1. ¿Bin yuʼun te Pablo la yalbey te hebreo jchʼuunjeletik te ya skʼan kʼaxuk jich ay skʼoplal yuʼunik te talel kʼaxel ya yakʼbey sba yip yoʼtanike?

TA ORA ini jaʼ tulanxan skʼoplal te talel kʼaxel ya kakʼbey jba yip koʼtantik. Te jpuk-kʼop Pablo jich la yakʼ jnaʼtik bin yuʼun kʼalal jich la yal ta stojol te hebreo jchʼuunjeletik: «Acʼa jnoptic bin utʼil talel cʼaxel ya juc jbahtic ta cʼuxultaywanej soc ta spasel lequil aʼteliletic, ma me jquehchantic te ya jtsobilan jbahtic, hich te bin utʼil ay cʼahyemic ta spasel, talel cʼaxel [...] [ya kakʼbey jba yip koʼtantik, TNM] soc cʼaxuc hich ay scʼoblal awuʼunic a, te bin utʼil yac awilic te yac ta talel te yorahil ya xtal te Cajwaltique» (Hebreos 10:24, 25). Joʼeb jaʼbil ta patil te jchʼuunjeletik-abi ya yilik te ya xkʼot «scʼahcʼalel a te Cajwaltic [Jehová]» ta swenta te Jerusalén. Ya yilik te yak ta kʼoel ta pasel te bin la yal te Jesús sok te ya skʼan ya x-anik lokʼel ta Jerusalén (Hechos 2:19, 20; Lucas 21:20-22). Te skʼajkʼalel te Jehová kʼot ta jaʼbil 70 kʼalal te romanoetik tal slajinik te Jerusalén.

2. Ta ora ini, ¿bin yuʼun ya skʼan te ya jpastik tulan te talel kʼaxel ya kakʼbey jba yip koʼtantike?

² Ta ora ini kʼax chikan ta ilel te nopol ayix tal skʼajkʼalel te Jehová te «mucʼ soc xiweltic sba» (Joel 2:11). Te bin ya yal te Sofonías 1:14, XCD, jaʼnix jich yak ta kʼoel ta pasel: «Nopol ayix tel smucʼul scʼaalelal te Cajwaltique; nopol ayix tel, animal nax me ya xtal». Jaʼ yuʼun  te Pablo jich la yal ta jtojoltik: «Acʼa jnoptic bin utʼil talel cʼaxel ya juc jbahtic ta cʼuxultaywanej soc ta spasel lequil aʼteliletic» (Hebreos 10:24). Yame skʼan te spisiluk-ora ayuk ta koʼtantik te hermanoetik swenta ya xjuʼ ya kakʼbeytik yip yoʼtanik kʼalal ay bin ya staike.

3. ¿Bin la yakʼ jnaʼtik te jpuk-kʼop Pablo ta swenta te yakʼel yip oʼtanile? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).

³ Te Biblia jich ya yal: «Te pichʼil-oʼtanil ya slajimbe yip yoʼtan te winique, pero te lequil cʼop ya yacʼ stseʼejinuc yoʼtan» (Proverbios 12:25). Yuʼun-nix jich-a, jpisiltik ay baeltik ya jkʼantik te ay machʼa ya yakʼbotik yip koʼtantik. Te Pablo la yakʼ ta ilel te jaʼnix jich ya skʼan akʼbeyel yip yoʼtan te machʼatik ya yakʼik mukʼul oʼtanile. Jich la stsʼibay ta stojol te jchʼuunjeletik te nainemik ta Roma: «Coʼtanuc ya quilex scuenta yuʼun ya caʼbeyex awichʼic mahtanil yuʼun te Espíritu, scuenta yuʼun hich ya yichʼ xan yip awoʼtanic a, ha abi, te pajal ya yichʼ yip coʼtantic te bin utʼil pajal ay schʼuhunel coʼtantique» (Romanos 1:11, 12). Jich bitʼil ya kiltik, te jpuk-kʼop Pablo ay baeltik la skʼan yip yoʼtan-euk (kʼopona te sjun Romanos 15:30-32).

