Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

MALU A MU NSOMBELU

Mvua mupele, kadi meme kulua mubanji

Mvua mupele, kadi meme kulua mubanji

Mvua muledibue mu kamutanda kakayi kakosolola munda, mu tshimenga tshikese tshia Liberty, mu Indiana, mu États-Unis. Pamvua muledibue, baledi banyi bakavua ne bana basatu, tutuanyi ne bayayanyi babidi. Pashishe maman wakalela bakunyi banyi ba balume babidi ne wa bakaji umue.

Kamutanda kavuabu bandelele

BIDIMU bimvua ndonga kalasa, malu kaavua mashintuluke bikole mu tshimenga tshietu to. Balongi bavua muntu ulonga nabu kalasa ka kumpala ke bavuaye ujikija kabidi nabu tulasa; mu bulelela, bantu ba mu tshimenga pa kuamba bonso bavua bamanyangane mêna.

Bavua batulele muanda mutekete; pantshivua nsonga, ngakalonga midimu ya bungi ya madimi

Tshimenga tshia Liberty tshivua tshinyunguluka kudi madimi avua kaayi manene menemene to, ne bavua batamba kudima matala. Pamvua muledibue, papa uvua udimina tshidime kampanda tshia muaba au. Pangakalua nsonga, ngakalonga mua kuendesha katumba, meme kumanya mua kuenza midimu mikuabu ya madimi.

Tshivua mumone papa patshivuaye nsonga to. Pamvua muledibue, papa ukavua ne bidimu 56, maman ne bidimu 35. Papa uvua muntu wa mubidi mukese, kadi uvua ne makanda ne bukole bua bungi; uvua munange kuenza mudimu bikole, ne wakatulongesha tuetu bana bende bua tuwunange petu. Kavua upeta makuta a bungi to, kadi uvua mutupetele muaba wa kulala, bilamba, ne biakudia; uvua usomba netu bikole. Wakafua ne bidimu 93. Maman wakafua yeye ne bidimu 86. Bonso kabavua benzele Yehowa mudimu to. Mu bana betu, anu muakunyanyi wa balume umue ke udi wenzela Yehowa mudimu ne lulamatu bu mukulu katshia mu 1972.

BIDIMU BIANYI BIA NTUADIJILU

Maman uvua munange malu a Nzambi bikole. Dia lumingu dionso uvua uya netu mu tshitanda tshia babatiste. Pamvua ne bidimu 12, ngakumvua bakula bua Busatu bunsatu bua musangu wa kumpala. Ke meme kuebeja maman ne: “Mmunyi mudi Yezu mua kuikala Muana ne Tatu musangu umue?” Ndi mvuluka muvuaye mungandamune ne: “Muananyi, bualu abu mbukole, katuena mua kubumvua to.” Bushuwa, bivua binkolele bua kubumvua. Nansha nanku, pangakakumbaja bidimu 14, ngakabatijibua mu kasulu kampanda, kuntuabu mu mâyi misangu isatu, wa kumpala bua Tatu, muibidi bua Muana, ne muisatu bua nyuma muimpe!

Mu 1952 pamvua ne bidimu 17, kumpala kua kumbuejabu ku busalayi

Pamvua mu tulasa tua bikadilu, mvua ne mulunda uvua unaya manaya a kukumangana mbata bua kupeta makuta, wakankoka panyi mu manaya au. Ke meme kutuadija kudibidija, meme kudifundisha mu tshisumbu tshia manaya a dikumangana mbata tshia Golden Gloves. Tshivua anu mubimanye menemene to, nunku ngakabilekela panyima pa mvita ndambu imvua muluangane. Pashishe bakambueja mu busalayi, kuntumabu mu Allemagne. Pamvua ngezamu mudimu, bamfumu banyi bakantuma mu tulasa tua bamfumu ba basalayi, bualu bavua bela meji ne: mvua ne tshipedi tshia kulombola. Bavua basue bua busalayi bushale mudimu wanyi munene. Kadi tshivua musue kushala mu busalayi to, nunku mu 1956 pakajika bidimu bianyi bibidi bia busalayi, bakandekela. Nansha nanku, mu matuku makese, ngakabuela mu busalayi bua mushindu mukuabu.

