TEʼ KʼIINOʼOB táan in bin xookoʼ maʼ yaʼab baʼax kʼexpaj ichil in kuxtaliʼ. Le paalaloʼob yéetel tin káajsaj in xookoʼ yéetel letiʼob xan tin tsʼoʼoksaj. Tsʼoʼoleʼ óoliʼ in láaj kʼaj óol in wéet kaajaloʼob.

U kaajil Liberty, le tuʼux líikʼenoʼ, jach ku paʼakʼal kaʼach ixiʼimiʼ. Ka síijeneʼ in papaeʼ ku meyaj tiʼ juntúul nojoch máak teʼ kaajoʼ. Le oʼolal desde tin chichnil tin kanaj in manejart tractor yéetel in beet uláakʼ meyajoʼob.

Ka síijeneʼ 35 años yaan tiʼ in maama, tiʼ in papaeʼ 56. Kex tsʼoʼok u yantal u jaʼabil in papaeʼ láayliʼ toj u yóoleʼ yéetel muʼukʼaʼan u yilaʼal kaʼachi. Jach j-meeyjil yéetel tu kaʼansajtoʼon xan ka k-beet beyoʼ. Kex maʼ yaʼab u náajaleʼ mix juntéen tu bineltajtoʼon k-nookʼ yéetel janal, tsʼoʼoleʼ yaan k-otoch. Mantatsʼ tu máansaj tiempo t-éetel. In papaeʼ 93 años yaan tiʼ ka kíimi yéetel in maamaeʼ 86. Mix juntúul tu meyajtaj Jéeobaiʼ. Chéen baʼaleʼ juntúul tiʼ in wíitsʼnoʼobeʼ desde tu añoil 1972 joʼopʼok u meyajtik Jéeoba bey ancianoeʼ.

In maamaeʼ jach u kʼubmaj u yóol tu religión, le oʼolal cada domingoeʼ ku biskoʼon kaʼach teʼ iglesia  bautistaoʼ. Le yaanten 12 añosoʼ, tin wuʼuyaj u kaʼansajil le Trinidadoʼ ka tin kʼáataj tiʼ in maama: «¿Bix túun jeʼel u páajtal u beetkuba Jesús Hijotsilil yéetel Taatatsilileʼ?». Kʼajaʼanteneʼ tu yaʼalajten: «Leloʼ mix máak u yojel, maʼ tu páajtal k-naʼatik». U jaajileʼ mix teen naʼatik kaʼachi. Kex beyoʼ okjaʼanajen le yaanten 14 años tiʼ junpʼéel chan río yaan naatsʼ teʼ kaajoʼ. Óoxtéen oksaʼaben ichil le jaʼoʼ, juntéeneʼ tu kʼaabaʼ le Taataoʼ, uláakʼeʼ tu kʼaabaʼ le Paaloʼ yéetel u tsʼookeʼ tu kʼaabaʼ le kiliʼich muukʼoʼ.

Le táan in xook secundariaoʼ yaan kaʼach juntúul in amigo ku beetik u boxeadoril, ka tu yaʼalajten ka in beet xan beyoʼ. Le oʼolal káaj in entrenar ka ooken Golden Gloves, lelaʼ junpʼéel u organizacionil box. Chéen baʼaleʼ maʼ jach tsaʼayeniʼ, le oʼolal tin pʼataj. Ka máan kʼiineʼ tʼaʼanen utiaʼal in wokol tu ejercitoil Estados Unidos ka bisaʼaben Alemania. Teʼeloʼ túuxtaʼaben tiʼ junpʼéel escuela militar, tumen u nuuktakil le soldadoʼoboʼ tu yiloʼob maʼaloben utiaʼal nuʼuktaj. Baʼaleʼ maʼ letiʼe baʼax taak in beetkoʼ, le oʼolaleʼ ka tsʼoʼok le dos años ku kʼáataʼaloʼ tin pʼataj le escuela tu añoil 1956, ka xuʼul in beetik in soldadoil. Chéen baʼaleʼ maʼ xáanchaj ka ooken tiʼ yaanal ejercitoiʼ.

Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ jach «xiixib máak» in taaskinba. Kin tuukul kaʼach jeʼex le máakoʼob ku chíikpajloʼob teʼ peliculaʼoboʼ yéetel jeʼex u tuukul u maasiloʼ. Kin tuklik kaʼacheʼ le xiiboʼob ku kʼaʼaytajoʼoboʼ maʼ jach xiiboʼobiʼ. Chéen baʼaleʼ káaj in kanik jujunpʼéel baʼaloʼob beet u kʼexpajal in kuxtal. Juntéenjeak táan in máan teʼ kaaj yéetel in jatsʼuts coche chakeʼ, tʼaʼanen tumen kaʼatúul x-chʼúupalaloʼob. In kʼaj óoloʼob, letiʼobeʼ u yíitsʼinoʼob in cuñado, le tsʼokaʼan u beel yéetel in wíitsʼinoʼ. Tu kaʼatúulal x-jaajkunajoʼob tiʼ Jéeoba. Letiʼobeʼ u yáax pʼatmoʼob ten kaʼach le revista U Pʼíich Tulumil Kanan yéetel ¡Despertad!, chéen baʼaleʼ kin tuklikeʼ le baʼax ku tsolik U Pʼíich Tulumil Kananoʼ jach talam u naʼataʼal. Baʼaleʼ teʼ kʼiinoʼ tu invitartenoʼob tiʼ U Xookil Libro teʼ Múuchʼuliloʼ, lelaʼ junpʼéel chan muchʼtáambal ku beetaʼal tu yotochoʼob utiaʼal u xakʼalxoktaʼal le Bibliaoʼ. Tin waʼalajtiʼobeʼ yaan in tuklik. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobten: «¿Tu jaajil?». Ka tin waʼalajtiʼob: «Tu jaajil».

Ka tsʼoʼokeʼ tin tuklaj maʼ unaj kaʼach in waʼalik leloʼ, baʼaleʼ tin wuʼuyaj kʼaʼabéet in bin, le oʼolal binen. Le baʼax maas péeks in wóoloʼ letiʼe úuchik in wilik le paalaloʼoboʼ jach yaʼab baʼax u yojloʼob tiʼ le Bibliaoʼ. Teneʼ kex yaʼab u téenel binen teʼ iglesia bautista yéetel in maamaoʼ, óoliʼ mix baʼal in wojel. Le oʼolal tin chʼaʼtuklaj in maas kaanbal tiʼ le Bibliaoʼ, ka káaj in xook tu yéeteloʼob. Tin kaneʼ u kʼaabaʼ le Dios yaan tuláakal páajtalil tiʼoʼ, Jéeoba. Úuchjeakileʼ le ka tin kʼáataj tiʼ in maama máax u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ, letiʼeʼ tu yaʼalajten: «Letiʼobeʼ ku adorartikoʼob juntúul nojoch máak ku kʼaabaʼtik Jéeoba». Chéen baʼaleʼ beoraaʼ bey pʼiʼil in wicheʼ.

Séeb úuchik in tsʼáaik ichil in kuxtal le baʼax tin kanoʼ. Le oʼolal okjaʼanajen tu mesil marzo tiʼ 1957, chéen nueve meses káajak in bin muchʼtáambal. Kʼexpaj bix in tuukul, kaʼacheʼ jach «xiixib máak» in wuʼuyikinba. Jach kiʼimakchaj in wóol ka tin kanaj baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal baʼax modosil unaj u yeʼesik juntúul xiiboʼ. Jesuseʼ minaʼan u kʼeban, tsʼoʼoleʼ maas yaan u páajtalil tiʼ jeʼel máaxak xiibileʼ. Kex beyoʼ mix juntéen tu yoksuba tiʼ baʼateloʼob  kex «sen beetaʼab loob tiʼ» (Isa. 53:2, 7). Tin kaneʼ juntúul máax tsaypachtik Jesuseʼ «kʼaʼabéet u yeʼesik u yutsil tiʼ u maasil» (2 Tim. 2:24).

Tu añoil 1958, káaj in beetik in precursoril. Baʼaleʼ maʼ xáanchaj ka tin pʼatiʼ. Tumen kʼaʼabéetchaj in maas meyaj utiaʼal u tsʼoʼokol in beel yéetel Gloria, juntúul tiʼ le x-chʼúupalaloʼob invitarten muchʼtáambaloʼ. Mix juntéen yaachajak in wóol yoʼolal leloʼ. Gloriaeʼ jach jatsʼuts u modos, le oʼolal kin wilik maas koʼoj u tojol tiʼ junpʼéel diamante. Jach kiʼimak in wóol úuchik u tsʼoʼokol in beel tu yéetel. Beoraaʼ Gloriaeʼ yaan u tsikbaltikteʼex junpʼíit tiʼ u kuxtal:

