Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Itundaikainga Anweba Bene na Bene, ne “Kwibikishakotu”

Itundaikainga Anweba Bene na Bene, ne “Kwibikishakotu”

“Twayai twitenga muchima atwe bene na bene . . . , twitundaikenga atwe bene na bene, ne kwibikishakotu byo mubena kumona aja juba saka jifwenya pepi.”—HEBE. 10:24, 25.

NYIMBO: 90, 87

1. Mambo ka mutumwa Paulo o akambizhe bena Kilishitu batanshi Bahebelu “kwibikishakotu” kwitundaika abo bene na bene?

MAMBO ka o twafwainwa kwibikishako kutundaika bakwetu? Mutumwa Paulo witubuula ene mambo mu nkalata yo anembejile bena Kilishitu Bahebelu. Wibabuujile’mba: “Twayai twitenga muchima atwe bene na bene kuba’mba twitundaikenga kwitemwa atwe bene na bene ne kuba mingilo yawama, kabiji kange tuleke kupwila pamo byonka byuba bantu bamo ne, bino twitundaikenga atwe bene na bene, ne kwibikishakotu byo mubena kumona aja juba saka jifwenya pepi.” (Hebe. 10:24, 25) Byo papichiletu myaka itanu, bena Kilishitu Bayudea baikelenga mu Yelusalema bamwene ‘juba ja Yehoba’ saka jifwenya pepi ne biyukilo byaambilepo Yesu amba inge batendeka kwibimona bakanyememo mu muzhi. (Byu. 2:19, 20; Luka 21:20-22) Aja juba ja Yehoba jafikile mu 70 C.E. kimye bena Loma kyo baonawine muzhi wa Yelusalema.

2. Mambo ka o twafwainwa kwitundaikilanga atwe bene na bene lelo jino?

2 Lelo jino, tuji na bishinka byavula bimwesha kuba’mba juba ja Yehoba “jikatampe kabiji jilengesha bingi moyo” jafwenya pepi. (Yoe. 2:11) Ngauzhi Zefwaniya waambile’mba: “Juba jikatampe ja Yehoba jijitu pepi! Jijitu pepi kabiji jibena kupelawizha bingi kwiya!” (Zefwa. 1:14) Buno bungauzhi bwanema ne kwi atweba. Byo kiji kuba’mba juba ja Yehoba jafwenya bingi pa bwipi, Paulo witubuula’mba “twitenga muchima atwe bene na bene kuba’mba twitundaikenga kwitemwa atwe bene na bene ne kuba mingilo yawama.” (Hebe. 10:24) Onkao mambo, twafwainwa kuta muchima balongo ne banyenga pa kuba’mba twibatundaikenga inge babena kukebewa bukwasho.

BAÑANYI BAKEBEWA LUTUNDAIKO?

3. Mutumwa Paulo waambilepo amba ka pa lutundaiko? (Monai kipikichala kitanshi.)

3 “Bijikila biji mu muchima wa muntu byo bilengela muchima kupopomenwa, pakuba byambo byawama bimusangajika.” (Maana 12:25) Bino byambo bya kine. Atweba bonse tukeba byambo bya lutundaiko kimye kyonse. Paulo waambile’mba nangwa kya kuba banabalume batongolwa batundaika bakwabo, nabo bakebewa lutundaiko. Wanembejile bena Kilishitu baikalanga mu Loma amba: “Nkebesha bingi kwimumona, namba nkemupe bya bupe bya mupashi pa kuba’mba mukakose; nangwa’mba tukekoseshe atwe bene na bene mu lwitabilo lwetu, ko kuba’mba lwitabilo lwenu ne lwami.” (Loma 1:11, 12) Nangwa kya kuba Paulo watundaikanga bakwabo, naye bimye bimo wakebewanga ba kumutundaika.—Tangai Loma 15:30-32.

4, 5. Bañanyi bo twakonsha kutundaika lelo jino, kabiji mambo ka?