Mu 1954-1956 ngakenza bidimu bibidi mu busalayi

NDI NTUADIJA NSOMBELU MUPIAMUPIA

Kumpala kua meme kulonga bulelela, mvua ndiangata bu kalume ka mukaba. Mvua musue kuikala bu bantu balume ba mu filme ne ba muaba utuvua basombele. Buanyi meme, bantu bavua bayisha mu bitanda bavua tulume tua tumeta madimbu. Kadi ngakatuadija kulonga amue malu avua manshintulule. Dimue dituku, mvua ngendakana mu tshimenga mu mashinyi anyi a makunze, bansongakaji babidi kungimanyikabu ne tshianza. Mvua mubamanye, bavua bakunyi ba mukalenge mukuabu uvua musele yayanyi. Bansongakaji abu bavua Bantemu ba Yehowa. Kumpala bakavua bampeshe bibejibeji bia Tshibumba tshia Nsentedi ne bia Tabulukayi!, kadi malu a mu Tshibumba tshia Nsentedi avua mankolele bua kuumvua. Kadi musangu au bakambikila mu Dilonga dia Mukanda dia Tshisumbu, tshisangilu tshikese tshia dilonga malu a mu Bible tshivua tshienzekela kumbelu kuabu. Meme kubambila ne: nenganji kumona. Bobu kufukisha mimuemue bamba ne: “Udi wambilamu anyi?” Meme ne: “Ndi ngambilamu.”

Ngakumvua bibi bua mumvua mubalaye nanku, kadi bivua bikengela nnemeke dîyi dianyi. Nunku dilolo adi meme kuya mu tshisangilu. Bana bakankemesha bikole be! Tshivua ngela meji ne: bavua mua kuikala bamanye Bible bikole nanku to! Nansha muvua maman uya netu mu tshitanda Dia lumingu dionso, mvua mumanye Bible anu kakese. Mpindieu mvua mudisuike bua kumumanya bikole. Ke meme kuitaba dilonga dia Bible. Ngakalonga anu ku ntuadijilu ne: dîna dia Nzambi Wa Bukole Buonso n’Yehowa. Bidimu bia bungi kumpala, mvua muebeje maman ne: Bantemu ba Yehowa mbanganyi? Yeye kungandamuna anu ne: “Mbantu badi batendelela tatu mukuabu mukulakaje diende Yehowa.” Kadi mpindieu ngakamona ne: mêsu anyi avua enda akanguka.

Ngakaya kumpala ne lukasa bualu mvua mumanye ne: mvua mupete bulelela. Mu ngondo muisatu mu 1957, ngondo tshitema patupu panyima pa tshisangilu tshia kumpala tshingakabuela atshi, ngakabatijibua. Mmuenenu wanyi wa malu wakashintuluka. Pandi mvuluka mumvua mmona dikala kalume ka mukaba, ndi nsanka bua mudi Bible mundongeshe tshidi kuikala kalume ka mukaba menemene. Yezu uvua muntu mupuangane. Uvua ne bukole ne makanda kupita bantu balume bakuabu bonso. Nansha nanku, kavua uluangana mvita to, kadi ‘wakalekela bamukengesha,’ anu mukavua Bible muambe. (Yesh. 53:2, 7) Ngakalonga ne: muyidi mulelela wa Yezu “udi ne bua kuikala muena bupole kudi bantu bonso.”​—2 Tim. 2:24.

Ngakalua mpanda-njila mu 1958. Kadi matuku makese pashishe, ngakanji kubulekela bua tshikondo kampanda. Bua tshinyi? Bualu mvua musue kusela Gloria, umue wa ku bansongakaji babidi bavua bambikile mu dilonga dia mukanda abu! Tshitu nyingalala bua mundi mumusele to. Gloria uvua mukaji wa mushinga mukole, ke mutshidiye too ne lelu. Udi kundi bu dibue dia mbongo dia mushinga mukole menemene, kadi tshiena ndikeba to, bualu nkadi nadi, nkadi mumusele! Yeye nkayende adiakuile:

“Mbatulele 17 kuetu. Maman uvua Ntemu wa lulamatu. Wakafua pamvua ne bidimu 14. Ke dîba diakatuadija papa kulonga Bible. Bu muvua maman mufue, papa wakumvuangana ne munene wa tulasa tuetu bua meme ne yayanyi ukavua mu tshidimu tshiende tshia ndekelu tshia tulasa tua bikadilu, tuikale tuya mu kalasa tushilangana matuku. Tuvua tuenza nanku bua umue wa kutudi ikale ushala kumbelu ulama bana batekete, ne ulamba biakudia buetu bonso, bua padi papa pende ufuma ku mudimu alue kudia. Munene wa tulasa au kuitabaye, tuetu kushala tushilangana matuku nanku too ne pakajikija yayanyi tulasa. Mêku abidi a Bantemu akatulongesha Bible, bana betu 11 kuluabu Bantemu ba Yehowa. Mvua musue kuyisha bikole, nansha mumvua anu nduangana ne bundu. Sam mmungambuluishe munkatshi mua bidimu bia bungi bua kubujikija.”

