1, 2. (a) Bana babo rena le dikgaetšedi ba bantši ba ikwa bjang ka go ba batho ba moya? (b) Ke dipotšišo dife tše bohlokwa tšeo re tlago go hwetša dikarabo tša tšona sehlogong se?

KGAETŠEDI yo mongwe wa kua Canada o re: “Go ba motho wa moya go ntirile gore ke thabe kudu, le gona go ntirile gore ke kgone go lebeletšana le mathata a ka a letšatši le letšatši.” Ngwanabo rena yo mongwe wa kua Brazil o re: “Nna le mosadi wa ka re na le mengwaga e 23 re nyalane, re thabela lenyalo la rena kudu ka gobane re dirile maiteko a gore re be batho ba moya.” Ngwanabo rena wa kua Philippines o re: “Go ba motho wa moya go ntirile gore ke be le khutšo ya monagano, go ntirile gore ke kaonefatše tsela yeo ke dirišanago le bana babo rena bao ba godišitšwego ka ditsela tše di swanego.”

² Mantšu a go swana le a a boletšwego ke bana babo rena, a bontšha gabotse gore re a holega ge re eba batho ba moya. Se se dira gore re ipotšiše gore: ‘Nka dira’ng gore ke be motho wa moya gore ke kgone go thabela ka botlalo mehola yeo e hlalositšwego ka mo godimo?’ Eupša pele re araba potšišo yeo, re swanetše go kwešiša gabotse gore Beibele e hlalosa bjang motho wa moya. Sehlogong se, re tlo araba dipotšišo tše tše tharo tše bohlokwa. (1) Go ba motho wa moya go  bolela’ng? (2) Ke mehlala efe yeo e ka re thušago gore re be batho ba moya? (3) Maiteko ao re a dirago a gore re be le “monagano wa Kriste” a tla re thuša bjang gore re be batho ba moya?

3. Beibele e re motho wa nama le motho wa moya ba fapana bjang?

³ E le gore re tsebe gore go ba motho wa moya go bolela’ng, moapostola Paulo o re thuša go kwešiša seo ka go bontšha phapano magareng ga “motho wa moya” le “motho wa nama.” (Bala 1 Bakorinthe 2:14-16.) Phapano yeo ke efe? “Motho wa nama” o hlaloswa “a [sa] amogele dilo tša moya wa Modimo, gobane go yena ke bošilo; a ka se ke a di tseba.” Ka lehlakoreng le lengwe, “motho wa moya” yena “o hlahloba e le ka kgonthe dilo ka moka” le gona o na le “monagano wa Kriste.” Paulo o re kgothaletša gore re be batho ba moya. Motho wa nama le motho wa moya ba fapana ka ditsela dife tše dingwe?

4, 5. Motho wa nama re mmona ka’ng?

⁴ Sa pele, ela hloko dika tša motho wa nama. Motho wa nama o ekiša batho ba lefase le, bao ba nago le boithati. Paulo o hlalosa mokgwa wo wa boithati e le “moya woo bjale o šomago go bana ba go se kwe.” (Baef. 2:2) Moya wo wa boithati o tutuetša batho ba bantši gore ba rate go ekiša ba bangwe, e lego go latela lešaba. Batho bao ba nagana kudu ka dilo tša nama. Mafelelong seo sa dira gore ba bantši ba bona ba nagane ka dilo tšeo bona ba bonago di lokile gomme ba se dire le boiteko bja go phela ka melao ya Modimo. Motho wa nama o nagana ka dilo tša nama le gona gantši o nagana gore maemo ao a nago le wona, tšhelete le ditokelo tša gagwe di bohlokwa kudu go feta selo le ge e le sefe.

⁵ Dilo tše dingwe tšeo di hlaolago motho wa nama ke dife? Gantši motho wa nama o dira dilo tšeo Beibele e di bitšago gore ke “mediro ya nama.” (Bagal. 5:19-21) Lengwalong la mathomo leo a le ngwaletšego phuthego ya Korinthe, Paulo o hlalosa dika tše dingwe tše mmalwa tšeo o ka di bonago go batho ba nama. O re batho bao ba dira gore go se be le botee, ba tšea lehlakore ge go na le dingangišano, ba aroganya batho, ba dira gore batho ba se kwane, ba išana dikgorong tša tsheko, ga ba hlomphe bohlogo, le gona ba dira gore dijo le dino di tle pele maphelong a bona. Ge motho wa nama a kopana le teko, o ineela go yona. (Die. 7:21, 22) Juda o boletše ka batho bao e bego e tla ba ba nama go fihla bokgoleng bja gore ba be ba ka se be le moya wa Modimo.​—Juda 18, 19.

