KÕNKE jej mour ilo juon lal̦ me el̦ap poktak im apañ ko rej wal̦o̦k ie, jej aikuj in buul̦ kate kõj ñan aenõm̦m̦an wõt. Bõtab, meñe jemaroñ aenõm̦m̦an ak jet iien epidodo an jako. Ta eo Baibõl̦ ej ba emaroñ jipañ kõj ñan lo aenõm̦m̦an eo em̦ool im ej ñan indeeo? Im ewi wãween ad maroñ jipañ ro jet ñan aenõm̦m̦an wõt?

Jemaroñ lo aenõm̦m̦an eo em̦ool el̦aññe jej jokwane im ineem̦m̦an wõt. Ad lukkuun epaake ro jet enaaj bar jipañ kõj ñan lo aenõm̦m̦an. Bõtab, men eo el̦aptata an naaj jipañ kõj ñan lo aenõm̦m̦an ñan indeeo ej ñe elukkuun epaak jem̦jerã eo ad ippãn Anij. Ewi wãween?

Ñe jej pokake kien ko im naanin kakapilõklõk ko an Jeova, jej kwal̦o̦k ad lõke e im jekõn̦aan bwe en aenõm̦m̦an kõtaan eo ad ippãn. (Jer. 17:7, 8; Jem. 2:22, 23) El̦aññe jej kõm̦m̦ane men in, enaaj epaaketok kõj im kõm̦m̦an bwe jen aenõm̦m̦an wõt. Aiseia 32:17 (UBS) ej ba: “Kõnke kajjojo armej renaaj kõm̦m̦ani men ko rejim̦we, innem renaaj aenõm̦m̦an im jokwane ñan indeeo.” Innem, jemaroñ lo aenõm̦m̦an eo em̦ool el̦aññe jej pokake Jeova jãn bũruod.​—Ais. 48:18, 19.

Bar juon men emaroñ jipañ kõj ñan lo aenõm̦m̦an eo em̦ool ej jetõb kwõjarjar. Men in ej juon menin letok ekanooj in em̦m̦an jãn Jemãd ilañ.​—Jrb. 9:31.

Aenõm̦m̦an ej men eo kein kajilu me rijjilõk Paul ear kõllaajrake ippãn ‘men ko rej leen Jetõb’ eo an Anij. (Ga. 5:22, 23, UBS) Kõnke aenõm̦m̦an  eo em̦ool ej itok jãn Anij, jej aikuj kõtl̦o̦k bwe jetõb kwõjarjar en jipañ kõj ñan aenõm̦m̦an wõt. Jen lale ruo wãween ko me jetõb eo an Anij emaroñ jipañ kõj ñan lo aenõm̦m̦an.

Kein kajuon, riit Baibõl̦ aolep raan enaaj jipañ kõj ñan aenõm̦m̦an wõt. (Sam 1:2, 3, UBS) Ilo ad kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn men ko jej riiti ilo Baibõl̦, jetõb eo an Anij ej jipañ kõj ñan jel̦ã l̦õmn̦ak ko an Jeova kõn men ko rej wal̦o̦k. Ñan waanjoñak, jej lo wãween an Jeova aenõm̦m̦an wõt im etke elukkuun aorõk aenõm̦m̦an ippãn. Ñe jej riiti men in jãn Baibõl̦ im l̦oore, el̦apl̦o̦k ad lo aenõm̦m̦an ilo mour ko ad.​—JK. 3:1, 2.

Kein karuo, jej aikuj jar bwe jetõb kwõjarjar en jipañ kõj. (Luk 11:13) Jeova ej kallim̦ur bwe el̦aññe jej kappok jipañ ippãn, ‘aenõm̦m̦an jãn Anij, eo ej el̦l̦ã jãn jel̦ã otemjej, enaaj kõjparok bũruod im l̦õmn̦ak ko ad ilo Christ Jesus.’ (Pil. 4:6, 7) El̦aññe jej jar im atartar ioon kajoor eo an Jeova, enaaj letok ñan kõj aenõm̦m̦an eo me ro wõt rej jem̦jerãik e rej loe.​—Rom 15:13.