Meme ne Gloria tuvua baselangane mu ngondo 2/1959. Tuakenza bumpanda-njila pamue. Mu ngondo wa 7 wa tshidimu atshi, tuakuwuja dilomba bua kubuela ku Betele bualu tuvua basue kuenza mudimu ku biro bietu bidi bilombola mudimu wa pa buloba bujima. Muanetu munanga Simon Kraker wakayukila netu bua bualu abu. Wakatuambila ne: tshikondo atshi Betele kavua witaba bantu bakavua baselangane to. Katuvua bajimije dijinga dietu dia kuenza mudimu ku Betele to. Kadi diakalua kukumbana bidimu bia bungi pashishe!

Tuakafundila biro bietu binene, tulomba bua batutume muaba uvuabu dijinga ne bamanyishi ba bungi. Bakatuandamuna, kutulejabu anu muaba umue wa kuya: mu Pine Bluff, mu Arkansas. Tshikondo atshi, mu Pine Bluff muvua bisumbu bibidi, tshia batoke ne tshia bafiike. Bakatutuma mu tshia bafiike tshivua anu ne bamanyishi bu 14.

TUDI TUPETA NTATU BUA KANSUNGANSUNGA KA MAKOBA

Udi mua kudiebeja ne: Bua tshinyi Bantemu ba Yehowa bavua ne bisumbu bia bafiike ne bia batoke? Bualu tshikondo atshi kakuvua mushindu wa bonso kudisangisha pamue to. Kuvua mikenji ivua ikandika bua bantu ba makoba mashilangane kudisangisha pamue, kuenza nanku kuvua mua kufikisha bantu ku dibaluisha ne tshikisu. Mu miaba ya bungi, bana betu batoke ne bafiike bavua batshina bua kutendelela pamue, bua kabalu kubupuila Nzubu wa Bukalenge. Bulelela, malu a nunku akenzeka. Pavua Bantemu bafiike bayisha ku nzubu ne ku nzubu mu kartshie ka batoke, bavua babakuata, ne pamuapa babatuta ne kubatuta. Nunku, bua kuyisha, tuvua tutumikila mikenji ayi batekemene ne: malu avua mua kuakana.

Mudimu wetu uvua ne yawu ntatu. Patuvua tuyisha mu teritware wa bafiike, kuvua misangu ituvua tukokola ku nzubu wa batoke katuyi bamanye. Tuvua tukeba tshia kuenza ne lukasa: tubambila bualu bua mu Bible mu tshikoso anyi tubalomba luse, pashishe tuya ku nzubu mukuabu. Ke muvua malu enzeka imue miaba tshikondo atshi.

Bushuwa, tuvua ne bua kuenza mudimu wa bianza bikole bua kutungunuka ne bumpanda-njila. Bavua batufuta tukuta tukese menemene ku dituku ku midimu ya bungi ituvua tupeta. Gloria uvua wenzelangana midimu ya kumbelu. Muena kumbelu kukuabu wakanganyishila bua kuambuluisha Gloria bua ikale ujikija mudimu kumpala kua dîba. Bavua batupesha tshiakudia mu midi tshituvua tudia ne Gloria kumpala kua kuya. Lumingu luonso, Gloria uvua ukomena bena mu dîku kampanda bilamba. Meme mvua ngenza midimu yonso ya mu lubanza, ne nsukula mmuenu ya madidishi. Tuvua kabidi tusukula mmuenu ya madidishi kua mutoke mukuabu, Gloria uyisukuila munda, meme nyisukuila pambelu. Bu muvuabi bituangata dituku dijima, bavua batupesha biakudia mu midi. Gloria uvua udiila mu nzubu, kayi udia pamue ne bena dîku adi to, kadi meme mvua ndiila pambelu muaba uvuabu batekela mashinyi. Kabivua bingambila bualu to. Biakudia bine bivua bimpe be! Bena mu dîku adi bavua bantu bimpe; tshidibi, bavua bakuatshibue kudi lungenyi lua kasungansunga ka makoba luvua nalu bantu ba muaba au. Musangu mukuabu tuakimana muaba uvuabu basumbisha kasolonyi. Tuetu bamane kukelesha mu mashinyi, ngakalomba muena mudimu wa muaba au bua Gloria aye ku nkumba. Wakantonuena mêsu ne tshiji wamba ne: “Nkumba mmukanga.”