4, 5. ¿Machʼatik ya skʼan te ya yichʼik akʼbeyel yip yoʼtanik ta ora ini, sok bin yuʼun?

⁴ Bayal hermanoetik ya slokʼes sba ta yoʼtanik swenta ya yakʼ sbaik ta abatinel ta stojol Jehová ta spisil-ora. Tey ochem skʼoplal te precursoretik, misioneroetik, betelitaetik, superintendenteetik yuʼun circuito sok te yinamik, sok te hermanoetik te ya x-aʼtejik ta ofisinaetik yuʼun skʼasesel kʼop. Spisilik snujpʼ te ya kutsil kʼoptaytik, yame skʼan te jich ya jpastik. Yantik hermanoetik te jaʼnix jich ya skʼan te ya kakʼbeytik yip yoʼtanike, jaʼ te machʼatik abatinik ta stojol Dios ta spisil-ora, pero te ma xjuʼix yuʼunik ta ora ini.

⁵ ¿Machʼatikxan ya skʼan te ya kakʼbeytik yip yoʼtanike? Te hermanoetik sok hermanaetik te ma nujpunemik ta skaj te ya skʼan ya schʼuunik te mantalil te jaʼnax ya xnujpunik «ta scuenta te Cajwaltique» (1 Corintios 7:39). Te antsetike ya skʼan te ya yichʼik albeyel yuʼun smamlalik te kʼux aʼiybilik ta oʼtanil yuʼunik sok te bayal skʼoplal ta yoʼtanik te bin ya spasike (Proverbios 31:28, 31). Jaʼnixme jich yame skʼan ya kakʼbeytik yip yoʼtan te hermanoetik te jun yoʼtan ya yakʼ sbaik te kʼalal ya xtal kontrainel ta stojolik o te kʼalal ya stsakotik ta chamel (2 Tesalonicenses 1:3-5). Te Jehová sok te Jesucristo ya yakʼbeyik smukʼul yoʼtanik spisil te hermanoetik-abi (kʼopona te 2 Tesalonicenses 2:16, 17).

6. ¿Bin aʼtelil ya spasik te ancianoetik te ya yalbey skʼoplal te Isaías 32:1, 2?

⁶ (Kʼopona te sjun Isaías 32:1, 2). Yakotik ta kuxinel ta yorail wokol, jaʼ yuʼun yaniwan kaʼiytik mel-oʼtan o ay ya xpejkʼaj yip koʼtantik. Te Jesucristo ya yakʼ yip koʼtantik sok tojobtesel ta swenta te «príncipaletic» yuʼun, te jaʼik te ancianoetik te tsabilik yuʼun ya xbajtʼik ta chʼulchan sok te ancianoetik te ya xkuxinik jilel liʼ ta Balumilal. Te ancianoetik maba ya yaʼbatinik te bin ya schʼuun te yermanotak, jaʼ sjoy sbaik ta aʼtel sok te yermanotak swenta ayuk stseʼelil yoʼtanik. Ya skʼan ya skoltayotik te tseʼeluk koʼtantik sok te junuk koʼtan ya kakʼ jbatik ta stojol Dios (2 Corintios 1:24).

7, 8. ¿Tikʼnaxbal-a te ya yakʼik yip oʼtanil ta swenta kʼopetik te ancianoetike?

⁷ Te ancianoetik lek te ya stʼunik te lekil ejemplo yuʼun te jpuk-kʼop Pablo. Jich la stsʼibay ta stojol te jchʼuunjeletik yuʼun Tesalónica te yakik ta utsʼinele: «Te bin utʼil lom bayel cʼuxex ta coʼtancotic, ma haʼuc nax la jcalbeyexcotic te lec yachʼil cʼop yuʼun Dios, ha ya cʼan cacʼ jcuxlejalcotic ta acuentahic, como bayel cʼuxex ta coʼtancotic» (1 Tesalonicenses 2:8).

