Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Kwikala muntu a mu kikudi akupushisha kinyi?

Kwikala muntu a mu kikudi akupushisha kinyi?

‘[Efile Mukulu] enupe bia kwikala na kinangu ki mumune na kya Kidishitu Yesu munkatshi mwenu.’​—BEENA-LOOMA 15:5, Kilombeeno kipya 2014.

NGONO: 17, 13

1, 2. (a) Bakwetu balume na bakashi bebungi abapushaa naminyi pabitale kwikala muntu a mu kikudi? (b) Nkonko kinyi ikata yatukyebe kutaluula mu uno mwisambo?

UNGI mukwetu mukashi a mu Canada akula’shi, kwikala muntu a mu kikudi sunga muntu e na binangu bya mu kikudi, nkumwikashe na muloo wibungi na nkumukwashe bwadya kupudisha myanda ya mu nshalelo aaye. Ungi mukwetu mulume a mu Brésil bapu kukita bipwa 23 mu eyibakishi akula’shi, kwikala muntu a mu kikudi nkwibakwashe aye na mukashi’aye bwabadya kwikala na muloo mu eyibakishi dyabo. Ungi mukwetu mulume a mu Philippines akula’shi, kwikala muntu a mu kikudi nkumupe butaale bwa mu binangu na nkumukwashe bwadya kushala pamune na bakwetu balume na bakashi bakudile mu ma mbalo elekene.

2 Abimweneka kalolo’shi kwikala bantu be na binangu bya mu kikudi akwitukwasha mu mishindo ibungi. Twi kukita naminyi bwatudya kwikala na binangu bya mu kikudi na kupeta ino miloo? Kya kumpala, abitungu tubande kushinguula akyakula Bible pabitale kwikala bantu ba mu kikudi, baaba abakunkushibwa na kikudi ki selele ky’Efile Mukulu na abanangushena mu mushindo aunangushenaa Yehowa. Mu uno mwisambo, atukalula ino nkonko ikata isatu: (1) Kwikala muntu a mu kikudi, sunga muntu e na binangu bya mu kikudi akupushisha kinyi? (2) Mbileshesho kinyi bilombene kwitukwasha bwatudya kukula mu kikudi? (3) Kwikitshisha kwetu bwa kwikala na “kinangu kya Kidishitu” akwitukwasha bwa kwikala bantu ba mu kikudi naminyi?

MUNTU A MU KIKUDI E NAMINYI?

3. Bible alesha kwilekena kwi pankatshi pa muntu a ku mbidi na muntu a mu kikudi naminyi?

3 Mpoolo mutumibwa etukwasha bwatudya kushinguula kwilekena kwi pankatshi pa “muntu a mu kikudi” na “muntu a ku mbidi.” (Badika 1 Beena-Kodinda 2:14-16, Kilombeeno kipya 2014.) Muntu a ku mbidi “tatambulaa myanda ya kikudi ky’Efile Mukulu nya, mwanda kwadi mbilootakane; na te bya kwiyishinguula.” Mu kwilekena na byabya, muntu a mu kikudi “atundulaa myanda yooso” na e na “[kinangu] kya Kidishitu,” bino abipushisha’shi, ekitshisha bwa kunangushena mu mushindo aunangushenaa Kidishitu. Mpoolo etukankamika bwatudya kwikala bantu ba mu kikudi. Mu ingi mishindo kinyi mwilekene muntu a ku mbidi na muntu a mu kikudi?

4, 5. Twi kutundula muntu a ku mbidi naminyi?

4 Muntu a ku mbidi anangushenaa naminyi? Muntu a ku mbidi ataa binangu bya pa nsenga, bimeene pa malaka aaye’ye nabene. Mpoolo ayitanyina bino binangu bu “kikudi akitumika binobino munkatshi mwa ba ntomboshi.” (Beena-Efeso 2:2) Kino kinangu akitakula bantu bebungi bwabadya kwambula bantu bebefunyishe. Abakitshi nka penda myanda yabamono bu ilulame ku meso kwabo, kushi kutumikila miya y’Efile Mukulu. Muntu a ku mbidi elaa nka penda binangu ku myanda ya ku mbidi na misusa ibungi amonaa’shi mwasu waye, makuta, sunga matalwa aaye ngi bintu bi na muulo kukila bingi bintu byoso.

