1, 2. (a) Mam mevé bôte ba jô a lat a mfi ya bo étôtôlô nsisim? (b) Bia zu bi biyalane ya minsili mivé?

SITA ya Canada a jô na: “E bo étôtôlô nsisim a nga volô ma na me tabe mevak, a na, me dañe minju’u ma tôbane mie môs ôse.” Mojañe ya Brésil ki a jô na: “Den a nto mimbu 23 alu’u dangan da wulu mvo’é, amu bia jeñe na bi bo bitôtôlô nsisim.” Mojañe ya Philippines nye’e ki a jô na: “E bo étôtôlô nsisim a volô na nlem ô bômbô ma si ne mieññ, a na, me yeme nyiñ a bobejañ ba so bevôm bevôm.”

² Mame bobejañe ba ba jô, ma ngôné mfi ya bo étôtôlô nsisim. Bia yiane ñhe sili biabiene na, ‘Jé me ne bo asu na me bo étôtôlô nsisim, a bi bibotane bi ndôme mane yene bi?’ Ve ôsusua na bia yalan nsili ôte, bia yiane taté yen jé Kalate Zambe a jô mfa’a ya bo étôtôlô nsisim. Bia zu yalane minsili milal: (1) E bo étôtôlô nsisim a tinan aya? (2) Bive’ela bivé bi ne volô bia na bi yaé nsisim? (3) E jeñe na bi bi “ôsimesane Krist” a volô bia na bi bo bitôtôlô, aval avé?

3. Nsela’ane mbé a ne zañe môt a ne étôtôlô nsisim, a nyô a nye’e mame ya minsôn?

³ Nlômane Paul wo liti nsela’ane a ne zañe môt a nye’e mame ya nsisim a nyô a nye’e mame ya minsôn; nalé a volô bia na bi tu’a wôk jé ja tinane na e bo étôtôlô nsisim. (Lañe’e 1 Becorinthien 2:14-16.) Nsela’ane ate a ne mbé? Môt a nye’e mame ya minsôn “a ne te nyoñe mame ya nsisime Zambe: amu me ne te fek mfa’a wé; a a se ngule ya yeme me.” Ve môt a ne étôtôlô nsisim a jeñe na “a yemelane mam mese,” a bili fe “ôsimesane Krist.” Paul a jô na bi bo bitôtôlô nsisim. Nsela’ane mbé mfe a ne zañe môt a ne étôtôlô nsisim, a nyô a nye’e mame ya minsôn?

4, 5. Mbia mefulu mevé môt a nye’e mame ya minsôn a bili?

⁴ Tame yene fulu ôsu môt a nye’e mame ya minsôn a bili. Nsisime ya émo wo tindi bôte na be simesane ve mame ya minsôn. Paul a loone wô na “nsisim wo abo ésaé éyoñe ji be bôt be ne melo.” (Beép. 2:2) Nsisim ôte wo tindi abui bôte na e ke mbile mintômba. Ba simesane ve mame ya minsôn. Ba bo ve mame me ne mvaé mise map, teke bisi metiñe me Zambe. Môt a nye’e mame ya minsôn a simesane ve na a bi duma a akum, a jibi ki na be nyoñe nye jôm a simesane na, é ne énjé.

⁵ Jé fe é ne volô bia na bi yemelane bôte be nji bo étôtôlô nsisim? Bôte bese ba tôñesan “mimboane mi mame ya minsôn” be ne ébañ éte. (Beg. 5:19-21) Kalate ôsu Paul a nga tili akônda ya Corinthe a ngôné mam mefe ba bo. Ba nye’e nkandane mengam, mintañete, zô’é; ba somane bobenyañe bap menda mejô, ba biasé ba be tele ôsu, be ne ndo’o bidi a ndo’o bilam. Éyoñ ba tôbane meve’ele, ba ku été ne tubuk. (Min. 7:21, 22) Jude a kobô ajô dap a jô’ô na ‘be nji bi ajô a mame ya nsisim.’​—Jude 18, 19.