⁸ Te Pablo la yakʼ ta ilel te ay ma tikʼuk-a te ya kakʼtik yip oʼtanil ta swenta kʼopil. Jich la  yalbey te ancianoetik yuʼun Éfeso: «Ya xhuʼ yac acoltayic te machʼatic mayuc bin ay yuʼunic. Soc naʼahic me te bin la yal te Cajwaltic Jesús: Ha bayel xan yutsil te machʼa ay bin ya yacʼ te bin utʼil ay bin ya yichʼ» (Hechos 20:35). Te Pablo ma tikʼuk la yaʼiy te ya yakʼbey smukʼul yoʼtan te hermanoetik, ay bayalxan bin ya skʼan ya spas ta stojolik. Jich la yaltiklanbey: «Ya jlajin bin ay cuʼun, soc ya jlajin jba ta acuentahic» (2 Corintios 12:15). Jaʼnixme jich ta ora ini te ancianoetik ma tikʼuknax te ya yakʼbeyik yip yoʼtan sok smukʼul yoʼtan te hermanoetik, ya skʼan ay bin ya spasik ta stojolik. Jich ya yakʼbeyik yilik te ayik ta yoʼtanik ta smelelil (1 Corintios 14:3).

9. ¿Bin ya xjuʼ ya spasik te ancianoetik swenta ya xmukʼub kʼinal yaʼiy te machʼa ya yakʼbeyik tsitsel o ya stojobtesik?

⁹ Kʼalal te ancianoetik ya yakʼbeyik yip yoʼtan te hermanoetik, ay baeltik te ya yilik te ya skʼan akʼel tsitsel o tojobtesel. Teme ya skʼanik te ya xmukʼub kʼinal yaʼiyik yuʼun, yame skʼan ayuk ta yoʼtanik bin ya yal te Biblia. Te Jesús la yakʼ lekil ejemplo, te kʼalal chaʼkuxajemix-ae la yakʼbey tulan tojobtesel bayal kongregasionetik ta Asia Menor. Te kongregasionetik yuʼun Éfeso, Pérgamo sok Tiatira nail la yalbey lek skʼoplal, patil la stojobtes (Apocalipsis 2:1-5, 12, 13, 18, 19). Te kongregasion yuʼun Laodicea jich la yalbey: «Ya jtsits soc ya caʼbe castigo scuenta tojobtesel spisil machʼatic cʼux ta coʼtan; ha yuʼun pasa tulan, suhtesa awoʼtan» (Apocalipsis 3:19). Ta melel, kʼax lek te ya skʼayinbeyik stalel te Cristo te ancianoetik kʼalal ay machʼa ya stsitsik.

10. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik jpisiltik swenta talel kʼaxel ya kakʼbey jba yip koʼtantik?

¹⁰ Mame jaʼuknax te ancianoetik ay ta swentaik yakʼbeyel yip yoʼtan te yantike. Te Pablo la spasotik ta mantal jpisiltik te j-abatotik yuʼun Dios te akʼa kaltik «lequil cʼop te ya xtuhun scuenta yaʼbeyel yipic te yantic scuenta yutsil slequil» (Efesios 4:29). Ta melel, jpisiltik ya skʼan te ayuk ta koʼtantik spisil-ora te hermanoetik sok te ya kiltik bin-utʼil ya xjuʼ ya jkoltaytik. Te Pablo jich la yalbey te hebreo jchʼuunjeletike: «Hacha acʼabic te luhbenic soc te sjol awacanic te mayuc yip, pasa toj behetic  yuʼun awoquic, scuenta yuʼun ma ba ya xhowiy loqʼuel ta be te coxoʼ, yuʼun yacuc xlecub» (Hebreos 12:12, 13). Jaʼnix jich te achʼix keremetik ya xjuʼ ya yakʼbeyik smukʼul yoʼtan te hermanoetike.

11. ¿Bin-utʼil koltayot jtul hermana kʼalal tsakbil ta depresión?

¹¹ Kiltik bin-utʼil la sta koltayel jtul hermana te Marta * sbiil te kʼalal tsakot ta depresión. Jich la stsʼibay: «Jun buelta te kʼalal la jkʼanbey koltayel te Jehová, la jta jba sok jtul hermana te ayix yaʼbilale. Te hermana jich la spas te bitʼil ya jkʼane, la yakʼbon kil yutsil yoʼtan sok la snaʼbon yoʼbolil jba. Jaʼnix jich la yalbon te ay bin jteb ma pajaluk kʼax ta stojol, jich ma jtukeluk jajch kaʼiy jba». Te hermana maniwan la snaʼ stojol te bayal la skoltay te Marta ta swenta te bin la yalbey yaʼiye.

