Kaʼacheʼ bey k-tuklikoʼ yéetel bey k-tsolikoʼ. Tumen bey k-naʼatik kaʼach Hebreoʼob 12:16, tuʼux ku yaʼalik Esaueʼ maʼ tu yaabiltaj «le baʼaloʼob kiliʼichtakoʼ» yéetel «tu síiaj [tiʼ Jacob] u derechoil u yáax paalil chéen tu yoʼolal junpʼéel janal». Lelaʼ jeʼel u tsʼáaik naʼatbileʼ le ka tsʼaʼab tiʼ Jacob u derechoil le yáax paaliloʼ tsʼaʼab xan tiʼ u derechoil u taal le Mesías tu chʼiʼibaloʼ (Mat. 1:2, 16; Luc. 3:23, 34).

Chéen baʼaleʼ ken k-xakʼalt baʼax ku yaʼalik uláakʼ tekstoʼobeʼ k-tsʼáaik cuenta maʼ kʼaʼabéet wa yáax paal juntúul israelita utiaʼal ka taalak le Mesías tu chʼiʼibaloʼ. Koʼox ilik jujunpʼéel baʼax eʼesik.

Rubeneʼ u yáax hijo Jacob (wa Israel) anchaj tiʼ Lea. Ka máan kʼiineʼ u yáax hijo anchajtiʼ yéetel Raquel, u yatan maas u yaabiltmoʼ, José. Ka kʼebanchaj Rubeneʼ tiʼ José pʼáat u derechoil le yáax paaloʼ (Gén. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Cró. 5:1, 2). Kex beyoʼ, le Mesíasoʼ maʼ taal tu chʼiʼibal Rubeniʼ mix tu chʼiʼibal Joseiʼ. Baʼaxeʼ tu chʼiʼibal Judá, u kantúul paal Jacob anchaj tiʼ Lea (Gén. 49:10).

Lucas 3:32, ku chʼaʼchiʼitik u kʼaabaʼ cinco xiiboʼob tuʼux taal le Mesíasoʼ. Tuláakloʼobeʼ yáax paaloʼob. Boazeʼ u taata Obed, Obedeʼ u taata Jesé (Rut 4:17, 20-22; 1 Cró. 2:10-12).

 Uláakʼ máax chʼiʼibal taal le Mesíasoʼ David. Chéen baʼaleʼ maʼ letiʼ u yáax paal Jeseiʼ, baʼaxeʼ u j-tʼuupil u ocho paalal (1 Sam. 16:10, 11; 17:12; Mat. 1:5, 6). Bey úuchik xan yéetel Salomón, tumen maʼ letiʼ u yáax paal Davidiʼ (2 Sam. 3:2-5).

Lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa chéen kunel u beetik u yáax paalil máakiʼ. Tumen le yáax paaloʼ ku náajmatik ka eʼesaʼak tsiikil tiʼ yéetel u familia suuk u chʼaʼchiʼitaʼal ken tsʼoʼokok u yúuchul tʼaan tiʼ u familia u taata. Tiʼ letiʼ xan ku tsʼaʼabal u kaʼa jaatsil le baʼaxoʼob ku tʼoʼoxol tiʼ u maasil paalaloʼoboʼ (Gén. 43:33; Deu. 21:17; Jos. 17:1).

Chéen baʼaleʼ u derechoil u beetik u yáax paalil máakeʼ jeʼel u páajtal u máansaʼal tiʼ uláakʼ hijotsileʼ. Jeʼex ka tojolchʼintaʼab Ismael tumen Abrahaneʼ, pʼáat tiʼ Isaak u derechoil u beetik u yáax paalil (Gén. 21:14-21; 22:2). Jeʼex tsʼoʼok k-aʼalik xanoʼ, u derechoil u beetik u yáax paalil Rubeneʼ tiʼ José pʼáati.

Tuukulnakoʼon tu kaʼatéen tiʼ baʼax ku yaʼalik Hebreoʼob 12:16. Teʼeloʼ apóstol Pabloeʼ tu tsʼíibtaj: «Ilawileʼex xan maʼ u yantal mix máak ichileʼex ku núupkʼebantal, mix u yantal mix máak maʼ u yaabiltmaj le baʼaloʼob kiliʼichtakoʼ, jeʼex Esaú le máax tu síiaj u derechoil u yáax paalil chéen tu yoʼolal junpʼéel janaloʼ». ¿Baʼax tu yóotaj u yaʼale?

Pabloeʼ maʼ táan u tʼaan kaʼach tiʼ u chʼiʼibal le Mesíasoʼ. Tumen táanileʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ: «Seguernak a táaxkuntikeʼex le bejoʼob utiaʼal a wookeʼexoʼ». Beyoʼ «mix máak ka pʼáatak maʼ u kʼamik u nojoch utsil Dios». Lelaʼ jeʼel u yúuchul kaʼach wa ku lúubloʼob tiʼ núupkʼebaneʼ (Heb. 12:12-16). Wa ku núupkʼebantaloʼobeʼ ku pʼáatloʼob jeʼex Esaueʼ. Letiʼeʼ maʼ tu yaabiltaj «le baʼaloʼob kiliʼichtakoʼ», baʼaxeʼ bin tu paach chéen u «kʼaakʼas tsʼíibolal» (Kingdom Interlinear).

Esaueʼ kuxlaj tu kʼiinil uláakʼ máaxoʼob chúukpaj u yóol u meyajtoʼob Dios, le oʼolal maʼ xaaneʼ tak letiʼ kʼub siibaloʼob bey sacerdote tu yoʼolal u familiaeʼ (Gén. 8:20, 21; 12:7, 8; Job 1:4, 5). Baʼaleʼ yoʼolal bix u tuukuleʼ tu mixbaʼalkúuntaj u derechoil u beetik u yáax paalil, ka tu kʼexaj chéen yéetel junpʼéel plato lentejas. Maʼ xaaneʼ maʼ u kʼáat u muʼyajt le baʼax aʼalaʼab kun úuchul tiʼ u chʼiʼibal Abrahanoʼ (Gén. 15:13). Esaú xaneʼ tu yeʼesaj maʼatech u tuukul jeʼex Dioseʼ, le oʼolal tsʼoʼok u beel yéetel kaʼatúul koʼoleloʼob maʼatech u adorartikoʼob Dios. Jach tu beetaj u muʼyaj u taataʼob (Gén. 26:34, 35). Esaueʼ jach jelaʼan bix u tuukul tiʼ Jacob, tumen Jacobeʼ tsʼoʼok u beel yéetel juntúul koʼolel ku adorartik u jaajil Dios (Gén. 28:6, 7; 29:10-12, 18).

¿Baʼax túun ku yáantkoʼon k-naʼat tuláakal lelaʼ? Le Mesíasoʼ taal tu chʼiʼibal jujuntúul yáax paaloʼob, chéen baʼaleʼ maʼ tiʼ tuláakaliʼ. Le judíoʼoboʼ bey u creertikoʼob kaʼachoʼ, u yojloʼobeʼ le Cristooʼ bíin taalak tu chʼiʼibal David, u j-tʼuupil u paalal Jesé (Mat. 22:42).