Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

Ora riguu jneza Dios rusihuinni nadxii laanu

Ora riguu jneza Dios rusihuinni nadxii laanu

«Riguu jneza Jiobá cani nadxii» (HEB. 12:6TNM).

DIIDXAʼ RIUUNDAʼ: 43 NE 20

1. ¿Xi ruzeeteʼ Biblia de disciplina?

ORA gunadiágaluʼ diidxaʼ disciplina, ¿xi riníʼ íqueluʼ? Zándaca nagueendaca riníʼ íqueluʼ chigaca castigar tuuxa. Peru Biblia ná racané disciplina ca laanu ne nuu biaje ora caníʼ ni de disciplina laaca ruzeeteʼ ni de guendananna, guendanuuxpiaaniʼ, guendarannaxhii ne guendanabani (Prov. 1:2-7; 4:11-13). Ora riguu jneza Dios laanu la? rusihuinni nadxii laanu ne racalaʼdxiʼ guibáninu sin gátinu (Heb. 12:6). Dxandíʼ, nuu biaje ricaanu ti castigu peru cadi para guniná ni laanu. Purtiʼ ni riníʼ diidxaʼ disciplina ca nga guiziidiʼ tuuxa, casi ora rusiidiʼ ti binni xiiñiʼ purtiʼ nadxii laabe.

2, 3. ¿Xi chupa cosa rizaaca ora uguu jnézacabe ti binni?

2 Guidúʼyanu ti ejemplu. Ti hombrehuiiniʼ láʼ Carlos caguite pelota stiʼ ndaaniʼ yoo. Gudxi jñaabe laabe: «Carlitos, cadi maca nánnaluʼ qué zanda quíteluʼ pelota ndaaniʼ yoo purtiʼ zanda guindaaluʼ xiixa la?». Peru qué nuzuubabe stiidxaʼ jñaabe ne gudxiiterube raqué. Ni málasi bicaabe pelota que ti jarru ne gulaa ni. ¿Xi zuni jñaabe para uguu jneza laabe yaʼ? Zusiidiʼ laabe ne zuni castigar laabe. Para gusiidibe Carlitos la? naquiiñeʼ gusiénebe laa xiñee cadi jneza ni biʼniʼ. Racalaʼdxiʼ jñaabe guiénebe caquiiñeʼ guzuubabe diidxaʼ purtiʼ nga nga ni jma jneza gúnibe ne cadi nagana ni canabaʼ laabe gúnibe. Ne para gacanebe hombrehuiiniʼ riʼ guzuubaʼ diidxaʼ la? zuni castigarbe laa ra gáxhabe laa pelota stiʼ ti tiempu. Neca qué ñuulaʼdxiʼ Carlos castigu ni gucuaa que, zusiidiʼ ni laabe xi rizaaca ora qué ruzuubaʼ binni diidxaʼ.

3 Laanu, ca xpinni Cristu nácanu parte de xquidxi Dios (1 Tim. 3:15). Nga runi, runi respetarnu derechu ni napa Jiobá para gabi laanu xi naquiiñeʼ gúninu ne para uguu jneza laanu né guendarannaxhii ora qué ruzúʼbanu diidxaʼ. Ra gacananu pur cani gúninu ne ra guicaanu disciplina zusietenalaʼdxiʼ ni laanu pabiáʼ risaca nga guzúʼbanu stiidxaʼ bixhózenu Jiobá (Gál. 6:7). Guizáʼ nadxii Dios laanu ne qué racalaʼdxiʼ gacananu (1 Ped. 5:6, 7).

4. a) ¿Ximodo nga naquiiñeʼ gusíʼdinu binni para uguu Jiobá ndaayaʼ laanu? b) ¿Xi zazíʼdinu lu tema riʼ?

4 Ora iquiiñenu ca principiu zeeda lu Biblia para uguu jnézanu ca xiiñinu ne ca estudiante stinu zanda gacanenu laacaʼ para quixhe íquecaʼ gácacaʼ ti xpinni Cristu. Stiidxaʼ Dios nga herramienta ni jma risaca nápanu para gusíʼdinu binni ne laaca racané ni laanu para uguu jnézanu laacaʼ. Ne laaca zanda iquiiñenu ni para gacanenu ca xiiñinu ne ca estudiante stinu guiénecaʼ ne gúnicaʼ guiráʼ ni biʼniʼ mandar Jesús gúninu (2 Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20). Pa gusíʼdinu laacabe casi bizéʼtenu riʼ, zaguu Jiobá ndaayaʼ laanu purtiʼ cusíʼdinu ca estudiante stinu para gacanecaʼ xcaadxi binni gaca discípulo stiʼ Cristu (biindaʼ Tito 2:11-14). Yanna, guidúʼyanu respuesta stiʼ chonna pregunta risaca: 1) Ora riguu jneza Dios laanu, ¿xiñee rusihuinni ni nadxiibe laanu? 2) ¿Xi rizíʼdinu de ejemplu stiʼ ca binni ni guluu jneza Dios laacaʼ? 3) Ora uguu jnézanu tuuxa, ¿ximodo zanda chinándanu ejemplu stiʼ Jiobá ne Jesús?