6. Jé ja volô bia na bi yemelane môt a ne étôtôlô nsisim?

⁶ Jé ba loone ñhe na e bo étôtôlô nsisim? Môt a ne étôtôlô nsisim a nye’e Zambe. Avale bôt ete da jeñe na e bo “bevu be Zambe.” (Beép. 5:1) Nalé a tinane na, ba jeñ a ngul ése na be fas ane Zambe, a yene mam ane nye. Zambe a ne nya vevee mise map. Ba selan a môt a nye’e mame ya minsôn amu ba jeñe na, mam mese ba bo me lu’an a metiñe me Zambe. (Bs. 119:33; 143:10) Nté môte ya minsôn a nye’e mame ya minsôn, môt a ne étôtôlô nsisim a jeñ a ngul ése na a wum ‘ébuma ya nsisim.’ (Beg. 5:22, 23) Éve’ane ji ja volô bia na bi tu’a yem jôm ba loone na e bo étôtôlô nsisim: Éyoñ môt a yeme bo makit, ba jô na a bili metyi me makit. Aval ete fe, môt a nye’e mame ya Zambe a loobane na étôtôlô nsisim.

7. Jé Bible a jô a lat a bôt be ne bitôtôlô nsisim?

⁷ Kalate Zambe a se’e bôt be ne étôtôlô nsisim. Matthieu 5:3 a jô na bôte ba yeme na be ne azoé mfa’a ya nsisim be bili ébotan, amu Éjôé ya yôp é ne énjap. Beromain 8:6 a liti mfi ya bo étôtôlô nsisim a jô’ô na: “Ôsimesane ya minsôn ô ne awu, ve  ôsimesane ya nsisim ô ne ényiñ a mvo’é.” Éyoñ bia simesane mame ya nsisim, bia ye bo mvo’é a Zambe, bia ye fe nyiñe mvo’é a bôte bevok, a bia ye bi ényiñe ya melu mese.

8. Amu jé da sili na bi yeme ngul na bi ke ôsu a bo étôtôlô nsisim?

⁸ Ve bia nyiñ mbia émo. Mbôle bôte ba nye’e mame ya minsôn mbe ba bômane bia, da sili na bi yem ngule na bi ke ôsu a bo étôtôlô nsisim. Éyoñ môt a jañele élate jé a Yéhôva, a ne ane a li’i ékôkoé, éyoñ ete nje mbia nsisime ya émo a mane bômane nye. Jé bi ne bo asu na te jam ete da kui bia? Aval avé bi ne yaé nsisim?

9. (a) Jé é ne volô bia na bi yaé nsisim? (b) Bive’ela bivé bia zu yen?

⁹ Mongô a ne bo étôtôlô éyoñ a fombô bebiaé bé, a jeñe’e na a vu be. Aval ete fe, bi ne yaé nsisim éyoñ bia fombô a vu bôte be ne étôtôlô nsisim. Ve bi nji yiane vu bôte ba nye’e mame ya minsôn. (1 Bec. 3:1-4) Kalate Zambe a bili bive’ela bite bibaane. Ve mbôle nsôñane wongan ô ne na bi yaé nsisim, embemané ôsimesane mbamba bive’ela. Bia zu kobô ajô Jacob, Marie a Yésus.

10. Aval avé Jacob a nga liti na a ne étôtôlô nsisim?

¹⁰ Bi tame taté a Jacob. Aval ane abui ya be bia, ényiñe Jacob é nji be tyi’ibi. Monyañe wé, Ésaü a mbe a kômbô’ô wôé nye. A mbe a yiane fe jibi mvôvôle ntyii fame wé, ñwô ôte ô mbe ô yi na Jacob a saane wô ane ôlo. Akusa bo a mbe a nyiñi’i a bôte ba nye’e mame ya minsôn, Jacob a mbe étôtôlô nsisim. A mbe a too ndi a ngaka’a Yéhôva a nga bo Abraham, a nga kamane fe mvoñ é mbe é yiane tôé nsôñane Zambe ôte. (Met. 28:10-15)  Mejô me Jacob a mimboone mié, bi mbe bi liti’i fo’o na, a telé nkômbane Zambe ôsu ényiñe jé. Tame vô’ôlô meye’elan a nga bo, amu a mbe a mate’ Ésaü: “M’aye’elane wo na, ô nyii ma . . . Wo ô nga jô fe na, M’aye fo’o bo wo mvaé, a bo mvoñe bôte jôé ane nsele’e ya mañ.” (Met. 32:6-12) Da kôme yené na, a mbe a too ndi a bengaka’a Yéhôva a nga bo nye, a mvoñe bôte jé, a na, a mbe a telé’ nkômbane Zambe ôsu ényiñe jé.