«In taataʼobeʼ 17 u paalaloʼob anchaji. In maamaeʼ chúukpaj u yóol u meyajt Jéeoba tak ka kíim le yaanten 14 añosoʼ. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ in papaeʼ káaj u xokik le Bibliaoʼ. Ka kíim in maamaeʼ in kiikeʼ jach taʼaytak u tsʼoʼoksik u xook. Le oʼolal in papaeʼ bin u kʼáat tiʼ u directoril in escuela wa jeʼel u páajtal in turnarkinba yéetel in kiikeʼ. Junpʼéel kʼiineʼ kin bin teen xook, letiʼ túuneʼ ku pʼáatal u kanáant in wíitsʼinoʼob yéetel u beet baʼax k-jaant kéen suunak in papá tu meyaj. Le directoroʼ tu yóotaj, bey t-beetil tak ka tsʼoʼok u xook in kiikoʼ. Toʼoneʼ tsʼaʼabtoʼon xook yéetel le Biblia tumen kaʼapʼéel familiaoʼ, diez tiʼ in sukuʼunoʼob yéetel in wíitsʼnoʼobeʼ joʼopʼ k-meyajtik Jéeoba. Teneʼ jach suʼlaken, kex beyoʼ uts tin wich in jóokʼol kʼaʼaytaj. Jach tsʼoʼok u yáantken Sam ichil tuláakal le jaʼaboʼob tsʼoʼok u máanoʼ».

Teen yéetel Gloriaeʼ tsʼoʼok k-beel tu mesil febrero tiʼ 1959. Jach jatsʼuts k-ilik k-beetik k-precursoril. K-tsʼíiboltik k-bin meyaj teʼ tuʼux ku nuʼuktaʼal le meyaj ku beetik u j-jaajkunajoʼob Jéeobaoʼ, le oʼolal tu mesil julio tiʼ le año jeʼeloʼ t-chupaj k-solicitud utiaʼal k-bin meyaj Betel, ka tʼaanajoʼon yéetel sukuʼun Simon Kraker. Baʼaleʼ tu yaʼalajtoʼoneʼ maʼ tu kʼaʼamal máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼobiʼ. Maʼ xuʼul k-tsʼíiboltik k-bin meyaj Beteliʼ, chéen baʼaleʼ máan yaʼab años tak ka béeychajiʼ.

T-kʼáataj tu najil Betel tuʼux jeʼel u páajtal k-bin áantajeʼ. Chéen junpʼéel tuʼux aʼalaʼabtoʼon jeʼel u páajtal k-bineʼ, tu kaajil Pine Bluff, Arkansas. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ yaan kaʼapʼéel múuchʼuliliʼ, junpʼéeleʼ utiaʼal sukuʼunoʼob saktakoʼob yéetel uláakʼoʼ utiaʼal le booxoʼoboʼ. Toʼoneʼ túuxtaʼaboʼon tu múuchʼulil le sukuʼunoʼob booxtakoʼoboʼ, teʼeloʼ catorce j-kʼaʼaytajoʼob yaniʼ.

Maʼ xaaneʼ ka tuklikeʼex baʼaxten jatsaʼan kaʼach le múuchʼuliloʼoboʼ. Lelaʼ beetaʼabiʼ, tumen teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ le gobiernooʼ u tsʼaamaj u leyil maʼ u muchʼkuba jejeláas razaʼob tuʼux yaan yaʼab máakoʼob. Tsʼoʼoleʼ jeʼel tak u beetaʼal loob tiʼ máakeʼ. Yaʼab tuʼuxoʼobeʼ le sukuʼunoʼoboʼ saajkoʼob kaʼach u kʼaskúuntaʼal u Najiloʼob Reino wa ku bin máaxoʼob saktakoʼob yéetel booxtakoʼob teʼ muchʼtáambaloʼ. Lelaʼ tsʼoʼok u yáax úuchul. Wa le sukuʼunoʼob booxtakoʼob ku kʼaʼaytajoʼob tuʼux yaan le máaxoʼob saktakoʼoboʼ jeʼel u maʼachloʼob tumen policíaeʼ yéetel jeʼel tak u jaʼajatsʼaʼaloʼobeʼ. Le oʼolaleʼ utiaʼal ka páajchajak k-kʼaʼaytajeʼ k-beetik baʼax ku yaʼalik le gobiernooʼ.