RIGUU JNEZA DIOS NÉ GUENDARANNAXHII

5. ¿Ximodo rusihuinni Jiobá nadxii laanu pur modo riguu jneza laanu?

5 Rulidxe Jiobá ne rusiidiʼ laanu purtiʼ nadxii laanu. Racaláʼdxibe gácanu xhamígube ne guibáninu sin gátinu (1 Juan 4:16). Que rábibe laanu diidxaʼ para guninabe laanu ne qué rucaabe laanu guni sentirnu qué risácanu (Prov. 12:18). Ni runi Jiobá nga rusisaca laanu, purtiʼ ruuyabe ca cualidad galán stinu ne runi respetarbe ca decisión ni ricaanu. ¿Ñee rudiiluʼ cuenta ora riquiiñeʼ Jiobá Biblia, ca publicación, bixhózenu ne jñaanu o ca ancianu ni nuu ndaaniʼ ca congregación para uguu jnézabe laanu cusihuínnibe nadxiibe laanu la? Ora rúninu xiixa ni cadi jneza sin gudiʼnu cuenta, rulidxe ca ancianu laanu né guendarannaxhii ne paciencia. Zacá rusihuínnicabe guendarannaxhii stiʼ Jiobá (Gál. 6:1).

6. Neca guniti tuuxa ca privilegiu stiʼ ora uguu jnézacabe laa, ¿xiñee zanda guininu rusihuinni ni guendarannaxhii stiʼ Dios?

6 Nuu biaje cadi conseju si caquiiñeʼ tuuxa para uguu jnézacabe laa. Pa ti binni maʼ biʼniʼ cometer ti pecadu naroʼbaʼ la? zándaca zunítibe ca privilegiu ni nápabe ndaaniʼ congregación. Peru neca guizaaca ni bizéʼtenu riʼ, disciplina ni guicaabe ca zusihuinni ni nadxii Jiobá laabe. Ra guniti binni ca privilegiu stiʼ zacané ni laa gudii cuenta pabiáʼ risaca nga cuee tiempu para gapa estudiu personal stiʼ, guiníʼ ique ne guni orar. Pa gúnibe cani bizéʼtenu riʼ, zacané cani laabe jmaruʼ si gaca xhamígube Jiobá (Sal. 19:7). Ne ra tiidiʼ tiempu zándaca guicaabe ca privilegiu stibe sti biaje. Dede ora raca expulsar tuuxa, rusihuinni Jiobá guendarannaxhii, purtiʼ rápabe congregación para guicá cosa malu laacaʼ (1 Cor. 5:6, 7, 11). Ne cumu disciplina stiʼ Jiobá jneza ni la? ora raca expulsar tuuxa racané ni laa guiene cadi jneza ni biʼniʼ ne rucaa ni laa gaca arrepentir (Hech. 3:19).

RACANÉ DISCIPLINA STIʼ JIOBÁ LAANU

7. a) ¿Tu guca Sebná? b) ¿Xi cosa ni cadi jneza bizulú bisihuinni Sebná?

7 Para guidúʼyanu pabiáʼ risaca nga uguu jnézacabe tuuxa la? guzéʼtenu ejemplu stiʼ chupa binni ni guluu jneza Jiobá laacaʼ: Sebná, ti hombre ni bibani tiempu stiʼ rey Ezequías, ne Graham, ti hermanu de tiempu riʼ. Primeru guininu de Sebná. Laabe gúcabe hombre ni gupa ra lidxi rey Ezequías, ne gúpabe stale autoridad (Is. 22:15). Peru ra gudiʼdiʼ tiempu gúcabe orgulloso ne biyúbibe gusisaca binni laabe. Dede bíʼnibe ti baʼ de luju para laabe ne puru lu carruaje de ni jma galán gudxíʼbabe (Is. 22:16-18).

Pa gácanu humilde ne guchaʼnu modo laanu, zaguu Jiobá ndaayaʼ laanu. (Biiyaʼ párrafo 8 hasta 10).