5 Misusa ibungi muntu a ku mbidi akitaa myanda yabetanyina mu Bible bu “mifubo ya mbidi.” (Beena-Ngalatea 5:19-21) Mu mukanda wa Mpoolo wa kumpala ubadi mufundile bena Kidishitu ba mu Kodinda, badi muteemune ingi myanda yabakitaa kwi bantu ba ku mbidi. Abakilaa ku lupese lwa bantu abatshibi bipwano, na kukimba bya kwabuula bantu, abakankamikaa bangi bwabadya kutomboka, abefundishenaa ku tumilaadi, tabanemekaa bantu be na matalwa, na abekasha bya kudya na kutoma bu bintu bi na muulo ngofu mu muwa wabo. Muntu a ku mbidi tanyingilaa nsaa yabamutompo bwadya kukita kintu ki bubi nya. (Nkindji 7:21, 22) Yunda bambile’shi bantu ba ku mbidi mbalombene mpa na kukutwa kupeta kikudi kya Yehowa.—Yunda 18, 19.

6. Twi kutundula muntu a mu kikudi naminyi?

6 Mu kwilekena na muntu a ku mbidi, muntu a mu kikudi ekalakashaa ngofu bwa kipwano kyaye n’Efile Mukulu. Elekyelaa bwa’shi kikudi ki selele ky’Efile Mukulu kimukunkushe na ekitshishaa bwa kwambula Yehowa. (Beena-Efeso 5:1) Ekitshishaa ngofu bwa kulonga abinangushenaa Yehowa na kukimba bya kumona myanda abiyimonaa Yehowa. Efile Mukulu mmuntu a binyibinyi kwadi. Mu kwilekena na muntu a ku mbidi, muntu a mu kikudi anemekaa miya ya Yehowa mu myanda yoso ya mu muwa waye. (Misambo 119:33; 143:10) Takitaa “mifubo ya mbidi” anka ekitshishaa bwa kwikala na ‘kikuba kya kikudi.’ (Beena-Ngalatea 5:22, 23) Bwa kupusha kalolo akipushisha kwikala muntu e na binangu bya mu kikudi, banda kunangushena ku kino kileshesho: Muntu afubaa kalolo mu myanda ya busunga abamwitanyinaa bu muntu e na binangu bya busunga, muntu ekitshisha ngofu bwa mushindo waye wa kulangwila Efile Mukulu namu abamwitanyinaa bu muntu e na binangu bya mu kikudi.

7. Bible akula kinyi pabitale bantu be na binangu bya mu kikudi?

7 Yesu bakwile’shi bantu be na binagu bya mu kikudi be na muloo. Mukanda wa Mateo 5:3 (Kilombeeno kipya 2014) awamba’shi: “Basha muloo anka balanda ku kikudi, mwanda Bufumu bw’eulu mbwabo.” Mukanda wa Beena-Looma 8:6 (EEM) aupatuula’shi, bwa kwikala na muwa abitungu tunangushene mu mushindo aunangushenaa Yehowa. Awamba’shi: “Kwelanga binangu ku [mbidi] akufwishaa muntu ku lufu, anka kwelanga binangu ku kikudi akufwisha ku muwa na kufukama.” Byabya su twi na binangu bya mu kikudi kubanga binobino, twi balombene kwikala mu butaale n’Efile Mukulu, kwikala na butaale munkatshi mwetu, na twi balombene kwikala na lukulupilo lwa muwa wa ikalaika.

8. Bwakinyi mbilombene kwikala bukopo bwatudya kushala bantu ba mu kikudi?

8 Byabya, twi mu nsenga i bantu batombokye. Bu byabadi betwifunyishe kwi bantu bashi na binangu by’Efile Mukulu, abitungu twikitshishe bwa kulama binangu byetu. Na dingi su mu binangu byetu tatwi bemuushe binangu bya Yehowa, myanda ya ku mbidi ya uno ndumbulwilo ayikalwisha mwikeelo wetu na ngyelelo eetu a binangu. Twi kukita kinyi bwa kusuuka ino myanda? Na twi kutama mu kikudi mushindo kinyi?