Maʼ chéen chʼaʼabil k-kʼaʼaytaj kaʼachiʼ. Yaan horaeʼ le táan k-kʼaʼaytaj teʼ tuʼux kajaʼan le máaxoʼob booxtakoʼoboʼ, k-tʼaan tu yotoch le máaxoʼob saktakoʼoboʼ. Teʼ súutukoʼ k-jáan chʼaʼtuklik wa yaan k-kʼaʼaytaj tiʼob wa maas maʼalob ka lukʼkoʼoniʼ. Bey u yúuchul kaʼach teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ.

Utiaʼal k-kaxtik baʼax kʼaʼabéettoʼoneʼ ku kʼaʼabéettal k-jóokʼol náajal. U maas yaʼabil tuʼux meyajnajoʼoneʼ ku tsʼaʼabaltoʼon kaʼach óoxpʼéel dólar tiʼ junpʼéel kʼiin. Gloriaeʼ ku meyaj kaʼach tiʼ najoʼob, tiʼ junpʼéel tiʼ le najoʼobaʼ ku chaʼabal kaʼach in wáantik utiaʼal k-meyaj chéen chúumuk kʼiin. Táanil tiʼ k-lukʼleʼ ku tsʼaʼabaltoʼon baʼal k-jaante. Tuláakʼ naj xaneʼ Gloriaeʼ planchar ku beetik, teneʼ jardín kin meyaj, kin limpiartik le ventanaʼoboʼ yéetel kin beetik uláakʼ meyajoʼob. Tiʼ uláakʼ junpʼéel naj tuʼux kajaʼan máaxoʼob saktakoʼobeʼ k-limpiartik le ventanaʼoboʼ, Gloriaeʼ ichil, teneʼ paachil. Tumen bul kʼiin ku bisiktoʼoneʼ, ku tsʼaʼabaltoʼon baʼax k-jaante. Chéen baʼaleʼ Gloriaeʼ ku janal ichil le najoʼ, teneʼ paachil. Kex beyoʼ jach táaj kiʼ le jaanloʼ. Le familia jeʼeloʼ jach utsoʼob, chéen saajkoʼob tiʼ le gobiernooʼ. Juntéenjeakeʼ máanoʼon k-man gasolina. Ka tsʼoʼokeʼ tin kʼáataj tiʼ le máak ku meyajoʼ wa jeʼel u páajtal u máan Gloria teʼ bañooʼ. Le máakoʼ chéen tu tsʼíik pakteneʼ ka tu yaʼalajten: «¡Kʼalaʼan!».

Yaʼab jatsʼuts súutukiloʼob t-máansaj yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ jach jatsʼuts k-ilik k-kʼaʼaytaj. Ka kʼuchoʼon Pine Bluffeʼ, binoʼon kajtal tu yotoch le sukuʼun nuʼuktik le múuchʼuliloʼ. U yataneʼ maʼ x-Jaajkunajiʼ, le oʼolal Gloriaeʼ káaj u tsʼáaik xook tiʼ yéetel le Bibliaoʼ. Teneʼ káaj in xokik le Biblia yéetel u hijaoʼ bey xan yéetel u jaʼan. Ka tsʼoʼokeʼ u yatan yéetel u hija le sukuʼunoʼ káaj u meyajtikoʼob Jéeoba yéetel okjaʼanajoʼob.

Teʼ múuchʼulil tuʼux yaan le sak u wíinkliloʼoboʼ jach maʼalob k-bisikba yéetel jujuntúul sukuʼunoʼob. Letiʼobeʼ ku invitarkoʼonoʼob cenar, baʼaleʼ k-bin kéen áakʼabchajak utiaʼal maʼ k-ilaʼal tumen mix máak. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ yaan junpʼéel organización ku kʼaabaʼtik Ku Klux Klan, lelaʼ ku péeksik u maasil u pʼektoʼob yéetel u beetoʼob loob tiʼ le box u wíinkliloʼoboʼ. Kʼajaʼanten in wilik juntúul máak kulukbal tu jool u yotoch u takmaj junpʼéel sak nookʼ jeʼex le ku takik le máaxoʼob yanoʼob teʼ organización Ku Klux Klanoʼ. Kex beyoʼ le sukuʼunoʼoboʼ maʼ xuʼul u yeʼeskoʼob u yutsiloʼobiʼ. Juntéenjeakeʼ kʼaʼabéetchajtoʼon taakʼin utiaʼal k-bin asamblea, ka t-konaj k-coche tiʼ juntúul sukuʼun, junpʼéel Ford 1950. Junpʼéel mes tiʼ leloʼ, ka suunajoʼon t-otoch, kaʼanaʼanoʼon tumen jach choko Kʼiineʼ, t-ilaj tiaʼan le coche tu jool k-otochoʼ. Teʼ parabrisaoʼ tsʼaʼan junpʼéel juʼun tuʼux ku yaʼalik: «Kin sutikteʼex a cocheʼexaʼ. Kin síikteʼex. A sukuʼuneʼex».