6. Motho wa moya re ka mmona ka’ng?

⁶ Ka ge re šetše re bone gore go ba motho wa nama go bolela’ng, bjale go ba “motho wa moya” go bolela’ng? Go fapana le motho wa nama, motho wa moya o tšeela godimo tswalano yeo a nago le yona le Modimo. Batho ba moya ba leka go ba “baekiši ba Modimo.” (Baef. 5:1) Se se bolela gore ba dira maiteko a gore ba nagane go swana le Jehofa, gomme ba lebelela dilo ka tsela yeo Jehofa a di lebelelago ka yona. Modimo ke wa kgonthe kudu go bona. Go fapana le batho ba nama, batho ba moya ba nyaka go dira diphetho ka go dumelelana le melao ya Jehofa. (Ps. 119:33; 143:10) Go e na le gore ba dire mediro ya nama, batho ba moya ba leka ka thata go bontšha “dika tšeo di enywago ke moya.”​—Bagal. 5:22, 23.

7. Beibele e re’ng ka batho ba moya?

⁷ Jesu o ile a bolela gore batho ba moya ba thabile. Mateo 5:3 e re: “Go thaba bao ba lemogago gore ba nyaka dilo tša moya, ka ge Mmušo wa magodimo e le wa bona.” Baroma 8:6 e bontšha bohlokwa bja go ba batho ba moya, ge e re: “Go bea monagano go tša nama go bolela lehu, eupša go bea monagano go tša moya go bolela bophelo le khutšo.” Ge re dula re dira dilo tša moya, re ba le khutšo gona bjale, e bile re ba le khutšo le Modimo gomme ra ba le kholofelo ya go tlo phela ka mo go sa felego nakong e tlago.

8. Ke ka baka la’ng go nyakega maiteko gore re be batho ba moya le gore re dule re le bona?

 ⁸ Re phela lefaseng leo le lego kotsi. Ka ge re phela le batho bao ba bontšhago dika tša nama, re swanetše go leka ka thata gore re be batho ba moya le go dula re le bona. Ge e ba re sa tlatše menagano ya rena ka dikgopolo tša Jehofa, lefase le tlo e tlatša ka mekgwa e mebe. Re swanetše go dira’ng e le gore seo se se re diragalele? Re ka gola bjang moyeng?

9. (a) Ke’ng seo se ka re thušago gore re gole moyeng? (b) Ke mehlala efe ya batho ba moya yeo re tlago go kwa ka yona?

⁹ Ngwana a ka gola monaganong ka go lebelela tsela yeo batswadi ba gagwe ba dirago dilo ka yona le go ekiša mohlala wa bona o mobotse. Ka tsela e swanago, re ka gola moyeng ka go ekiša batho bao ba tiilego moyeng le go ithuta mehlaleng ya bona. Eupša ka go lebelela batho ba nama, re ithuta dilo tšeo re sa swanelago go dira. (1 Bakor. 3:1-4) Beibele e bolela ka mehlala ya batho ba nama le batho ba moya. Eupša ka ge re nyaka go gola re le batho ba moya, anke re kweng ka mehlala e mebotse ya batho bao re ka ba ekišago. Re tlo kwa ka mohlala wa Jakobo, Maria le Jesu.

10. Jakobo o ile a bontšha bjang gore ke motho wa moya?

¹⁰ Ka mohlala, nagana ka Jakobo. Go swana le ge ba bantši ba rena lehono re thatafalelwa ke bophelo, Jakobo le yena bo ile bja mo thatafalela. Esau, e lego ngwanabo Jakobo yoo a bego a na le dika tša batho ba nama, o be a nyaka go mmolaya. Go oketša moo, o ile a swanelwa ke go lebeletšana le ratswale wa gagwe wa moradia yo a ilego a leka ka makga a mmalwa go mo radia. Lega go le bjalo, Jakobo o ile a dula e le motho wa moya le ge a be a phela le batho ba nama. O be a na le tumelo kholofetšong yeo Jehofa a ilego a e nea Aborahama gomme a ikgafa gore a hlokomele lapa leo le bego le tla kgatha tema e bohlokwa kudu ya gore morero wa Jehofa o phethagale. (Gen. 28:10-15) Dilo tšeo Jakobo a bego a di bolela le tšeo a bego a di dira di be di  bontšha gore o be a dula a nagana ka melao ya Modimo le thato ya Gagwe. Ka mohlala, ge Esau a be a mo tšhošetša, Jakobo o ile a re go Modimo: “Ke a go rapela, hle ntlhakodiše. . . Wena o itše: ‘Ruri ke tla dirišana le wena gabotse gomme ka dira gore peu ya gago e ate go etša lešabašaba la lewatle.’” (Gen. 32:6-12) Go molaleng gore Jakobo o be a na le tumelo dikholofetšong tša Jehofa. Yena le borakgolokhukhu ba gagwe ba be ba nyaka go dira dilo ka go dumelelana le thato ya Jehofa le morero wa Gagwe.