LONGYELA KUKIILA KU BILESHESHO BIBUWA

9. (a) Kwikala na binangu bya mu kikudi akwitulongyesha kinyi? (b) Mbileshesho kinyi bibuwa byatukyebe kutaluula?

9 Nka bi mwana e na lukalo lwa kulonga myanda ibungi kwi bamutande na kwambula kileshesho kyabo kibuwa, natwe namu twi na lukalo lwa kulonga na kwambula baba boso be mu kipwano na Yehowa. Kukita bino akwitulongyesha byatudya kwikala na binangu bya mu kikudi. Ku lungi lupese, atulongo myanda yatushi balombene kukita pa kutala bileshesho bya bantu be na binangu bya ku mbidi. (1 Beena-Kodinda 3:1-4) Mu Bible mwi bileshesho bya mishindo yoso, bibuwa na bibubi. Binobino tutaluleyi bileshesho bibuwa byatudi balombene kupeta kwi: Yaakobo, Madiya, na Yesu.

Kileshesho kya Yaakobo na kya Madiya akitulongyesha kinyi? (Tala kikoso kya 10, 11)

10. Yaakobo badi muleshe naminyi’shi badi muntu a mu kikudi?

10 Nka bu bantu bebungi ba kwatudi, Yaakobo tabadi na nshalelo mubofule nya. Mukwabo mulume Esau, bakyebele kumwipaa. Muko aaye mulume badi mukimbe bya kumudimba. Anka, lukumino lwa Yaakobo mu milayilo ya Yehowa kwi Abrahame lubadi lushale lunyingye. Yaakobo badi auku’shi kifuko kyaye nkilombene kwikala munkatshi mwa bantu abakalombasha uno mulayilo wibuwa, ngi bwakinyi badi mwikilame kalolo. (Kibangilo 28:10-15) Yaakobo tamutadile binangu bya ku mbidi bya bantu babadi bamwifunyishe bwabidya kumulubisha milayilo ya Yehowa nya. Bu kileshesho, Yaakobo badi mwisendele Yehowa bwadya kumupaasha nsaa ibadi anangushena’shi mukwabo mulume batuulu muwa waye mu masaku. Aye nkumuteka’shi: “Bondungwile’shi ‘nakyebe nkukitshina kalolo, nanfimisha lutandwa loobe bu misengyeya ya mu mbuu.’” (Kibangilo 32:6-13) Yaakobo badi na lukumino lunyingye ku milayilo ya Yehowa na badi mwibileshe mu nshalelo aaye.

Kileshesho kya Madiya akitulongyesha kinyi? (Tala kikoso kya 11)

11. Atuuku naminyi’shi Madiya badi muntu e na binangu bya mu kikudi?

11 Tubandeyi kunangushena pa mwanda wa Madiya. Yehowa badi mumusangule bwadya kwikala nyinaye na Yesu, mwanda badi muntu e na binangu bya mu kikudi. Badika bibakwile Madiya nsaa ibayile mu kutembela bakwabo, Sekadya na Elizabete. (Badika Luka 1:46-55.) Twi balombene kumona mushindo ubadi Madiya mukumine Eyi dya Yehowa na bibadi muukye Bifundwe bya kina Ebelu. (Kibangilo 30:13; 1 Samwele 2:1-10; Malaki 3:12) Na dingi kunyima kwa Madiya na Yoosefe kwiyibakishena, babadi batengyele kutandikwa kwa Yesu bwabadya kwifikeena peepi. Mwanda mudimo ubabadi bebape kwi Efile Mukulu, ubadi na muulo ukata kwabadi kukila malaka aabo. (Mateo 1:25) Na dingi, Madiya badi atala myanda yoso ibabadi abakitshi kwi Yesu nsaa ibadi ende na kukula na badi ateemesha myanda ibadi alongyesha. “Badi alama ino myanda yooso mwishimba dyaye.” (Luka 2:51) Abimweneka kalolo’shi badi mwipaane ngofu mu milayilo y’Efile Mukulu itale Mesiya. Twi kwambula Madiya na kwikala atwikitshisha na mwetu moso bwa kukokyela myanda yabetutekye kwi Efile Mukulu su?