Yaan uláakʼ bix eʼesaʼabik toʼon utsil tu beetaj u jach péek in wóol. Tu añoil 1962, invitartaʼaben teʼ Escuela tiʼ Ministerio tiʼ le Reino tu kaajil South Lansing, Nueva Yorkoʼ. Le xookaʼ ku xáantal junpʼéel mes yéetel ku tsʼaʼabal tiʼ le superintendenteʼob tiʼ circuito, tiʼ distrito yéetel tiʼ le máaxoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼ. Chéen baʼaleʼ ka invitartaʼabeneʼ minaʼanten meyaj, tsʼoʼoleʼ chéen junpʼíit taakʼin yaantoʼon. Teneʼ tsʼoʼok in kʼáatik kaʼach meyaj tiʼ junpʼéel empresa tiʼ teléfono yaan tu kaajil Pine Bluff. Wa ku tsʼáaikoʼobten meyajeʼ, teen le yáax máax box u wíinklil kun meyaj teʼeloʼ. Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼaloʼobten jeʼel u tsʼáaikoʼobten le meyajoʼ. Teʼ súutuk jeʼeloʼ maʼ tin kaxtik baʼax in beete. Minaʼanten taakʼin utiaʼal in bin Nueva York, le oʼolal tin tuklaj in kʼamik le meyajoʼ yéetel in waʼalik maʼ kin bin teʼ xookoʼ. Baʼaleʼ le jach nikaʼaj in tsʼíibt junpʼéel carta utiaʼal in waʼalik maʼ kin bineʼ, úuch junpʼéel baʼal mix bikʼin ken in tuʼubse.

Juntúul kiik tiʼ le múuchʼulil maʼ j-Jaajkunaj u yíichameʼ, bin u yiloʼon t-otocheʼ ka tu tsʼáajten junpʼéel sobre yaan juntsʼapaʼ taakʼin ichil. Letiʼ yéetel jujuntúul u mejen paalaleʼ, temprano ku binoʼob páak teʼ tuʼux ku paʼakʼal piitsʼo. Tu tukloʼobeʼ yéetel le taakʼin tu tsʼáajoʼobtenoʼ jeʼel u páajtal in bin Nueva Yorkeʼ. Le kiikoʼ tu yaʼalajten: «Xeen teʼ xookoʼ, ilawil a kanik tuláakal le ku páajtaleʼ, kéen suunakecheʼ ka kaʼansiktoʼon tuláakal le baʼax ta kanoʼ». Ka tsʼoʼokeʼ tin kʼáataj tu empresail le teléfono wa jeʼel u páaʼtik cinco semanaʼob utiaʼal ka káajak in meyajeʼ, baʼaleʼ tu yaʼalaj maʼ tu páajtal. Kex beyoʼ maʼ yaachaj in wóoliʼ, tumen tsʼokaʼaniliʼ in chʼaʼtuklik  baʼax ken in beeteʼ. Jach kiʼimakchaj in wóol tumen maʼ tin kʼamaj le meyajoʼ.

Gloriaeʼ yaan u tsikbaltikteʼex bix k-meyaj kaʼach tu kaajil Pine Bluff: «Jach utschaj tin wich le territoriooʼ. Kin tsʼáaik 15 wa tak 20 xookoʼob kaʼachi. De jaʼatskabeʼ k-kʼaʼaytaj joonaj joonajil, de tardeeʼ k-tsʼáaik xookoʼob. Yaan kʼiineʼ k-tsʼoʼokol láas 11 áakʼab. Jach jatsʼuts k-ilik k-kʼaʼaytajiʼiʼ. Kex suʼlaken in waʼaleʼ maas uts tin wich in kʼaʼaytaj kaʼach teʼeloʼ ke ka xiʼikoʼon k-xíimbalt le múuchʼuliloʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ letiʼe baʼax u kʼáat Jéeoba ka k-beetoʼ». Lelaʼ jach bey úuchik k-tsʼáaik cuentaoʼ.