12, 13. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtʼuntik te tsitsel ay ta Filipenses 2:1-4?

¹² Te Pablo la yakʼ te tsitsel ini ta stojol spisil te yajwal te kongregasion yuʼun Filipos: «Ha yuʼun teme ay yip awoʼtanic ta scuenta Cristo, teme ay smucʼul awoʼtanic yuʼun te scʼuxul yoʼtan, teme jun pajal awoʼtanic soc te Espíritu, teme ay yutsil scʼuxul awoʼtanique, tsʼacaytesbonic te stseʼelil coʼtan yuʼun te pajaluc awoʼtanic, pajaluc cʼux yac awaʼiy abahic, junuc nax ya xʼayinex soc junuc nax snopojibal awuʼunic. Ma me ayuc bin yac apasic ta scuenta te bin ya scʼan awoʼtanic atuquel o ta scuenta toybahil; peqʼueluc xawacʼ abahic, hich me xapʼis te toyol xan ay te yantic te bin utʼil te haʼate. Ma me atuqueluc nax yac ale awutsil alequil, ha me xalehic te haʼuc nix hich ay yutsil slequilic te yantique» (Filipenses 2:1-4).

¹³ Te versiculoetik-abi ya yakʼ kiltik te ya skʼan ya jpastik tulan jpisiltik yuʼun ya jletik bin-utʼil ya kakʼbeytik yip yoʼtan te hermanoetik. Ya xjuʼ ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtanik, skʼuxul koʼtantik, yutsil koʼtantik, ya skʼan ya jokin jbatik sok te hermanoetik soknix te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sbaike.

14. ¿Bin ya xjuʼ ya smukʼubtes kʼinal kaʼiytik?

¹⁴ Kʼax tseʼel koʼtantik ya kaʼiy jbatik kʼalal ya kaʼiytik stojol te ma skomoj sbaik ta abatinel ta stojol Jehová te machʼatik la jkoltaytik ta nail tale. Te jpuk-kʼop Juan jich la stsʼibay: «Mayuc yan te cʼax hich stseʼelil coʼtan yuʼun a te ya caʼiy te stʼunojic te smelelil cʼop te cal-jnichʼnabe» (3 Juan 4). Bayal precursoretik ya yalik te ya xmukʼub kʼinal kaʼiytik kʼalal ya jnaʼtik te jun yoʼtan yak ta abatinel ta stojol Jehová o te ochem ta precursor te machʼa la jnojptestik ta skʼop Dios. Jich yuʼun, teme ay jtul precursor chebajem yoʼtan yame xjuʼ lek ya yaʼiy sba kʼalal ya jultesbeytik ta yoʼtan te bin lek spasoj ta stojol yantik.

15. Ala junuk bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yip yoʼtan te hermanoetik te jun yoʼtan yakik ta abatinel ta stojol Jehová.

¹⁵ Bayal superintendenteetik yuʼun circuito yalojik te lek yaʼiyoj sbaik sok te yinamik kʼalal ay bin ya xtsʼibaybot yuʼun jtul hermano swenta ya yal wokol yuʼun te la yichʼ ulaʼtayel te skongregasione. Jaʼnix jich kʼalal ya kalbeytik wokol yuʼun te yaʼtel te ancianoetik, misioneroetik, precursoretik sok betelitaetik, lek ya yaʼiy sbaik-euk.

16. ¿Wokolbal te ya kakʼbeytik yip yoʼtan te yantike?