12. (a) Yesu badi mwambule Nshaye naminyi? (b) Twi kwambula Yesu naminyi? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo.)

12 Ku bantu boso bapwe kwikala kwanka, takwi muntu e na kileshesho kibuwa kya binangu bya mu kikudi bu Yesu nya. Mu nshalelo aaye na mu mudimo waye wa pano pa nsenga, badi muleshe binyibinyi’shi akumina kwambula Nshaye. Yesu badi anangushena, apusha na kukita myanda nka bu Yehowa. Badi akitshi nka kikyebe ky’eshimba dy’Efile Mukulu na kunemeka miya yaye. (Yowano 8:29; 14:9; 15:10) Bu kileshesho, pwandjikisha mushindo ubabadi bafunde kwi Yeeshaya pabitale lusa na kalolo ka Yehowa na mushindo wabadi bafunde bibadi abipusha Yesu kwi Maako. (Badika Yeeshaya 63:9; Maako 6:34.) Twi balombene kwambula Yesu pa kwikala atulesha bantu boso lusa nsaa yabadi mu lukalo na bukwashi su? Nka bu Yesu, twi batule binangu byetu ku mudimo wa bulungudi na kulongyesha bantu mukandu wibuwa su? (Luka 4:43) Bantu basha binangu bya mu kikudi abekalaa na lusa na kwikitshisha bwa kukwasha bangi.

13, 14. (a) Twi kulongyela kinyi ku bileshesho bya bantu basha binangu bya mu kikudi lelo uno? (b) Tusha kileshesho.

13 Lelo uno, kwi bakwetu balume na bakashi be na binangu bya mu kikudi bakwete kwikitshisha bwa kwambula Kidishitu. We kumona’shi bano bakwetu be na katshintshi mu bulungudi, abatambulaa benyi na dingi be na lusa. Sunga mbyabya tambapwidikye nya, bakwete kwitatshisha bikata bwa kwikala na ngikashi ibuwa na kukita kikyebe ky’eshimba dya Yehowa. Ungi mukwetu mukashi abetanyinaa bu Rachel a mu Brésil, akula’shi: “Nadi mufule nfwadilo a bena nsenga. Ngi bwakinyi, ntshinadi dingi na nfwadilo a kinemo nya. Anka kulonga bya binyibinyi kubantakwile mu kwikitshisha bwandya kwikala muntu a mu kikudi. Kushintuluka takubadi kubofule nya, kadi napetele muloo na nshaleelo a muloo.”

14 Reylene, ungi mukwetu mukashi a mu Philippines badi mupete myanda ibungi ilekeene. Sunga mbibadi mu bya binyibinyi, badi mutule binangu byaye mu kulonga kwa tulasa tukata na kupeta mudimo wi buwa. Ingi nsaa bipatshila byaye bya mu kikudi bibafikile na muulo upela kwadi. Akula’shi: “Nabangile kumona’shi ne mukutwe kintu ki na muulo ukata mu muwa wande. Kintu ki na muulo kukila mudimo wande.” Reylene badi mushintuule mushindo waye wa kunangusheena, aye nkwikasha mudimo wa Yehowa bu mwanda wi na muulo ukata mu muwa waye. Binobino kwete kukulupila mulayilo wa Yehowa wi mu mukanda wa Mateo 6:33, 34 na akula’shi: “Nemushinkamishe binyibinyi’shi Yehowa akampasukila!” We kuuka bakwetu balume na bakashi be na bino binangu bimune be mu kakongye kenu. Nsaa yatumono byabambula Kidishitu, atukumina kulonda kileshesho kya lulamato lwabo.​—1 Beena-Kodinda 11:1; 2 Beena-Tesalonika 3:7.