4 Twafwainwa kutundaikanga boba basankilapo bintu bimo pa kuba’mba bengileko pakatampe mwingilo wa Lesa. Pa bano paji ne bapainiya ba kimye kyonse. Bavula basankijilepo bintu bimo byo beyowanga mu bwikalo pa kuba’mba bekalengako na kimye kya kwingila mwingilo wa bupainiya. Kabiji pa bano bepana paji ne bamishonale, bengijila pa Betele, bakalama ba myanzo ne bakazhi babo, ne boba bengijila pa maofweshi a bantuntuluzhi. Abano bonse bepana kwingilako pakatampe mwingilo wazhila wa Lesa. Onkao mambo, bakebewa kwibatundaika. Ne boba bakebesha kwingilako mwingilo wa kimye kyonse bino bakankalwa na mambo a bintu bimo bya mu bwikalo nabo twafwainwa kwibatundaika.

5 Twafwainwa ne kutundaikanga balongo ne banyenga batwajijila kwikala bakatanda nangwa bazhike na mambo a kukookela mukambizho wa kusongolwa “kanatu monka mwi Nkambo.” (1 Ko. 7:39) Ne banabakazhi basongolwa bengila na ngovu ne abo bomvwa bingi bulongo inge bamwatawabo kebebatundaike ne kwibakosesha. (Maana 31:28, 31) Kabiji bena Kilishitu batwajijila kuchinchika lumanamo nangwa bakolwakolwa bakebewa kwibatundaika. (2 Tesa. 1:3-5) Yehoba ne Kilishitu batundaika bano bantu ba kishinka.—Tangai 2 Tesalonika 2:16, 17.

BAKULUMPE MU KIPWILO BEBIKAKO KUTUNDAIKA BAKWABO

6. Ñanyi mwingilo uji na bakulumpe mu kipwilo watongolwa pa Isaya 32:1, 2?

6 Tangai Isaya 32:1, 2. Yesu Kilishitu ubena kwingijisha balongo banji bashingwa ne “bamitonyi” bafuma mu mikooko ikwabo kupana lutundaiko ne lutangijilo ku bonse bapopomenwa ne bakajilwa. Byo byo kyafwainwa kwikala, mambo bano “bamitonyi,” ko kuba’mba bakulumpe mu kipwilo kechi “bankambo” ba lwitabilo lwa bakwabo ne, bino ke “ba mwingilo umo” wa kumona kuba’mba balongo baikala na lusekelo.—2 Ko. 1:24.

7, 8. Kununga pa byambo bya lutundaiko, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kukosesha byepi balongo?

7 Twakonsha kufunjilako ku mutumwa Paulo. Wanembejile bena Kilishitu mu Tesalonika bo bamanyikilenga amba: “Byo twimutemwishe, kechi twakebeshetu kwimubuula mambo awama a Lesa onkatu ne, bino twipaine ne atweba bene, mambo twimutemenwe bingi.”—1 Tesa. 2:8.

8 Byambo bya lutundaiko byamba bakulumpe mu kipwilo bitundaikañana bingi, bino kechi bafwainwa kupelelatu pa kwamba byambo ne. Paulo wabuujile bakulumpe mu kipwilo mu Efisesa amba: “Nemumwesheshe kuba’mba kupichila mu kwingila kyakosa byonka bino, mwafwainwa kukwasha boba babula kukosa kabiji mwafwainwa kuvulukanga byambo bya Nkambo Yesu byo aambile’mba: ‘Mu kupana mufuma lusekelo lukatampe kukila mu kutambula.’” (Byu. 20:35) Paulo kechi watundaikangatu balongo ne, bino ‘wipaine mwine na mambo a abo.’ (2 Ko. 12:15) Ne bakulumpe mu kipwilo nabo kechi bafwainwa kupelelatu pa kutundaika ne kutekenesha balongo mu byambo ne, bino ne mu byubilo. Kino kikamwesha’mba bebata muchima.—1 Ko. 14:3.

9. Bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kupananga byepi lujimuno mu jishinda jitundaikañana?

9 Mu kwitundaika atweba bene na bene mwavwangwa ne kupana lujimuno. Pano bino, bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kulondela byaubanga bantu banembwa mu Baibolo pa kupana lujimuno mu jishinda jawama. Bafwainwa kulondela byaubile Yesu byo asangwilwe. Kechi wapichile mu mbaji pa kujimunako bipwilo bimo byajinga mu Asha Maina ne. Bino monai byo aubile kino. Saka akyangye kupana lujimuno, patanshi watakaikile bipwilo byajinga mu Efisesa, Pelegamuma ne Tiyatila. (Lum. 2:1-5, 12, 13, 18, 19) Wabuujile bajinga mu kipwilo kya Laodikea amba: “Aba bonse bo natemwa nebakajipila ne kwibafunjisha. Onkao mambo, ikala wa mukoyo ne kulapila.” (Lum. 3:19) Bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kulondelanga byaubanga Kilishitu pa kupana lujimuno.