8. ¿Ximodo guluu jneza Jiobá Sebná, ne xi bizaaca pur guluu jneza Jiobá laabe?

8 Cumu biyubi Sebná gusisaca binni laa la? guxha Jiobá laabe puestu risaca ni nápabe ne bidii ni Eliaquim (Is. 22:19-21). Ndiʼ bizaaca ni ca dxi maʼ chigucaalú rey stiʼ Asiria ni láʼ Senaquerib guidxi Jerusalén. Despué, biseendaʼ Senaquerib caadxi funcionariu risaca ne ti ejércitu naroʼbaʼ para guchibi ca judíu ne para gucaabe rey Ezequías gaca rendir (2 Rey. 18:17-25). Biseendaʼ Ezequías Eliaquim ne xhupa hombre para guidxaagalucaʼ ca funcionariu asiriu que. Tobi de ca hombre ni guyé que nga Sebná, ne maʼ nácabe secretariu stiʼ rey Ezequías. Ndiʼ rusihuinni qué nidaa Sebná xiana, qué ñuubaʼ ladxidóʼ ne guca humilde purtiʼ gucuaa ti dxiiñaʼ huaxiéʼ risaca que ni gupa ante. ¿Xi zanda guizíʼdinu de relatu riʼ yaʼ? Guidúʼyanu chonna cosa ni zanda guizíʼdinu.

9-11. a) ¿Xi cosa risaca zanda guizíʼdinu de ni bizaaca Sebná? b) ¿Xi runi sentirluʼ ora guiníʼ íqueluʼ modo biʼniʼ tratar Jiobá Sebná?

9 Primé, ra biniti Sebná puestu risaca ni gupa que rusietenalaʼdxiʼ ni laanu ni ná ca diidxaʼ riʼ «ante gacaná ti binni la? rudxiibaʼ laca laa, ne ante guirenda ñee tuuxa ruchá bi yanni» (Prov. 16:18). Zándaca nápaluʼ xiixa responsabilidad ndaaniʼ congregación ne pur nga guiníʼ ique xcaadxi risácaluʼ. Pa zacá ni la? ¿ñee zúniluʼ stipa para cadi gusaana de gácaluʼ humilde la? ¿Ñee zusisácaluʼ Jiobá pur ca cualidad ne pur ca privilegiu ni nápaluʼ la? (1 Cor. 4:7). Apóstol Pablo bicaa ca diidxaʼ riʼ: «Chi ulidxe cada tobi de laatu, cadi udxiiba tu laatu jma que biaʼ naca tu, sínuque cada tobi guiaana conforme biaʼ ma naca si que nga laani» (Rom. 12:3).

10 Guiropa, modo guluu jneza Jiobá Sebná bisihuinni ni nanna Jiobá zanda guchaabe (Prov. 3:11, 12). Ni bizaaca Sebná riʼ zanda gacané ni cani maʼ biniti xiixa privilegiu ndaaniʼ congregación. Lugar de guidxiichicaʼ ne guidaacaʼ xiana la? ni jma jneza nga cadi gusaana de gúnicabe ni ná Jiobá de guidubi ladxidóʼcabe ne gúʼyacabe disciplina ca casi ti modo cusihuinni Jiobá nadxii laacabe. Cadi guiaandaʼ laanu zaguu Jiobá ndaayaʼ laanu pa gácanu humilde (biindaʼ 1 Pedro 5:6, 7). Gácanu casi beñe lu náʼ Jiobá ne gudiʼnu lugar guchaabe laanu ra uguu jnézabe laanu né guendarannaxhii.

11 Guionna, modo biʼniʼ tratar Jiobá Sebná rusiidiʼ ni laanu ti cosa nabé risaca, nápabe autoridad para uguu jnézabe tuuxa, cásica napa binni autoridad para uguu jneza xiiñiʼ ne casi ca ancianu ndaaniʼ congregación. Ne neca ora riguu jneza Jiobá tuuxa rusihuinni nanalaʼdxiʼ pecadu ni bíʼnibe ca la? laaca rusihuínnibe nadxiirube binni ni maʼ bichee ca. Laaca ruuyabe ca cualidad ni napa binni. Pa caquiiñeʼ uguu jnézaluʼ tuuxa, ¿ñee zúniluʼ ni cásica runi Jiobá ni la? (Jud. 22, 23).

12-14. a) ¿Xi runi caadxi binni ora riguu jneza Jiobá laacaʼ? b) ¿Ximodo gucané Biblia ti hermanu guchaa modo laa, ne xi guleendú?