¹⁶ Teme ya xkʼexawotik ta kʼop o teme ma xtal ta koʼtantik bin ya kaltik, mame skʼan ya jkuytik te ma xjuʼ ya kakʼbeytik yip yoʼtan te yantike. Ta melel, ma kʼax wokoluk ta pasel. Teme ya jpatbeytik yoʼtan jtul hermano ya xjuʼ ya jpastik tulan yuʼun ya stseʼejinotik jtebuk sok. Teme ma stseʼejin stukele, yuʼun-niwan ay staoj wokol sok ya skʼan ay machʼa ya xkʼopoj sok. Yaniwan xjuʼ ya jkoltaytik yuʼun lek ya yaʼiy sba teme ya jchʼam kaʼiytik te bin ay ta yoʼtan (Santiago 1:19).

17. ¿Bin-utʼil la yichʼ koltayel jtul hermano te keremtoe?

¹⁷ Kiltik bin-utʼil la sta koltayel jtul hermano  te keremto te Henri sbiil. Jkʼaxel chebajem yoʼtan-a ta skaj te bayal machʼatik ta sfamilia la yijkʼitayik te smelelil kʼope, jaʼnix jich te state la yijkʼitay, te jaʼ jtul anciano te ichʼbil ta mukʼ-ae. Swenta ya yakʼbey yip yoʼtan, jtul superintendente yuʼun circuito la yikʼ bael ta yuchʼel kapel sok la yaʼiy stojol te kʼalal la slokʼes te bin ay ta yoʼtan te kereme. Te Henri kʼot ta yoʼtan te jaʼnax ya xjuʼ ya skoltay sfamilia yuʼun ya sujt tal ta stojol Jehová teme jun yoʼtan ya yakʼ sba ta stojole. Jaʼnix jich akʼbot bayal smukʼul yoʼtan kʼalal la skʼopon te Salmo 46, Sofonías 3:17 sok te Marcos 10:29, 30.

18. 1) ¿Bin la stsʼibay te ajwalil Salomón? 2) ¿Bin la stij koʼtantik ta spasel te jpuk-kʼop Pablo?

¹⁸ Te ejemplo yuʼun te Marta sok te Henri ya yakʼ jnoptik te jpisiltik ya xjuʼ ya jkoltaytik te machʼatik ya skʼan akʼbeyel yip yoʼtanik. Te ajwalil Salomón jich la stsʼibay: «Buen lec te cʼop ya yichʼ halel ta mero yorahil». Jich la yalxan: «Te stseʼelil sit yelaw, ya yacʼ tseʼel-oʼtanil; soc te bin lec ta aʼiyel ya yaʼbe yichʼ xan yip te baquetique» (Proverbios 15:23, 30). ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik teme ya kiltik te ay machʼa lajem yip yoʼtane? Ya xjuʼ ya jkʼoponbeytik Te J-ilkʼinal ta toyol o junuk articulo te ay ta pajina kuʼuntik ta Internet. Te jpuk-kʼop Pablo la yakʼ kiltik te ya xjuʼ ya stsak yip koʼtantik kʼalal ya jokin jbatik ta skʼayojtayel te Jehová. Jich la stsʼibay: «Talel cʼaxel me xanohptes abahic soc xatsits abahic [o xa awakʼbey abaik yip awoʼtanik]. Soc bayeluc yutsil awoʼtanic xacʼayojtayic te Cajwaltic ta scuenta salmohetic, cʼayojetic yuʼun Dios soc chʼul cʼayojetic» (Colosenses 3:16; Hechos 16:25).

19. ¿Bin yuʼun ya skʼan kʼaxuk jich ay skʼoplal kuʼuntik ta jujun kʼajkʼal te talel kʼaxel ya kakʼbey jba yip koʼtantik, sok bin ya skʼan ya jpastik?

¹⁹ Te kʼalal nopolxan ay te skʼajkʼalel te Jehová, ya skʼan kʼaxuk jich ay skʼoplal kuʼuntik te talel kʼaxel ya kakʼbey jba yip koʼtantik (Hebreos 10:25). Jaʼ yuʼun spisilukme-ora akʼa jchʼuuntik spasel te tsitsel la yakʼ te jpuk-kʼop Pablo: «Talel cʼaxel me xamucʼubtesbe aba qʼuinal awaʼiyic soc talel cʼaxel me xawaʼbe aba yip awoʼtanic, hich nix te bin utʼil yac apasbelique» (1 Tesalonicenses 5:11).