BAKULUMPE MU KIPWILO KECHI BO BONKATU BAJI NA MWINGILO WA KUTUNDAIKA BAKWABO NE

Anweba bansemi, nanchi mubena kufunjisha baana benu kutundaika bakwabo nyi? (Monai jifuka 10)

10. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba atweba bonse twitundaikenga?

10 Bakulumpe mu kipwilo kechi bo bonkatu baji na mwingilo wa kutundaika bakwabo ne. Paulo watundaikile bena Kilishitu bonse kwamba byambo “byawama byonka bikomesha bantu bibafwainwa pa kyonkakyo kimye kuba’mba bikwashe” bantu. (Efi. 4:29) Atweba bonse pa muntu pa muntu twafwainwa kukwashanga bakwetu mu bintu byo bakajilwa. Paulo wajimwineko bena Kilishitu Bahebelu amba: “Koseshainga maboko abula kukosa ne manungo azukuma, kabiji endainga kwa kubula kusendukamo mu jishinda jaoloka, pa kuba’mba awa usunkuta abule kutelumuka, kana amba abukwe.” (Hebe. 12:12, 13) Atweba bonse, bakulumpe ne banyike, twafwainwa kwikoseshanga atweba bene na bene na byambo bya lutundaiko.

11. Ba Marthe batundaikilwe byepi kimye kyo bajinga na lukatazho?

11 Nyenga Marthe, * wajinga na bijikila pa kimye kyabaya, wanembele’mba: “Juba jimo byo nalombelenga’mba kwiyepo muntu wa kuntundaika, namonañene na nyenga mukulumpe wammwesheshe kifyele ne lusa, kabiji bino byo bintu byo nakebelenga. Wanshimikizhe bintu byo apichilemo byaesekele lwitabilo lwanji byonka byo napichilengamo ne amiwa. Kino kyantundaikile bingi.” Kyamweka uno nyenga mukulumpe kechi wayukile ne kuba’mba byambo byanji byatundaikile ba Marthe ne.

12, 13. Mu ñanyi mashinda mo twakonsha kwingijisha byambo biji pa Filipai 2:1-4?

12 Paulo wafunjileko bonse bajinga mu kipwilo kya mu Filipai amba: “Umvwe mwitundaika mwi Kilishitu, umvwe mwitekenesha mu butemwe, umvwe mupwanañana ku mupashi, umvwe mwitemwa anwe bene na bene ne kwiubila kifyele, ndengelai kwikala na lusekelo lukatampe pa kumwesha’mba muji na mulanguluko umo ne na butemwe bumo saka mwakwatankana, ne kwikala na mulanguluko umo. Kange mubenga bintu na mapata nangwa na kwitota kwatu ne, bino na muchima wa kwipelula saka mulanguluka’mba bakwenu bemukila, saka muta muchima ku bintu bya bakwenu kabiji kange mulangulukengatu pa bintu byenu byonka ne.”—Fili. 2:1-4.

13 Atweba bonse twafwainwa kwitanga muchima atwe bene na bene, ‘kwitekenesha mu butemwe,’ ‘kupwanañana ku mupashi’ ne ‘kwitemwa atwe bene na bene ne kwiubila kifyele.’ Inge ketube bino tukatundaika balongo ne banyenga.

KUFUMA LUTUNDAIKO

14. Ñanyi kintu kyakonsha kutundaika bamo?

14 Kuyuka’mba bo twakwashishe batwajijila kwikala ba kishinka kwitutundaika bingi, byonkatu byo kyajinga ku mutumwa Yoano wanembele’mba: “Kafwako kintu kindetela lusekelo kyakila kino ne: kya kumvwa’mba baana bami batwajijila kwenda mu bukine.” (3 Yoa. 4) Bapainiya bavula bomvwa bingi bulongo kuyuka’mba bantu bamo bo bafunjishe bukine myaka ya kunyuma batwajijila mu bukine kabiji kampe bamo ke bapainiya. Onkao mambo, inge painiya walefulwa, twakonsha kumuvululamo mingilo yawama yo aingilanga kala, kabiji kino kyakonsha kumutekenesha bingi.

