Ro vhuya ra amba nga ha enea mafhungo. Zwenezwi zwi vhonala zwi tshi tendelana na zwo ṅwalwaho kha Vhaheberu 12:16. Yeneyo ndimana i amba uri Esau ho ngo “[dzhiela] nṱha zwithu zwikhethwa” nahone o “rengisa ndugelo ya vhutanzhe [kha Yakobo] nga ndilo nthihi ya zwiḽiwa.” Zwenezwi zwi vhonala u nga musi Yakobo a tshi wana “ndugelo ya vhutanzhe,” o vha kha mutevhe u livhaho kha Messia.—Mat. 1:2, 16; Luka 3:23, 34.

Naho zwo ralo, musi ri tshi ṱolisisa mafhungo o ṅwalwaho Bivhilini, a sumbedza uri zwo vha zwi sa ṱoḓei uri munna a vhe tanzhe u itela uri a vhe kha mutevhe wa Messia. Ṱhogomelani zwi tevhelaho:

Kha vhana vha Yakobo (Isiraele), ṅwana wawe wa tanzhe we a mu wana na Lea ho vha hu Rubeni. Nga murahu, Rahele mufumakadzi wa Yakobo a beba ṅwana a mu rina Yosefa. Musi Rubeni a tshi vhonwa mulandu wa u sa ḓifara zwavhuḓi, ndugelo ya vhutanzhe hawe yo ṋewa Yosefa. (Gen. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Koron. 5:1, 2) Naho zwo ralo, mutevhe u livhaho kha Messia a wo ngo bva kha Rubeni kana Yosefa. Wo bva kha Yuda, murwa wa vhuṋa wa Yakobo na Lea.​—Gen. 49:10.

 Luka 3:32 i sumbedza mitevhe miṱanu ya u fhedzisela i livhaho kha Messia. Zwi vhonala u nga vhenevho vhanna vhoṱhe ndi matanzhe. Murwa wa Boasi ho vha hu Obede, we murwa wawe a vha Isai.​—Ruthe 4:17, 20-22; 1 Koron. 2:10-12.

Naho zwo ralo, Davida murwa wa Isai o vha e si tanzhe. O vha e phedzi kha vharwa vha malo. Naho zwo ralo, mutevhe u livhaho kha Messia wo vha u tshi bva kha Davida. (1 Sam. 16:10, 11; 17:12; Mat. 1:5, 6) Nga hu fanaho, muṅwe mutevhe wo vha u tshi bva kha Salomo, naho o vha e si tanzhe ḽa Davida.​—2 Sam. 3:2-5.

Zwenezwi a zwi ambi uri u vha tanzhe zwo vha zwi si zwa ndeme. Murwa wa tanzhe o vha a tshi wana vhuimo ha khwine nahone kanzhi o vha a tshi vha ṱhoho ya muṱa i tevhelaho. Nahone o vha a tshi wana ifa kavhili.​—Gen. 43:33; Doit. 21:17; Yosh. 17:1.

Fhedzi ndugelo ya vhutanzhe i nga fhiriselwa kha muṅwe. Abrahamu o fhirisela vhutanzhe ha Isimaele kha Isaka. (Gen. 21:14-21; 22:2) Nahone samusi ro zwi ṱhogomela, ndugelo ya vhutanzhe yo fhiriselwa kha Yosefa i tshi bva kha Rubeni.

Kha ri humele kha luṅwalo lwa Vhaheberu 12:16 lune lwa ri: “Vhukati haṋu hu songo vha na phombwe kana naho e nnyi a sa dzhieliho nṱha zwithu zwikhethwa, u fana na Esau, we a rengisa ndugelo ya vhutanzhe nga ndilo nthihi ya zwiḽiwa.” Mbuno ho vha hu ifhio?

Muapostola Paulo o vha a sa khou amba nga ha mutevhe wa Messia. O vha a tshi kha ḓi tou bva u ṱuṱuwedza Vhakriste uri vha ‘lugisele milenzhe yavho nḓila.’ Nga zwenezwo, vho vha vha nga si “[kundelwe] u wana vhuthu vhuhulu ha Mudzimu,” arali vho vha vha nga si ḓidzhenise kha vhuḓifari vhu si havhuḓi ha vhudzekani. (Vhaheb. 12:12-16) Arali vho vha vho ita nga u ralo, vho vha vha tshi ḓo fana na Esau. O kundelwa u “[dzhiela] nṱha zwithu zwikhethwa” nahone a livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwi si zwa ndeme.

Esau o tshila tshifhingani tsha kale nahone nga zwiṅwe zwifhinga o vha e na ndugelo ya u ṋekedza zwiṱhavhelo. (Gen. 8:20, 21; 12:7, 8; Yobo 1:4, 5) Fhedzi nga nṱhani ha uri o vha e na mahumbulele a ṋama, Esau o rengisa ndugelo yawe yoṱhe nga ndilo ya zwiḽiwa. Khamusi o vha a tshi ṱoḓa u iledza maṱhupho e a dzula ho ambiwa nga hao nga ha vhaḓuhulu vha Abrahamu. (Gen. 15:13) Esau ho ngo ṱhonifha milayo ye ya vha yo vhewa, ho ngo dzhiela nṱha zwithu zwa ndeme nga u vhinga vhafumakadzi vhavhili vhane vha si vhe vhatendi nahone zwenezwo zwo pfisa vhuṱungu vhabebi vhawe. (Gen. 26:34, 35) O vha o fhambana vhukuma na Yakobo, we a ita vhungoho ha uri u vhinga mugwadameli wa Mudzimu!​—Gen. 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Nga zwenezwo, ri nga phetha nga ḽifhio nga ha mutevhe u livhaho kha Yesu ane a vha Messia? Nga zwiṅwe zwifhinga wonoyo mutevhe wo vha u tshi wela kha tanzhe. Vhayuda vho vha vha tshi zwi ḓivha zwenezwi, vho zwi ṱanganedza nahone vho ṱanganedza uri Kristo u bva kha mutevhe wa Davida, phedzi ya Isai.​—Mat. 22:42.