Duˈun näˈäty të yajnimaytyaˈaky mët ko Ebreeʉsʉty 12:16, jyënaˈany ko Esaú kyaj tmëjjäˈäwë “ja Diosë myayˈäjtën” ets “pyajxy ja kaˈaxkopkˈäjtën es ttukwingubejky ja tojx diˈibë tëgok jeˈeyë tyojxy” mët ja myëgaˈax diˈib xyëwˈäjt Jacob. Ko duˈunë tyäˈädë tekstë jyënaˈany, ta yajjaygyukëyaˈany ko Jacob mbäädë nety ttëëmˈaty tˈäätsˈaty ja Mesías mët ko ojts tmëwëˈëmë ja kaˈaxkopkˈäjtën (Mat. 1:2, 16; Luk. 3:23, 34).

Per ko ngäjpxëmë wiinkpë tekstë, ta nˈijxëm ko kyaj nety tyim jëjpˈamëty myinët ja Mesías mä ja kaˈaxkopk. Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtsk.

Jacob (Israel) yëˈë kyaˈaxkopkˈäjtë Rubén, diˈib pyat mëdë Lea. Ok, ta myaxuˈunkˈäjtyë José, diˈib kyaˈaxkopkuˈunkˈäjt mëdë Raquel. Ko Rubén pyokytyuuny, ta José ojts tmëwëˈëmë ja kaˈaxkopkˈäjtën (Gén. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Crón. 5:1, 2). Per ja Mesías kyaj myiiny mä tyëëm yˈäätsë Rubén ets ni mä José, jaa myiiny mä tyëëm yˈäätsë Judá, mä ja myëmäjtaxkpë yˈuˈungë Jacob diˈib pyat mëdë Lea (Gén. 49:10).

Mä Lucas nimëgoxkë yetyëjk yajmaytyaˈaky diˈib nanduˈun tyëëmˈäjt yˈäätsˈäjtë Mesías. Ets  waˈanë tyäˈädë yetyëjkëty ak kaˈaxkopk yˈijttë (Luc. 3:32, TNM). Boaz yëˈë yˈuˈunkˈäjtë Obed, etsë Obed yëˈë yˈuˈunkˈäjtë Jesé (Rut 4:17, 20-22; 1 Crón. 2:10-12).

Perë Jesé kyaj yëˈë tkaˈaxkopkˈäjtyë David, pes yëˈë diˈib tim mutsk mä ja niduktujkpë yˈuˈunk. Per ja mä tyëëm yˈäätsë David, myiiny ja Mesías (1 Sam. 16:10, 11; 17:12; Mat. 1:5, 6). Etsë David nan kyaj yëˈë Salomón tkaˈaxkopkˈuˈunkˈäjty, per mä tyëëm yˈääts myiiny ja Mesías (2 Sam. 3:2-5).

Tyäˈädë kyaj yëˈë tˈandijy ko ja kaˈaxkopktëjk kyaj mëj nyaxtë. Pes ja uˈunk diˈib ijty tim jawyiin miin jäjtp, mëj nyaxy ets axtë yëˈë ijty ok nyigëbäjkˈäjtypy ja familyë. Nan yëˈë ijty myëwëˈëmëp majtsk duˈunën ja kumäˈäyën (Gén. 43:33; Deut. 21:17; Jos. 17:1).

Per ja madakën diˈib myëdäjtypy ja kaˈaxkopk, mbäät ijty yajmoˈoy ja wiinkpë myëgaˈax. Extëm nˈokpëjtakëm, ko Abrahán ojts tˈëxkajxnë ja Ismael, ta ja madakën diˈibë nety myëdäjtypy ojts tmëwëˈëmë Isaac (Gén. 21:14-21; 22:2). Ets extëm të yˈokˈyajmaytyakpë, ja madakën diˈibë nety myëdäjtypyë Rubén yëˈë ojts tmëwëˈëmë José.

Min jatëgok nˈokˈijxëmë Ebreeʉsʉty 12:16, mä apostëlë Pablo tkujäˈäyë: “Exkëm miitsëty niduˈuk mmëˈindundë, es kyaj xypyaxtët ja Diosë myayˈäjtën, extëmë Esäˈuu, diˈibë pyajx ja kaˈaxkopkˈäjtën es ttukwingubejky ja tojx diˈibë tëgok jeˈeyë tyojx”. ¿Ti diˈibë netyë Pablo myaytyäˈägaampy?

Kyaj nety yëˈë tmaytyaˈaky mä tsyoony ja tyëëm yˈäätsë Mesías. Pes të nety tˈanëëmë ja Dios mëduumbëty: “Ittë extëmë jäˈäy diˈibë oy yeˈepy”, “këdiibë ni pën miits [mdë]goyˈäjtxëdët ja Diosë myayˈäjtën”, pes mbäädë nety duˈun jyattë ko yajkäˈäjëdët ja axëëkpë ijt tsënaaky (Eb. 12:12-16). Ets duˈunë nety yˈadëˈëtstë extëmë Esaú, diˈibë pyajx “ja Diosë myayˈäjtën” ets kyaj dyajtsobaty diˈibë Diosë jyaˈäjtypy.

Esaú mbäädë nety dyaky ja wintsëˈkën ets tyuny extëmë saserdotë mä ja fyamilyë, extëm ttuunyë Abrahán, Noé etsë Job diˈib nyigëbäjkˈäjttë ja fyamilyë (Gén. 8:20, 21; 12:7, 8; Job 1:4, 5). Per kom kyaj duˈun tijaty tˈijxy extëmë Jyobaa, ta kyaj tmëjˈijxy tijatyë nety nyikëjxmˈäjtypy extëmë kaˈaxkopk, wyingubëjk mët tuk texy ja lentejë tojkx. Waˈan kyaj dyajnaxany ja ayoˈon diˈibë nety të yajnaskäjpxë mä ja tyëëm yˈäätsë Abrahán (Gén. 15:13). Esaú nan kyaj tmëjˈijxy tijatyë Dios jyaˈäjtypy, ko tpëjky majtskë toxytyëjk diˈib yˈawdäjttëbë wiink dios, ets myooyë jäj jëmuˈumën ja tyääk tyeety (Gén. 26:34, 35). Kyaj duˈun jyaˈayˈajty extëmë Jacob, diˈib yˈëxtääy tuˈugë kyudëjk diˈib yˈawdäjtypyë Jyobaa (Gén. 28:6, 7; 29:10-12, 18).

Pääty, extëm të nˈijxëm, mbäädë net njaygyujkëm ko ja tëëm ääts mä myiiny ja Mesías, näjx näˈäty mä kaˈaxkopktëjk ets näˈäty kyaj. Ets ja judiyëtëjk nyijäˈäwëdëbë netyë tyäˈädë ets kyupëjktëp, pes jënandë ko ja Kristë myinäˈäny mä tyëëm yˈäätsë David, ja myutsk määngë Jesé (Mat. 22:42).