11. Jé ja liti na Marie a mbe étôtôlô nsisim?

¹¹ Bi tame fe zu kobô ajô Marie. Amu jé Marie nnye Yéhôva a nga tobe na a bo nyia Yésus? Amu a mbe étôtôlô nsisim. Jé ja liti nalé? Duma a nga ve Yéhôva éyoñ a nga ke jome bivuvumane bié, Zacharie ba Élisabeth. (Lañe’e Luc 1:46-55.) Mejô me Marie ma liti na, a mbe a nye’e Yéhôva abui, a na, a mbe a yeme’ ngabe Kalate Zambe é nga tilibane nkobô Hébreu. (Met. 30:13; 1 Sa. 2:1-10; Mal. 3:12) Jam avo’o ya semé é ne na, éyoñe ba Joseph be nga lu’an, be nga nyoñe ntyi’ane ya bo te fulan énoñ, ôsusua na Yésus a bialé. Nalé a liti na ba Joseph be mbe be telé’ nkômbane Yéhôva ôsu, minkômbane miabe ya minsône ke mvus. (Mt. 1:25) Nté Yésus a mbe a nañek, Marie a mbe a fombô’ô bone be mam bese ya ényiñe jé, a ba’ale fe bido’o bi mam a mbe a jô’ô “nlem été.” (Luc 2:51) Da yené ne ngeññe na, a mbe a kômbô’ô yem nsôñane Zambe a lat a Messie. Nga éve’ela Marie ja volô bia na, bi fas avale bia fe bi ne telé nkômbane Zambe ôsu ényiñe jangan?

12. (a) Aval avé Yésus a nga vu Ésaa? (b) Aval avé bi ne vu Yésus? (Fombô’ô fôtô ya atata’a.)

¹² Éyoñ ji, bi tame zu yen éve’ela ja dañ. Mi yianeya yeme na, bia kômbô kobô ajô Yésus. Nté ôse a nga nyiñe si va, a nté ôse a mbe a bo’o ésaé nkañete jé, a nga liti na a bili nkômbane ya vu Ésaa wé, Yéhôva. A mbe a fase’e ane Ésaa wé, a wô’ôtane mam ane nye, a bo’o mam ane Yéhôva, a seme’ene fe memvinda m’Ésaa. (Jean 8:29; 14:9; 15:10) Tame yene jôme nkulu mejô Ésaïe a nga jô a lat a mvame Yéhôva, mvuse ya valé, lañe fe jôme Marc a nga tili a lat fulu nkoon éngôngole Yésus. (Lañe’ Ésaïe 63:9; Marc 6:34.) Ye bia fe bi ne fo’o ôjeja’a ya volô bôte be tele minju’u été? Yésus a mbe fe mbane ya kañete bôt, a ye’ele be Mejô me Zambe. (Luc 4:43) Mam mete mese mme ma liti na môt a ne étôtôlô nsisim.

13, 14. (a) Jé bitôtôlô Bekristene ya den bi ne ye’ele bia? (b) Va’a éve’an.

¹³ Dene fe, bi bili abui bive’ela bitôtôlô Bekristen bi nga jeñ a ngul ése na bi vu mefulu me Krist. Éko éziñ wo yeme bobejañ béziñ be ne ayôñ ésaé nkañete, anyep, mvam, nge ke ba be bili mbamba mefulu mefe. Ane bia bese, be’efe be be’e metyi ya abé, ve ba jeñ a ngul ése na be bi mbamba mefulu. Rachel, sita éziñe ya Brésil a jô na: “Me mbe me nye’e mimbote ya émo. Jôm ete nje mbote wom ô nji be éjijin. Ve benya mejôô be nga volô ma na me tyendé, a na, me bo étôtôlô nsisim. E nji be tyi’ibi, ve mboon ôte ô nga soo ma benya meva’ ényiñ.”