Le táan k-beetik k-precursoriloʼ, t-chupaj k-solicitud utiaʼal k-beetik k-precursor especialil. T-tuklaj yaan u kʼaʼamleʼ, tumen k-superintendente tiʼ distritoeʼ u kʼáat ka xiʼikoʼon áantaj tiʼ junpʼéel múuchʼulil yaan Texas bey precursor especialileʼ. Jach k-tsʼíiboltik kaʼach ka túuxtaʼakoʼoniʼ. Xáanchaj táan k-páaʼtik, baʼaleʼ maʼ túuxtaʼabtoʼon mix junpʼéel cartaiʼ. Tu mesil enero tiʼ 1965, kʼuchtoʼon junpʼéel carta tuʼux ku yaʼalik yaan u kaajal in meyaj bey superintendente tiʼ circuitoeʼ. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ le sukuʼun Leon Weaveroʼ, tsʼaʼab xan u beet u superintendenteil tiʼ circuito, bejlaʼeʼ ku beetik u coordinadoril le Comité tiʼ Betel yaan Estados Unidosoʼ.

Sajakchajen ka aʼalaʼabten yaan in beetik in superintendenteil tiʼ circuito. Junpʼéel año táanil tiʼ lelaʼ, le superintendente tiʼ distrito James Thompson, hijotsiloʼ, tu jach ilaj bix in meyaj yéetel bix in modos. Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalajten bix jeʼel in maas maʼalobkíintik in meyajtik Jéeobaeʼ yéetel baʼax modosil unaj in weʼesik utiaʼal in beetkinba juntúul maʼalob superintendente tiʼ circuitoil. Ka káaj in beetik in superintendenteileʼ tin wileʼ jach maʼalob le tsolnuʼukoʼob tu tsʼáajtenoʼ. Le yáax superintendente tiʼ distrito xíimbaltoʼonoʼ, letiʼe sukuʼun Thompsonoʼ. Jach yaʼab baʼaxoʼob tin kanaj tiʼ.

Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ óoliʼ maʼatech u kaʼansaʼal máak u beet u superintendenteil tiʼ circuito. Ichil junpʼéel semanaeʼ tin wilaj bix u xíimbaltaʼal junpʼéel múuchʼulil tumen juntúul superintendente, tuláakʼ semanaoʼ letiʼ il bix úuchik in beetik yéetel tu yaʼalajten jujunpʼéel baʼaxoʼob unaj in maʼalobkíintik. Ka tsʼoʼokeʼ pʼáatoʼon chéen t-juunal. Kʼajaʼanteneʼ tin waʼalaj tiʼ Gloria: «¡Maʼ unaj u séeb biniʼ!». Ka máan kʼiineʼ tin tsʼáaj cuentaeʼ mantatsʼ yaan máax áantik máak wa ku chaʼik u kaʼansaʼal. Láayliʼ kʼajaʼanten bix áantaʼabiken tumen le sukuʼun James Brown, ku meyaj kaʼach bey superintendente tiʼ circuitoeʼ, yéetel Fred Rusk, juntúul sukuʼun ku meyaj kaʼach Betel.

 Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ maas k-chʼaʼpachtaʼal. Juntéenjeakeʼ le organización Ku Klux Klanoʼ tu beetaj junpʼéel protesta tiʼ junpʼéel u chan kaajil Tennessee, le tuʼux k-xíimbaltik le sukuʼunoʼoboʼ. Uláakʼ juntéeneʼ jóokʼoʼon kʼaʼaytaj yéetel junjaats sukuʼunoʼob, ka jeʼeloʼon janal tiʼ junpʼéel restaurante. Ka líikʼen utiaʼal in bin bañoeʼ tin wilaj táan u taal tin paach juntúul máak chuup u wíinklil yéetel tatuajeʼob ku yeʼeskoʼob u pʼekmaj le máaxoʼob booxtakoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ juntúul sukuʼun sak u wíinklil maas muʼukʼaʼan tiʼ letiʼeʼ taal t-paacheʼ ka tu kʼáatajten: «¿Maʼalob wa yanilech sukuʼun Herd?». Ka tu yuʼubaj le máakoʼ, bin tu beetaj, mix meyajnaj le baño tiʼoʼ. Tsʼoʼok in kanikeʼ le baʼax beetik u yantal pʼektajiloʼ maʼ letiʼe bix u color u wíinklil máakoʼ, baʼaxeʼ yoʼolal le kʼeban tu máansajtoʼon Adanoʼ. Tsʼoʼok in kanik xaneʼ le sukuʼunoʼoboʼ jeʼel tak u tsʼáaik u kuxtaloʼob tu yoʼolal máak kex jeʼel baʼaxak u color u wíinkliloʼobeʼ.

