Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Bushe Yakobo aishileba icikolwe ca kwa Mesia pa mulandu wa kuti alishitile ububeli kuli Esau?

Amepusho Ukufuma ku Babelenga

Amepusho Ukufuma ku Babelenga

Bushe abali ifikolwe fya kwa Mesia bonse bali mabeli?

Inshita shimo twalilandapo ifi. Na kuba twalemona kwati fyalyampana ne fyo tubelenga pa AbaHebere 12:16. Ici cikomo cilanda ukuti Esau ‘alisuulile ifya mushilo’ kabili ‘akaabwile ububeli bwakwe ne mbale imo iya fya kulya.’ Calemoneka kwati ilyo Yakobo ashitile “ububeli,” aishileba icikolwe umo Mesia ali no ku fyalilwa.​—Mat. 1:​2, 16; Luka 3:​23, 34.

Nomba pa numa ya kumona amalyashi na yambi aya mu Baibolo twasangile ukuti umwaume talingile ukuba ibeli pa kuti abe icikolwe ca kwa Mesia. Natulande pa bushininkisho bumo:

Ibeli lya kwa Yakobo nelyo Israele, ni Rubene uo afyele muli Leya. Lyena ibeli ilyo Yakobo afyele muli Rakele umukashi uo atemenwe sana, ni Yosefe. Ilyo Rubene alufyenye, balimupokele ububeli no kupeela Yosefe. (Ukute. 29:​31-35; 30:​22-25; 35:​22-26; 49:​22-26; 1 Imila. 5:​1, 2) Nangu cali ifi, Mesia tatuntwike muli Rubene nelyo muli Yosefe. Atuntwike muli Yuda umwana walenga bune uo afyele muli Leya.​—Ukute. 49:⁠10.

Pali Luka 3:32 paba amashina ya baume 5 umo Mesia atuntwike. Cimoneka kwati aba baume bali mabeli. Boasi afyele Obedi, uwafyele Yese.​—Ruti 4:​17, 20-22; 1 Imila. 2:​10-12.

Lelo, Davidi mwana Yese tali ibeli iyo. Ali ni kasuli ku bana abaume 8 aba kwa Yese. Nomba Mesia atuntwike mu bana ba kwa Davidi. (1 Sam. 16:​10, 11; 17:12; Mat. 1:​5, 6) Ifi fine e fyo cali na kuli Solomone, ali cikolwe ca kwa Mesia nangu ca kuti tali ibeli lya kwa Davidi.​—2 Sam. 3:​2-5.

Na lyo line ici tacilepilibula ukuti amabeli tayacindeme. Umwana umwaume ibeli ali uwacindama kabili ilingi line e waleba umutwe wa lupwa shibo nga afwa. Na kabili alepoka ifiputulwa fibili ifya bupyani.​—Ukute. 43:33; Amala. 21:17; Yosh. 17:⁠1.

Lelo limo umwana ibeli balemupoka ububeli bapeela na umbi. Abrahamu alitamfishe Ishmaele, kabili apeele Isaki ububeli. Kabili nga fintu tulandile kale, Rubene balimupokele ububeli bapeela Yosefe.

Nomba natulande na kabili pe lembo lya AbaHebere 12:​16, apaba amashiwi ayatila: “Kwiba uwa bulalelale nangu umuntu uwasuula ifya mushilo, uwaba nga Esau, uwakaabwile ububeli bwakwe ne mbale imo iya fya kulya.” Cinshi Paulo alelandapo pali ili lembo?

Umutumwa Paulo talelanda pa fikolwe umo Mesia ali no kutuntuka. Apwishishe fye ukukoselesha Abena Kristu ‘ukulawamya inshila sha kwendamo amakasa yabo.’ Kanshi bali no ‘kupusulwa icikuuku ca kwa Lesa’ nga balecita ubulalelale. (Heb. 12:​12-16) Nga balecita ubulalelale bali no kuba nga Esau. Esau ‘alisuulile ifya mushilo,’ kabili tabikile amano ku fya kwa Lesa.

Esau aleikala mu nshita ya fikolwe, kabili afwile na o aletuulako amalambo. (Ukute. 8:​20, 21; 12:​7, 8; Yobo 1:​4, 5) Lelo pa mulandu wa kuti alefwaya ukulacita ifya kuisekesha, Esau alipanishe ifisuma fyonse ifyo ali no kukwata apo ali libeli, pa mulandu fye wa mbale ye landa. Nalimo ico acitiile ifi ni co talefwaya ubucushi ubo Lesa asobele ukuti bwali no kwisa pa bana ba kwa Abrahamu bukese pali ena. (Ukute. 15:13) Na kabili Esau aupile abanakashi babili abashalepepa Yehova, ifi acitile fyalangile ukuti tacindike ifya mushilo, kabili abafyashi bakwe baleumfwa ububi sana. (Ukute. 26:​34, 35) Yakobo ena te fyo ali, ena aupile umwanakashi uwalepepa Lesa wa cine!​—Ukute. 28:​6, 7; 29:​10-12, 18.

Ukufika pano, finshi twingalanda pa fikolwe umo Yesu, Mesia atuntwike? Ifikolwe fya kwa Yesu fimo fyali mabeli lelo fimbi tafyali mabeli. AbaYuda balishibe ici cishinka kabili tabalekaana. Balisumine ukuti Kristu afumine mu lupwa lwa kwa Davidi, kasuli ku bana abaume aba kwa Yese.​—Mat. 22:42.