15. Mu ñanyi jishinda mo twakonsha kutundaikila boba bengijila Lesa mu bukishinka?

15 Bakalama ba myanzo bavula ne bakazhi babo bamba byo kibatundaika inge batambwila nkalata ya kwibasanchila panyuma ya kwingijila kipwilo. Kyo kimotu, bakulumpe mu kipwilo, bamishonale, bapainiya ne bengijila pa Betele nabo batundaikwa bingi inge balongo ne banyenga bebasanchila pa mwingilo wabo.

BYO TWAKONSHA KWITUNDAIKA ATWE BENE NA BENE

16. Nanchi kutundaika bantu kukebewa kwamba byambo byavula nyi?

16 Kechi twafwainwa kulangulukanga’mba atweba konsha twatundaika bakwetu ne, mambo kechi twayuka bya kwamba pa kutundaika bantu ne. Kutundaika bantu kechi kukebewa kwamba byambo bavula ne, kampe kumwemweselatu pa kwibemuna. Umvwe muntu ye mwaimuna na lusekelo wabula kukumbula na lusekelo, ko kuba’mba kampe uji na lukatazho kabiji ubena kukebewa bukwasho.—Yako. 1:19.

17. Ñanyi kintu kyatundaikile mulongo wajinga na bulanda?

17 Mulongo mwanyike wa jizhina ja Henri wajinga bingi na bulanda kimye ba mu kisemi kyanji, kubikapotu ne bashanji bajinga bakulumpe mu kipwilo byo bafumine mu bukine. Mulongo Henri watundaikilwe bingi kimye kalama wa mwanzo kyo amusendele mu shitolo mo bapotesha makabekabe, kabiji wamutundaikile kukasuluka kwamba lukatazho lwanji. Kepo Henri ayukile’mba pa kuba’mba akwashe balongo banji kubwela kwi Yehoba, wafwainwe kutwajijila kwikala wa kishinka kwi Lesa. Kutanga Salamo 46; Zefwaniya 3:17 ne Mako 10:29, 30 kwamutekeneshe bingi.

Atweba bonse twakonsha kwikosesha ne kwitundaika (Monai jifuka 18)

18. (a) Ñanyi byambo byaambile Mfumu Solomone? (b) Mutumwa Paulo waambile pa ñanyi jishinda jimo ja kwitundaikilamo?

18 Byapichilemo ba Marthe ne Henri bimwesha’mba twakonsha kutundaika mulongo nangwa nyenga uji na lukatazho. Mfumu Solomone wanembele’mba: “Byambo byaambiwa pa kimye kyafwainwa, byawama bingi! Kutalako pacheche kwa lusekelo kulengela muchima kusangalala; sawakya wawama ukosesha bikupa.” (Maana 15:23, 30, tubyambo twa munshi.) Kabiji kutanga Kyamba kya Usopa nangwa byambo biji pa keyala wetu wa pa Intaneti kwakonsha kutekenesha bapopomenwa. Paulo wamwesheshe kuba’mba kwimbila pamo nyimbo ya Bufumu kwakonsha kutundaika bingi baji mu makatazho. Wanembele’mba: “Saka mufunjisha ne kwitundaika anwe bene na bene na masalamo, na nyimbo ya kutota Lesa, ne na nyimbo ya ku mupashi yo baimba ya kusanta, ne kwimba mu michima yenu kwi Yehoba.”—Kolo. 3:16; Byu. 16:25.

19. Mambo ka o kyanemena kwitundaika mu ano moba a kupelako, kabiji twafwainwa kuba byepi?

19 Kwitundaika atweba bene na bene kwanema bingi kikatakata luno juba ja Yehoba byo jibena ‘kufwenya pepi.’ (Hebe. 10:25) Byonkatu Paulo byo atundaikile bena Kilishitu bakwabo bajingako mu moba anji, ne anweba “itundaikainga ne kwikomesha anwe bene na bene, byonkatu byo mubena kuba.”—1 Tesa. 5:11.

^ jifu. 11 Mazhina apimpulwa.