Tin beetaj 12 años in superintendenteil tiʼ circuito yéetel 21 tiʼ distrito. Ichil tuláakal le jaʼaboʼobaʼ bendecirtaʼaboʼon tumen Jéeoba yéetel yaʼab baʼaxoʼob jatsʼutstak úuchtoʼon. Chéen baʼaleʼ tu mesil agosto tiʼ 1997, béeychaj le baʼax úuch joʼopʼok k-tsʼíiboltikoʼ. ¡Invitartaʼaboʼon meyaj tu najil Betel Estados Unidos! Treintiocho años desde ka t-yáax oksaj k-solicitud. Ka máan junpʼéel meseʼ káaj k-meyaj Betel. Tin tukleʼ le sukuʼunoʼoboʼ chéen u kʼáatoʼob ka meyajnaken junpʼíit tiempoiʼ, chéen baʼaleʼ maʼ bey úuchikiʼ.

Tu káajbaleʼ meyajnajen tu Departamentoil Servicio. Yaʼab baʼaxoʼob tin kaniʼ, tumen le sukuʼunoʼoboʼ ku núukikoʼob jejeláas kʼáatchiʼob ku beetik le múuchʼ ancianoʼob yéetel le superintendenteʼob tiʼ circuito yanoʼob Estados Unidosoʼ. Jach kin tsʼáaik u diosboʼotikil tiʼob úuchik u chúukpajal u yóol u kaʼansenoʼob. Kin tuklikeʼ wa ka tsʼaʼabaken meyaj tu kaʼatéen teʼ departamentooʼ, láayliʼ yaʼab baʼaloʼob kun kʼaʼabéettal u kaʼansaʼalteneʼ.

Teen yéetel Gloriaeʼ jach jatsʼuts k-ilik k-kuxtal Betel. Toʼoneʼ suuk kaʼach k-líikʼil temprano, lelaʼ jach tu yáantoʼon, tumen Beteleʼ temprano unaj u líikʼil máakiʼ. Ka máan óoliʼ junpʼéel añoeʼ, tsʼaʼaben meyaj teʼ Comité tiʼ Servicio tiʼ le Cuerpo Gobernanteoʼ, tu añoil 1999, tsʼaʼaben meyaj ichil le Cuerpo Gobernanteoʼ. Le baʼax maas jatsʼuts tsʼoʼok in kanik ikil in beetik le meyajaʼ, letiʼe in wilik Jesucristo nuʼuktik le meyaj ku beetaʼaloʼ, maʼ chéen wíinikiʼ.

Kéen tuukulnaken tiʼ bix líiʼsaʼabikeneʼ, kin wuʼuyikinba jeʼex le profeta Amosoʼ. Letiʼeʼ chéen juntúul j-kanan taman yéetel chéen mol higoʼob ku beetik, tsʼoʼoleʼ le higoʼoboʼ ku yilaʼal bey u yoʼoch óotsiloʼobeʼ. Chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu yilaj baʼax yaan tu puksiʼikʼal Amós, le oʼolal tu tsʼáaj u beet u profetail yéetel tu tsʼáaj yaʼab bendicionoʼob tiʼ (Amós 7:14, 15). Teneʼ jach óotsilen kaʼachi yéetel in papaeʼ chéen u meyajil kʼáax ku beetik tu kaajil Liberty, kex beyoʼ Jéeobaeʼ tu yéeyajen utiaʼal ka in meyajte. Maʼ tu páajtal tak in láaj tsolik bukaʼaj tsʼoʼok u bendecirken (Pro. 10:22). Kex óotsilen kaʼacheʼ, Jéeobaeʼ tsʼoʼok u jach ayikʼalkúuntik in kuxtal, tumen tu tsʼáajten u jatsʼuts páajtalil in meyajtik.