11. Ke’ng seo se bontšhago gore Maria e be e le motho wa moya?

¹¹ Ga bjale nagana ka mohlala o mongwe, e lego wa Maria. Ke ka baka la’ng Jehofa a ile a kgetha Maria gore e be mmago Jesu? Ga go pelaelo gore ke ka gobane e be e le motho wa moya. Re tseba bjang seo? Mantšu a gagwe a mabotse a go tumiša Jehofa ao a ilego a a bolela ge a be a etetše batho ba gabo e lego Sakaria le Elisabetha, a ile a bontšha gabotse gore ke motho wa moya. (Bala Luka 1:46-55.) Mantšu a Maria a tloga a bontšha gore o be a rata Lentšu la Modimo kudu le gore o be a tseba Mangwalo a Seheberu gabotse. (Gen. 30:13; 1 Sam. 2:1-10; Mal. 3:12) Le gona ela hloko gore gaešita le ge yena le Josefa ba be ba sa tšwa go nyalana, ba ile ba se be le thobalano go fihlela Jesu a belegwa. Seo se bontšha’ng? Se se bontšha gore ka moka ga bona ba be ba tshwenyegile ka gore go phethagale thato ya Jehofa e bile ba be ba hlompha melao ya gagwe go ena le gore ba kgotsofatše dikganyogo tša mebele ya bona. (Mat. 1:25) Ge nako e dutše e eya, Maria o ile a naganišiša ka seo se ilego sa direga bophelong bja Jesu gomme a naganišiša le ka mantšu a bohlale ao Jesu a ilego a a bolela. Go oketša moo, o ile “a boloka mantšu a ka moka pelong ya gagwe.” (Luka 2:51) Go molaleng gore Maria o be a rata go tseba ka morero wa Modimo wa mabapi le Mesia. Na mohlala wa Maria ga o re thuše gore re nagane kamoo re ka etišago pele thato ya Modimo maphelong a rena?

12. (a) Jesu o ile a ekiša Tatagwe ka tsela efe? (b) Re ka ekiša bjang mohlala wa Jesu? (Bona seswantšho seo se lego mathomong a sehlogo.)

¹² Gare ga batho ka moka bao ba kilego ba phela, ke mang yo e lego mohlala o mogologolo wa go ba motho wa moya? Ga go pelaelo gore ke Jesu. Nakong ka moka ya bophelo bja gagwe le ya bodiredi, o ile a bontšha gore o ekiša Tatagwe e lego Jehofa. O be a nagana go swana le Jehofa, a ikwa go swana le yena e bile a dira dilo go swana le yena. Le gona o be a phela ka go dumelelana le thato ya Modimo le melao ya gagwe. (Joh. 8:29; 14:9; 15:10) Ka mohlala, ela hloko seo moporofeta Jesaya a se hlalosago ka maikwelo a Jehofa a go kwela batho bohloko, gomme o se bapetše le seo mongwadi wa Ebangedi ya Mareka a se boletšego ka Jesu tabeng ya go kwela batho bohloko. (Bala Jesaya 63:9; Mareka 6:34.) Go swana le Jesu, na re dula re loketše go bontšha batho bao ba hlokago thušo kwelobohloko? Go oketša moo, Jesu o be a ineetše modirong wa go bolela ditaba tše dibotse. (Luka 4:43) Batho ba moya ba na le kwelobohloko e bile ba leka go thuša ba bangwe.

13, 14. (a) Re ka ithuta’ng mehlaleng ya bana babo rena le dikgaetšedi ba moya? (b) Nea mohlala.

¹³ Ntle le mehlala ya batho ba ka Beibeleng, go na le batho ba bantši ba moya mehleng ya rena bao ba bontšhago dika tša go swana le tša Kriste. Mohlomongwe o lemogile gore ba fišegela tšhemo, ba amogela baeng, ba na le kwelobohloko goba ba bontšha dika tše dingwe tše dibotse. Go swana le rena, bana babo rena ba ba lwantšhana le mafokodi a bona le go se phethagale, mola ba leka ka thata go bontšha dika tša Modimo. Ka mohlala, Rachel, e lego kgaetšedi ya kua Brazil o re: “Ke be ke rata go dula ke šetše morago fešene ya batho ba lefase le. Ka go re’alo, ke be ke sa apare gabotse. Eupša go ithuta therešo go ile gwa ntira gore ke dire maiteko a magolo gore ke be motho wa moya. Go dira diphetogo tšeo go be go se bonolo, eupša ka morago ga gore ke di dire,  ke ile ka thaba kudu gomme ka hwetša morero wa kgonthe bophelong.”