12 Triste guininu ni, peru nuu tu laa nabé ridxiichi ora riguu jnézacabe laa ne pur nga rixélecaʼ de Jiobá ne de congregación (Heb. 3:12, 13). ¿Ñee zanda gacanenu ca binni riʼ la? Para guicábinu pregunta riʼ, guidúʼyanu ejemplu stiʼ Graham. Guca expulsarbe, ne ra gudiʼdiʼ tiempu bibiguétabe ndaaniʼ xquidxi Dios, peru despué gúcabe inactivu. Chupa chonna iza despué, gúdxibe ti ancianu ni beeda gaca xhamígube nápabe gana gudii estudiu laabe.

13 Ancianu riʼ guníʼ: «Problema stiʼ Graham nga nabé orgulloso laa. Nabé guniʼbe mal de ca ancianu ni gucuaa decisión de gaca expulsarbe. Nga runi, bidúʼndanu caadxi tema ni rusiidiʼ Biblia de xiñee cadi jneza gaca binni orgulloso. Ni biziidiʼ Graham de lu Biblia que beeda gaca ni casi ñuuyabe laabe lu ti espeju ne qué ñuuláʼdxibe ni biiyabe que. Ne guizáʼ galán ni bizaacabe despué. Biénebe naca orgullo que casi ti “bandadi” ni nuchii lube ne laani nga problema stibe. Ngue runi, bichaabe modo laabe. Bizulú guyebe reunión sti biaje, biʼniʼ estudiarbe Biblia ne biʼniʼ orarbe Dios guiráʼ dxi. Laaca biʼniʼ cumplirbe responsabilidad ni nápabe casi xaíque ndaaniʼ familia stibe de gusiidibe laaca de Dios, ne ndiʼ bisiecheʼ ni xheelabe ne ca dxaapahuiiniʼ stibe» (Luc. 6:41, 42; Sant. 1:23-25).

14 Ne laaca guníʼ ancianu riʼ: «Ti dxi, gudxi Graham naa xiixa ni yendá ndaaniʼ ladxiduáʼ: “Maʼ napaʼ stale iza de biziideʼ ni dxandíʼ ne dede gucaʼ precursor. Peru ndiʼ nga primé biaje guinieeʼ dxandíʼ nadxieeʼ Jiobá”. Que nindaa maʼ gunábacabe laabe gutiidibe micrófono ra reunión, ne guizáʼ bisisácabe privilegiu riʼ. Ejemplu stibe bisiidiʼ naa de que ora gaca tobi humilde nezalú Jiobá ne guicaa disciplina stibe la? ricaa stale ndaayaʼ».

CHINÁNDANU EJEMPLU STIʼ JIOBÁ NE JESÚS ORA UGUU JNÉZANU

15. ¿Xi naquiiñeʼ gúninu para gudii xcaadxi lugar uguu jnézanu laacaʼ?

15 Para gácanu ti maestru ni nanna gusiidiʼ la? primeru naquiiñeʼ gudiʼnu lugar gusiidicabe laanu (1 Tim. 4:15, 16). Nga runi, pa riquiiñeʼ Jiobá lii para uguu jnézaluʼ xcaadxi binni la? naquiiñeʼ gácaluʼ humilde ne gudiiluʼ lugar gabi Jiobá lii xi gúniluʼ. Pa guʼyaʼ xcaadxi humilde lii la? zuni respetárcabe lii ne nagueendaca zacaacaʼ conseju stiluʼ. Guidúʼyanu ejemplu ni bisaana Jesús para laanu.

16. ¿Xi zanda guizíʼdinu de modo bisiidiʼ Jesús ne modo guluu jneza yaʼ?

16 Bizuubaʼ Jesús stiidxaʼ Bixhoze lu guiráʼ cosa, dede ora guca ni nagana para laa (Mat. 26:39). Laabe guniʼbe de Dios nga zeeda guendanuuxpiaaniʼ stibe ne guiráʼ ni bisiidibe (Juan 5:19, 30). Cumu gúcabe humilde ne bizuubabe diidxaʼ la? gúcabe ti maestru nachaʼhuiʼ ne biabe binni, nga runi guyuuláʼdxicaʼ chuʼcaʼ gaxha de laabe (biindaʼ Lucas 4:22). Gudixhedxibe ladxidóʼ ca binni nuu triste ne cani nuu naná, cani ruluíʼ ti gueere ni maʼ caluuza o ti mecha stiʼ ti lámpara ni mayaca guizuíʼ (Mat. 12:20). Dede ne ora bisihuinni ca apóstol que racaláʼdxicaʼ puru para laasicaʼ, gupa Jesús paciencia laacaʼ, ne guluu jnézabe laacaʼ né guendarannaxhii (Mar. 9:33-37; Luc. 22:24-27).

