BELFAST LOUGH nishqanman barcu mas chanqanmannömi, Charles Taze Rüssell y yanaqinkunaqa patsa waräriptin verdirëkaq shumaq jirkakunata rikäriyarqan. 1910 wata mäyu killam karqan. Rüssellqa pitsqa kutipanam Irlandata viajëkarqan. Y puertuchöqa Bibliata Estudiaqkunam chunka ishkë shuyarëkäyarqan. Tsë witsampaqqa Titanic y Olympic * nishqan jatusaq barcukunatam rurarnin ushëkäyarqanna.

Diospita pï më nunakunata yachatsinampaq Charles Taze Rüssell Estädus Unïduspita juk nacionkunata viajar qallanqampitaqa, 20 watanam pasarishqa karqan. Y puntataqa 1891 wata juliu killam Irlandata viajarqan. Tsë witsanqa City of Chicago nishqan barcuwanmi viajarqan y Queenstown (kananqa Cobh) nishqan costaman chanqanmannömi Inti imanö ullunqanta rikärirqan. Itsa tsë hörachöqa yarpärirqan Irlandapaq teytankuna cuentayanqanta. Shumaq markakunata y sitiukunata rikarninmi yanaqinkunawanqa cuentata qokuriyarqan tsëchö yachatsikuyänan alläpa precisanqanta.

Rüssellqa qanchis kutipam Irlandata viajarqan. Punta kaq viäjinchö alleq wiyakuyashqa kayaptinmi kutirqan, y tsë kutikunachöqa pachakpitapis mas y hörataqa hasta milpita mas nunakunam discursanqanta wiyayarqan. 1903 wata mäyu killam ishkë kaq kutichöqa viajarqan, y tsë kutichöqa Belfast y Dublín markakunachömi discursarqan, y tsë discursanampaqqa periödicukunapam willakushqa kayarqan. Rüssellqa willakurqan, “Juramentakur änikunqan” neq yachatsikïta mëtsika nunakuna kushishqa wiyakuyanqantam, tsë discursuchöqa parlarqan Diosman Abrahan markäkunqampita y llapan nunakuna shamoq tiempuchö bendicionkunata imanö chaskiyänampaq kaqtam.

Irlandachö nunakuna Diospita yachakïta alläpa munayaptinmi, Rüssellqa Euröpata viajëkarnin Irlandaman yapë charqan, tsë kutiqa kima kaq viäjinmi karqan. Belfast puertuchömi pitsqaq wawqikuna 1908 wata shuyäyarqan. Y tsë tardillam, “Satanaspa mandakïnin ishkirin” neq yachakïta yachatsikurqan, tsë discursupaqpis willakushqanam kayarqan. Cäsi kima pachaknömi yachakïta munaq nunakuna juntakäyarqan. Y juk nunaqa tsë yachatsikïwan acuerdu mana kanqantam nirqan, y Rüssellqa Bibliawanmi shumaq contestarirqan. Y Dublinchönam Asociación Cristiana de Jóvenes nishqanchö secretariunö trabajaq O’Connor jutiyoq alläpa michäkoq nuna, Bibliata Estudiaqkunapa contran tsëchö këkaq nunakunata churakätsita munarqan. Peru ¿imataq pasakurqan?

Këman pensarishun. Bibliapita yachakïta munaq juk nunam periödicuchö willakuyanqan discursuta wiyëta munarnin ëwan. Chärinampaqqa mëtsikaq nunakunanam këkäyan y asientuta tarinanqa manam fäciltsu. Tsëpitanam, yulaq aqtsayoq, shaprushqa y yana vistishqa nuna discursanqanta shumaq wiyakur qallëkun, yachatsikoqqa wakman  këman purirmi shumaq yachatsikun. Y textukuna imanö igualanqantam shumaq entienditsikun, tsëmi nunaqa Biblia yachatsikunqanta maslla entiendirnin qallëkun. Parlantikuna mana kaptimpis yachatsikoq parlanqantaqa llapanmi cläru wiyayan. Y wiyakoqkuna tapukuyänan höram chärin, tsënam O’Connor nuna y amïgunkunaqa wiyayanqan yachatsikïqa rasumpa mana kanqanta niyan. Tsënam yachatsikoqqa Bibliawan shumaq entienditsikurin. Y llapan wiyakoqkunaqa kushishqam paqchiyan. Y ushariptinnam tsë wiyakïkaq nunaqa yachatsikoqman witirir masta musyëta munarnin maslla tapupärin. Wakin nunakunaqa niyan, mëtsikaq nunakuna tsënöpa Bibliapita yachakushqa kayanqantam.

Rüssellqa 1909 wata mäyu killam, Nueva York markapita Irlandata yapë viajarqan Mauretania nishqan barcuwan. Tsë kutichöqa mäquinawan alleq qellqëta yachaq Huntsinger nishqan wawqim yanaqarqan. Pëtaqa pusharqan viäjichö Täpakoq revistata dictaptin qellqanampaqmi. Belfastman chärirnam Rüssellqa discursarqan y 450 nunakunam juntakäyarqan y 100 kaqqa alläpa kichki kaptinmi shëkarlla quedakuyarqan.

Qallananchö parlanqantsikqa, pitsqa kutipana viajanqanmi karqan. Tsë kutiqa Dublin markachömi wawqi Rüssellqa discursar usharirnin, O’Connor nunawan ëwaq juk reqishqa religiösu nunapa tapukïninkunata Bibliawan contestarqan. Tsëchö këkaqkunaqa alläpam kushikuyarqan. Waräninnam, Rüssell y yanaqaqninkunaqa juk barcuwan Liverpool markata viajayarqan y tsëpitanam Lusitania nishqan barcuwan Nueva York markata ëwakuyarqan. *

1911 wata viajanqanchöqa puntallapitana willakuyanqan discursutam Rüssellqa rurarqan. Tsë wata abril killaqa ishkë chunka Bibliata Estudiaqkunam 2.000 nunakunata Belfast markachö chaskiyarqan “¿Wanurishqa imataq pasakun?” nishqan discursuta wiyayänampaq. O’Connor nishqan nunam juk religiösu nunawan chäyarqan Dublin markaman y mëtsika tapukïkunatam rurayarqan. Tapukïninkunata Bibliawan imanö contestakanqanqa tsëchö këkaqkunataqa alläpam gustarqan. Tiempuwannam, Rüssellqa wakin markakunata visitaq ëwarqan y mëtsikaq nunakunam wiyaqnin ëwayarqan. Tsëchöpis O’Connor y juk pachak nunakunam Dublin markachö reunionta ushakätsita munayarqan, peru tsëchö këkaqkunaqa discursaqpa favorninmi yarquyarqan.

Pï më nunakunapaq discursukunata rurar qallashqa karpis wawqi Rüssellqa nirqan, “tsë rurëkuna Diospa kanqanta” y tsë rurëkunachöqa nunaraq mana precisanqantam. Tsënö willakuyanqan discursukunawanmi qallakarqan pï më nunakunapaq discursukuna nir reqinqantsik kaq reunionqa, alläpam yanapakurqan Bibliapa rasumpa kaq yachatsikïninta yachatsikuyänampaq. Tsërëkurmi mëtsika markakunachö congregacionkuna patsakarqan y Diospita yachatsikïqa Irlanda nacionchö mirarqan (Unë imanö kanqantsik Gran Bretäñachö).