Eyi ñanda tunaithimutwiya lwalwingi. Cho inalitombola na mukanda wa Vahevelu 12:16. Eyi vesi ngwayo: ‘Isau wakele na mbunge yaivi,’ cho ‘walandethele vukulunu vwendi kuli shongo yendi [Yakomba] na tuvyakulya twatundondo.’ Echi chimwetha ngwavo omwo Yakomba walandele “vukulunu” na kupwa ntwatwa, wakundamene ku chikota cha Mesiya.—Mateo 1:2, 16; Luka 3:23, 34.

Mbimbiliya kuimwetha ngwayo, munu wapandele kupwa ntwatwa mangana akundame ku chikota cha Mesiya. Tuchithimutwiyeni ha vukaleho vumo:

Luvena wapwile ntwatwa ya Yakomba, (Isalele) uje yakitile na Leya. Kutundoho, Yosefa wapwile muna Yakomba wa ntwatwa uje yakitile na Lakele. Cho, omwo Luvena walingile vyuma vyavivi, vukulunu vwendi vwanungulukilile kuli Yosefa. (Kusha. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Mithzi. 5:1, 2) Nameme ngocho, Yosefa na Luvena kuvakundamene ku chikota cha Mesiya. Oloni Mesiya wakuthemukilile muli Yunda, muna Yakomba wa mu chiwana uje yakitile na Leya.—Kusha. 49:10.

Ku mukanda wa Luka 3:32 vanendekako  vanalume vatanu vaje vakundama ku chikota cha Mesiya. Chasholoka ngwe ava vanalume vapwile vantwatwa. Mbowasi wakitile Ovende, cho Ovende wakitile Njesi.—Lute 4:17, 20-22; 1 Mithzi. 2:10-12.

Ndaviti muna Njesi kapwile ntwatwa. Wapwile mutinikila ha vana 8 vakitile Njesi. Oloni Ndaviti ikeye wakundamene ku chikota cha Mesiya. (1 Samwe. 16:10, 11; 17:12; Mateo 1:5, 6) Cho na munendi Solomoni wakundamene ku chikota cha Mesiya nameme kapwile ntwatwa.—2 Samwe. 3:2-5.

Oku kukulumbununa ngwavo vantwatwa kuvapwile va theho. Vantwatwa vakele na kuvathingimika, cho vithimbu vimo, vapwile mitwe ya vinanga nga chithemi wa munalume natoko. Vantwatwa vakele na kutambula matambelo avali a ku vufuko vwa vithemi vavo.—Kusha. 43:33; Kwitu. 21:17; Yosh. 17:1.

Oloni vuntwatwa vwakele na kunungulukila ku vanu veka. Avilahama wanyekele Ishimela vuntwatwa na kuvwana kuli Isake. (Kusha. 21:14-21; 22:2) Ngechi lika mutunendekela, vukulunu vwa Luvena vwanungulukilile kuli Yosefa.

Tuchithimutwiyeni lalo ha mukanda wa Vahevelu 12:16, uje wendeka ngwawo: “Nyanyameni ngechi na umo wahi apwe muka-vupangala nambe muka-mbunge yaivi ngwe Isau uje walandethele vukulunu vwendi kuli shongo yendi na tuvyakulya twatundondo lika.” Ou mukanda ulumbununa vika?

Kapositolo Paulu kakele na kwendeka vya chikota cha Mesiya. Oloni wanangwile lika vaka-Kilisitu ngwendi, ‘vende mu vingila vya kuthungama,’ mangana kethi valikovelethe mu vilinga vya vupangala na ‘kwilukila munima na kutunda ku mema ku mbunge a Njambi.’ (Heve. 12:12-16) Ngwe valingile vupangala ngwe valifwile na Isau,uje wakele na “mbunge yaivi” nambe ngwetu uje kakandelelele ku vyuma vya theho, cho walingile vyavivi.

Ha kupwa ntwatwa, Isau hamo wapandele kwana Yehova viñombelo mwafwa wayoyele mu thimbu ya vivendthzi. (Kusha. 8:20, 21; 12:7, 8; Yombi 1:4, 5) Oloni vithinganyeka vya Isau vya kuhenga vyamulingithile athzimbalethe vivethzikitho vyavingi mwafwa ya tuvyakulya twatundondo. Hamo wathzivile lyova ha tuyando tuvapolofwetele ngwavo tukethzila vatekulwila va Avilahama. (Kusha. 15:13) Isau wamwethele lalo kujeneka kukandelela ku vyuma vya theho omwo wambatele vanakathzi vavali vaka-mafuti, cho wathzivithile vithemi vendi vuthiwa. (Kusha. 26:34, 35) Walithethzele manene na Yakomba uje wambatele munakathzi muka-kulemetha Njambi wa vuthunga.—Kusha. 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Mu vwihi, twatha kwendeka ngwetu veya vanakundama ku chikota cha Yesu, uje wapwa Mesiya? Vantwatwa na vaje kuvapwile vantwatwa navo vakundameneko. Vayunda vathzivukile na kukulahela ngwavo Yesu akapwa mutekulwila wa Ndaviti, uje wapwile mutinikila wa Njesi.—Mateo 22:42.