¹⁴ Reylene yo a tšwago Philippines, yena o be a na le bothata bjo bo fapanego. O ile a phegelela thuto e phagamego le go šoma mošomo wa maemo e le gore a atlege bophelong. O re: “Dipakane tša ka tša moya di ile tša hwelela ganyenyane-ganyenyane. Eupša ke ile ka thoma go lemoga gore ke be ke hlaelela selo se sengwe bophelong, selo seo se fetago kgole mošomo wa ka. Ka baka leo, ke ile ka thoma go fetoša tsela yeo ke bego ke phela ka yona gomme ka dira gore go hlankela Jehofa go tle pele bophelong bja ka.” Ga e sa le go tloga ka nako yeo, tsela yeo Reylene a phelago ka yona e bontšha gore o bota kholofetšo ya Jehofa yeo e lego go Mateo 6:33, 34. O re: “Ke kgodišegile gore Jehofa o tlo ntlhokomela!” Mohlomongwe ka phuthegong ya lena go na le bana babo rena le dikgaetšedi bao o ba tsebago, bao ba beago mohlala wa go swana le wa Reylene. Na ga re ikwe re tutueletšega go ekiša mehlala e mobotse ya bana babo rena ba, ge ba dutše ba latela Kriste?​—1 Bakor. 11:1; 2 Bathes. 3:7.

15, 16. (a) E le gore re swane le Kriste, re swanetše go dira’ng? (b) Re ka dira’ng gore “monagano wa Kriste” o re tutuetše?

¹⁵ Rena re ka ekiša Kriste bjang? Lengwalo la Bakorinthe ba Pele 2:16 le bolela ka go ba le “monagano wa Kriste.” Le gona Baroma 15:5 e bolela ka go ba le “boemo bja monagano bjo bo swanago le bjo Kriste Jesu a bego a na le bjona.” Ka gona, e le gore re swane le Kriste, re swanetše go tseba ka botlalo tsela yeo a naganago ka yona le semelo sa gagwe. Ka morago re latele dikgato tša gagwe. Jesu o be a dula a nagana ka go dira thato ya Tatagwe. Ka gona ge re ekiša Jesu re tla swana le Jehofa. Ke ka baka leo go lego bohlokwa kudu gore re ithute go nagana go swana Jesu.

¹⁶ Re ka dira seo bjang? Barutiwa ba Jesu ba ile ba bona ge Jesu a be a dira mehlolo, ba ile ba kwa ge a boledišana le batho ka Mmušo wa Modimo, ba ile ba bona kamoo a bego a dirišana le batho ba mehuta ka moka, le gona ba ile ba bona kamoo a bego a diriša melao ya motheo ya Modimo. Ba itše: “Re dihlatse tša dilo ka moka tšeo a di dirilego.” (Dit. 10:39) Eupša rena re ka se kgone go mmona ka go lebanya. Eupša ka lerato Jehofa o re file dipego tša Ebangedi tšeo di ka dirago gore re bone dika tša Jesu. Ge re bala le go naganišiša ka dipuku tša Beibele tša Mateo, Mareka, Luka le Johane, re tlo nagana go swana le Kriste. Ka gona re tlo “[latela] dikgato tša gagwe kgauswi” gomme ra “[itlhama] gore [re] nagane ka tsela e swanago le ya gagwe.”​—1 Pet. 2:21; 4:1.

17. Go nagana go swana le Kriste go tlo re thuša bjang?

¹⁷ Go ithuta go nagana go swana le Kriste go tlo re thuša bjang? Go no swana le ge dijo tša phepo di tiiša mebele ya rena, le rena ge re fepa dikgopolo tša rena ka monagano wa Kriste re tlo tia moyeng. Ganyenyane-ganyenyane, re tlo tseba gore Kriste o be a tlo dira’ng boemong le ge e le bofe. Seo se tlo re thuša gore re dire diphetho tšeo di tla re dirago gore re be le letswalo le lebotse le go amogelwa ke Modimo. Na ga o dumele gore mehola ye e re fa lebaka le lebotse la gore re “[apare] Morena Jesu Kriste”?​—Baroma 13:14.

18. Ke’ng seo o ithutilego sona sehlogong se mabapi le go ba motho wa moya?

¹⁸ Ga bjale re bone gore go ba motho wa moya go bolela eng. Le gona re bone gore re ka ithuta mehlaleng e mebotse ya batho ba moya. Go oketša moo, re ithutile gore go ba le “monagano wa Kriste” go ka re thuša gore re gole re le batho ba moya. Lega go le bjalo, go sa na le dilo tše dingwe tšeo re swanetšego go ithuta tšona mabapi le go ba motho wa moya. Ka mohlala, re ka bona bjang gore re batho ba moya? Go tlaleletša go seo re ithutilego sona, re swanetše go dira’ng gore re be batho ba moya? Le gona go ba motho wa moya go ama bjang bophelo bja rena bja letšatši le letšatši? Sehlogo se se latelago se tlo re thuša go araba dipotšišo tšeo.