IKALA NA “KINANGU KYA KIDISHITU”

15, 16. (a) Abitungu tukite kinyi bwatudya kwambula Kidishitu? (b) Mushindo kinyi watudi balombene kulekyela “kinangu kya kidishitu” kyekala na bukitshishi mwatudi?

15 Twi kwambula Kidishitu naminyi? Mukanda wa 1 Beena-Kodinda 2:16 aupatuula’shi: abitungu twikale na “kinangu kya kidishitu.” Mukanda wa Beena-Looma 15:5 (Kilombeeno kipya 2014) awitulungula bwatudya ‘kwikala na kinangu kimune munkatshi mwetu muyiile Kidishitu Yesu.’ Bwa kukita myanda bu bibadi abikitshi Kidishitu, abitungu kulonga mushindo ubadi anangusheena, bibadi apusha, na bikitshino byaye. Yesu badi mulame kipwano kyaye n’Efile Mukulu mu myanda yoso. Kukita myanda ibabadi abakitshi kwi Yesu akwitwikasha na binangu bu bya Yehowa. Ngi bwakinyi kulonga bwa kwikala atunangushena mu mushindo ubadi aunangushena Yesu kwi na muulo ukata.

16 Twi kulonga bya kunangushena mu mushindo ubadi aunangushena Yesu naminyi? Balongi baye babadi abamumono pabadi akitshi bilengyeleshi, babadi abapusha pabadi alongyesha bibumbu bikata bya bantu, abamwene bibadi akitshina bantu ba mishindo yoso myanda, na dingi babadi abamono mushindo ubadi akunkushibwa na binangu bya Yehowa. Babakwile’shi: “Twi tumonyi twa mufubo waye ooso ubakitanga.” (Bikitshino 10:39) Byabya lelo uno, tatwi bya kumona Yesu nya. Anka twi na myanda i mu ma Evanjile, ayitukwasha bwatudya kumuuka kalolo. Nsaa yatubadika na kunangusheena myanda i mu mukanda wa Mateo, Maako, Luka, na Yowano, atukeuku myanda ibungi pabitale mushindo ubadi aunangushena Yesu. Bino abitukwasha bwa’shi: ‘Tulonde matabula aaye’ bwa’shi tumone bya ‘kwikala na kiakia kinangu kimune’ kibadi na Yesu.​—1 Mpyeele 2:21; 4:1, Kilombeno kipya 2014.

17. Kunangusheena bu Kidishitu akwitukwasha naminyi?

17 Su tubekala na kinangu bu kya Kidishitu atukapete myabi naminyi? Nsaa yatudi kidibwa kibuwa, akipa mbidi yetu bukome, mu mushindo umune, kwikala na binangu bu bya Kidishitu akwitwikasha banyingye mu kikudi. Ku kapeela kapeela, atukauku kibadi mulombene kukita su badya kwikala na mwanda kampanda. Dingi abitubofwila bwatudya kwata bitshibilo bibuwa abisankisha Efile Mukulu na abitwikasha na kondo k’eshimba katookye. Tomono’shi bino byoso abikupa kabingilo kebuwa ka ‘kufwala mwikeelo wa Nfumu Yesu Kidishitu’ su?​—Beena-Looma 13:14.

18. Bolongo kinyi pabitale kwikala muntu e na binangu bya mukikudi?

18 Uno mwisambo ubetukwasha bwa kupusha akipushisha kwikala muntu a mu kikudi. Tubalongo dingi ku bukwashi bwa bileshesho bibuwa bya bantu babadi bakunkushibwe na kikudi ki selele. Tubamono’shi kwikala na “kinangu kya Kidishitu” akwitukwasha bwa kwikala atunangushena mu mushindo aunangushenaa Yehowa na kwikala mu kipwano kibuwa naye. Anka, kwi myanda ibungi yatudi balombene kulonga. Bu kileshesho: Twi kuuka naminyi’shi twi banyingye mu kikudi? Abitungu tukite kinyi bwatudya kushala banyingye mu kikudi? Na dingi kwikala muntu a mu kikudi kwi na bukitshishi kinyi mu nshalelo eetu? Ino myanda atukeyimono mu mwisambo aulondo.