). Danieleʼ jeʼel kaʼach u tuklikeʼ: «Chéen treinta kʼiinoʼob, maʼ utiaʼal mantatsʼiʼ». Baʼaleʼ utiaʼal letiʼeʼ maas kʼaʼanaʼan u adorartik Dios, maʼ u beetik le baʼax tu yaʼalaj le reyoʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel kaʼach u páajtal u taʼakikuba orar utiaʼal maʼ u yilaʼaleʼ. Chéen baʼaleʼ u yojel ojéelaʼan suuk u orar sáamsamal. Le oʼolal kex u yojel jeʼel tak u kíimsaʼaleʼ, tu chʼaʼtuklaj maʼ u tsʼáaik naʼatbil tsʼoʼok u xuʼulul u adorartik Jéeoba.

¹⁴ Dioseʼ tu salvartaj Daniel tiʼ le leonoʼob úuchik u chúukpajal u yóol yéetel u yeʼesik maʼ saajkiʼ. Le milagroaʼ tu beetaj u maas kʼaj óoltaʼal Jéeoba tiʼ tuláakal le kaajoʼob ku gobernartaʼal tumen le medopersaʼoboʼ (Dan. 6:25-27).

15. ¿Bix jeʼel u yantaltoʼon fe jeʼex le anchaj tiʼ Danieloʼ?

¹⁵ Bix jeʼel k-eʼesik fe jeʼex Danieleʼ. Utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejeʼ maʼ chéen unaj k-xokik le Bibliaoʼ, baʼaxeʼ unaj k-naʼatik tubeel (Mat. 13:23). K-kʼáat k-ojéelt baʼax ku tuklik Jéeoba, ichileʼ táakaʼan k-naʼatik le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Le oʼolal kʼaʼabéet k-tuukul tiʼ le baʼax k-xokikoʼ. Tsʼoʼoleʼ kʼaʼabéet u suuktal k-orar tu jaajil k-óol, maases kéen k-aktáant baʼaloʼob talamtak. Unaj k-creertik Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon le naʼat yéetel le muukʼ k-kʼáatiktiʼoʼ (Sant. 1:5).

16, 17. ¿Bix kʼuchik Job u kʼaj óolt Jéeoba tubeel?

¹⁶ Bix úuchik u kʼaj óoltik Jéeoba. Jobeʼ maʼ israelitaiʼ, baʼaleʼ ichil u yúuchben láakʼtsiloʼobeʼ tiaʼan Abrahán, Isaak yéetel Jacob. Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼob máax letiʼ yéetel baʼax u tukultmaj yoʼolal wíinik. Baʼaleʼ maʼ k-ojel bix tu yojéeltil Job le baʼaloʼobaʼ (Job 23:12). Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Tak walkilaʼ, chéen in kʼaj óoltmech kaʼach yéetel in xikin» (Job 42:5). Tsʼoʼoleʼ Dioseʼ tu yaʼaleʼ jaaj le baʼax tu yaʼalaj Job tu yoʼolaloʼ (Job 42:7, 8).

¹⁷ Jobeʼ tu kʼaj óoltaj u modos Dios yoʼolal le baʼaxoʼob u beetmoʼ (Job 12:7-9, 13). Ka máan kʼiineʼ Elihú yéetel Jéeobaeʼ meyajnajtiʼob le baʼaxoʼob yaan utiaʼal u yeʼeskoʼob tiʼ Job bukaʼaj chichnil máak tu tséel Diosoʼ (Job 37:14; 38:1-4). Le baʼax tu yaʼalaj Jéeobaoʼ tu péeksaj Job u yaʼal yéetel kabal óolal:  «Teneʼ in wojel ku páajtal a beetik tuláakal baʼal. [...] Kin kʼexik in tuukul[,] kin kutal ichil maʼay luʼum yéetel ichil taʼanil kʼáakʼ» (Job 42:2, 6).

18, 19. ¿Bix úuchik u yeʼesik Job jach tu jaajil u kʼaj óol Jéeoba?

¹⁸ Baʼax utsil tu kʼamaj Job úuchik u kʼaj óoltik Dios tubeel. Jobeʼ u naʼatmaj kaʼach baʼax uts tu tʼaan Dios. U kʼaj óol Jéeoba tu jaajil, lelaʼ le áant u beet baʼax maʼalob. Letiʼeʼ u yojel maʼ tu páajtal u yaʼalik u kʼaj óol Dios, tsʼoʼoleʼ ku beetik kʼaas tiʼ u maasil (Job 6:14). Maʼatech u taaskuba maas nojchil tiʼ u maasil, kex ayikʼal wa óotsil, baʼaxeʼ ku yilik bey u láakʼtsileʼ. Le oʼolal tu yaʼalaj: «Jeʼel bix tu tsʼáajilak kuxtal tiʼ letiʼobeʼ, bey tu tsʼáajilak tiʼ ten xan» (Job 31:13-22). Jeʼex túun k-ilkoʼ, kex ayikʼal Jobeʼ maʼ tu mixbaʼalkúuntaj u maasiliʼ. Bejlaʼeʼ maʼ bey u beetik le máakoʼob ayikʼaloʼob yéetel yaan páajtalil tiʼoboʼ.