Ke jet armej rar l̦oore naanin kakapilõklõk kein jãn Baibõl̦ im kõm̦m̦an oktak ilo mour ko aer, rar lo an aenõm̦m̦an kõtaan eo aer ippãn Jeova im ippãn ro jet, im bareinwõt rar kile aer lukkuun aenõm̦m̦an. Ewi wãween?

Ilo eklejia ko ad rainin, ewõr ro me m̦okta rekõn ‘illulu’ ak kiiõ relukkuun jel̦ã kea, jouj, meanwõd, im kõm̦m̦an aenõm̦m̦an ippãn ro jet. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) (JK. 29:22) Ñan waanjoñak, ewõr ruo jeid im jatid me rekõn kar illulu ak rar katak ñan jol̦o̦k aer illulu im kate er ñan aenõm̦m̦an ippãn ro jet.

Kõm̦m̦an ko rejjab em̦m̦an an David rar jelõt wãween an kõnnaan. M̦okta jãn an kar ajel̦o̦k mour eo an ñan Anij, ekõn kõrraate ro jet im ba naan ko reddo ñan baam̦le eo an. Ejjabto, David ear kile bwe ear aikuj kõm̦m̦an oktak bwe en wõr aenõm̦m̦an. Ta eo ear jipañe? Ej ba, “Iar jino l̦oore naanin kakapilõklõk ko ilo Baibõl̦, im tokjãn men in, ear jino wõr kautiej ilowaan baam̦le eo aõ.”

Wãween an kar Rachel rũttol̦o̦k ear bar jelõt kõm̦m̦an ko an. Ej ba, “Ñan kiiõ, ej pen wõt aõ jol̦o̦k aõ illulu kõnke baam̦le eo iar itok jãne ekkã  aer kar illu.” Ta eo ej jipañe bwe en jel̦ã jol̦o̦k an illu im aenõm̦m̦an wõt? Ej uwaak im ba, “Aolep iien ij jar ñan Jeova im kajjitõk bwe en jipañ eõ.”

David im Rachel rej ruo iaan waanjoñak ko kõn ro rar oktak im jet armej ro raenõm̦m̦an, itok wõt jãn aer kar l̦oore naanin kakapilõklõk ko jãn Baibõl̦ im atartar ioon jetõb eo an Anij. Alikkar bwe meñe jej mour ilo lal̦ in me el̦ap an armej inepata im illulu, ak jemaroñ lo aenõm̦m̦an eo me ej kõm̦m̦an bwe en wõr bõrokuk ilowaan baam̦le ko ad im ilowaan eklejia eo. Bareinwõt, Jeova ej jiroñ kõj bwe jen “aenõm̦m̦an ippãn armej otemjej.” (Rom 12:18) Ak jemaroñ ke lukkuun aenõm̦m̦an ippãn aolep armej, im ta tokjãn ko renaaj wal̦o̦k jãn ad kate kõj ñan kõm̦m̦an aenõm̦m̦an?

Ikijjeen jerbalin kwal̦o̦k naan, jej kũrtok armej ro ñan bõk tokjãn ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij me ej kõm̦m̦an bwe en wõr aenõm̦m̦an. (Ais. 9:6, 7, UBS; Matu 24:14) El̦ap ad m̦õn̦õn̦õ bwe elõñ rar eo̦roñ kũr in. Im tokjãn men in, ejako aer lukkuun inepata im illu kõn men ko rej wal̦o̦k ipel̦aakier. Im kiiõ ewõr juon aer kõjatdikdik rej reim̦aanl̦o̦k ñane im rej “pukot aenõm̦m̦an im kate” er ñan kõm̦m̦an aenõm̦m̦an.​—Sam 34:14, UBS.