MBATUENZELE MALU MALENGA ADI KAAYI KUPUA MUOYO

Ku lukuabu luseke, tuvua ne bikondo bimpe bituvua tupitshisha ne bena Kristo netu, ne tuvua banange mudimu wetu bikole! Patuakafika mu Pine Bluff, tuvua basombele kua muanetu uvua musadidi wa tshisumbu tshikondo atshi. Mukajende kavua muanji kuikala Ntemu to, ke Gloria kutuadija kulonga nende Bible. Meme panyi kutuadija kulonga Bible ne muanabu wa bakaji mulela, ne bayende kabidi. Mamu ne muanende wa bakaji bakangata dipangadika dia kuenzela Yehowa mudimu, bobu kubatijibua.

Tuvua ne balunda bimpe mu tshisumbu tshia batoke. Bavua batubikidisha ku mabu bua kudia, nangananga butuku bua bantu kabatumonyi to. Tshikondo atshi, tshisumbu tshia Ku Klux Klan (KKK), tshivua tshisaka bantu ku kansungansunga ka makoba ne ku tshikisu, tshivua tshiele tshianza muulu. Ndi mvuluka mumvua mumone muntu mukuabu musombe mu lutanda lua nzubu wende butuku kampanda bua difesto dia Halloween udisua bua muvuaye muvuale muzabi mutoke ne tshifulu tshitoke anu bu bena KKK. Kadi malu a buena au kaavua apangisha bena Kristo netu bua kuenzelangana malu malenga nansha. Musangu kampanda utuvua dijinga ne makuta bua kuya ku mpungilu, muanetu wa balume mukuabu wakitaba bua kutusumba mashinyi bua tupete mushindu wa kuenza luendu. Ngondo umue pashishe, tuetu bamane kuyisha ku nzubu ne ku nzubu, ne balombole malonga a Bible, tuvua batshioke bua bukole bua munya, tuetu kusangana bualu bua dikema kumbelu. Tuakasangana mashinyi etu au kumpala kua nzubu wetu! Bavua balamike dibeji pa lumuenu lua kumpala difunda ne: “Ndi nnupingajila mashinyi enu aa, ke kado kandi nnupesha. Meme wenu.”

Kuvua bualu bukuabu bulenga buvuabu batuenzele bundi tshiyi mua kupua muoyo. Mu 1962, bakambikila mu Kalasa ka Mudimu wa Bukalenge mu tshimenga tshia South Lansing, mu New York. Kalasa aku kavua ka bakulu ne batangidi ba bijengu ne ba distrike; ne kavua kenza ngondo mujima. Pangakapeta dibikila adi, mvua mulofu ne ku bianza kuvua kume. Kadi bakavua bangele mateta mu tshiapu kampanda tshia diyukidilangana ku nshinga tshia mu Pine Bluff. Bu bobu bangangate ku mudimu, mvua ne bua kuikala mufiike wa kumpala mu tshiapu atshi. Bakalua kungambila ne: bavua ne bua kungangata ku mudimu. Tshimvua ne bua kuenza ntshinyi? Tshivua ne makuta bua kuya ku New York to. Ngakajinga kuitaba mudimu au ne kubenga kuya ku kalasa. Mu bulelela, nkavua nsua kufundila Betele mukanda bua kubenga dibikila dia kuya ku kalasa, ke bualu bukuabu bundi tshiyi mua kupua muoyo kuenzekabu.