¹⁹ Jobeʼ mantatsʼ tu tsʼáaj táanil Jéeoba ichil u kuxtal. Mix juntéen tu yilaj wa maas kʼaʼanaʼan u maasil baʼaloʼob. Tumen u yojel wa ka u beeteʼ bey jeʼex ka u adorart yaanal diosoʼobeʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «¡Tumen wa ka in beet baʼal beyoʼ, óoliʼ bey ka in waʼal minaʼan u [Diosil] kaʼaneʼ!» (xok Job 31:24-28). Tsʼoʼoleʼ ku yilik kiliʼich le tsʼoʼokol beel nupik u kuxtal juntúul xiib yéetel juntúul koʼoleloʼ. Le oʼolal tu chʼaʼtuklaj maʼ u paktik mix juntúul koʼolel yéetel kʼaakʼas tuukul (Job 31:1). Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jéeobaeʼ ku chaʼik u yantal maas tiʼ juntúul u yatan le xiiboʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ. Le oʼolal wa u kʼáat Job kaʼacheʼ, maʼ chéen juntúul u yatan jeʼel u yantaleʼ. * Baʼaleʼ jeʼex u yeʼesik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ chéen juntúul u yatan anchaji, jeʼex tsʼaʼabik tumen Jéeoba tu jardinil Edenoʼ (Gén. 2:18, 24). Kex mil seiscientos años kuxlak Jobeʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ láayliʼ bey unaj k-ilik le tsʼoʼokol beeloʼ (Mat. 5:28; 19:4, 5).

20. K-kʼaj óoltik Jéeoba yéetel baʼax uts tu tʼaaneʼ, ¿bix u yáantkoʼon k-yéey máax yéetel ken k-bisba wa baʼax yéetel ken k-náays k-óol?

²⁰ Bix jeʼel k-eʼesik fe jeʼex Jobeʼ. Kʼaʼabéet xan k-kʼaj óoltik Jéeoba yéetel k-nuʼuktik k-kuxtal yéetel le baʼax k-kanik tiʼ Diosoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ «ku pʼektik yéetel tuláakal u yóol le máaxoʼob» beetik looboʼ yéetel ku yaʼalikeʼ maʼ unaj k-bisikba «yéetel le j-kaʼapʼéel ichoʼoboʼ» (xok Salmo 11:5; 26:4). ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le tekstoʼob yoʼolal bix u tuukul Jéeobaoʼ? ¿Bix u yáantkoʼon utiaʼal k-kanáantik baʼax k-ilik tiʼ Internet, k-yéeyik máax yéetel ken k-bisba bey xan baʼax yéetel ken k-náays k-óol? Le bix ken k-núukiloʼ yaan u yeʼesik wa k-kʼaj óol Jéeoba tubeel. Wa k-kʼáat pʼáatal limpioil tu táan Dioseʼ kʼaʼabéet k-kanik k-kʼaj óolt baʼax maʼalob tiʼ baʼax maʼ maʼalobiʼ yéetel maʼ k-máan jeʼex le máakoʼob minaʼan u naʼatoʼoboʼ, baʼaxeʼ jeʼex le máakoʼob yaan u naʼatoʼoboʼ (Heb. 5:14; Efe. 5:15).

21. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-naʼat tuláakal baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal k-lúubul utsil tiʼ Jéeobaeʼ?

²¹ Noé, Daniel yéetel Jobeʼ jach tu tsʼáaj u yóoloʼob kaanbal tiʼ Jéeoba, le oʼolal páajchaj u kʼaj óoltikoʼob. Áantaʼaboʼob tumen Jéeoba utiaʼal u naʼatkoʼob tuláakal baʼax kʼaʼabéet u beetkoʼob utiaʼal u lúubloʼob utsil tiʼ. Le baʼax tu beetoʼoboʼ ku yeʼesik bix jeʼel k-beetik baʼax uts tu tʼaan Dios utiaʼal ka yanaktoʼon kiʼimak óolaleʼ (Sal. 1:1-3). Le oʼolal unaj k-tuklik: «¿In kʼaj óol wa Jéeoba tubeel jeʼex Noé, Daniel yéetel Jobeʼ?». U jaajileʼ toʼoneʼ jeʼel u páajtal k-maas kʼaj óoltikeʼ, tumen maas yaʼab baʼax tsʼoʼok u tsʼáaik ojéeltbil tu yoʼolal (Pro. 4:18). Bey túunoʼ kʼaʼabéet k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ, k-tuukul tiʼ le baʼax k-xokikoʼ yéetel k-kʼáatik kiliʼich muukʼ tiʼ Jéeoba. Beyoʼ maʼ tun kʼaskúuntbil k-tuukul tumen le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan k-beetik baʼax maʼalob, yéetel sáamsamaleʼ yaan k-maas bisikba yéetel Jéeoba (Pro. 2:4-7).