Bõtab, ilo jinoin ejjab aolep rej m̦õn̦õn̦õ in roñjake kõj. (Jon 3:19) Ak meñe ãindein, jetõb eo an Anij ej jipañ kõj ñan kwal̦o̦k wõt kõn nuuj eo em̦m̦aan ñan rein ilo juon wãween jej kwal̦o̦k aenõm̦m̦an im kautiej. Ilo wãween in, jej l̦oore naanin jiroñ ko an Jesus kõn jerbalin kwal̦o̦k naan me rej pãd ilo Matu 10:11-13. Ear ba: “El̦aññe em̦m̦an m̦weo, ami aenõm̦m̦an en pãd ioon. A el̦aññe ejjab em̦m̦an m̦weo, en bar jepl̦aaktok ami aenõm̦m̦an ñan kom̦.” Ñe jej l̦oore naan kein an Jesus, jenaaj maroñ etal jãn armej ro ilo aenõm̦m̦an im bõlen tokãlik renaaj m̦õn̦õn̦õ in roñjake kõj.

Jej bareinwõt kõm̦m̦an aenõm̦m̦an ñe jej kõnono ilo kautiej ñan ruutiej ro ilo kien, ekoba ro rej jum̦ae jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad. Ñan waanjoñak, juon iaan kien ko ilo Africa ear kwal̦o̦k kalijekl̦o̦k im ear jab kõtl̦o̦k bwe ro jeid im jatid ren ekkal aer Im̦õn Kweilo̦k. Kõn men in, kar kajjitõk ippãn juon jeid im jatid em̦m̦aan me ear mijinede ilo Africa bwe en lol̦o̦k High Commissioner eo an jikin in, eo ej jokwe ilo London ilo aelõñin England. Jerbal eo an ej ñan kepaake ruutiej eo ilo kautiej im kõmel̦el̦eiki bwe jerbal eo an Ri Kõnnaan ro an Jeova ilo Africa ej bõktok aenõm̦m̦an. Ta eo ear wal̦o̦k ãlikin an kar kõnnaan ippãn ruutiej eo?

Em̦m̦aan in jeid im jatid ej ba, “Ke iar etal ñan opij eo, iar kile kõrã eo ej uwaak talboon kõn nuknuk ko ej kõn̦aki bwe ej itok jãn bwij eo ej kõnono kajin eo iar katak. Innem iar yokyokwe ilo kajin eo an. Ear bwilõñ im ba, ‘Ta unin lotok in am̦?’ Iar kõnono ilo jouj im kajjitõk ñe imaroñ kõnnaan ippãn High Commissioner eo. Innem ear call e ruutiej eo. Im ke ruutiej eo ear diwõjtok jãn opij eo an, ear yokyokwe eõ ilo kajin eo an. Ãlikin, ear lukkuun roñjake aõ kõmel̦el̦eiki kõn wãween an jerbal im m̦akũtkũt ko an Ri Kõnnaan ro an Jeova bõktok aenõm̦m̦an.”

Kõn an kar em̦m̦aan eo jeid im jatid kõmel̦el̦eik ruutiej eo ilo jouj im kautiej, ear jakol̦o̦k an ruutiej eo kalijekl̦o̦k im ear jim̦wel̦o̦k kiiõ an l̦õmn̦ak kõn jerbal eo ad. Ejjabto tokãlik, kien in ilo Africa ear kamãlim an ro jeid im jatid ekkal aer Im̦õn Kweilo̦k. Ear lukkuun l̦ap an ro jeid im jatid m̦õn̦õn̦õ kõn wãween in me ear kõm̦m̦an bwe ren lo aenõm̦m̦an! Alikkar bwe ñe jej kõnnaan ippãn ro jet ilo kautiej, elõñ tokjãn ko rem̦m̦an jenaaj loi, ekoba aenõm̦m̦an.

Rainin, armej ro an Jeova rej lukkuun aenõm̦m̦an ippãn doon. El̦aññe kwõnaaj kwal̦o̦k aenõm̦m̦an, eo ej m̦õttan leen jetõb eo an Anij, kwõj bõk ijo kun̦aam̦ ñan kõm̦m̦an bwe en wõr aenõm̦m̦an. El̦aptata, Jeova enaaj m̦õn̦õn̦õ ippam̦ im kwõnaaj maroñ lo aenõm̦m̦an eo em̦ool ilo naaj lal̦ eo ekããl an Anij.​—2 Pi. 3:13, 14.