17. ¿Xi naquiiñeʼ guni ca ancianu para gápacaʼ congregación?

17 Cada biaje uguu jneza ca ancianu tuuxa la? naquiiñeʼ iquiiñecaʼ ca principiu zeeda lu Biblia, zacá zusihuínnicaʼ zinándacaʼ ejemplu stiʼ Jesús. Pa gúnicabe zacá la? zusihuínnicabe racaláʼdxicabe gabi Jiobá ne Jesús laacabe xi gúnicabe. Apóstol Pedro bicaa: «Rinaba laatu, hermanu gola caʼ, lagapa ca xpinni Dios, cani bisaana be lu ná tu. Laguni ni de idubi ladxidóʼ to casi racalaʼdxi Dios, ne cadi purti napa tu xidé guni tu ni, nin pur bidxichi, sínuque laguni ni de idubi ladxidóʼ to. Cadi guni mandar tu laacabe casi ñaca laatu nga xpixuaana cabe, sínuque lasá jneza ti guʼya cabe ximodo ibani cabe. Ti ora gueeda Pastor ni naca xaíque sti irá xixé nu la? zudii laatu ti premiu ni qué ziuu dxi initilú» (1 Ped. 5:2-4). Ora ruzuubaʼ ca ancianu stiidxaʼ Jiobá ne stiidxaʼ Cristu de guidubi ladxidoʼcaʼ la? ribeenducaʼ ni galán ne zaqueca ca binni ni cayápacaʼ (Is. 32:1, 2, 17, 18).

18. a) ¿Xi mandatu bidii Jiobá cani napa xiiñiʼ? b) ¿Ximodo racané Jiobá cani napa xiiñiʼ para guni cumplircaʼ responsabilidad sticaʼ?

18 ¿Xi zanda guininu de ora riguu jnézacabe laanu ndaaniʼ familia stinu yaʼ? Jiobá cayabi cani naca xaíque ndaaniʼ familia: «Cadi guni tu xiixa para uchiichi si tu xiiñi tu, sínuque lausiidi laacabe ne laulidxe laacabe. Lausiniisi laacabe modo na Señor [Jiobá]» (Efes. 6:4). Ne cadi guendariguite ni. Proverbios 19:18 cusiene, responsabilidad stiʼ binni nga uguu jneza xiiñiʼ, purtiʼ pa qué gúnibe ni la? zápabe donda pa gueeda gati xiiñibe. Ne zanabaʼ Jiobá cuenta laacabe (1 Sam. 3:12-14). Peru rudii Jiobá guendanuuxpiaaniʼ ne stipa ca binni ni rinabaʼ gacanebe laacaʼ ne cani rudii lugar gacané Stiidxabe ne espíritu santu laacaʼ (biindaʼ Santiago 1:5).

GUIZÍʼDINU GUIBÁNINU NÉ GUENDARIUUDXI YANNA NE DESPUÉ

19, 20. a) ¿Xi ndaayaʼ ricaanu ora rudiʼnu lugar uguu jneza Jiobá laanu? b) ¿Xi zazíʼdinu lu sti tema ca?

19 Ora rudiʼnu lugar uguu jneza Jiobá laanu ne ora riguu jnézanu casi rúnibe ni ne casi runi Jesús ni la? ricaanu stale ndaayaʼ. Rápanu guendariuudxi ndaaniʼ familia stinu ne ndaaniʼ congregación. Guiranu runi sentirnu nuu tu nadxii laanu, rusisaca laanu ne runi sentirnu nuu tu cayapa laanu. Cani bizéʼtenu riʼ nga caadxi de ca ndaayaʼ ni chiguicaanu despué (Sal. 72:7). Modo riguu jneza Jiobá zacané ni laanu guibáninu né guendariuudxi sin gátinu ne chuʼnu tobi si casi ti familia ni cayápabe (biindaʼ Isaías 11:9). Pa qué gusiaandanu ndiʼ la? zadúʼyanu disciplina stiʼ Jiobá casi ti modo cusihuínnibe nadxiibe laanu.

20 Lu sti tema ca zazíʼdinu xcaadxi cosa ni zacané laanu modo uguu jnézanu ndaaniʼ familia stinu ne ndaaniʼ congregación. Laaca zadúʼyanu ximodo zanda gucueezanu laca laanu ne ximodo guni evitarnu xiixa ni zándaca guniná laanu jma que ora riguu jnézacabe laanu.