 ¹⁴ Reylene, sita ya Philippines ki, a mbe a tele été éfe. A mbe a jeñe na a bo beta besikôlô a bi mfañ asu ésaé. A jô na: “Me nga taté na ma vuane minsôñane ya nsisim. Ve me nga su’ulane yene na nya jômô éziñ a jembane ma. Nde me nga nyoñe ntyi’ane ya telé mame ya nsisim ôsu.” Ataté éyoñ éte, Reylene a futi ndi jé ngaka’a Yéhôva a bo bia kalate Matthieu 6:33, 34. A jô na: “Me too ndi na Yéhôva a ye nyoñe ngab a ma!” Éko éziñ wo yeme môt éziñe ya akônda dôé a bili avale mbunan ete. Nga bia yiane jeñe na bi vu avale bôt ete?​—1 Bec. 11:1; 2 Bet. 3:7.

15, 16. (a) Aval avé môt ase ya be bia a ne vu Krist? (b) Aval avé bi ne jalé “ôsimesane Krist” nleme wongan été?

¹⁵ Aval avé môt ase ya be bia a ne vu Krist? Kalate 1 Becorinthien 2:16 a jô na bi bi “ôsimesane Krist.” Wônaa Beromain 15:5 ki, a jô na, bi bo “aval ane Krist Yésus.” Nde ñhe, asu na bi vu Krist, bia yiane yem aval a yene mam, bia yiane fe yem avale môt a né. Éyoñ éte ñhe bia zu tôñe bibô’a mebo bié. Ôsimesane Yésus ô tii a élate jé a Yéhôva. Ajô te môt a vu Krist a vu fe Yéhôva. Jôm ete nje bia yiane jeñ a ngul ése na bi bi ôsimesane Krist.

¹⁶ Aval avé bi ne bi wô? Beyé’é be Yésus be nga yene bitua bi mam a nga bo, be nga wô’ô minkañete mié, a yen aval a mbe a nyoñe’ avale bôt ese, a aval a mbe a tôñe’e miñye’elane mi Yéhôva. Be nga jô na: “Bi ne bengaa ya ésaé jé ése.” (Mam. 10:39, Mfefé Nkôñelan) Bi vo’o fo’o yene Yésus a mis. Ve Yéhôva a nga ve bia nkañete ya ényiñe Mone wé, ñwô ôte wo volô bia na bi tu’a yem avale môt a mbe. Éyoñ bia lañ a bindi kalate Matthieu, Marc, Luc a Jean, a ne ane bia jalé ôsimesane Yésus nleme wongan été. Nalé a bo na bi bo ngule ya “tôñe bibô’a mebo bié,” a na bi bi “aval ôsimesan” Krist a mbe a bili.​—1 P. 2:21; 4:1.

17. E jeñe na bi bi ôsimesane Krist a volô bia aya?

¹⁷ E jeñe na bi bi ôsimesane Krist a volô bia aya? Avale mbamba bidi bia ve ngule nyul, aval ete fe, bia bo bitôtôlô nsisim éyoñ bia yé’é na bia fas ane Krist. Ôte’ete’ ôte’etetek, bia kui na bi yem jé Krist a nga ye bo nge nnye a nga tele été jangan. Nalé a volô bia na bi nyoñe mintyi’ane mia bo na bi bi mone môte ya nlem a ne mfuban, a na, Zambe a yene bia mvo’é. Nga wo yene na mam mete ma yiane tindi bia na bi ‘jaé Tate Yésus Krist’?​—Bero. 13:14.

18. Jé ayé’é di da te ye’ele wo mfa’a ya bo étôtôlô nsisim?

¹⁸ Bia te yen jôm ja tinane na e bo étôtôlô nsisim. Bia te fe yene na bi ne vu bôte be ne étôtôlô nsisim. Bia te su’ulane yen aval avé e bi “ôsimesane Krist” a volô bia na bi yaé mfa’a ya nsisim. Ve bi ngenan bi yiane yen abui mam afe. Ane, aval avé bi ne yem abim avé bi yaéya nsisim? Jé bi ne beta bo asu na bi tu’a bo étôtôlô nsisim? Aval avé été jangane ya nsisim ja volô bia ényiñe jangane ya môs ôse? Bia ye bi biyalane ya minsili mite ayé’é da zu.