Dimue dituku mu dindadinda, muanetu wa bakaji kampanda uvua bayende kayi Ntemu wakakokola kuetu, kumpeshaye amvelope muwule tente ne makuta. Yeye ne bana bende ndambu bavua bajuka mu dindadinda baya kuipila mu madimi a ndanda bua kumpetelabu makuta a njila bua kuya ku New York. Yeye kungambila ne: “Ndaku ku kalasa, ulonge bikole, ulue kutulongesha petu!” Pashishe meme kulomba kumpanyi wa diyukidilangana ku nshinga au ni mvua mua kutuadija mudimu mbingu itanu pashishe. Bobu kungandamuna ne: “Nansha kakese!” Kadi kabiakangambila bualu to. Nkavua mudisuike bua kuya. Ndi ne disanka dia bungi bua muvuabu kabayi bangangate ku mudimu au!

Gloria udi wamba pende bua tshikondo tshituvua bapitshishe mu Pine Bluff ne: “Mvua munange teritware au be! Mvua ne malonga a Bible bu 15 anyi 20. Nunku mu dinda tuvua tuyisha ku nzubu ne ku nzubu, ne pashishe, tulonga Bible ne bantu, bimue bikondo tuya too ne pa dîba dia 23:00. Bivua bimpe be! Bu meme nansha mushale anu mpanda-njila, bivua mua kuikala bimpe be! Mu bulelela, tshivua musue kulekela mudimu au bua kuya ne bayanyi mu mudimu wa butangidi bua tshijengu to, kadi Yehowa uvua ne tshivuaye mutulongoluele.” Wakatshikumbaja bushuwa.

MUDIMU WA BUTANGIDI BUENA NGENDU

Patuvua bampanda-njila mu Pine Bluff, tuakuwuja dilomba bua kulua bampanda-njila ba pa buabu. Tuvua batekemene bualu abu bikole bualu mutangidi wetu wa ditrike uvua musue bua tuye kuambuluisha mu tshimue tshisumbu tshia mu Texas, bikale bampanda-njila ba pa buabu. Bualu ebu buakatusankisha bikole. Kadi tuetu kuindila diandamuna dia kudi Betele kutshioka. Dimue edi tuetu kupeta mukanda; bavua batutume mu mudimu wa butangidi buena ngendu! Bivua mu ngondo wa 1/1965. Tshikondo tshimue tshimue atshi, bakateka muanetu Leon Weaver mutangidi wa tshijengu, yeye ke udi mpindieu mutangidi wa Komite wa Betele wa mu États-Unis.

Mvua ne kabuôwa ka kuikala mutangidi wa tshijengu. Bu tshidimu tshijima anyi kupita apu kumpala, muanetu James Thompson, uvua mutangidi wa distrike, wakakonkonona bua kumanya ni mvua nkumbaja malu malomba bua mudimu au. Yeye kundeja ne bulenga buonso amue malu amvua ne bua kuakaja, undeja ngikadilu idi mutangidi wa tshijengu muimpe ne bua kuikala nayi. Tshiyi muanji kunenga mu butangidi bua tshijengu, ngakamona ne: mibelu yende ayi ivua bushuwa ne mushinga. Pakantekabu mutangidi wa tshijengu, muanetu Thompson ke uvua mutangidi wa distrike wa kumpala ungakenza nende mudimu. Ngakalonga malu a bungi kudi muanetu wa lulamatu uvua mukole mu nyuma eu.

Ndi ne dianyisha bua muvua bana betu ba lulamatu ne bakole mu nyuma bangambuluishe

Matuku au, kabavua batamba kulongesha batangidi ba bijengu mudimu to. Ngakenza lumingu lumue ntangila muvua mutangidi wa tshijengu mukuabu ukumbula tshimue tshisumbu. Pashishe yeye pende kutangila mumvua nkumbula tshikuabu lumingu luakalonda. Wakampesha mibelu ne kundeja mua kuya ne amue malu. Pashishe, tuakabanga kudikumbuila bisumbu. Ndi mvuluka mumvua muambile Gloria ne: “Bikengela atushiye anu mpindieu anyi?” Kadi mu bule bua matuku, ngakajingulula bualu kampanda bua mushinga ebu: nekuikale anu bana betu bimpe badi mua kutuambuluisha tuetu bitabe bua batuambuluishe. Ndi ne dianyisha dia bungi bua diambuluisha dimvua mupete kudi bana betu bavua ne dimonamona dia malu, bu mudi James Brown, uvua tshikondo atshi mutangidi muena ngendu ne Fred Rusk wa mu dîku dia Betele.

Tshikondo atshi, kansungansunga ka makoba kavua katue ntanga tshibua. Umue musangu, bena KKK bavua balongolole luendu luabu mu tshimue tshimenga tshia mu Tennessee mutuvua tukumbula tshisumbu kampanda. Musangu mukuabu patuvua mu buambi, tuakaya mu restoran bua kuikisha. Meme kuya ku nkumba ya bantu balume, mutoke mukuabu wa tshilunji tshibi muikale ne nsalu ivua ileja muvuaye ne kansungansunga ka makoba wakajuka ulua mundonde. Pashishe muanetu mukuabu mutoke uvua munene mutupite tuetu bonso babidi wakalua pende mutulonde. Yeye kungebeja ne: “Muanetu Herd, udi bimpe anyi?” Ke mulumiana au kupatukaye lukasa kayi nansha musesuke kabidi to. Mu bule bua bidimu, ndi mumone ne: tshidi tshikebesha kansungansunga ki ndikoba dia muntu to, kadi mpekatu udi Adama mutushile tuetu bonso. Ndi mufike ku dimanya kabidi ne: muanetu mu Kristo udi anu muanetu nansha yeye wa dikoba kayi, ne udi mua kutufuila padibi bikengela.

MUNDI MULUE MUBANJI

Ndi muenze bidimu 33 mu butangidi buena ngendu, ne bidimu 21 bia ndekelu bia mu biobi ebi mu butangidi bua distrike. Bivua bidimu bimpe ne bia mabenesha a bungi, biuwule tente ne malu adi akankamija. Kadi dibenesha dikuabu ditshivua mu njila. Mu ngondo wa 8/1997, bualu butuvua batekemene konso aku buakakumbana. Bidimu bu 38 panyima pa tuetu bamane kuwuja dilomba bua musangu wa kumpala, bakatubikila ku Betele wa mu États-Unis. Ngondo wakalonda, tuakatuadija mudimu wetu ku Betele. Mvua ngela meji ne: bana betu bavua balombola mudimu ku Betele bavua basue bua ngambuluishe anu bua tshitupa tshîpi tshianana, kadi malu akenzeka mushindu mukuabu.

Gloria uvua mukaji wa mushinga mukole pangakamusela, ke mutshidiye too ne lelu

Bakanji kuntuma mu tshibambalu tshia mudimu. Meme kulongamu malu a bungi. Bana betu badi benzamu mudimu badi batangila bilumbu bia bungi bidi bilomba kusamisha mutu bia kudi tusumbu tua bakulu ne batangidi ba bijengu ba mu ditunga dijima. Mvua muanyishe muvua bana betu abu bandongeshe mudimu bimpe ne lutulu luonso. Nansha nanku, bobu bantume mu tshibambalu atshi kabidi, nengikale anu bu muenyi.

Meme ne Gloria tudi banange kuenza mudimu ku Betele be! Konso eku tuvua anu tujuka mu dindadinda, ne tshibidilu etshi ntshituambuluishe bikole ku Betele. Panyima pa tshidimu bu tshijima ne ndambu, bakanteka muambuluishi mu Komite wa mudimu wa Kasumbu kaludiki ka Bantemu ba Yehowa. Pashishe mu 1999, ngakalua muena mu Kasumbu kaludiki. Ndi mulonge malu a bungi mu mudimu eu, kadi bualu bunene bundi mulonge budi ne: kakuyi mpata, Yezu ke udi mfumu wa tshisumbu tshia bena Kristo, ki mmuntu nansha umue to.

Katshia mu 1999, ndi mulue muena mu Kasumbu kaludiki

Pandi ntangila nsombelu wanyi, ndi ndiumvua anu bu muprofete Amosa. Yehowa wakatabalela muprofete muena bupuekele eu uvua wenza mudimu mushadile wa kukosa mfigi ya sikomore ivuabu bangata bu biakudia bia bapele. Nzambi wakateka Amosa muprofete, mudimu wa masanka a bungi a mu nyuma. (Amo. 7:14, 15, dim.) Bia muomumue, Yehowa wakantabalela meme muana wa tshidime mupele wa mu tshimenga tshia Liberty, mu Indiana, yeye kungitshikijila masanka bungi kabuyi kubala. (Nsu. 10:22) Ku ntuadijilu mvua mupele ku mubidi, kadi ku ndekelu ndi mulue mubanji mu nyuma mu mushindu umvua tshiyi mua kuikala muelele meji nansha!